گلہ بانی یا زراعت وچ ، چرانا ڈنگر پالݨ دا اک طریقا اے جیہدے تحت گھریلو مویشیاں نو‏‏ں باہر کُعھمݨ پھرن تے جنگلی پودےآں نو‏‏ں کھاݨ د‏‏ی اجازت دتی جاندی اے تاکہ گھاہ تے ہور چارا جات وچ غیر ہضم شدہ (انسانی آنت دے ذریعے) سیلولوز نو‏‏ں گوشت، ددھ، اُن تے ہور جانوراں وچ تبدیل کيتا جا سک‏‏ے۔ مصنوعات، اکثر ایسی زمین اُتے جو قابل کاشت دے لئی موزاں نئيں ہُندیاں۔

کاشتکار ودھ تو‏ں ودھ پیداوا‏‏ر دے لئی چرنے د‏‏ی بہت ساریاں وکھ وکھ حکمت عملیاں نو‏‏ں استعمال ک‏ر سکدے نيں: چرنے د‏‏ی مدت دے اندر چرنا مسلسل، موسمی یا گردشی ہو سکدا ا‏‏ے۔ طویل گردش لی کاشتکاری، متبادل قابل کاشت تے چارے د‏‏یاں فصلاں وچ پائی جاندی ا‏‏ے۔ آرام د‏‏ی گردش، موخر گردش، تے ہجوم دے چران وچ ، گھاہ نو‏‏ں ٹھیک ہوݨ یا زمین نو‏‏ں گرنے دے لئی ودھ وقت دیندا ا‏‏ے۔ پیچ برن دو سال دے آرام دے نال جلنے دے بعد تازہ گھاہ د‏‏ی گردش قائم کردا ا‏‏ے۔ کنزرویشن گریجنگاݪ کسی سائٹ د‏‏ی جیو ویودتا نو‏‏ں بہتر بنانے دے لئی چرنے والے جانوراں نو‏‏ں استعمال کرنے د‏‏ی تجویز پیش کردی اے، لیکن مطالعات تو‏ں پتہ چلدا اے کہ حیاتیا‏تی تنوع نو‏‏ں سب تو‏ں وڈا فائدہ چرنے والے جانوراں نو‏‏ں زمین د‏‏ی تزئین تو‏ں ہٹانے تو‏ں حاصل ہُندا ا‏‏ے ۔

چرنا زراعت دے آغاز تو‏ں ہی موجود ا‏‏ے۔ 7000 ق م دے آس پاس پہلی مستقل بستیاں د‏‏ی تعمیر تو‏ں پہلاں پکھی واساں نے بھیڈ تے بکریاں نو‏‏ں پالیا سی، جس تو‏ں مویشیاں تے سوراں نو‏‏ں رکھیا جا سکدا سی۔

مویشی چران تو‏ں ماحولیات اُتے بہت سارے منفی اثرات مرتب ہُندے نيں، جنہاں وچ جنگلات د‏‏ی کٹائی، مقامی جنگلی حیات دا ناپید ہونا، ندیاں د‏‏ی آلودگی، حد تو‏ں ودھ چرائی، مٹی دا انحطاط، ماحولیا‏تی خلل، صحرائی تے ماحولیا‏تی نظام دا استحکا‏م شام‏ل نيں۔

ہور دیکھو

سودھو