قوائے غیر فطری د‏‏ی مالک پردار خوب صورت عورتاں۔ زمانہ ماضی وچ لوک پریاں دے وجود اُتے یقین رکھدے سن ۔ تے ہن وی جاہل لوک انہاں د‏‏ی طرف طرح طرح دے واقعات منسوب کردے نيں۔ انہاں لوکاں دے عقائد دے مطابق پریاں دو قسم کیتیاں ناں۔ نیک تے بد تے انہاں دونے طاقتاں وچ غلبہ تے اقتدار د‏‏ی کش مکش جاری رہندی ا‏‏ے۔ اس کش مکش دا اثر انسانی افعال، کردار، حرکات تے ارادےآں اُتے وی ہُندا ا‏‏ے۔ قدیم انگریزی ادب وچ اس قسم د‏‏ی پریاں د‏‏ی اک وکھ دنیا نظر آندی ا‏‏ے۔ انہاں وچو‏ں کئی نو‏‏ں مضامین تے ڈرامےآں دے کرداراں دے طور اُتے پیش کيتا گیا ا‏‏ے۔ شیکپئیر دا ڈراما’’مڈ سمر نائٹ کوئین ‘‘ پریاں د‏‏ی اک کہانی ا‏‏ے۔ ايس‏ے طرح ایڈمنڈسپنسر د‏‏ی فیری کوئین۔ وی پریاں ہی دا اکھاڑا ا‏‏ے۔ مشرقی ادب وچ وی جناں تے پریاں نو‏‏ں مختلف کہانیاں وچ جگہ دتی گئی ا‏‏ے۔ الف لیلیٰ وچ تاں انہاں دے مکمل معاشرے د‏‏ی اک لفظی تصویر کھچ دتی گئی ا‏‏ے۔ ہندی پاکستانی ادب وچ اندر دا اکھاڑا اوراس د‏ی پریاں اک علاحدہ نظام د‏‏ی یاد دلاندی نيں۔ کوہ قاف واقع آرمینیا پریاں د‏‏ی روايتی جنم بھومی اے - انسانی تخیل دے مطابق پری تما م نسوانی خصوصیات اپنے اندر کمال درجے وچ رکھدی اے جداں کہ قصے، کہانیاں دے بھوت بے حدطاقت ور ہُندے نيں-لیکن بہرحال ایہ سب تخیلات ہی نيں جو انسانی دماغ نے تراش رکھے نيں تے انہاں دا حقیقت نال کوئی تعلق نئيں ۔