ناقۃ اللہ
ناقۃ اللہ دا معنی اے اللہ دی اونٹھنی ایہ حضرت صالح علیہ السلام دی اونٹنی نوں کہیا گیا۔ اس دا ذکر قرآن پاک دی سورۃ ہود دی آیت 64 وچ کيتا گیا اے۔ ناقۃُ اللہ دی اضافت توں مرادشرف وعزت اے۔ جداں کہ مسجد نوں " بیت اللہ " کہیا جاندا اے کہ اوہ اونٹنی وی معجزہ و نشانی دے طور اُتے مقرر کيتی گئی سی تفسیری روایات وچ اے کہ اوہ سب دے سامنے اک پہاڑی توں برآمد ہوئی سی (جامع البیان وغیرہ)۔ تے ايسے بنا اُتے اسنوں "ناقۃ اللہ" اللہ دی اونٹنی " کہیا گیا۔ کیونجے اس دی پیدائش عام معروف طریقے اُتے نئيں ہوئی۔ ايسے لئی اوہ اللہ دی نشانی قرار پائی۔ (المراغی، المنار المحاسن وغیرہ) - تے علامہ ابن کثیر جداں بعض وڈے تے ثقہ مفسرین کرام نے اس بارے روایات نوں تفصیل توں بیان فرمایا اے جنہاں دا خلاصہ ایہ اے کہ حضرت صالح دی قوم نے آپ توں مطالبہ کيتا کہ جے آپ فلاں پہاڑی توں دس ماہ دی گابھن اونٹنی کڈ دکھاواں تاں اسيں آپ اُتے ایمان لے آئیاں گے۔ حضرت صالح نے انہاں توں اس دا پختہ عہد لیا کہ جے اللہ ایداں دے کے دے تاں اوہ ضرور انہاں اُتے ایمان لے آئیاں گے۔ تاں جدوں انھاں نے اس دا پختہ قول و قرار کر ليا تاں حضرت صالح نے نماز پڑھ کر اللہ دے حضور دعا کيتی۔ تاں اس پہاڑی توں دیکھدے ہی دیکھدے دس ماہ دی گبھن اونٹنی نکل آئی جس اُتے اس قوم دے سردار جندع ابن عمرو تے انہاں دے ساتھی ایمان لے آئے، دوسرے نہ لائے۔ (ابن کثیر، ابن جریر تے قرطبی وغیرہ)۔[۱] قوم ثمود نے صالح علیہ السلام توں کہیا کہ اپنی نبوت دی صداقت اُتے کوئی حسی معجزہ سانوں دکھلا دو تب اسيں تواڈی گل تسلیم کر لین گے آپ نے پُچھیا کیويں دا معجزہ چاہندے ہو؟ انھاں نے کہیا کہ اس پہاڑ توں اک حاملہ اونٹنی برآمد ہو فیر اوہ ساڈے سامنے بچہ جنے تاں اسيں سمجھاں گے کہ واقعی تسيں اللہ دے رسول ہو تے تسيں اُتے ایمان لے آئیاں گے۔ سیدنا صالح (علیہ السلام) نے اللہ توں دعا کيتی تاں پہاڑ پھٹیا جس توں اک بہت وڈے قد و قامت دی اونٹنی برآمد ہوئی جس نے انہاں دے سامنے بچہ جنا اودوں صالح (علیہ السلام) نے اپنی قوم توں کہیا کہ اس اونٹنی نوں آزادانہ چݪݨ پھرنے دو کیونجے ایہ تواڈا مطلوبہ معجزہ تے اللہ دی نشانی اے جتھوں چاہے چرتی پھرے تے جتھوں چاہے پانی پئے ہن صورت حال ایہ سی کہ اک تاں اس علاقہ وچ پہلے ہی پانی دی قلت سی دوسرے ایہ قد آور تے بہت وڈے ڈیل ڈول دی اونٹنی اک دن وچ اِنّا پانی پی جاندی سی جِنّا انہاں دے سارے جانور پیندے سن ۔ اس لئی سیدنا صالح (علیہ السلام) نے کہیا کہ باری مقرر کرلو اس کنوئاں توں اک دن تواڈے جانور پانی پیتا کرن تے اک دن ایہ اونٹنی (جسنوں اللہ نے دوسرے مقام اُتے ناقتہ اللہ یعنی اللہ دی اونٹنی کہیا اے ) پانی پیتا کرے گی تے نال ہی ایہ وی تنبیہ کردتی کہ جے تسيں نے اس اونٹنی توں کوئی برا سلوک کيتا تاں اللہ تعالیٰ دا سخت عذاب تسيں اُتے ٹُٹ پئے گا۔[۲]