کوئیلی دیوی

کوئلی دیوی
جنم دا ناں	رادھا بسنت
جم	ستمبر 1929 چساپانی گڑھی، ماکوانپر، نیپال
موت	2007 کاٹھمانڈو، نیپال
کِتہ	گلوکارہ

کوئلی دیوی میتھما (1929–2007) نیپالی سنگیت صنعت وچ پہلی خواتین گیت کار ہون دے نال-نال گلوکارہ اتے سنگیتکار سی۔ اس نوں 'ککو پنچھی' وی کیہا جاندا اے، ایہہ سرلیکھ نیپالی وچ اس دے نام 'کوئلی' دے مطلب توں لیا گیا اے۔ ایہہ ککو پنچھی دے ذکر دے مطابق اے کیونکہ اس دی آواز سریلی اتے مٹھی اے۔ اپنی ماسی دی مدد نال، اس نے 11 سال دی عمر وچ، اک معاون وجوں، سنگھ سمشیر جے۔بی۔آر۔ دے محل وچ داخل ہوئی۔ اس نے کوئلی سریلی آواز سنن توں بعد اس نوں کوئلی کیہا، جس توں بعد اوہ کوئلی دیوی دے نام نال جانی جان لگی، جس نے اسنوں سفلتا اتے مشہوری دتی۔ اوہ سنگھا دربار وچ گاؤندی تے نچدی سی۔ سال 2007 دے آس-پاس، دیس وچ لوکتنتر دی قیام توں بعد، اوہ ریڈیو نیپال وچ اک آزاد گلوکارہ بن گئی۔ اوہ نیپالی گائکاں دی پہلی پیڑھی نال متعلق اے جو پیشہ ور گلوکارہ بن گئی۔ اس دے گیت دیس بھر دیاں کئی فلماں اتے ناٹکاں وچ وی ورتے جا چکے ہن۔

نجی زندگی

کوئلی دیوی دا اصل ناں رادھا بسنت سی، جو نیلم بسنت اتے چسپانی گڑی وچ رامبہادر بسنت، دی دھی سی۔ حالانکہ اس دا نام رادھا سی، جدوں اوہ چھوٹی سی تاں اوہ پینٹری وجوں جانی جاندی سی، اتے اس نے اسے نام دی ورتوں کاٹھ منڈو دے مکھن ٹول دے مقامی سکول وچ داخل کرن لئی کیتی۔ جدوں اوہ صرف اک سال دی سی تاں اس دی ماں دی موت ہو گئی۔ پنج سال دی عمر وچ اوہ اپنی ماسی (پتا دی بھین) نال کاٹھمانڈو چلی گئی، جس نے اس نوں سنگیت وی سکھایا۔ اپنی ماسی دی مدد نال، اوہ 11 سال دی عمر وچ اک معاون وجوں سنگھ سمشیر جے۔بی۔آر۔ دے محل وچ داخل ہوئی۔ اس نے اس دی سریلی آواز سنن توں بعد اس نوں کوئلی کیہا، جس توں بعد اس نے کوئلی دیوی دے نام نال سفلتا اتے مشہوری حاصل کیتی۔

پیشہ ور جیون اتے اوارڈ

اوہ [سنگھا دربار] وچ گاؤندی اتے نرت کردی سی پر سال 2007 دے لگبھگ جمہوریت دے قیام توں بعد، اوہ ریڈیو نیپال وچ اک آزاد گلوکارہ بن گئی، جتھے اس نے اپنے سنگیتک جیون دی شروعات کیتی سی۔ "سنسارکو جھمیلا لگداچا کیا یو میلہ" 1950 وچ ریکارڈ کیتا گیا اس دا پہلا گیت سی۔ اس نے اپنی آواز وچ 4,000 توں ودھ گیتاں نوں ریکارڈ کیتا، جس وچ سیوا اتے سمرپن ورگے جدید اتے دیس بھگتی دے گیت اتے ایلبماں شامل ہن۔

اس نوں ریڈیو نیپال دا سبتوں ودھیا سنگیتکار انعام، سبھا رائیبھیسیک پدک، گورکھا دکھن باہو وی، چنلتا سنگیت انعام سمیت ہوراں نال نوازیا گیا گیا۔ میتھیما نوں اس دے بول اتے رچناواں لئی وی یاد کیتا جاندا اے۔ اس نے "جاہی را جوہی پھول مالا گانسی دویلے لونلا" اتے "زندگی بھری نچھٹینے گری سینو جداؤنلا" ورگے مشہور گانے تیار کیتے ہن۔

کوئلی دیوی میتھیما دی موت 21 دسمبر 2007 نوں کاٹھماڈو وچ 78, سال دی عمر وچ ہوئی۔

حوالے

باہری لنک

• کولی دیوی دے گانے * کولیدیوی دے گانے، بھو ماں تا آؤنا پودینا