منجنیق
منجنیق (Mangonel) اک قِسم دا آلہ، ہتھیار یا مشین اے جیہنوں عمومن جنگاں وچ استعمال کيتا جاندا اے۔ ایہ بِلکل کرین دی طرحاں ہُندی اے۔ ایہ چیزاں نوں دور دور تک سٹݨ دی صلاحیئت رکھدی اے۔
منجنیق قدیم چین وچ متحارب ریاستاں دے دور توں شروع ہوݨ واݪی تے بعد وچ چھیویں صدی عیسوی تک یوریشیا وچ استعمال ہوݨ واݪی ٹریبوچیٹ (Trebuchet) دی اک قِسم سی۔ بعد دے کاؤنٹر ویٹ ٹریبوچیٹ دے برعکس، منجنیق اک لیور ناݪ منسلک افرادی قوت نوں کِھچݨ واݪیاں ڈوریاں اُتے کَم کردی سی تے پروجیکٹائل نوں لانچ کرن لئی سٹدی سی۔
اگرچہ منجنیق نوں کَم کرن لئی زیادہ آدمیاں دی لوڑ سی پَر ایہ ٹورسن ناݪ چلݨ واݪے اونیجر دے مقابلے وچ کَعھٹ پیچیدہ تے تیز رفتار سی، جیہنوں ایہنے ابتدائی قرون وسطی دے یورپ وچ بدل دِتا سی۔ ایہنوں 12 ویں تے 13 ویں صدی وچ محاصرے دے بنیادی ہتھیار دے طور تے کاؤنٹر ویٹ ٹریبوچیٹ نے تبدیل کر دِتا سی۔ منجنیق دے بارے وچ اک عام غلط فہمی ایہ آ کہ ایہ ٹورسن سیج انجݨ سی۔
اکثر لوکاں دا کہݨا اے کہ ایہ لفظ “من چہ نیک “ توں بݨیا، جد کہ ایہ لفظ یونانی لفظ مکانک توں آیا۔
تریخ
سودھوایہ تریخ وچ پہلی وار حضرت ابراہیم علیہ السلام دے زمانے وچ ورتی گئی، جد نمرود حضرت ابراہیم علیہ السلام نوں اگ وچ سٹوا رہیا سی، اوہنان نوں اوداں نئیں پھینکیا جا سکدا سی کیونکہ اگ بہت بھڑک چکی سی تے کوئی آس پاس نئيں جا سکدا سی اس لئی کسے نے نمرود نوں صلاح دتی کہ اوہ حضرت ابراہیم علیہ السلام نوں منجنیق دے ذریعے پھینکیا جاوے۔ فیر حضرت ابراہیم علیہ السلام نوں اگ دے درمیان منجنیق توں پھینکیا گیا سی۔
اس واقعے توں بعد بے شمار تریخی واقعات درپیش ہوئے جیہناں وچ منجنیق دا استعمال کيتا گیا۔