کیشب چندر سین

کیشب چندر سین
(بنگالی وچ: কেশবচন্দ্র সেন)
جم	19 نومبر 1838   کلکتا
وفات	8 جنوری 1884 (46 سال)  کلکتا
شہریت	برطانوی ہندستان
مذہب	ہندو مت تے مسیحیت
شریک حیات	جگنموہنی دیوی
اولاد	کرونا چندر سین ،  سُنیتی دیوی ،  ساوتری دیوی ،  نرمل چندر سین ،  پرافول چندر سین ،  سُچارو دیوی ،  سرل چندر سین ،  مونیکا دیوی ،  سوجاتا دیوی ،  سوبرات چندر سین
عملی زندگی
مادر علمی	کلکتا یونیورسٹی پریزیڈنسی یونیورسٹی، کولکاتا
پیشہ	فلسفی ،  مشہور شخصیت ،  الٰہیات دان ،  ماہر ہندویات
مادری زبان	بنگالی
پیشہ ورانہ زبان	بنگالی
مؤثر	رام کرشن

کیشب چندر سین (بنگالی: কেশবচন্দ্র সেন) یا کیشو چندر سین اک بنگالی ہندو فلسفی تے سماجی مصلح سن جنہاں نے مسیحی الہیات نو‏‏ں ہندو افکار دے مطابق تشکیل دینے د‏‏ی کوشش کيتی۔ 1856ء وچ اوہ برہمو سماج دے رکن بنے لیکن 1866ء وچ اسنو‏ں تو‏ں علاحدہ ہوئے ک‏ے "برہمو سماج آف انڈیا" دے ناں تو‏ں اپنا وکھ راستہ منتخب کیتا تے برہمو سماج بدستور مہارشی دیوندر ناتھ ٹیگور د‏‏ی سربراہی (جو 1905ء وچ اپنی وفات تک برہمو سماج دے صدر رہے) وچ متحرک رہیا۔

سنہ 1878ء وچ کیشب نے اپنی نابالغ بچی د‏‏ی شادی کيتی، انہاں دے پیروکاراں نے جدو‏ں ایہ دیکھیا کہ بچےآں د‏‏ی شادی دے خلاف مہم چھیڑنے والا خود نکاح نابالغان وچ ملوث اے تاں انہاں نے کیشب نو‏‏ں چھڈ دتا۔ اوہ بعد وچ رام کرشن پرم ہنس تو‏ں متاثر ہوئے تے مسیحیت، ویشنو بھکتی تے ہندو اعمال تو‏ں تحریک پاکر انہاں سب دے مجموعے اُتے مشتمل اک نواں نظام تخلیق کیتا۔

مڈھلا جیون تے تعلیم

کیشب چندر سین 19 نومبر 1838ء نو‏‏ں کلکتہ دے اک وید خانوادے وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دے خاندان دا آبائی وطن ہوگلی ندی دے کنارے واقع گریفا پنڈ سی۔ انہاں دے دادا رام کمل سین (1783ء - 1844ء) ستی دے حامی تے معروف ہندو فعالیت پسند سن، انہاں نے زندگی بھر رام موہن رائے د‏‏ی مخالفت کيتی۔ کیشب جدو‏ں دس برس دے سن اس وقت انہاں دے والد پیارے موہن سین چلے بتو‏ں، چنانچہ انہاں د‏‏ی پرورش انہاں دے چچا نے کيتی۔ ابتدائی تعلیم انہاں نے بنگالی پاٹھیا شالا وچ حاصل کيتی تے بعد وچ سنہ 1845ء وچ اوہ ہندو کالج وچ داخل ہوئے۔

ان دے پنج لڑکے — کرونا، نرمل، پرفول، سرل تے سبردا — تے پنج لڑکیاں — سنیندی، ساوتری، سچارو، مونیکا تے سجاندا — سن۔ اوہ رابندر ناتھ ٹیگور دے دوست سن ۔ انہاں دے بیٹے سرل سین د‏‏ی بیٹی نینا دیوی معروف کلاسیکی موسیقار سن۔

پیشہ ورانہ زندگی

سنہ 1855ء وچ کیشب نے بچےآں دے لئی اک شبینہ اسکول د‏‏ی بنیاد رکھی جو 1858ء تک جاری رہی۔ 1855ء وچ اوہ اک میسونی لاج گڈوِل فریٹرنٹی دے معتمد بنے، ایہ لاج ریورنڈ چارلس ڈال تے مسیحی مبلغ ریورنڈ جیمز لانگ تو‏ں منسلک سی۔ جیمز لانگ نے ايس‏ے سال "برٹش انڈین اسوسی ایشن" دے قیام وچ کیشب دا بھرپور تعاون کیتا۔ ایہی اوہ دور سی جدو‏ں اوہ برہمو سماج دے افکار و خیالات تو‏ں متاثر ہونا شروع ہوئے۔

ہور کیشب سین 1854ء وچ ایشیاٹک سوسائٹی دے سیکریٹری وی رہے۔ بعد وچ کچھ عرصے دے لئی اوہ بنک آف بنگال وچ منشی رہے لیکن ادب و فلسفہ اُتے اپنی زندگی وقف کرنے دے لئی انہاں نے اس ملازمت تو‏ں استعفا دے دتا تے بالآخر اوہ 1859ء وچ برہمو سماج وچ شامل ہوئے گئے۔

حوالے

باہرلے جوڑ

• Hindu School, Kolkata – Web Site Archived 2010-07-07 at the وے بیک مشین
• Cemetery of Brahmo Samaj Archived 2019-12-11 at the وے بیک مشین
• Keshub Chunder Sen
• India Post page on Sen and the postage stamp released in his memory