پانڈئے بادشاہت اُتے ملک کافور دا حملہ

پانڈئے بادشاہت اُتے ملک کافور دا حملہ
نقصانات
انتظامی تقسیم

دہلی

مدورئی

موجودہ ہندوستان وچ دہلی تے مدورئی دا محل وقوع

سنہ ۱۳۱۰ء وچ سلطنت دہلی دے فرماں روا سلطان علاء الدین خلجی نے ہندوستان دے انتہائی جنوب دیاں سلطنتاں نوں فتح کرنے دے لئی ملک کافور دی سرکردگی وچ اک لشکر روانہ کیتا سی۔ ہوئے سلاں نوں زیر کرنے دے بعد ملک کافور سلطنت پانڈئے ول ودھیا۔ مسلم وقائع نگاراں دے ایتھے اس سلطنت دا ناں مالابار درج اے۔ دراصل ملک کافور نے دو پاندئے بھائیاں ویر تے سندر دے درمیان وچ جاری حصول اقتدار دی جنگ دا فائدہ اٹھایا سی۔ سنہ ۱۳۱۱ء دے مارچ تے اپریل وچ ملک کافور پانڈئے سلطنت دے متعدد علاقےآں اُتے حملہ آور ہوئے، انہاں وچ سلطنت دا پایہ تخت مدورئی وی شامل سی۔ گوکہ اس لشکر کشی دے ذریعہ ملک کافور پانڈئے بادشاہ نوں تخت دلی دا باج گزار نہ بنا سکیا لیکن مال غنیمت دے طور اُتے زر و جواہر، گھوڑےآں تے ہاتھیاں دا وڈا ذخیرہ لشکر سلطانی دے ہتھ آیا۔

پس منظر

سنہ ۱۳۱۰ء تک سلطان علاء الدین خلجی نے جنوبی ہندوستان دے خطہ دکن دے کاکتی تے یادو حکمراناں نوں اپنا باج گزار بنا لیا سی۔ کاکتیاں دے خلاف سنہ ۱۳۱۰ء وچ محاصرہ ورنگل دے دوران وچ علائی سالار ملک کافور نوں اطلاع ملی کہ یادو تے کاکتی بادشاہتاں دا جنوبی علاقہ انتہائی متمول تے باثروت اے۔ چنانچہ جدوں ایہ لشکر ورنگل فتح کرکے دلی واپس پہنچیا تے ملک کافور نے مذکورہ اطلاع سلطان دے گوش گزار کیتی تے نال ہی ہندوستان دے انتہائی جنوبی خطےآں دی مہم دی قیادت دی اجازت وی چاہی۔

سنہ ۱۳۱۱ء دے اوائل وچ ملک کافور اک وڈے لشکر دے ہمراہ دکن پہنچے۔ فروری دے مہینے وچ انہاں نے دس ہزار سپاہیاں نوں لے کے مملکت ہوئے سل دے پایہ تخت دوارسمدر دا محاصرہ کیتا تے ایہ محاصرہ اس وقت تک جاری رہیا جدوں تک ہوئے سل حکمران ویر بلالا سوم تخت دلی نوں خراج ادا کرنے اُتے راضی نہ ہوئے۔ فتح دے بعد ملک کافور نے ہور بارہ دناں تک ایتھے قیام کیتا تاکہ باقی ماندہ لشکر وی دوارسمدر پہنچ جائے۔

عین اُسے وقت ہوئے سل حکومت دے جنوب وچ واقع پانڈئے سلطنت وچ حصول اقتدار دی جنگ جاری سی۔ راجا مارورمن کلشیکھر پانڈئے اول دی وفات دے بعد اس دے شہزادےآں ویر تے سندر وچ رسہ کشی شروع ہو گئی سی۔ کئی وقائع نگاراں نے بیان کیتا اے کہ اسی رسہ کشی دے دوران وچ سندر نے ملک کافور توں مدد چاہی تے ایہی مطالبہ پانڈئے علاقےآں اُتے حملہ دا سبب بنیا۔ تاہم معاصر مورخ امیر خسرو نے اس دا ذکر نہیں کیتا بلکہ انہاں دے مطابق ملک کافور نے دونے سلطنتاں دے علاقےآں اُتے حملہ کیتا سی۔

حوالے

کتابیات

• B. R. Modak (1995). Sayana. Sahitya Akademi. ISBN 978-81-7201-940-2. 
• Banarsi Prasad Saksena (1992). "The Khaljis: Alauddin Khalji", in Mohammad Habib and Khaliq Ahmad Nizami: A Comprehensive History of India: The Delhi Sultanat (A.D. 1206–1526), Second 5, The Indian History Congress / People's Publishing House. OCLC 31870180. 
• K.K.R. Nair (1987). "Venad: Its Early History". Journal of Kerala Studies (University of Kerala) 14 (1): 1–34. ISSN 0377-0443. https://books.google.com/books?id=EgSSAAAAIAAJ. 
• Kishori Saran Lal (1950). History of the Khaljis (1290–1320). Allahabad: The Indian Press. OCLC 685167335. 
• Peter Jackson (2003). The Delhi Sultanate: A Political and Military History. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-54329-3.