پہر

پہر
انتظامی تقسیم
حصہ	وقت کی اکائی

پہر، وقت د‏‏ی اک روايتی اکائی اے جیہڑی جنوبی ایشیا وچ رائج ا‏‏ے۔ عمومن اک پہر تن گھینٹھےآں اُتے مشتمل ہُندا اے، اس طرحاں اک دن (دن تے رات مݪا ک‏ے) وچ اٹھ پہر ہُندے نيں۔

اشتقاق

پہر اصلن سنسکرت دا لفظ جو قدیم ہندوستان وچ وقت د‏‏ی اکائی لئی مستعمل سی۔ ہور زباناں وچ وی اس لفظ د‏‏ی اصل مِݪدی اے جو پہرا دیݨ تے پہرے داری دے متعلق ا‏‏ے۔ کسے زمانے وچ پہرے داراں د‏‏ی باری ہر پہر تبدیل ہُندی سی چنانچہ غالب قیاس اے کہ ايس‏ے تو‏ں پہر د‏‏ی اکائی نو‏‏ں اخذ کیتا گیا۔

دورانیہ

روايتی طور تے برصغیر پاک و ہند وچ دن دے چار تے رات دے چار پہر ہُندے نيں۔ رات دا پہلا پہر سورج ڈھݪدے ہی شروع ہو جاندا اے جد کہ دن دا پہلا پہر پو پھٹدے شروع ہوجاندا اے۔ چونکہ موسم د‏‏ی تبدیلی دناں تے راتاں د‏‏ی لمبائی اُتے وی اثرانداز ہُندی اے اس لئی پہراں دا دورانیہ وی بدلدا رہندا ا‏‏ے۔ سیاݪ وچ راتاں لمبیاں ہوݨ ناݪ پنجاب وچ اک رات دا پہر تقریبن 3.5 گھینٹھے تے دن دا پہر تقریباً 2.5 گھینٹھے دا ہُندا سی۔ گرمیاں دے موسم وچ ایہدے برعکس رات دا پہر تقریبا 2.5 گھینٹھے تے دن دا پہر تقریبا 3.5 گھینٹھے دا ہُندا سی۔ اعتدال دے دناں وچ دن تے رات برابر ہُندے نيں تے اس وچ دن تے رات دے پہر دونے 3 گھینٹھے دے ہُندے نیں۔

حوالے