وکیپیڈیا

کووڈ-١٩ ویکسین

(کووڈ-19 ویکسین توں مڑجوڑ)

کووڈ-١٩ ویکسین (انگریزی: COVID-19 vaccine) کوروناوائرس مرض 2019 (کووڈ-١٩) دے خلاف اک فرضی تصورات‏‏ی ویکسین ا‏‏ے۔ بھانويں کسی وی ویکسین نے کلینیکل ٹرائلز مکمل نئيں کیتے نيں، اُتے اس طرح د‏‏ی ویکسین تیار کرنے دے لئی متعدد کوششاں جاری نيں۔ فروری 2020 دے آخر وچ ، ورلڈ ہیلتھ آرگنائزیشن (ڈبلیو ایچ او) نے کہیا کہ اوہ توقع نئيں کردا اے کہ سارس کووی 2 موثر وائرس دے خلاف کوئی ویکسین 18 ماہ تو‏ں وی کم عرصے وچ دستیاب ہوجائے گی۔[۱] اپریل 2020 تک، ویکسین دے تقریبا 50 امیدوار ارتقائی مرحلے وچ سن، چار تنظیماں نے انسانی مضامین وچ فیز 1 دے حفاظتی مطالعات دا آغاز کيتا تھا.[۲][۳]

پچھلی کورونا وائرس ویکسین دیاں کوششاں

سودھو

جانوراں بشمول پرندےآں وچ کورونا وائرس د‏‏ی وجہ تو‏ں ہونے والی متعدد بیماریاں دے خلاف متعدی برونکائٹس وائرس، کینائن کورونا وائرس تے فلائن کورونا وائرس دے استعمال دے لئی ویکسین تیار کيتی گئیاں نيں.[۴]

انساناں نو‏‏ں متاثر کرنے والے کورونویرڈی خاندان وچ وائرس تو‏ں بچاؤ دے قطرے پلانے د‏‏ی پچھلی کوششاں دا مقصد شدید سانس لینے والے سنڈروم کورونا وائرس (سارس) تے مشرق وسطی دے سانساں دا سنڈروم (میرس) ا‏‏ے۔ سارس تے میرس دے خلاف ویکسیناں دا غیر انسانی جانوراں دے نمونےآں وچ ٹیسٹ کيتا گیا اے .[۵]

M[۶]

سال 2020 تک، سارس دے لئی کوئی علاج یا حفاظتی ویکسین موجود نئيں اے جو انساناں وچ محفوظ تے کارآمد دونے ہی دکھادی دیندی ا‏‏ے۔[۷][۸] 2005 تے 2006 وچ شائع ہونے والے تحقیقی مقالےآں دے مطابق، سارس دے علاج دے لئی نویل ویکسین تے دوائیاں د‏‏ی نشان دہی تے نشو و نما دنیا بھر د‏‏ی حکومتاں تے صحت عامہ دے ادارےآں د‏‏ی ترجیح تھی.[۹][۱۰][۱۱]

میرس دے خلاف کوئی ثابت شدہ ویکسین وی موجود نئيں اے ۔جدو‏ں میرس عام رائج ہوئے گیا، تاں ایہ خیال کيتا جاندا سی کہ موجودہ سارس ریسرچ اک مرس کووی انفیکشن دے خلاف ویکسین تے علاج دے لئی اک مفید ٹیمپلیٹ فراہ‏م کرسکدی ا‏‏ے۔[۱۲] مارچ 2020 تک، اک (ڈی این اے بیسڈ) ایم ای آر ایس (MERS) ویکسین سی جس نے انساناں وچ پہلے مرحلے دے کلینیکل ٹرائلز مکمل کیتے سن،[۱۳] تے تن ہور پیشرفت وچ سن، ایہ سب وائرل ویکٹر ویکسین نيں، جنہاں وچ دو اڈینووئرل ویکٹرڈ (ChAdOx1-ایم ای آر ایس، بی وی آر ایس-GamVac) ) تے اک ایم وی ای- ویکٹرڈ (ایم وی ای-ایم ای آر ایس-ایس) اے .[۱۴]

2020 وچ کوششاں

سودھو

کووڈ-١٩ د‏‏ی شناخت دسمبر 2019 وچ ہوئی تھی.[۱۵] سن 2020 وچ دنیا بھر وچ اک وڈا وبا پھیل گیا، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اک ویکسین تیار کرنے وچ خاطر خواہ سرمایہ کاری تے تحقیقی سرگرمیاں ہوئیاں.[۱۵][۱۶] سارس کووی -2 دے خلاف ممکنہ ویکسین تیار کرنے دے لئی بہت ساری تنظیماں شائع شدہ جینوم دا استعمال کر رہیاں نيں.[۱۵][۱۷][۱۸][۱۹]

کچھ 50 کمپنیاں تے تعلیمی ادارے ویکسین د‏‏ی ارتقا وچ شامل نيں،[۲۰][۲۱] انہاں وچو‏ں تن نو‏‏ں انسداد مہاماری تیاری کولیشن فارایپیدمک پریپرڈنیسس انوویشنز (سی ای پی آئی) د‏‏ی حمایت حاصل اے، جس وچ بائیوٹیکنالوجی کمپنیاں موڈرنا،[۲۲] تے انوئیو دواسازی (انوئیو فارمکوتیکلس) تے کوئینز لینڈ یونیورسٹی دے منصوبے شامل نيں۔ مارچ 2020 تک، کوویڈ-19 دے لئی ویکسین تے علاج معالجے دے امیدواراں اُتے ترقی دے تمام مراحل وچ ، دنیا بھر وچ پنج سو کلینیکل اسٹڈیز عالمی صحت د‏‏ی تنظیم کلینیکل ٹرائل رجسٹری (ورلڈ ہیلتھ آرگنائزیشن کلینیکل ٹرائل رجسٹری) وچ رجسٹرڈ نيں.[۲۳]

حوالے

سودھو
  1. ↑ Grenfell، Rob؛ Drew، Trevor (۱۷ فروری ۲۰۲۰). «Here's Why It's Taking So Long to Develop a Vaccine for the New Coronavirus». ScienceAlert. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ فروری ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۶ فروری ۲۰۲۰. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  2. ↑ «COVID-19 treatment and vaccine tracker» (PDF). Milken Institute. ۶ اپریل ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۶ اپریل ۲۰۲۰. چکیده ساده.
  3. ↑ «Landscape of COVID-19 candidate vaccines» (PDF). World Health Organization. ۲۰ مارچ ۲۰۲۰.
  4. ↑ Cavanagh, Dave (2003). "Severe acute respiratory syndrome vaccine development: Experiences of vaccination against avian infectious bronchitis coronavirus". Avian Pathology 32 (6): 567–582. doi:10.1080/03079450310001621198. PMID 14676007. 
  5. ↑ Gao, Wentao; Tamin, Azaibi; Soloff, Adam; d'Aiuto, Leonardo; Nwanegbo, Edward; Robbins, Paul D.; Bellini, William J.; Barratt-Boyes, Simon; et al. (2003). "Effects of a SARS-associated coronavirus vaccine in monkeys". The Lancet 362 (9399): 1895–1896. doi:10.1016/S0140-6736(03)14962-8. PMID 14667748. 
  6. ↑ Kim, Eun; Okada, Kaori; Kenniston, Tom; Raj, V. Stalin; Alhajri, Mohd M.; Farag, Elmoubasher A.B.A.; Alhajri, Farhoud; Osterhaus, Albert D.M.E.; et al. (2014). "Immunogenicity of an adenoviral-based Middle East Respiratory Syndrome coronavirus vaccine in BALB/C mice". Vaccine 32 (45): 5975–5982. doi:10.1016/j.vaccine.2014.08.058. PMID 25192975. 
  7. ↑ Jiang, Shibo; Lu, Lu; Du, Lanying (2013). "Development of SARS vaccines and therapeutics is still needed". Future Virology 8 (1): 1–2. doi:10.2217/fvl.12.126. PMID 32201503. 
  8. ↑ «SARS (severe acute respiratory syndrome)». National Health Service. ۵ مارچ ۲۰۲۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ مارچ ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۳۱ جنوری ۲۰۲۰. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  9. ↑ Greenough, Thomas C.; Babcock, Gregory J.; Roberts, Anjeanette; Hernandez, Hector J.; Thomas, Jr., William D.; Coccia, Jennifer A.; Graziano, Robert F.; Srinivasan, Mohan; et al. (15 February 2005). "Development and Characterization of a Severe Acute Respiratory Syndrome–Associated Coronavirus–Neutralizing Human Monoclonal Antibody That Provides Effective Immunoprophylaxis in Mice". The Journal of Infectious Diseases 191 (4): 507–14. doi:10.1086/427242. PMID 15655773. 
  10. ↑ Tripp, Ralph A.; Haynes, Lia M.; Moore, Deborah; Anderson, Barbara; Tamin, Azaibi; Harcourt, Brian H.; Jones, Les P.; Yilla, Mamadi; et al. (September 2005). "Monoclonal antibodies to SARS-associated coronavirus (SARS-CoV): Identification of neutralizing and antibodies reactive to S, N, M and E viral proteins". Journal of Virological Methods 128 (1–2): 21–8. doi:10.1016/j.jviromet.2005.03.021. PMID 15885812. 
  11. ↑ Roberts, Anjeanette; Thomas, William D.; Guarner, Jeannette; Lamirande, Elaine W.; Babcock, Gregory J.; Greenough, Thomas C.; Vogel, Leatrice; Hayes, Norman; et al. (March 2006). "Therapy with a Severe Acute Respiratory Syndrome–Associated Coronavirus–Neutralizing Human Monoclonal Antibody Reduces Disease Severity and Viral Burden in Golden Syrian Hamsters". The Journal of Infectious Diseases 193 (5): 685–92. doi:10.1086/500143. PMID 16453264. 
  12. ↑ Butler, Declan (October 2012). "SARS veterans tackle coronavirus". نیچر 490 (7418): 20. doi:10.1038/490020a. PMID 23038444. Bibcode: 2012Natur.490...20B. 
  13. ↑ Modjarrad, Kayvon; Roberts, Christine C.; Mills, Kristin T.; Castellano, Amy R.; Paolino, Kristopher; Muthumani, Kar; Reuschel, Emma L.; Robb, Merlin L.; et al. (2019). "Safety and immunogenicity of an anti-Middle East respiratory syndrome coronavirus DNA vaccine: a phase 1, open-label, single-arm, dose-escalation trial.". The Lancet Infectious Diseases 19 (9): 1013–1022. doi:10.1016/S1473-3099(19)30266-X. PMID 31351922. 
  14. ↑ Yong, Chean Yeah; Ong, Hui Kian; Yeap, Swee Keong; Ho, Kok Lian; Tan, Wen Siang (2019). "Recent Advances in the Vaccine Development Against Middle East Respiratory Syndrome-Coronavirus". Frontiers in Microbiology 10: 1781. doi:10.3389/fmicb.2019.01781. PMID 31428074. 
  15. ↑ ۱۵.۰ ۱۵.۱ ۱۵.۲ Fauci, Anthony S.; Lane, H. Clifford; Redfield, Robert R. (28 February 2020). "Covid-19 — Navigating the Uncharted". New England Journal of Medicine 382 (13): 1268–1269. doi:10.1056/nejme2002387. ISSN 0028-4793. PMID 32109011. 
  16. ↑ Gates, Bill (28 February 2020). "Responding to Covid-19 — A Once-in-a-Century Pandemic?". New England Journal of Medicine. doi:10.1056/nejmp2003762. ISSN 0028-4793. PMID 32109012. 
  17. ↑ Steenhuysen, Julie; Kelland, Kate (24 January 2020). "With Wuhan virus genetic code in hand, scientists begin work on a vaccine". روئٹرز. https://www.reuters.com/article/us-china-health-vaccines-idUSKBN1ZN2J8. 
  18. ↑ Praveen Duddu (۱۹ فروری ۲۰۲۰). «Coronavirus outbreak: Vaccines/drugs in the pipeline for Covid-19». Clinical Trials Arena. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ فروری ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۹ فروری ۲۰۲۰.
  19. ↑ Lee, Jaimy (1 April 2020). "These nine companies are working on coronavirus treatments or vaccines — here's where things stand". MarketWatch. https://www.marketwatch.com/story/these-nine-companies-are-working-on-coronavirus-treatments-or-vaccines-heres-where-things-stand-2020-03-06. Retrieved on
    ۲ اپریل ۲۰۲۰. 
  20. ↑ Cillian O'Brien (31 March 2020). "Vaccine watch: These are the efforts being made around the world". CTV News, Bell Media. https://www.ctvnews.ca/health/coronavirus/vaccine-watch-these-are-the-efforts-being-made-around-the-world-1.4875920. Retrieved on
    ۱ اپریل ۲۰۲۰. 
  21. ↑ Spinney, Laura (18 March 2020). "When will a coronavirus vaccine be ready?". The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2020/mar/18/when-will-a-coronavirus-vaccine-be-ready. Retrieved on
    ۱۸ مارچ ۲۰۲۰. 
  22. ↑ Ziady, Hanna (26 February 2020). "Biotech company Moderna says its coronavirus vaccine is ready for first tests". سی این این. https://www.cnn.com/2020/02/25/business/moderna-coronavirus-vaccine/index.html. 
  23. ↑ Cheng, Matthew P.; Lee, Todd C. Lee; Tan, Darrell H.S.; Murthy, Srinivas (26 March 2020). "Generating randomized trial evidence to optimize treatment in the COVID-19 pandemic". Canadian Medical Association Journal: cmaj.200438. doi:10.1503/cmaj.200438. ISSN 0820-3946. https://www.cmaj.ca/content/cmaj/early/2020/03/26/cmaj.200438.full.pdf. Retrieved on
    ۲۷ مارچ ۲۰۲۰. 
"https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=کووڈ-١٩_ویکسین&oldid=652149" توں لیا