نیوزی لینڈ دے محفوظ علاقے
| ||||
---|---|---|---|---|
انتظامی تقسیم | ||||
ذیلی کلاس | محفوظ علاقہ | |||
حصہ | ویکیمیڈیا کا مضمون بشکل فہرست | |||
لسٹ وچ | محفوظ علاقہ | |||
ترمیم |
نیوزیلینڈ دے محفوظ علاقہ اوہ کھیتر ہن جو اپنے ماحولیاتی، سائنسی، سندر، تریخی، تہذیبی جاں منورنجک ملّ نوں سرکھیت رکھن لئی کسے طرحاں سرکھیت ہن۔ دیس دے لگبھگ اکّ تہائی حصے نوں کور کرن والے لگبھگ ۱۰٬۰۰۰ محفوظ علاقہ ہن۔ سرکھیا دا طریقہ اتے مقصد سروت دی اہمیت اتے بھاویں ایہہ عوامی جاں نجی ملکیت دے مطابق وکھو-وکھرے ہندے ہن۔[۱]
نیوزیلینڈ دی زمین دا لگبھگ ۳۰ فیصد حصہ عوامی طور 'تے کجھ حدّ تک سرکھیا دے نال ملکیت اے۔ اس وچوں زیادہ تر زمین - لگبھگ ۸۰٬۰۰۰ کلومربع میٹر (۸٫۶×۱۰۱۱ فٹ مربع) - رکھیا ڈیپارٹمنٹ ولوں چلایا جاندا اے۔ اتھے ۱۳ قومی پارک ہن،[۲][۳] ہزاراں ریزرو،[۴] ۵۴ کنزرویشن پارک،[۵] اتے کئی ہور سنبھال کھیتر ہن۔[۴]
ڈیپارٹمنٹ ۴۴ آپھشور اتے ساحلی سمندری بھنڈاراں دا پربندھن وی کردا اے۔[۶] ساحلی سمندری کھیتراں وچ کسے وی ترقی لئی، جو کہ اچے پانی دے جھرنے دے نشان تک اتے اکّ کلومیٹر تک دریاواں تک پھیلیا ہویا اے، لئی سروت پربندھن ایکٹ دے تحت اکّ سروت دی رضا مندی دی لوڑ ہندی اے۔[۷]
اتہاس
سودھونیوزیلینڈ دے سرکھیت کھیتراں دا اتہاس ۱۸۴۰ دا اے، جدوں گورنر ہوبسن نوں نردیش دتا گیا سی کہ کجھ کراؤن لینڈ، "بہت وڈے پدھر 'تے جنتا دی ورتوں لئی راکھویں رکھی جاوے، سارے ٹریکٹ جو جنتک صحت دے ادیشاں لئی لوڑیندے ہون دی سمبھاونا ہے۔، اپیوگتا، سہولت، جاں انند۔"[۸]
پبلک ریزرو ایکٹ ۱۸۵۴ نے کراؤن نوں صوبےآں نوں عوامی فائدہ مندی بھنڈار دین دی اجازت دتی۔ پبلک ڈومین ایکٹ ۱۸۶۰ نے آکلینڈ اتے ویلنگٹن وچ ڈومیناں نوں کور کیتا اتے گورنر نوں ہور زمین خریدن دی اجازت دتی۔[۹] ایہناں طاقتاں نوں پبلک ریزرو ایکٹ ۱۸۷۷, پبلک ریزرو ایکٹ ۱۸۸۱, پبلک ریزرو اتے ڈومین ایکٹ ۱۹۰۸, پبلک ریزرو، ڈومین اتے نیشنل پارکس ایکٹ ۱۹۲۸, اتے ریزرو اینڈ ڈومین ایکٹ ۱۹۵۳ ولوں اگے ودھایا گیا سی۔[۱۰]
ایہناں قنوناں نوں ریزرو ایکٹ ۱۹۷۷ ولوں بدل دتا گیا سی۔[۱۰][۱۱] ۱۹۷۷ ایکٹ، سمندری ریزرو ایکٹ ۱۹۷۱, نیشنل پارکس ایکٹ ۱۹۸۰ اتے کنزرویشن ایکٹ ۱۹۸۷ دے نال، نیوزیلینڈ دی جدید سنبھال نظام دا قیام کیتا۔[۱][۶]
قومی پارک
سودھونیشنل پارکس ایکٹ ۱۹۸۰ قومی پارکاں وجوں جانے جاندے اہم کھیتراں نوں اچّ سرکھیا حاصل کردا اے۔[۱۲] ایہہ کھیتر بہت سارے نایاب پودیاں اتے جانوراں لئی اکّ نواس تھاں حاصل کردے ہن، اتے سیر کرن، پہاڑی چڑھن، بوٹنگ، برف دیاں کھیڈاں اتے منورنجن دے ہور روپاں لئی اکّ جگہ حاصل کردے ہن۔[۳]
پہلا قومی پارک، ٹونگاریرو نیشنل پارک، ۱۹۸۴ وچ قائم کیتا گیا سی،[۳] اتے ہن اکّ عالمی وراثت سائیٹ اے۔[۱۳] ٹے اریویرا نیشنل پارک، جو ۱۹۵۴ وچ قائم کیتا گیا سی، نوں ۲۰۱۴ وچ استھر کر دتا گیا سی جدوں ٹے اریویرا نوں ٹوہوئے لوکاں نوں واپس کر دتا گیا سی۔[۱۴][۱۵] ۲۰۱۵ تک، کل ۲۵٬۰۰۰ کلومربع میٹر (۲٫۷×۱۰۱۱ فٹ مربع) نوں کور کرن والے ۱۳ قومی پارک ہن۔[۳][۲]
سمندری بھنڈار
سودھوسمندری ریزرو ایکٹ ۱۹۷۱ نیوزیلینڈ دے آلے-دوآلے دے کئی سمندری کھیتراں دی رکھیا کردا اے جیہناں نوں سمندری بھنڈار وجوں جانیا جاندا اے۔[۶] ایہناں کھیتراں وچ مچھیاں پھڑن اتے سمندری جیون نوں ہٹاؤن جاں پریشان کرن 'تے پورن پابندی اے۔[۱۶]
پہلا سمندری ریزرو، کیپ روڈنی-اوکاکاری پوآئنٹ مرین ریزرو، ۱۹۷۵ وچ قائم کیتا گیا سی۔[۶] ۲۰۱۵ تک، ساحل دے ۱۲ سمندری میل دے اندر اس دے ساحلی پانیاں دے ۹٫۵ فیصد نوں کور کرن والے ۴۴ سمندری بھنڈار ہن۔[۶]
راکھواں
سودھوراکھوانکرن ڈیپارٹمنٹ ریزرو ایکٹ ۱۹۷۷ دے تحت کئی طرحاں دے راکھوینکرن دا پربندھ کردا اے:[۱۱]
- قومی بھنڈار اوہ کھیتر ہن جیہناں نوں اوہناں دے تریخی جاں ماحولیاتی ملّ دے کارن قومی اہمیت دے طور 'تے منونیت کیتا گیا اے۔[۱۱]
- منورنجن اتے کھیڈ سرگرمیاں، جسمانی بھلائی اتے انند نوں مُتحرک کرن اتے قدرتی ماحول اتے خوبصورتی دی رکھیا لئی منورنجن بھنڈار قائم کیتے گئے ہن۔[۱۱]
- تریخی، آثار قدیمہ، تہذیبی، تعلیمی اتے ہور خاص دلچسپی والیاں تھاواں، وستواں اتے قدرتی خاصیتاں دی رکھیا اتے سنبھال لئی تریخی بھنڈاراں دا قیام کیتا گئی اے۔[۱۱]
- فوجی ریزرو اوہناں دی خوبصورتی، خوبصورتی جاں قدرتی خاصیتاں دے کارن سرکھیت بھنڈار ہن۔[۱۱] ایہہ نیوزیلینڈ وچ سبھ توں عام قسم دے محفوظ علاقہ ہن۔ زیادہ تر سڑکاں دے نیڑے بچے ہوئے مول جنگل دے چھوٹے کھیتر ہن۔ ریزرو ایکٹ پاس ہون توں پہلاں فوجی رزرویشن ایکٹ ۱۹۰۳ دے تحت فوجی ریزرو دا قیام کیتا گئی سی۔[۱۷]
- قدرت بھنڈار مقامی بنسپتی جاں جیو-جنتوآں، جاں نایاب جاں سائنسی طور 'تے اہم قدرتی خاصیتاں دی رکھیا لئی قائم کیتے گئے بھنڈار ہن۔ ایہناں بھنڈاراں وچ داخلہ خاص پرمٹاں والے لوکاں تک محدود اے۔[۱۱]
- سائنسی بھنڈار سائنسی کھوج اتے سکھیا لئی کھیتراں دی رکھیا لئی قائم کیتے گئے بھنڈار ہن۔ ایہناں سارے بھنڈاراں دے کجھ حصے وچ داخلہ خاص پرمٹاں والے لوکاں تک محدود اے۔[۱۱]
- سرکاری مقصداں دے بھنڈار کسے خاص سرکاری ادیشاں لئی رکھے گئے راکھویں ہن، جویں کہ جنگلی جیو پربندھن کھیتر۔[۱۱]
- مقامی مقصد دے بھنڈار خاص ادیشاں لئی رکھے گئے مقامی بھنڈار ہن۔[۱۱] "اپیوگتا، سڑک، گلی، ایکسیس ویء، ایسپلینیڈ، سروس لین، پلیسینٹر، کنڈرگارٹن، پلنکیٹ روم، جاں اس طرحاں دے ہور ادیش" لئی مقامی ریزرو بنائے جا سکدے ہن،[۱۸] جس وچ سروور کیچمینٹس دی رکھیا وی شامل اے۔[۱۹] خاص نیم ایسپلینیڈ بھنڈاراں 'تے لاگوُ ہندے ہن۔[۲۰]
- جنگلی کھیتر ریزرو جاں ریزرو دے حصے ہندے ہن جو کہ عمارتاں، سڑکاں، انسانی بنیادی ڈھانچے جاں پیش کیتے جانوراں 'تے پابندی دے نال قدرتی حالت وچ رکھے جاندے ہن۔[۱۱]
- قدرتی ماحول نوں سرکھیت رکھن لئی نجی، تاج جاں ماؤری زمین دے ہور کھیتراں نوں کراؤن ولوں لیز 'تے واپس کیتا جا سکدا اے۔[۱۱]
سنبھال کھیتر
سودھوکنزرویشن ڈیپارٹمنٹ ۱۹۸۷ دے کنزرویشن ایکٹ دے ماتحت کئی قسماں دے سرکھیا کھیتراں دا پربندھن کردا اے:[۴]
- کنزرویشن پارک ۲٬۶۹۰٬۱۹۱ ہیکٹر (۶٬۶۴۷٬۶۱۰ acre) دے کھیتر نوں کور کردے ہوئے، اوہناں دے قدرتی اتے تریخی سروتاں اتے عوامی ورتوں لئی سرکھیت ۵۴ کھیتراں دا اکّ گروہ اے۔[۵] ایہناں وچ ۳۶ جنگلات پارک شامل ہن جو ۱۹۸۷ دے قانون توں پہلاں دے ہن۔[۲۱]
- جنگلی کھیتر مقامی قدرتی سروتاں دی سنبھال لئی پربندھت زمین دے کھیتر ہن۔ ایہناں کھیتراں وچ عمارتاں، مشینری، پشودھن، واہناں، ہوائی جہازاں، سڑکاں اتے ٹریکاں 'تے پابندی اے جدوں تک ایہہ کسے خاص پربندھن، سائنسی جاں سرکھیا دے مقصد لئی نہ ہووے۔[۴]
- ماحولیاتی کھیتر اس کھیتر دے خاص ملاں دی سرکھیا لئی پربندھت کیتے گئے کھیتر ہن۔[۴] حال وچ اجیہے کھیتر ۱۱۲ کھیتر ہن، زیادہ تر مغربی ساحل 'تے Ōkarito Lagoon دے آلے دوآلے دے گلے کھیتر ہن۔[۲۲][۲۳]
- سینکچوری کھیتر اوہ کھیتر ہن جو مقامی پودیاں اتے جانوراں نوں اوہناں دی قدرتی حالت وچ اتے سائنسی اتے ہور سمان ادیشاں لئی سرکھیت رکھن لئی پربندھت کیتے جاندے ہن۔[۴]
- واٹرکورس کھیتر کنزرویشن ایکٹ، ریزرو ایکٹ جاں QEII نیشنل ٹرسٹ ایکٹ دے ماتحت سرکھیت زمین دے کھیتر ہن، جو کہ کسے قسم دی سرکھیا دے ماتحت وی اندرونی پانیاں دے نیڑے ہن۔[۲۴] ہریک کھیتر وچ، زمین اتے پانی دوواں وچ بے مثال قدرتی جاں منورنجن خاصیتاں ہن۔[۴]
- سہولت کھیتر مقامی قدرتی اتے تریخی سروتاں دی سرکھیا اتے عوامی منورنجن لئی پربندھت کھیتر ہن۔[۴]
- جنگلی جیو پربندھن کھیتر جنگلی جیواں اتے ہور دیسی قدرتی اتے تریخی سروتاں دی سرکھیا لئی پربندھت کھیتر ہن۔[۴] اداہرناں وچ شامل ہن متاتا لگون، کریوا / گنیٹ جزیرہ، اتے موٹوہورا جزیرہ۔[۲۵][۲۶]
- حاشیے دیاں پٹیاں سمندر، جھیلاں جاں ندیاں دے نال لگدی زمین دیاں رکاوٹاں ہن۔ اوہناں نوں سنبھال، پانی دی سانبھ-سنبھال، پانی دی گنوتا، پانی-جیون، قدرتی قدراں-قیمتاں دی رکھیا، اتے جاری عوامی پہنچ نوں یقینی بناؤن لئی سرکھیت کیتا جاندا اے۔[۴]
- پربندھکی کھیتر قدرتی اتے تریخی قدراں-قیمتاں دی رکھیا لئی پربندھت کیتے گئے کھیتر ہن، جیہناں دا نپٹارا عوامی عمل ولوں کیتا جا سکدا اے جیکر زمین نوں برقرار رکھن نال "بھوتک طور 'تے نال لگدی زمین دی سنبھال جاں منورنجک ملاں وچّ وادھا نہیں ہووےگا"۔[۴]
- ہور سنبھال اتے انتظامی زمین، جس وچ کجھ قسم دیاں راج جنگلات زمین، سرکھیا وزیر ولوں سرکھیت نجی جاں ماؤری زمین، اتے دفتراں جاں وزٹر مرکزاں لئی سنبھال ڈیپارٹمنٹ ولوں رکھی گئی زمین شامل اے۔[۴]
ماحول جزیرہ
سودھوڈپارٹمنٹ آف کنزرویشن اتے پرائیویٹ ٹرسٹ بہت سارے ماحولیاتی جزیرےآں نوں مقامی اتے مول نیوزیلینڈ سپیسیز لئی سرکھیت نواس ستھاناں وجوں سنچالت کردے ہن:
- آئیلینڈ ریزرو اوہ کھیتر ہن جو سرکار ولوں ۲۲۰ آف-شور جزیرےآں نوں کور کردے ہن۔[۲۷]
- مینلینڈ جزیرہ اتری جزیرہ اتے دکھنی جزیرہ دے کھیتر ہن جو سرکار ولوں وکھرے کیتے گئے ہن۔[۲۸]
مقامی طور 'تے محفوظ علاقہ
سودھوبہت سارے کھیتر مقامی سرکار ولوں سرکھیت اتے پربندھت کیتے جاندے ہن:
- علاقائی پارک علاقائی کونسلاں اتے اکسار اتھارٹیاں ولوں پربندھت کیتے گئے محفوظ علاقہ ہن۔
- مقامی پارک علاقائی اتھارٹیاں اتے اکسار اتھارٹیاں ولوں پربندھت محفوظ علاقہ ہندے ہن۔
قومانتری طور 'تے محفوظ علاقہ
سودھونیوزیلینڈ وچ قومانتری قانون ولوں سرکھیت دس کھیتر ہن:
- رامسر کنوینشن دے تحت رامسر سائیٹاں وجوں سرکھیت ستّ ویٹلینڈز ہن اتے سرکھیا ڈیپارٹمنٹ ولوں نینترت کیتے گئے ہن، جو لگبھگ ۵۶٬۰۰۰ ہیکٹر (۱۴۰٬۰۰۰ acre) دے کھیتر نوں کور کردے ہن۔[۲۹][۳۰] زیادہ تر ہور ویٹلینڈ رسمی طور 'تے سرکھیت نہیں ہن، پر اوہناں نوں بحال کرن لئی پروجیکٹ قائم کیتے گئے ہن جو بچیاں ہن۔[۲۹][۳۱]
- اقوام متحدہ تعلیمی، سائنسی اتے تہذیبی تنظیم (یونیسکو) ولوں سنچالت اکّ قومانتری کانفرنس ولوں قانونی طور 'تے تن عالمی وراثتی ستھاناں نوں سرکھیت کیتا گیا اے کیونکہ اوہناں دے تہذیبی، تریخی، سائنسی جاں منکھتا لئی ہور اہمیت ہن۔[۳۲] اتھے Te Wahipounamu, Tongariro National Park اتے New Zealand Subantarctic Islands ہن۔[۱۳]
ہور محفوظ علاقہ
سودھوہور سرکھیت کھیتراں وچ شامل ہن:
- بہت ساریاں عوامی اتے نجی ملکیت والیاں ویٹلینڈز
ایہہ وی ویکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Les Molloy۔ "Protected areas"۔ Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand۔ Ministry for Culture and Heritage
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ ۳.۳ Nancy Swarbrick۔ "National parks"۔ Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand۔ Ministry for Culture and Heritage
- ↑ ۴.۰۰ ۴.۰۱ ۴.۰۲ ۴.۰۳ ۴.۰۴ ۴.۰۵ ۴.۰۶ ۴.۰۷ ۴.۰۸ ۴.۰۹ ۴.۱۰ ۴.۱۱ "Conservation Act 1987"۔ doc.govt.nz۔ Department of Conservation
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ Section 18 and Section 19, Conservation Act 1987, New Zealand Parliament.
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ ۶.۲ ۶.۳ ۶.۴ Gerard Hutching۔ "Marine conservation - Protected areas"۔ Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand۔ Ministry for Culture and Heritage
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ ۱۰.۰ ۱۰.۱ "Reserves Act Guide" (PDF)۔ Department of Conservation۔ 2004
- ↑ ۱۱.۰۰ ۱۱.۰۱ ۱۱.۰۲ ۱۱.۰۳ ۱۱.۰۴ ۱۱.۰۵ ۱۱.۰۶ ۱۱.۰۷ ۱۱.۰۸ ۱۱.۰۹ ۱۱.۱۰ ۱۱.۱۱ "Reserves Act 1977"۔ doc.govt.nz۔ Department of Conservation
- ↑ "National Parks Act 1980"۔ doc.govt.nz۔ Department of Conservation
- ↑ ۱۳.۰ ۱۳.۱ "World Heritage List"۔ unesco.org۔ UNESCO
- ↑ Ruru, Jacinta (October 2014). "Tūhoe-Crown settlement – Te Urewera Act 2014". Māori Law Review: 16–21. http://maorilawreview.co.nz/2014/10/tuhoe-crown-settlement-te-urewera-act-2014/.
- ↑ "Te Urewera: New Zealand's 'living' rainforest". BBC. 30 September 2021. https://www.bbc.com/travel/article/20210928-te-urewera-new-zealands-living-rainforest.
- ↑ "Marine reserves"۔ doc.govt.nz۔ Department of Conservation
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Reserves Act 1977 s.16
- ↑ "Board of Inquiry into the Turitea Wind Farm Proposal" (PDF)۔ September 2011
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ David A. Norton Fred B. Overmars (14 November 2011)۔ "Ecological areas – premier protected natural areas" (PDF)
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ "Offshore islands"۔ doc.govt.nz۔ Department of Conservation
- ↑ "Mainland islands"۔ doc.govt.nz۔ Department of Conservation
- ↑ ۲۹.۰ ۲۹.۱ "DOC's international wetlands role"۔ Department of Conservation
- ↑ "Site list" (PDF)۔ ramsar.org۔ Ramsar
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ "World Heritage Sites"۔ unesco.org۔ UNESCO
باہری لنک
سودھو- سنبھال ڈیپارٹمنٹ
- لینڈکیئر ریسرچ وکھے سرکھیت کھیتراں دے ڈیٹابیس Archived ۲۰۱۲-۰۷-۱۹, at the وے بیک مشین