پروپیگنڈا
پروپیگنڈا، انگریزی زبان دا لفظ اے۔ عام بول چال وچ اس لفظ دے معنی دروغ گوئی، ترغیب و تحریص یا غلط افواہ دا پھیلاؤݨا اے۔ اس وچ شَِک نئيں کہ اکثر اوقات سیاسی انجمناں یا حکُومتاں غلط بیانی توں کَم لَیندے ہوئے اپنے فوری تے ذاتی مفاد دے پیش نظر غلط روایات و واقعات دا چرچا کَرکے اپنی مطلب برداری کر لَیندِیاں نيں، لیکن ایہ لازمی نئيں اے کہ پروپیگنڈا جُھوٹھ اُتے ہی مبنی ہووے۔ پروپیگنڈا سچّا وی ہُندا اے تے عوام دے فائدے دا باعث وی ہُندا اے۔
اشتقاقیات
سودھواِبتداء وچ اس لفظ توں مراد پادریاں دی اوہ جماعت سی جیہنے تبلیغی ضرُورِیات دے تحت دُور دراز مُلکاں وچ جا کے کلیسا دے اصُولاں توں لوکاں نُوں روشناس کراؤݨا ہُندا سی۔
پروپیگنڈا توں منسلک مشہور اقوال
سودھو- "جُھوٹھ نُوں اِنّا تے بار بار پھیلاؤ کہ لوک اوہنُوں قبول کر لَیݨ" – سیکولر لابی امریکا
- "جے تُسِیں اپݨے مخالف نُوں قائل نئيں کَر سَکدے تاں گَھٹ توں گَھٹ اوہنُوں اُلجھا دیو، تاکہ اوہدی یکسوئی برقرار نہ رہوے!" – حزب الجمہوری امریکا
اقتباس
سودھو- جیہڑے معاشرے دے اس نادیدہ میکانزم نوں کنٹرول کردے نيں اوہ اک نظر نہ آؤݨ والی حکومت تشکیل دیندے نيں جو صحیح معنےآں وچ ملک دی حکمران ہُندی اے۔ ساڈے اُتے حکومت کِیتی جاندی اے، ساڈے ذہناں نوں تبدیل کيتا جاندا اے، ساڈی پسند ناپسند تشکیل دتی جاندی اے، ساڈے خیالاں نوں متاثر کيتا جاندا اے تے ایہ کرن والے اوہ لوک ہُندے نيں جیہناں دے بارے وچ اساں کدی کچھ نئيں سُݨیا۔ جمہوریت نوں چند بہت ذہین لوک چلاؤندے نيں جیہڑے جاݨدے نيں کہ عوام نوں کیس طرف ہِکݨا اے۔
- ایہ اوہ نادیدہ حُکمران نيں جیہڑے کروڑاں لوکاں دی قِسمت کنٹرول کردے نيں۔ ساڈے وچوں اکثر نئيں جاݨدے کہ ساڈے لیڈر چند پس پردہ مکار لوکاں دے غلام نيں تے اہم گل ایہ اے کہ حُکمران ساڈیاں سوچاں تے خیالات نوں تبدیل کر سکدے نيں۔ ساڈی روزمرہ زندگی وچ اسيں سمجھدے آں کہ ایہ ساڈی مرضی اے جد کہ ساڈا ذہن آمر دے قابو وچ ہُندا اے۔ پروپیگینڈا نظر نہ آؤݨ والی حکومت دا ہتھیار اے۔
- Those who manipulate this unseen mechanism of society constitute an invisible government which is the true ruling power of our country. We are governed, our minds molded, our tastes formed, our ideas suggested, largely by men we have never heard of....Democracy is administered by the intelligent minority who know how to regiment and guide the masses.
- There are invisible rulers who control the destinies of millions. It is not generally realized to what extent the words and actions of our most influential public men are dictated by shrewd persons operating behind the scenes. Now, what is still more important, the extent to which our thoughts and habits are modified by authorities. In some departments of our daily life, in which we imagine ourselves free agents, we are ruled by dictators exercising great power. Propaganda is the executive arm of the invisible government.[۱]
