پشیامتر شنگ

پشیامتر شنگ
تاریخ پیدائش	3ویں صدی ق م
تاریخ وفات	سنہ 148 ق م
شہریت	سنگا سلطنت (۰۱۸۰ ق.م–) موریا سلطنت (–۰۱۸۰ ق.م)
ہور معلومات
پیشہ	مقتدر اعلیٰ

موریا خاندان دے مہان بادشاہ چندرگپت دے پتر مہان اشوک نے کلنگ لڑائی دے بعد بودھی دھرم اپنا لیا۔ اشوک جیکر راجپاٹھ چھڈکے بودھی بھکشو بن کے دھرم پچار وچ لگدا تد اوہ اصل وچ مہان ہندا۔ پر اشوک نے اکّ بودھ بادشاہ دے روپ وچ لگ حصہ ۲۰ سال تک حکمرانی کیتا۔ اہنسا دا رستہ اپناؤندے ہوئے اسنے پورے حکمرانی تنتر نوں بودھی دھرم دے پچار اتے پرسار وچ لگا دتا۔ بہت زیادہ اہنسا دے پرسار ولوں بھارت دی ویر زمین بودھی بھکشؤ اتے بودھی مٹھاں دا گڑ بنّ گئی سی۔ اس توں وی اگے جدوں موریا خاندان دا نووا اخیر بادشاہ ورہدرتھ مگدھ دی گدی اتے بیٹھا، تد اس ویلے تک اجوکا افغانستان، پنجاب اتے لگبھگ پورا اتری بھارت بودھی بنّ چکیا سی۔ جدوں سکندر اتے سیلیوکس جویں ویر بھارت دے بہادراں ولوں اپنا مان مردن کرا چکے سن، تد اس دے لگبھگ ۹۰ سال بعد جدوں بھارت ولوں بودھی دھرم دی اہنساتمک نتی دے کارن ویر ورتی دا لگبھگ ہراس ہو چکیا سی، گریکاں نے سندھُ ندی نوں پار کرن دا ساہس وکھا دتا۔ بادشاہ ورہدرتھ دے راج دور وچ گریک حکمران منندر جس نوں بودھی ساہت وچ بھورا کیہا گیا اے، نے بھارت سال اتے حملہ دی سکیم بنائی۔ منندر نے سبھ توں پہلاں بودھی دھرم دے دھرمگروانولوں رابطہ سادھیا، اتے اوہناں نوں کیہا کہ جیکر تسی بھارت فتح وچ میرا نال دیو تاں وچ بھارت فتح دے بعد وچ بودھی دھرم قبول کر لوانگا۔ بودھیگرواننے راشٹر دروح کیتا اتے بھارت اتے حملہ لئی اکّ غیرملکی حکمران دا نال دتا۔ سیما اتے واقع بودھی مٹھّ راشٹردروہ دے اڈے بنّ گئے۔ بدھ بھکشؤ دا ویش دھرکے منندر دے فوجی مٹھاں وچ آکے رہن لگے۔ ہزاراں مٹھاں وچ فوجیاں دے نال نال ہتھیار وی چھپیا دتے گئے۔ دوجے پاسے بادشاہ ورہدرتھ دی فوج دا اکّ ویر فوجی پشیمت شنگ اپنی بہادری اتے ساہس دے کارن مگدھ کہ فوج دا سپہ سالار بنّ چکیا سی۔ بودھی مٹھاں وچ غیرملکی فوجیاں دا آمد اس دی نظراں ولوں نہیں چھپیا۔ پشیمت نے بادشاہ ولوں مٹھاں کہ تلاشی دی آگیا منگی۔ پر بودھی بادشاہ اندر نے منا کر دتا۔ پر راشٹربھکتی دی بھاونا ولوں اوت پروت شنگ، بادشاہ دی آگیا دی النگھنا کر کے بودھی مٹھاں دی تلاشی لین پہنچ گیا۔ مٹھاں وچ واقع سارے غیرملکی فوجیاں نوں پھڑ لیا گیا، اتے اوہناں نوں جملوک اپڑیا دتا گیا، اتے اوہناں دے ہتھیار کبجا وچ کر لئی گئے۔ راشٹردروہی بودھوں نوں وی گرفتار کر لیا گیا۔ پر اندر نوں ایہہ گل چنگی نہیں لگی۔ پشیمت جدوں مگدھ واپس آیا تد اس ویلے بادشاہ فوجی پریڈ دی جانچ کر رہا سی۔ فوجی پریڈ دے تھاں اتے بادشاہ اتے پشیمتر شنگ دے وچ بودھی مٹھاں نوں لے کے کہاسنی ہو گئی۔ بادشاہ اندر نے پشیمت اتے حملہ کرنا چاہیا پر پشیمت نے پلٹوار کردے ہوئے بادشاہ دا ودھ کر دتا۔ ویدک فوجیاں نے پشیمت دا نال دتا اتے پشیمت نوں مگدھ دا بادشاہ اعلان کر دتا۔ سبھ توں پہلاں مگدھ دے نویں بادشاہ پشیمت نے راج پربندھ نوں پر اثر بنایا، اتے اکّ سگٹھت فوج دا تنظیم کیتا۔ پشیمت نے اپنی فوج دے نال بھارت دے وچکار تک چڑھ آئے منندر اتے حملہ کر دتا۔ بھارتی ویر فوج دے ساہمنے گریک فوجیاں دی کوئی اپا نہ کامیاب ہویا۔ منندر دی فوج پچھے ہٹدی چلی گئی۔ پشیمت شنگ نے پچھلے سمراٹاں دی طرحاں کوئی غلطی نہیں دی اتے گریک فوج دا پچھا کردے ہوئے اسنوں سندھُ پار دھکیل دتا۔ اس دے بعد گریک کدے وی بھارت اتے حملہ نہیں کر پائے۔ بادشاہ پشء متر نے سکندر دے ویلے ولوں ہی بھارت سال نوں پریشانی وچ پاؤن والے گریکاں دا سمول نعش ہی کر دتا۔ بودھی دھرم دے پرسار دے کارن ویدک رہتل دا جو ہراس ہویا، پنّ:رشواندے اشیرواد ولوں جاگرت ہویا۔ ڈر ولوں بودھی دھرم قبول کرن والے پنّ: ویدک دھرم وچ پرت آئے۔ کجھ بودھی گرنتھاں وچ لکھیا اے دی پشیمت نے بودوں نوں ستایا ۔ پر ایہہ پورا سچ نہیں اے۔ بادشاہ نے اوہناں راشٹردروہی بودھوں نوں سجیا دتی، جو اس ویلے گریک حکمراناں دا نال دے رہے سن۔ پشیمت نے جو ویدک دھرم دی پتاکا پھہرائی اسیدے بنیاد نوں بادشاہ وکرمدوتء اتے اگے چلکے گپت سمراج نے اس دھرم دے علم نوں پورے دنیا وچ پھیلایا۔

حوالے