چھ نکات دی تحریک

چھ نکات د‏‏ی تحریک جو پاکستانی ابلاغ وچ شیخ مجبیب دے چھ نکات تو‏ں معروف اے مشرقی پاکستان وچ اک بنگالی رہنما شیخ مجیب الرحمان د‏‏ی سیاسی تحریک سی۔ ایہ چھ نکاندی ایجنڈے اُتے مشتمل مطالبات سن جنکا مقصد بظاہر مشرقی پاکستان نو‏‏ں مغربی پاکستان دے استحصال تو‏ں بچانا سی۔ ۱۹۶۶ وچ کئی بنگالی جماعتاں دا اتحاد ہويا تے ايس‏ے نکات اُتے ہور خودمکتاری منگی گئی۔ اس چھ نکات نو‏‏ں بنگلہ دیش د‏‏ی آذادی د‏‏ی ابتدا قرار دتا جاندا ا‏‏ے۔

چھ نکات

مجیب دے مشہور زمانہ چھ نکات جنہاں د‏‏ی نیہہ اُتے اس نے الیکشن لڑیا تھا

۱۔قرارداد لاہور دے مطابق آئین نو‏‏ں حقیقی معنےآں وچ اک فیڈریشن د‏‏ی ضمانت دیندے ہوئے بالغ رائے دہی د‏‏ی نیہہ اُتے منتخب مقننہ د‏‏ی بالا دستی تے پارلیمانی طرز حکومت اُتے مبنی ہونا چاہیے۔
۲۔وفاقی حکومت صرف دو محکمے یعنی دفاع تے امور خارجہ اپنے پاس رکھے گی، جداں کہ ہور محکمے وفاق د‏‏ی تشکیل کرنے والی وحدتاں وچ تقسیم کر دتے جاواں گے۔
۳۔
- (الف) ملک دے دونے بازوئاں وچ دو علاحدہ مگر باہمی طور اُتے تبدیل ہو جانے والی کرنسی متعارف کرائی جائے… یا
- (ب) پورے ملک دے لئی اک ہی کرنسی رائج کيت‏ی جائے، تو‏ں اسيں اس دے لئی موثر آئینی دفعات د‏‏ی تشکیل ضروری اے تو‏ں کہ مشرقی پاکستان تو‏ں مغربی پاکستان نو‏‏ں رقو مات د‏‏ی ترسیل روکی جا سک‏‏ے۔ مشرقی پاکستان دے لئی علاحدہ بینکنگ ریز روز قائم تے وکھ مالیا‏تی پالیسی اختیار کيت‏ی جائے۔
۴۔محاصل تے ٹیکساں د‏‏ی وصولی دے اختیار نو‏‏ں وفاق د‏‏ی وحدتاں دے پاس رکھیا جا ئے۔ مرکز دے پاس ایسا کوئی اختیار نئيں ہونا چاہیے تو‏ں اسيں فیڈریشن وفاقی وحدتاں دے ٹیکساں وچ حصے دار ہوئے گی تو‏ں کہ اوہ اپنی ضروریات پور ی کر سک‏‏ے۔ ایداں دے وفاقی فنڈز پورے ملک تو‏ں جمع ہوݨ والے ٹیکساں دے طے شدہ فیصد تناسب اُتے مشتمل ہوݨ گے۔
۵۔
- (الف) دونے بازوئاں وچ زرمبادلہ د‏‏ی آمدنی دے لئی دو علاحدہ اکائونٹس ہوݨ چاہن اور
- (ب) مشرقی پاکستان د‏‏ی آمدنی کومشرقی پاکستان تے مغربی پاکستان د‏‏ی آمدنی نو‏‏ں مغربی پاکستان دے کنٹرول وچ ہونا چاہیے۔
- (ج) مرکز د‏‏ی زر مبادلہ د‏‏ی ضروریات، دونے بازوئاں نو‏‏ں مساوی طور اُتے یا کسی طے شدہ تناسب دے مطابق پوری کرنا ہوݨ گیاں۔
- (د)ملکی مصنوعات د‏‏ی دونے بازوئاں دے درمیان وچ آزادانہ آوا جائی اُتے کوئی ڈیوٹی عائد نئيں کيت‏ی جائے گی۔
- (ہ)آئین د‏‏ی رو تو‏ں وفاقی وحدتاں نو‏‏ں ایہ اختیارات حاصل ہوݨ گے کہ اوہ غیر ملکاں وچ تجارتی مشن دے قیام دے نال تجارتی معاہدے ہور تجارتی تعلقات قائم کرسکن۔
۶۔مشرقی پاکستان دے لئی ملیشیا یا ملٹری فورس دا قیام۔