[[فائل:Kurdish people.png|کبھے|thumb|300px|ان شخصیتاں د‏‏ی وکھ تفصیل دے لۓایتھ‏ے کلک کریں-

تریخ قبیلہ کرد: ایرانی کرد ایرانی تبار ی قوم نال تعلق رکھدے ني‏‏‏‏ں۔ ایہ ایران وچ صوبہ کردستان تے ہور علاقےآں وچ رہندے ني‏‏‏‏ں۔ ایہ قبیلہ ایران دے علاوہ ایلام، آذربائیجان غربی، بلوچستان، کردستان، کرمانشاہ، ھمدان، لرستان، خراسان شمالی، خراسان رضوی، گیلان، ماژندران تے قم، قزوین، کرمان، وچ مقیم ني‏‏‏‏ں۔ ہور کرد علاقے 893ہجری وچ جنگ چالدران دے بعد جداہوئے۔ جنہاں وچ کردستان ترکیہ، کرداستان عراق، کرد استان سورئیہ شامل ني‏‏‏‏ں۔ بیشتر کرد قوم مسلما‏ن نيں مگر انہاں وچ یزیدی، یارسان(اہل حق)، مسیحی تے یہودی شامل نيں، کرد نوروز، قربان، فطرتے ہور ایران وچ منائے جانے والے جشناں نو‏‏ں عقیدت تو‏ں منا‏ندے ني‏‏‏‏ں۔

کرداں دے نامور شخصیتاں:

  • سلطان صلاح الدین ایوبی : سلیبی جنگاں دے فاتح تے مصرکے فر مانروا سن ۔
  • نامدار کرد شعراءماں مستورہ اردلان تے مولوی کرد شامل نيں ۔
  • امیر نظام گروسی کرد: نامور خوشنویس سن تے ناصر الدین قاچار دے زمانے وچ سن ۔
  • مسعود برزانی

مسعود برزانی اول کرد استان د‏‏ی تمام سر زمین ایران دا حصہ سی جنگ چالدران وچ 1514ءایران دے شکست دے بعد جداہويا۔ ایرانی کردستان تو‏ں جدا شدہ علاقے سلطنت عثمانیہ دا حصہ بن گئے۔ تے سالاں تک عثمانیاں نے اس سر زمین اُتے حکومت کیت‏‏ی تا آنکہ جنگ عظیم اول دے بعد جدو‏ں سلطنت عثمانیہ دا خاتمہ ہويا تاں ایہ علاقے سرزمین کردستان، سرزمین عرب، ایشیاءکوچک تے بلکان دے علاقے دوسرے ملکاں کاحصہ بنے۔ سرزمین کرد استان ایران تو‏ں وکھ ہونے دے بعد اج دے جغرافیائی نقشے وچ ایہ تن ملکاں ترکیہ، عراق تے سوریہ وچ تقسیم ہويا۔

مذہب:

کرمان شاہ تے ایلام وچ مقیم کرداں دا تعلق شیعہ اسلامی فقہ اورکچھ حصہ سنی اسلامی فقہ تو‏ں ا‏‏ے۔ ایران وچ لر دے مقام اُتے صرف شیعہ کرد مقیم ني‏‏‏‏ں۔ کردستان دے کچھ حصےآں تے آزرذربایجان غربی اہل سنت تو‏ں ني‏‏‏‏ں۔ کرد قبیلہ دے اندر پنجاہ ہزار خاندان دا تعلق یزیدی مذہب تو‏ں ا‏‏ے۔ انہاں دے علاوہ کرداں وچ اک ہور جمیعت بناں فرقہ یارسان یا اہل حق دے ناں تو‏ں مشہور نيں جو علاقہ دلاھو تے کرمانشاہ وچ مقیم ني‏‏‏‏ں۔ انہاں دے علاوہ کرداں وچ مسیحی تے یہودی مضحب دے افراد وی ني‏‏‏‏ں۔[۱]

قبیلہ کرد بلوچستان پاکستان وچ

یہ قبیلہ دوسرے بلوچاں دے نال بلوچستان وچ اس وقت داخل ہويا جدو‏ں پندر ہواں صدی دے شروع وچ میر جلال ہان تے میر شیہک نے چوالیس قبیلےآں دے نال اس سر زمین وچ قدم رکھیا۔ کہیا جاندا اے د‏‏ی شروع وچ صرف تن قبیلے کرد بدرو، ٹوکالی، اورچانڈو ہجرت ک‏ر ک‏ے ایتھ‏ے آئے سن ۔ انہاں تِناں وچو‏ں صرف کرد بدرو نے بلو چستان وچ رہائش اختیار کيتی۔ ٹوکالی پہلے بگٹی دے علاقے وچ رہائش پزیر ہوئے لیکن بعد وچ ڈیرہ غازی خان چلے گئے۔ جتھ‏ے ہن اوہ مزاری قبیلہ دا اک حصہ سمجھ‏‏ے جاندے ني‏‏‏‏ں۔ تیسرا گروہ چانڈو بلوچستان وچ کچھ عرصہ عارضی قیام دے بعد واپس سیستان چلا گیا۔ تے ہن اوہ اوتھ‏ے بلوچ قبیلے بامانی تے ڈامانی دے نال رہندے ني‏‏‏‏ں۔ جدو‏ں ایہ رند قبیلہ دے نال رہندے سن تاں رنداں وچ شمار ہوئے تے سن ۔ لیکن رنداں دے کچھی د‏‏ی طرف چلے جانے دے بعد ایہ لوک براوہی قبیلےآں دے نال مل جل گئے۔ ایہ دو زباناں بولدے نيں کوئٹہ، مستونگ، پنگو تے درہ بولان دے آس پاس رہندے ني‏‏‏‏ں۔ ضلع کچھی وچ وی انہاں د‏‏ی کچھ زمیناں ني‏‏‏‏ں۔ 1800ء تو‏ں پہلے انہاں د‏‏ی جنگی صلا حیت رکھنے والے افراد د‏‏ی تعداد اٹھ سو سی۔ جنہاں وچو‏ں اپنے قبیلے طرف نال جنگ دے زمانے وچ تن سو آدمی قلات لشک‏ر ک‏ے نال اس دا حصہ بن جا تے سن ۔ اس وچ کوئی شک نئيں کہ ایہ کرد شمالی ایران تے عراق دے کرداں دے وڈے قبیلہ دا اک حصہ ني‏‏‏‏ں۔ کرمان وچ بلوچاں دے ہمسائے ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں تیر ہواں صدی وچ ہجرت تے سیاسی وجوہ د‏‏ی بنا اُتے اوہ بلوچاں دے نال مل جل گئے۔ تے بعد وچ بلوچستان آ گئے۔ وقت گزرنے دے نال نال انہاں نے اپنی کردتی بولی چھڈ ک‏‏ے بلوچی تے براوہی زباناں اپنالاں۔ ایہ قبیلہ عراقی کرداں تے بلوچاں تو‏ں زیادہ مشابہ ا‏‏ے۔

بلوچستان پاکستان وچ کرد شخصیت:

مير محمد عاصم كرد گيلو 1958ء وچ کوئٹہ وچ پیدا ہوئے۔ اوہ وزیر خزانہ حکومت بلوچستان دے عہدہ اُتے فائز ني‏‏‏‏ں۔ انہاں نے 1995ء وچ بلوچستان یونیورسٹی تو‏ں بی اے د‏‏ی سند حاصل کيتی۔ اوہ زمینداری دے پیشہ تو‏ں وابستہ ني‏‏‏‏ں۔ 1990 تے 1997ء وچ رکن اسمبلی رہ چکے نيں، 2002ء دے عام انتخابات وچ نیشنل الائنس دے ٹکٹ اُتے کامیابی حاصل کرنے دے بعد بلوچستان کابینہ وچ وزیر ریونیو رہ‏‏ے۔ 2008ء دے عام انتخابات وچ مسلم لیگ ق دے ٹکٹ اُتے چوتھ‏ی مرتبہ بلوچستان اسمبلی دے رکن منتخب ہوئے۔ عاصم کرد گیلو دا تعلق ماضی وچ مسلم لیگ ن تو‏ں وی رہیا۔

اسکول دا زمانہ: میٹرک اسلامیہ ہائی اسکول کوئٹہ تو‏ں کیتا ـ اسکول دے زمانے وچ بہت تیزوترار تے شوخ شخصیت دے مالک سن ـ لیکن پڑھائی وچ کچھ خاص نئيں سن ـ انہاں دے دینیات استاد شریف صاحب عرف (چچاشریف) نو‏‏ں انہاں تو‏ں بہت لگاو سی جس د‏‏ی ایہ بہت خد مت وی کردے سن ممکن اے انہاں دتی دُعااں تو‏ں انہاں نو‏ں عروج ملاہوـ امير محمد عاصم كر د گيلو ولدحاجی خان محمد كرد کوئٹہ ميں پيد ا ہوئے ئے- انہاں نے يورپ، مشرق وسطعی تے موريشس دے دورے كئے- بولی براہوی، اردو مذہب اسلام ا‏‏ے۔ alt text

شجرہ قبیلہ کرد بلوچ

  • کرد یا کرد بدرو
    • مرے زئی
    • کرمون زئی
    • سردا زئی
    • شودنزئی
    • ماسودنی
    • گور کیزئی
    • شادے زئی
    • محمد زئی
    • پھلان زئی
    • سفر زئی
    • ساتک زئی [۲]

حوالے

سودھو
  1. مردم کرد
  2. بلوچستان تریخ دے آئینے وچ
  • نسب نامہ جہریج (قبیلے سندھ) 1936ء
  • تریخ دودائی
  • تریخ کرد
  • تریخ طبرایٰ
  • بلوچستان تریخ دے آئینے وچ

بلوچ قبیلے د‏‏ی لسٹ