پیمائشیات (Metrology) پیمائش دا سائنسی مطالعہ اے۔ ایہ اکائیاں د‏‏ی مشترکہ تفہیم قائم کردا اے، جو انسانی سرگرمیاں نو‏‏ں جوڑن وچ اہ‏م ا‏‏ے۔ جدید پیمائشیات د‏‏یاں جڑھاں فرانس وچ اکائیاں نو‏‏ں معیاری بناؤݨ لئی فرانسیسی انقلاب دے سیاسی محرک وچ نيں جدو‏ں قدرتی ماخذ تو‏ں لئی گئی لمبائی دا معیار تجویز کيتا گیا سی۔ ایہد‏ی وجہ تو‏ں 1795 وچ اعشاریے اُتے مبنی میٹرک سسٹم د‏‏ی تخلیق ہوئی، جیہنے ہور قسماں د‏‏یاں پیمائشاں لئی معیارات دا اک سیٹ قائم کيتا۔ کئی دوسرے مُلکاں نے 1795 توں 1875 دے درمیان میٹرک سسٹم نو‏‏ں اپنایا۔ مُلکاں دے درمیان مطابقت نو‏‏ں یقینی بݨاؤݨ لئی میٹر کنونشن دے ذریعے انٹرنیشنل بیورو آف ویٹ اینڈ مئیئر (BIPM) قائم کيتی گئی سی۔ ایہ 1960 وچ وزن تے پیمائش اُتے 11 ويں جنرل کانفرنس (CGPM) وچ اک قرارداد دے نتیجے وچ International System of Units (SI) وچ تبدیل ہويا ا‏‏ے۔

  • پیمائش دیاں اکائیاں دی تعریف
  • عملی طور تے پیمائش دیاں ایہناں اکائیاں دا ادراک
  • ٹریس ایبلٹی - عملی طور تے کیتی گئی پیمائش نوں حوالے دے معیارات ناݪ جوڑنا

ایہ اوور لیپنگ سرگرمیاں میٹرولوجی دے تن بنیادی ذیلی شعبیاں دے ذریعے مختلف ڈگریاں وچ استعمال ہُندیاں نیں:

  • سائنسی یا بنیادی میٹرولوجی، پیمائش دیاں اکائیاں دے قیام دے متعلق
  • اطلاقی، تکنیکی یا صنعتی میٹرولوجی - معاشرے وچ مینوفیکچرنگ تے دیگر عملاں لئی پیمائش دا اطلاق
  • قانونی میٹرولوجی، پیمائش دے آلات تے پیمائش دے طریقیاں دے ضابطے تے قانونی تقاضیاں دا احاطا کردی اے۔

ہر ملک وچ قومی پیمائشی نظام (NMS) لیبارٹریاں، Calibration سہولیات تے ایکریڈیٹیشن باڈیز دے نیٹ ورک دے طور تے موجود اے جو اوہدے میٹرولوجی انفراسٹرکچر نوں نافذ تے برقرار رکھدے نیں۔ قومی پیمائشی نظام اس گل اُتے اثر انداز ہُندا اے کہ کس طرحاں کِسے مُلک وچ پیمائش کیتی جاندی اے تے بین الاقوامی برادری ولوں اوہناں دی پہچاݨ، جیہدا اوہدے معاشرے اُتے وسیع اثر پیندا اے (بشمول اقتصادیات، توانائی، ماحولیات، صحت، مینوفیکچرِنگ، صنعت تے صارفین دا اعتماد)۔ تجارت تے معیشت اُتے میٹرولوجی دے اثرات سبھ توں آسان مشاہدہ شدہ معاشرتی اثرات نیں۔ منصفانہ تجارت نوں آسان بݨاؤݨ لئی، پیمائش کرن آݪیاں دا متفقہ نظام ہوݨا چاہیدا۔

ہور دیکھو

سودھو