کرن پریاگ دی تریخ

الکنندا اتے پنڈر ندی دے سنگم اتے بسیا کرنپریاگ مذہبی پنج پریاگاں وچ تیجا اے جو مول طور تے اکّ اہم تیرتھ ہویا کردا سی۔ بدریناتھ مندر جاندے ہوئے سادھوآں، منیاں، رشیاں اتے پیدل تیرتھیاتریاں نوں اس شہر وچوں گزرنا پیندا سی۔ اتھے اکّ وڈا بازار وی سی اتے دیس دے ہور حصےآں توں آکے لوک اتھے بس گئے کیونکہ اتھے وپار دے موقعے سن۔ اس سرگرمیاں اتے سال ۱۸۰۳ دی بریہی ہڑھ دے کارن روک لگ گئی کیونکہ شہر پرواہ وچ وگ گیا۔ اس ویلے پرانے عما دیوی مندر دا وی نقصان ہویا۔ پھر سامانئتا بحال ہوئی، شہر دا پنرنرمان ہویا اتے سفر اتے وپاری سرگرمیاں دباراں شروع ہو گئی۔ سال ۱۸۰۳ وچ گورکھیاں نے گڑوال اتے حملہ کیتا۔ کرنپریاگ وی عام شیش گڑوال دی طرحاں ہی کتیوری خاندان ولوں شاست رہا جسدا راجگڑھ جوشیمٹھ دے کول سی۔ بعد وچ کتیوری خاندان دے لوک آپ کماؤں چلے گئے جتھے اوہ کجھ خاندان ولوں ہار ہو گئے۔

کتیوریاں دے ہٹن ولوں کئی طاقتاں دا ادئے ہویا جیہناں وچ سبتوں زیادہ طاقتور پنوار ہوئے۔ اس خاندان دی نینھ کنک پال نے چاندپور؉ گڑی، کرنپریاگ ولوں ۱۴ کلومیٹر دور، وچ پائی جسدے ۳۷ویں ونشج اجے پال نے اپنی راجگڑھ شیرینگر وچ بسائی۔ کنک پال ولوں قائم ٹبر پال خاندان کہلایا جو نام ۱۶ویاں صدی دے دوران شاہ وچ پرورتت ہو گیا اتے سال ۱۸۰۳ تک گڑوال اتے حکمرانی کردا رہا۔

گورکھیاں دا رابطہ سال ۱۸۱۴ وچ انگریزاں نال ہویا کیونکہ اوہناں دی سیماواں اکّ دوجے نال لگدیاں سن۔ سیما دیاں کٹھنائیاں دے کارن انگریزاں نے اپریل ۱۸۱۵ وچ گڑوال اتے حملہ کیتا اتے گورکھیاں نوں گڑوال ولوں کھدیڑکر اسنوں بریٹیش ضلعے دی طرحاں ملیا لیا اتے اسنوں دو بھجیا– مشرقی گڑوال اتے پچھم والا گڑوال– وچ ونڈ دتا۔ مشرقی گڑوال نوں انگریزاں نے اپنے ہی کول رکھکے اسنوں بریٹیش گڑوال نامت کیتا۔ سال ۱۹۴۷ وچ بھارت دی آزادی تک کرنپریاگ وی بریٹیش گڑوال دا ہی اکّ حصہ سی۔

بریٹیش دور وچ کرنپریاگ نوں ریل سٹیشن بناؤن دا اکّ تجویز سی، اتے جلدی ہی بھارت نوں آزادی مل گئی اتے تجویز بھلا دتا گیا۔ سال ۱۹۶۰ دے دشک دے بعد ہی کرنپریاگ ترقی یافتہ ہون لگا جدوں اتراکھنڈ دے اس حصہ وچ پکی سڑکاں بنی۔ حالانکہ اس ویلے وی ایہہ اکّ تہسیل سی۔ اس دے پہلاں گڑ اتے لون ورگی ضروری وستاں لئی وی کرنپراگ دے لوکاں نوں کوٹدوار تک پیدل جانا ہندا سی۔ سال ۱۹۶۰ وچ جدوں چمولی ضلع بنا تدّ کرنپریاگ اترپردیش وچ اسدا اکّ حصہ رہا اتے بعد وچ اتراکھنڈ دا ایہہ حصہ بنا جدوں سال ۲۰۰۰ وچ اسدا قیام ہوئی۔