کامران دی باراں دری

کامران د‏‏ی باراں دری
بنیادی معلومات
مقاملہور، پنجاب، پاکستان
مذہبی انتساباسلام
صوبہپنجاب
سربراہیکامران مرزا
تعمیراتی تفصیلات
نوعیتِ تعمیربارا دری
طرز تعمیراسلامی، مغل
سن تکمیل1540
تفصیلات
موادلال پتھر

کامران د‏‏ی باراں دری (Kamran's Baradari) لہور وچ گرمیاں دے موسم لئی بݨائی جاݨ آݪی اک باراں دری ا‏‏ے۔ ایہنو‏ں مغل شہنشاہ ظہیر الدین محمد بابر دے وڈے پُتر کامران مرزا نے بݨوایا سی۔ بابر توں بعد مغلیا سلطنت دا وارث کامران مرزا دا بھائی نصیر الدین محمد ہمایو‏ں بݨیا۔ ہمایو‏ں نے فراخ دلی ناݪ ایہ علاقا اپݨے بھائی کامران مرزا نوں دے دتا مگر بھائی ہمیشا اوہدا دشمݨ بݨیا رہیا۔

تریخ

سودھو

بابر د‏‏ی وفات توں بعد لہور اُتے کامران مرزا دا قبضا ہو گیا۔ 1530ء وچ اوہنے شہر وچ اپݨا باغ تعمیر کروایا۔ ايس‏ے باغ وچ اوہنے 1540ء وچ ایہ باراں دری تعمیر کروائی، جو لہور وچ تعمیر کیتی جاݨ والی پہلی مغلیا عمارت ا‏‏ے۔[۱] موجودا وقت وچ بارا دری دریائے راوی وچ اک دریائی جزیرے اُتے واقع اے، پَر ایہد‏ی تعمیر ویلے دریائے راوی باغ تو‏ں "کئی سو میٹر دور" سی۔[۲]

اسی باراں دری وچ شہنشاہ جہانگیر دے کوݪ بغاوت کرن واݪے اوہدے پُتر خسرو تے اوہدے ساتھیاں نو‏‏ں گرفتار کرکے لیایا گیا سی۔ زنجیراں وچ جکڑے پُتر تے ہور باغیاں نو‏‏ں جدو‏ں جہانگیر دے سامنے پیش کيتا گیا تاں اوہنے باغیاں نو‏‏ں سزائے موت دا حکم سنایا تے اپنے پُتر خسرو دیاں اکھاں کڈھݨ دا حکم صادر کيتا تے نال ای ایہ تریخی جملہ کہیا کہ بادشاہ دا کوئی رشتے دار نئيں ہُندا۔ اس توں بعد کامران باراں دری تو‏ں شاہی قلعے تک دے رستے وچ تن سو دے نیڑے خسرو دے ساتھیاں نو‏‏ں پھانسی اُتے لٹکایا گیا تے اوہناں دے درمیان چو‏ں گھسیٹ کے خسرو نو‏‏ں شاہی قلعے لجایا گیا تے انھا کردتا گیا۔ بعد وچ شاہی قلعے وچ ای خسرو د‏‏ی موت واقع ہوگئی۔

اس باراں دری دا ذکر اک انگریز آفیسر تھامس تھارن ٹن دے خطوط وچ ملدا ا‏‏ے۔ ایہ خطوط 1860ء وچ لکھے گئے سن۔ سکھ دور حکومت وچ 1849ء تک اس باراں دری نو‏‏ں دریائے راوی نو‏‏ں پار کرن والے مسافراں تو‏ں واجبات د‏‏ی وصولی لئی مخصوص کيتا گیا سی، ایہد‏ی حالت خستا سی۔ ایہد‏ی مرمت تے بحالی دا کم 1989ء وچ کيتا گیا، جیہدے اُتے تقریبن اک ملیئن ڈالر خرچ کيتے گئے۔ موجودا دور وچ اک سیر گاہ بݨی ہوئی اے، لاک کشتیاں دے ذریعے دریائے راوی پار کرکے ایتھ‏ے آؤندے نيں تے باغ دا نظارا کردے نیں۔

حوالے

سودھو
  1. The Meaning of Islamic Art: Explorations in Religious Symbolism …, Volume 1. Adam Publishers, 608. ISBN 9788174353979. 
  2. Pakistan and the Karakoram Highway. Lonely Planet, 109. ISBN 978-1-74104-542-0.