پُتلی باز
پُتلی باز(انگریزی: Puppeteer)، کٹھ پتلیاں دا تماشا دکھاؤݨ والے فنکار نوں کہیا جاندا اے۔ ایہناں نوں شعبدہ گر ،مداری یا تماشا گر وی کہیا جاندا اے۔
تفصیلات
سودھواک بُتلی باز دے طور تے کارکردگی دا مظاہرہ کرنا جسمانی طور تے مطالبہ کر سکدا اے۔ اک پُتلی باز بِلواسطہ طور تے ڈور، سلاخاں، تاراں، الیکٹرانکس دے استعمال توں یا براہ راست اپنے ہتھاں نوں کٹھ پتلی دے اندر رکھ کے یا ایہنوں بیرونی طور تے یا جسم دے کسے دوسرے حصے جِداں لتّاں توں پھڑ کے چلا سکدا اے۔ کٹھ پتلی دیاں کچھ طرزاں وچ اک کٹھ پتلی کردار بناؤن لئی دو یا زیادہ پُتلی بازاں نوں مل کے کَم کرن دی ضرورت ہُندی اے۔
پُتلی باز دا کردار جسمانی شے نوں اس طرحاں جوڑنا اے کہ سامعین نوں یقین ہووے کہ شے زندگی نال جڑی ہوئی اے۔ کچھ مثالاں وچ، پُتلی باز دی شخصیت وی اک اہم خصوصیت اے، جِداں کہ وینٹریلوکیسٹ دے ڈمی اداکاراں دے نال، جس وچ پُتلی باز تے انسانی شکل والی کٹھ پتلی کٹھے سٹیج اُتے نظر آؤندے نیں تے تھیٹر دے شوز جِداں ایونیو کیو وچ۔
پُتلی باز کٹھ پتلی دے مون٘ھ دی حرکات نوں ہم آہنگ کردے ہوئے کٹھ پتلی دے کردار وچ بول سکدا اے۔ تاہم بہت زیادہ پُتلی باز نیں جو چلدے ہوئے مون٘ھ دا استعمال نئیں کردے (جو کہ ہونٹ سنک دی اختراع اے جو اصل وچ ٹیلی ویژن لئی بنائی گئی اے جِتھے کلوز اَپس مقبول نیں)۔ اکثر، تھیٹر وچ اک حرکت پذیر مون٘ھ صِرف اشارے دے اظہار لئی استعمال کیتا جاندا اے یا تقریر غیر حرکت پذیر مون٘ھ توں تیار کیتی جا سکدی اے۔ روایتی دستانے والی پُتلی بازی وچ اکثر اک پُتلی باز کثیر کاسٹ وِچ اک وقت وچ دو کٹھ پتلیاں نوں چلاؤندا اے۔ تحریک اُتے پُورے زور دے نال، بغیر کِسے تقریر دے بہت زیادہ کَم تیار کیتا جاندا اے۔
شیڈو پلے وچ کٹھ پتلیاں تے ناظرین دے درمیان موجود سکرین اُتے صِرف کٹھ پتلی دے سائے نظر آؤندے نیں۔
پُتلی باز تے پُتلی ساز دے درمیان تعلق اک اداکار تے ڈراما نگار دے درمیان وَرگا ای ہُندا اے، جِتھے پُتلی ساز، پُتلی باز لئی کٹھ پتلی ڈیزائن کردا اے۔ اکثر، اگرچہ، پُتلی باز، ہدایت کار، ڈیزائنر، لکھاری تے اداکار دے مُشترکہ کردار ادا کردا اے۔ اس معاملے وچ اک پُتلی باز تھیٹر دیاں دوسریاں شکلاں دے مقابلے وچ زیادہ مکمل تھیٹر پریکٹیشنر اے، جیہدے وچ اک شخص ڈراما لکھدا اے، دوسرا شخص اوہدی ہدایت کاری کردا اے تے فیر اداکار لائناں تے اشاریاں نوں انجام دیندے نیں۔
پُتلی بازی اک پیچیدہ ذریعہ اے جو کدی کدی لائیو پرفارمنس اُتے مُشتمل ہُندا اے، کدی کِتے فریم پپٹ اینیمیشن نوں روکن وچ حصہ پاؤندا اے، تے فِلم جِتھے پرفارمنس نوں تکنیکی طور تے موشن کیپچر، CGI یا ورچوئل پُتلی بازی دے طور تے پروسیس کیتا جا سکدا اے۔