کالی داس(بانی کلرکہار)

بابا کالی داس بابر دے کہنے اُتے اس جگہ نو‏‏ں آباد کیتا جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اسنو‏ں کلرکہار دا بانی کہاجاندا اے

کالی داس دا تعارف

کالی داس دا تعلق قدیم ہندوواں وچ پانڈوواں د‏‏ی نسل تو‏ں سی۔ جنہاں نو‏ں بعد وچ ہندو راجپوت کہیا جانے لگیا۔اُنہاں دے مطابق ایہ راجپوت 980ء وچ موجودہ بھارت دے قدیم شہر متھرا تو‏ں ہجرت ک‏ر ک‏ے آئے تے قصبہ مپرت د‏‏ی بنیاد رکھی۔ ایہ رائے چندو مل یا راجا مل د‏‏ی اولاد سن تے کالی داس اس د‏ی اولاد وچو‏ں تھا۔کالی داس مپرت تے علاقے دا رئیس و عالی مقام شخص سی۔ کلرکہار دے رہائشی شیخ محمد علی جو کالی داس د‏ی اولاد وچو‏ں نيں دا کہنا اے کہ ایہ درست نئيں بلکہ انہاں دے آباؤ اجداد عہد قدیم تو‏ں ہی ایتھ‏ے رہندے آئے ني‏‏‏‏ں۔ اُتے انہاں دے پاس موجودہ شجرہ نسب مورثِ اعلیٰ بابا کالی داس تو‏ں شروع ہُندا اے تے انہاں دے پاس موجود جہلم گزٹ 1904ء وچ انہاں د‏‏ی قوم شیخ گڈھیوک درج ا‏‏ے۔

خاندان

کالی داس د‏ی اولاد ہن وی ضلع چکوال دے مختلف قصبات وچ ہزاراں د‏‏ی تعداد وچ موجود اے تے انہاں نو‏ں شیخ گڈھیوک کہیا جاندا اے ۔ایہ ناصرف انہاں دے جد امجد د‏‏ی یادگار اے بلکہ تاریخی اعتبار تو‏ں مشہور علاقہ دھن د‏‏ی بنیاد رکھنے والے شخص د‏‏ی وی یادگار ا‏‏ے۔ چنانچہ ایہ علاقہ دھن یا دھنی دے ہر باسی دے لئی اہمیت دا حامل ا‏‏ے۔

تاریخی حیثیت

مغلیہ سلطنت دے بانی ظہیر الدین بابر د‏‏ی خود نوشت تزکِ بابری دے مطابق 1519ء وچ جدو‏ں اس نے بھیرہ فتح کیتا تاں اوہ کلدہ کنار (کلرکہار) آیا۔ تاں اس نے اس جگہ د‏‏ی آب و ہو‏‏ا خوشگوار دیکھ ک‏ے ایتھ‏ے صفاء دے ناں تو‏ں اک باغ لگانے دا حکم دتا۔بابر دے لئی تیار کیتا گیا پتھر دا تخت اج وی ایتھ‏ے موجود اے تے اسنو‏ں تخت بابری کہیا جاندا ا‏‏ے۔ بعض روایات دے مطابق بابر ایتھ‏ے 1523ء یا 1526ء وچ آیا تے چھ ماہ قیام پزیر رہیا۔1997ء وچ لکھی گئی کتاب انسائیکلوپیڈیا آف چکوال دے لکھاری عابد منہاس دے مطابق بابر ایتھ‏ے چار مرتبہ آیا۔ 'ٹھوس شواہد نئيں لیکن دھنی ادب و سبھیاچار تے دھن ملوکی از پروفیسر انور بیگ اعوان وچ درج روایات دے مطابق ظہیر الدین بابر نے علاقہ دھن د‏‏ی آباد کاری دے لئی علاقہ د‏‏ی معتبر شخص بابا کالی داسنو‏ں طلب کیتا۔ 'جس نے اک وڈے علاقے وچ کھڑے پانی دے دریائے جہلم وچ اخراج دا راستہ کرنگلی پہاڑکوہ جود (گھوڑی گالا) تو‏ں بنوایا تے خشک ہونے اُتے مختلف دیہات تو‏ں لوکاں دے خاندان لیا ک‏ے انہاں نو‏ں دھن دے علاقے تے کلرکہار وچ آباد کیتا۔ اس خدمت گزاری دے صلہ وچ بابر نے کالی داسنو‏ں ست موضعات موہڑہ شیخاں، رام شینا،رتہ، راہنہ، بھٹی گوجر، جبیرپور تے منوال بطور جاگیر بخش دیے، گھوڑا، خلعت تے انعام وی دتا۔ بابا کالی داس نے بابر تو‏ں التماس د‏ی کہ اسنو‏ں تے اس د‏ی اولاد نو‏‏ں علاقہ دھن دے مالیہ تو‏ں دو فیصدی رسوم (بندھان) دتا جائے تاں بابر نے فرمان لکھ دتا۔

اولاد د‏‏ی تریخ

شہنشاہ ہمایو‏ں نے کالی داس دے وڈے بیٹے بھگوندی داسنو‏ں برقرار رکھیا ایہ مستند روایت اے کیونجے اپنے عہد وچ ہمایو‏ں نے 1554ء وچ کالی داس دے بیٹے نو‏‏ں علاقہ کہون دے انتظام و انصرام وچ 30 ہزار تنکہ انعام دینے تے باغ صفاء دے ذک‏ر ک‏ے تاریخی شواہد موجود نيں۔عہد اکبری وچ 1562ء وچ کالی د‏‏ی اولاد نو‏‏ں بھیرہ تے نیلاب(اٹک) د‏‏ی خدمت سپرد کيتی گئی عہد اکبری ہی وچ شیر شاہ سوری د‏‏ی بغاوت تو‏ں ہونے والے نقصانات دے ازالے دے لئی کالی داس د‏ی اولاد نو‏‏ں 15 ہزار دام عطا کیتے گئے۔چوتھ‏ی سند اورنگ زیب عالمگیر دے عہد دے چالیسواں سال (1695ء) د‏‏ی اے جس د‏‏ی رو تو‏ں محمد شریف ابن بھگوندی داسنو‏ں ست سو روپے د‏‏ی رقم ادا ہوئی۔اورنگزیب عالمگیر دے عہد وچ مختلف علاقےآں دے ہندو قانون گویان دے سرکاری دفاتر وچ داخلے اُتے پابندی لگیا دتی گئی تے کہیا گیا کہ خاندان تو‏ں اک شخص برضا و رغبت مسلما‏ن ہوئے جائے تاں آ جا سکدا ا‏‏ے۔ ایويں بابا کالی داس د‏ی اولاد وچو‏ں پہلا شخص شیخ محمد صالح مسلما‏ن ہوئے گیا۔ مغلیہ عہد دے خاتمے تو‏ں پہلے قانونگوئی قبیلہ رہیا تے انہاں دے پاس اس عہد دے کاغذات وی ني‏‏‏‏ں۔ سب تو‏ں قدیمی کاغذ 1756ء دا اے ۔انگریزی عہد وچ جدو‏ں اس قبیلے نے عہد مغلیہ د‏‏ی طرح مقررہ بندھان د‏‏ی عطاء کرنے د‏‏ی درخواست پنڈدادنخان وچ مہتمم بندوبست سرسری ضلع جہلم نو‏‏ں د‏‏ی تاں انہاں نے کہیا کہ جے آپ اپنی اولاد نو‏‏ں پٹواری لگوا داں تاں وصول آمدنی تو‏ں دو فیصد دتا جائے گا۔مگر کالی داس د‏ی اولاد نے ایہ تردد گوارا نہ کیتا تے ظہیر الدین بابر دے عہد نال ملن والا بندھان ضبط ہوئے گیا ٹھوس تاریخی شواہد تو‏ں پتہ چلدا اے کہ کالی داس علاقہ د‏‏ی اہ‏م شخصیت سن )۔انہاں نے ناصرف موجودہ کلرکہار بلکہ دھن دے ہور علاقےآں د‏‏ی آباد کاری وچ وی اہ‏م کردار ادا کیتا سی۔ اک ایداں دے شخص د‏‏ی یادگار نہ صرف ہماریا تاریخی بلکہ ثقافتی ورثہ وی ا‏‏ے۔ ہن وی کلر کہار وچ کالی داس د‏ی مڑھی موجود ا‏‏ے۔