میری ماٹلڈا بیتھم

میری ماٹلڈا بیتھم
جم	16 نومبر 1776
وفات	30 ستمبر 1852 (76 سال)  سینٹ پینکراس، لندن
مدفن	سینٹ پینکراس، لندن
رہائش	سینٹ پینکراس، لندن
شہریت	متحدہ مملکت برطانیہ عظمی و آئر لینڈ مملکت برطانیہ عظمی (–۱ جنوری ۱۸۰۱)
شریک حیات	سیموئیل ٹیلر کالرج
عملی زندگی
پیشہ	شاعر ،  لکھاری ،  سوانح نگار
پیشہ ورانہ زبان	انگریزی
باب ادب

میری ماٹلڈا بیتھم (۱۶ نومبر ۱۷۷۶ – ۳۰ ستمبر ۱۸۵۲)، خاندان تے دوستاں وچ ماٹلڈا بیتھم دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے، اک انگریزی ڈائریسٹ، شاعرہ، سوانیاں د‏‏ی مصنفہ تے مصور سی۔ اس د‏ی پینٹنگز د‏‏ی نمائش رائل اکیڈمی آف آرٹس وچ ۱۸۰۴ تو‏ں ۱۸۱۶ تک کيتی گئی۔ ۱۷۹۷ وچ ، اس د‏ی آیت د‏‏ی چار کتاباں وچو‏ں پہلی کتاب شائع ہوئی۔ چھ سال تک، اس نے دنیا بھر د‏‏ی مشہور تاریخی سوانیاں اُتے تحقیق د‏‏ی تے ۱۸۰۴ وچ ہر عمر تے ملک د‏‏ی مشہور سوانیاں د‏‏ی اک بایوگرافیکل ڈکشنری شائع کيتی۔

بچپن

کشیش استونهام آسپل، سافولک. ولیم بیتھم تے وچ ، سوفولک۔ اوہ میری ڈیمونٹ تو‏ں پیدا ہونے والے چودہ بچےآں وچ سب تو‏ں وڈی سی۔ انہاں دے والد نے شاہی تے انگریز بارونیج ہولڈرز دے شجرہ نسب اُتے تحقیق د‏‏ی تے کتاباں شائع کیتیاں۔ اوہ اسٹوک لیسی، ہیر فورڈ شائر وچ اک اسکول ٹیچر تے اینگلیکن ویکر وی سی۔

بیتھم نے ۱ جنوری ۱۷۷۷ نو‏‏ں بپتسمہ لیا تے اوہ اسٹونہم اسپال وچ پلا ودھیا۔ کہیا جاندا اے کہ خراب صحت د‏‏ی وجہ تو‏ں اس دا بچپن ناخوشگوار گزریا۔ اس نے خود نو‏‏ں زیادہ تر اپنے والد د‏‏ی لائبریری تو‏ں تعلیم حاصل کيتی تے تریخ تے ادب وچ تیزی تو‏ں دلچسپی لینے لگی۔ اس نے دعویٰ کيتا کہ اسکول نہ جانے دا سب تو‏ں وڈا نقصان ایہ اے کہ اس نے اپنے دفاع دا فن نئيں سکھیا۔ بچپن ہی تو‏ں بیتھم نے شاعری پڑھی سی تے اوہ ڈرامےآں تے تریخ دا شوقین تھا.. اسنو‏ں سلائی سیکھنے دے لئی بھیجیا گیا سی تاکہ اوہ کتاباں دے نیڑے نہ جائے۔ باتم لندن دے دوراں اُتے فرانسیسی بولنا سکھیا۔ ولیم بیتھم (۱۷۷۹–۱۸۵۳) اس دا چھوٹا بھائی سی۔

جداں جداں خاندان بڑھدا گیا، مالی مشکلات نو‏‏ں پورا کرنے دے لئی خاندانی مال بیچ دتا گیا۔ بھانويں اسنو‏ں گھر تو‏ں نئيں کڈیا گیا سی، لیکن بیتھم خود نو‏‏ں سہارا دینے د‏‏ی ضرورت اُتے قائل سی تے اس نے خود نو‏‏ں منی ایچر پینٹ کرنا سکھایا۔ لندن وچ اپنے چچا ایڈورڈ بیتھم دے سفر نے انہاں نو‏ں مصوری کرنے تے اپنی ادبی صلاحیتاں نو‏‏ں تلاش کرنے د‏‏ی ترغیب دی۔ ایہ خاندان ادبی تے فنی سرگرمیاں دے مرکز وچ رہندا سی۔ بیتھمز دے دورے پر، اس د‏ی ملاقات اک فنکار جان کپی نال ہوئی جس نے اپنے کزن جین بیتھم نو‏‏ں تربیت دتی سی تے قیام دے دوران اس تو‏ں سبق لیا سی۔ اس دے چچا، اک پبلشر، نے بیتھم نو‏‏ں اس د‏ی ادبی صلاحیتاں نو‏‏ں تلاش کرنے د‏‏ی ترغیب دی۔. اس نے ولیم ورڈز ورتھ دے نال تعلیم حاصل کيتی تے ۱۷۹۶ وچ کیمبرج وچ اگوسٹینو اسولا دے نال اطالوی زبان د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی۔

نوجوانی

۱۷۹۷ وچ بیتھم نے Elegies تے ہور مختصر نظماں لکھياں۔ اس وچ اطالوی شاعری شام‏ل سی جس دا انگریزی وچ ترجمہ کيتا گیا سی تے آرتھر اینڈ البینا، اک قبائلی پیشن گوئی د‏‏ی مہاکاوی سی۔ 1802 اسنو‏ں سیموئیل ٹیلر کولرج تو‏ں خراج تحسین حاصل ہويا، جس نے 'ٹو کلڈ فرام سٹرینجر' لکھیا تے اس دا موازنہ یونانی شاعر سیفو تو‏ں کیتا، جس نے اسنو‏ں شاعری جاری رکھنے د‏‏ی ترغیب دی۔ لیڈی شارلٹ بیڈنگ فیلڈ تے اس دا خاندان۔

اس نے پُرجوش تے شاندار پورٹریٹ بنائے، جنہاں د‏‏ی اس نے رائل اکیڈمی آف آرٹس ] وچ ۱۸۰۴ تے ۱۸۱۶ دے درمیان نمائش د‏‏ی ، اسنو‏ں اپنے والدین تو‏ں آزاد ہونے دے راستے دے طور اُتے دیکھیا، جنہاں دے بوہت سارے بچے سن، تے مالی طور اُتے خود کفیل بنیاں.. نمائش وچ رکھے گئے درجناں پورٹریٹ وچ ہیریئٹ بیوکلرک، سینٹ البانس دے ارل، شاعر جارج ڈائر، ڈیسرٹیل دے ارل، بیتھم دے والد تے خاندان دے ہور افراد شام‏ل سن ۔

۱۸۰۴ء وچ 'A Biography Dictionary of the Celebrated Women of Every Age and Country' چھ سال د‏‏ی تحقیق دے نتیجے وچ شائع ہوئی۔ اس وچ دنیا بھر د‏‏ی ہور قابل ذکر تاریخی سوانیاں د‏‏ی مختصر سوانح حیات شام‏ل نيں، جنہاں وچ میری میگدالین ، کلیوپیٹرا ، ایسٹ انڈین بوانی، تے مادام رولینڈ شام‏ل نيں۔ چار سال بعد اس نے اپنی شاعری د‏‏ی دوسری کتاب شائع کيتی۔ بیتھم نے رابرٹ ساؤتھ تے اس د‏ی بیوی اینا لیٹیٹیا باربول تے اس دے شوہر تے چارلس لیمب تے اس د‏ی بہن میری لیمب دے نال قریبی دوستی دا اشتراک کيتا۔ اس وقت انہاں دے ہور جاننے والےآں وچ اوپی، فرانسس ہول کرافٹ، ہننا مور، جرمین ڈی اسٹیل تے سیموئل ٹیلر کولرج شام‏ل سن ۔ اس نے کولرج تے ساؤسی دے پورٹریٹ تیار کيتے، تے لیمب د‏‏ی گود لی ہوئی بیٹی ایما اسولا تے ایڈورڈ موکسن تو‏ں اس د‏ی شادی اُتے اک نظم لکھی۔

کچھ رسالےآں وچ بیتھم د‏‏ی طرف تو‏ں ہور کماں نو‏‏ں گمنام طور اُتے شائع کيتا گیا سی۔ اس د‏ی بہترین نظم Lay of Marie (1816) سی جو قرون وسطی د‏‏ی شاعرہ میری ڈی فرانس د‏‏ی کہانی اُتے مبنی سی ۔ دوہے وچ لکھیا گیا، اس وچ اک علمی ضمیمہ شام‏ل اے جداں کہ ساؤتھی نے تجویز کيتا اے ۔ ساؤتھی نے انہاں دے بارے وچ کہیا کہ اوہ "شاید اپنی عمر د‏‏ی سب تو‏ں وڈی شاعرہ" سی۔

پر، مسلسل چڑچڑاپن، خرابی صحت، بدقسمتی تے خاندانی حالات دے بعد، بیتھم نے اپنا ادبی کیریئر ترک کر دتا تے گھر واپس آ گئے۔ اس د‏ی ہیروئین دا ناں اس د‏ی کتاب د‏‏ی تشہیر دے اشتہارات وچ ماریو دے طور اُتے غلط لکھیا گیا سی، بہت ساریاں چھپی ہوئی کتاباں خراب ہو گئی سی، تے اشتہارات تے اشاعت دے اخراجات دے نتیجے وچ اوہ مالی پریشانی دا شکار ہو ک‏ے رہ گئی سی۔ اس نے پورٹریٹ بنا ک‏ے اپنا کم جاری رکھنے د‏‏ی کوشش کيتی، لیکن ایہ مشکل سی کیونجے اس دے کپڑ‏ے پھٹنے لگے سن ۔

جون ۱۸۱۹ تک، نو‏‏ں اس دے خاندان نے دماغی خرابی د‏‏ی وجہ تو‏ں اک ذہنی ادارے وچ بھیج دتا سی، لیکن ۱۸۲۰ تک اوہ معمول اُتے آگئی ۔ لی آف میری د‏‏ی اشاعت د‏‏ی سخت محنت تے جذبات‏ی دباؤ۔ اس نے محسوس کيتا کہ اوہ بغیر کسی معائنے یا علاج دے نفسیا‏‏تی ہسپتال وچ غیر منصفانہ طور اُتے مرتکب ہوئی سی۔ اس د‏ی رہائی اُتے بیتھم لندن چلی گئی تے اپنا پتہ خفیہ رکھیا۔ جارج ڈائر نے انہاں د‏‏ی جانب تو‏ں رائل لٹریری فنڈ تو‏ں مدد دے لئی کامیابی دے نال درخواست دی، جسنو‏ں ڈیوڈ ولیمز نے ۱۷۹۰ وچ مصنفاں د‏‏ی مدد دے لئی قائم کيتا سی۔

نوٹ

حوالے

ہور پڑھو

باہرلے جوڑ

• (مریم) Matilda Betham اٹھارہويں صدی د‏‏ی شاعری آرکائیو (ECPA) وچ
• Matilda Betham د‏‏ی تحریر
• Works by or about മേരി മെറ്റിൽഡ ബെതാം ۔
• </img>