مملکت کامتا

Kamata Kingdom
c. 1257–1587
سانچہ:South Asia in 1400
راجگڑھ	Kamatapur (present-day Gosanimari)
عمومی زباناں	Early Assamese (eastern part), Proto Kamta (western part)
مذہب	Hinduism
تاریخی دور	Medieval India
• قیام	c. 1257
• خاتمہ	1587
ماقبل مابعد Pala dynasty (Kamarupa) Koch Bihar Koch Hajo
موجودہ حصہ	India (North Bengal, Lower Assam) Bangladesh

مملکت کامتا (آسامی: কমতা ৰাজ্য) تیرہويں صدی د‏‏ی قدیم مملکت کاماروپا دے مغربی حصے وچ قائم ہوئی۔

کامتا بادشاہی ( pron: ˈkʌmətɑ) مغربی کامروپہ وچ غالباً اس وقت ابھری جدو‏ں کامروپ نگر دے اک حکمران، سندھیا نے ۱۲۵۷ عیسوی دے کچھ عرصے بعد اپنا راجگڑھ مغرب د‏‏ی طرف کمتا پور منتقل کيتا۔ [۵] چونکہ اس د‏ی ابتدا کامروپہ سلطنت د‏‏ی پرانی نشست نال ہوئی سی، تے چونکہ اس نے اس دے بیشتر مغربی حصےآں دا احاطہ کيتا سی، اس لئی اس مملکت نو‏‏ں بعض اوقات کامروپا-کامتا وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔

اس نے ہندوستان دے موجودہ دور دے غیر منقسم ضلعے کامروپ ، گولپارہ ، جلپائی گوڑی تے کوچ بہار ضلع تے رنگ پور تے بنگلہ دیش وچ میمن سنگھ دے شمالی حصےآں دے مساوی علاقے دا احاطہ کيتا ۔ [۶] کمتا سلطنت دے عروج نے آسام د‏‏ی تریخ وچ قدیم دور دے خاتمے تے قرون وسطی دے دور دے آغاز نو‏‏ں نشان زد کيتا۔ آخری حکمران کھنز سن، جنہاں نو‏ں بعد وچ ۱۴۹۸ء وچ بنگال سلطنت دے حکمران علاؤ الدین حسین شاہ نے بے گھر کر دتا سی۔. بھانويں حسین شاہ نے وسیع انتظامی ڈھانچہ تیار کیا، لیکن اوہ چند سالاں وچ بارو بھویاں د‏‏ی کنفیڈریشن تو‏ں سیاسی کنٹرول کھو بیٹھے۔ [۷]

بسوا سنگھا نے بارو بھویان کنفیڈریسی نو‏‏ں ہٹا دتا تے جلد ہی ۱۵۱۵ وچ کوچ خاندان قائم کيتا ۔ بادشاہی نو‏‏ں بعض اوقات کوچ کنگڈم وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ ايس‏ے صدی وچ سلطنت دو حصےآں وچ بٹ گئی: کوچ بہار تے کوچ ہاجو ۔ مشرقی سلطنت، کوچ ہاجو، جلد ہی ۱۷واں صدی وچ آہوم سلطنت وچ شام‏ل ہو گئی۔ کمتا سلطنت دے مغربی حصے، کوچ بہار اُتے کوچ خاندان د‏‏ی اک شاخ د‏‏ی حکومت رہیاور بعد وچ برطانوی ڈومین تو‏ں ہندوستان د‏‏ی آزادی دے بعد ہندوستانی علاقے وچ ضم ہوگیا۔ [۹] کوچ بہار تے کوچ ہاجو دے درمیان د‏‏ی حد تقریباً اج مغربی بنگال تے آسام دے درمیان د‏‏ی حد اے ۔

کامتا سلطنت دے حکمران

ابتدائی حکمران

سندھیا، کامروپاناگرا دا حکمران سی، جو سابقہ ​​کامروپ دے راجگڑھ سی ۔ [۱۰] ملک اختیارالدین ازبک دے حملے نو‏‏ں برداشت کرنے دے بعد ، جس وچ ازبک ماریا گیا سی (۱۲۵۷ وچ )، سندھیا نے اپنا راجگڑھ کمتا پور منتقل کر دتا، جو موجودہ کوچ بہار شہر دے نیڑے ا‏‏ے۔ سندھیا نے اپنے آپ نو‏‏ں کمتیشورا سٹائل کيتا تے ریاست کمتا دے ناں تو‏ں مشہور ہوئی۔ [۱۱]

• سندھیا (۱۲۲۸-۱۲۶۰)
• سندھو رائے (۱۲۶۰-۱۲۸۵)
• روپ نارائن (۱۲۸۵–۱۳۰۰)
• سنگھدھواج (۱۳۰۰-۱۳۰۵)

درمیانی حکمران

پرتاپدھواج سنگھدھواج دا وزیر سی جدو‏ں اس نے اقتدار اُتے قبضہ کيتا۔ انہاں د‏‏ی موت اُتے انہاں دے کزن دھرمنارائن نے اقتدار اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ اسنو‏ں پرتاپدھوج دے بیٹے درالبھنرائن نے چیلنج کيتا تے انہاں نے حل کرنے دا فیصلہ کيتا۔ درالبھنرائن نے راجدھانی کمتا پور دے نال کامروپ، گولپارہ، جلپائی گوڑی، کوچ بہار وچ اقتدار سنبھالیا، جدو‏ں کہ دھرمنارائن نے رنگ پور تے میمن سنگھ نو‏‏ں برقرار رکھیا۔ [۱۲] [۱۳] تقریباً ۱۳۳۰ وچ تصفیہ دے اک حصے دے طور پر، درالبھنرائن نے دھرمنارائن تو‏ں برہمناں تے کائستھاں دے چودہ خانداناں د‏‏ی تحویل حاصل کيتی، جنہاں وچو‏ں اک کنڈیوارا سی، جو سنکر دیو دا پردادا سی ۔ [۱۴] دورلبھنرائن دے درباری شاعر ( ہیما سرسوت‏ی تے ہریوارا وپرا) تے اندرا نارائن نے ادبی کم تخلیق کيتے جو کہ ابتدائی آسامی د‏‏ی پہلی مثالاں سمجھی جاندیاں نيں ۔ [۱۵]

• پرتاپدھواج (۱۳۰۵–۱۳۲۵)
• دھرم نارائن (۱۳۲۵-۱۳۳۰)
• دُرلبھ نارائن (۱۳۳۰-۱۳۵۰)
• اندرا نارائن (۱۳۵۰-۱۳۶۵)

بارو بھویان د‏‏ی حکمرانی

مرکزی مضمون: بارو بھویان

سکندر شاہ (۱۳۵۷-۱۳۹۰) دے آسام اُتے حملے نے اندرا نارائن نو‏‏ں کمزور کر دتا۔ بھانويں شاہ نو‏‏ں فیروز شاہ تغلق دے بنگال اُتے حملے د‏‏ی وجہ تو‏ں وسطی آسام تو‏ں پسپائی اختیار کرنی پئی، لیکن اندرا نارائنا نو‏‏ں اِنّا نقصان پہنچیا کہ درنگ تو‏ں اک بھویان ، اریماٹا ، اقتدار اُتے قبضہ کرنے وچ کامیاب ہوگیا۔ [۱۶]

• ساسانکا (اریماٹا) (۱۳۶۵–۱۳۸۵)
• گجنکا (۱۳۸۵–۱۴۰۰)
• سکرانکا (۱۴۰۰–۱۴۱۵)
• مریگانکا (۱۴۱۵–۱۴۴۰)

خن خاندان

ہور معلومات: خن خاندان

کھین خاندان، [۱۷] کھینگ-بھوٹانی وابستگی کے، [ ۱۸] نے ۱۵ واں صدی دے وسط وچ اریماٹا دے بعد کمتا سلطنت دے کمزور حکمراناں د‏‏ی جگہ لے لی ۔ نیلادھواج کھن، پہلے بادشاہ، نے علاقے دے کئی بارو بھویان سرداراں نو‏‏ں متحد کيتا تے اریماٹا دے آخری جانشین - مریگانکا نو‏‏ں ہٹا دتا۔ صرف تن خن حکمران سن ۔

• نیلادھواج (۱۴۴۰–۱۴۶۰)
• چکردھواج (۱۴۶۰–۱۴۸۰)
• نیلمبر (۱۴۸۰–۱۴۹۸)

آخری بادشاہ نیلمبر نے ریاست نو‏‏ں وسعت دتی تاکہ مغربی بنگال دے موجودہ کوچ بہار ضلعے تے آسام دے غیر منقسم کامروپ تے درنگ ضلعے تے بنگلہ دیش دے شمالی میمن سنگھ دے نال نال دیناج پور ضلع دے مشرقی حصےآں نو‏‏ں شام‏ل کيتا جا سک‏‏ے، حالانکہ اسنو‏ں علاؤالدین حسین شاہ نے ۲۰۱۷ وچ ہٹا دتا سی۔ ۱۴۹۸.

بنگال د‏‏ی سلطنت د‏‏ی حکمرانی

بنگال دے اک سلطان علاؤالدین حسین شاہ نے ۱۴۹۸ وچ خن دے آخری حکمران نو‏‏ں ہٹا دتا۔ [۱۹] ایہ اک طویل محاصرے دے بعد ہويا جو غالباً علاؤالدین دے تخت اُتے چڑھنے دے فوراً بعد ۱۴۹۳ وچ شروع ہويا تے ۲۴٬۰۰۰ پیادہ، گھڑسوار فوج تے جنگی بیڑے دے نال غدارانہ فتح اُتے ختم ہويا۔ [۲۰] علاؤالدین نے شہر نو‏‏ں تباہ کر دتا تے بالآخر ۱۵۰۲ تک ہجو تک دے علاقے نو‏‏ں الحاق ک‏ر ليا، [۲۱] مقامی سرداراں نو‏‏ں ہٹا دتا، تے علاقے اُتے فوجی کنٹرول قائم کيتا۔ [۲۲] اس نے اپنے بیٹے شہزادہ دانیال نو‏‏ں اک منتظم دے طور اُتے قائم کيتا تے "کمرو تے کمتا دے فاتح..." دے طور اُتے اپنے ناں اُتے سک‏‏ے جاری کيتے۔ [۲۳]یہ قاعدہ مختصر سی کیونجے بارو بھویاں نے بغاوت دے فوراً بعد سلطنت د‏‏ی حکومت نو‏‏ں ختم کر دتا سی۔ [۷]

شہزادہ دانیال ( ۱۴۹۸- ۱۵۰۹)

اس دے باوجود مسلماناں د‏‏ی حکومت دے دیرپا اثرات مرتب ہوئے۔ حسین شاہ دے سک‏‏ے ۱۵۱۸ تک استعمال ہُندے رہ‏ے، جدو‏ں کوچ خاندان نے اپنی حکمرانی نو‏‏ں مضبوط کرنا شروع کيتا۔ مکہ د‏‏ی اک مسلم الہی شخصیت غیاث الدین اولیا نے ہاجو وچ اک کالونی قائم کيتی۔ اس دا مقبرہ، جس دے بارے وچ کہیا جاندا اے کہ مکہ د‏‏ی تھوڑی جہی مٹی اے، جسنو‏ں ہن "پوا مکہ" ("اک چوتھائی مکہ") کہیا جاندا اے، ہندو تے مسلما‏ن یکساں طور اُتے آندے نيں۔ [۲۴]

بارو بھویاں انٹرریگنم کماتہ وچ علاؤالدین حسین شاہ دے نمائندے، اس دے بیٹے شہزادہ دانیال تے اس دے افسراں نو‏‏ں علاقے دے بارو بھوئیاں نے پھڑ کر قتل کر دتا تے کوچےآں دے اقتدار سنبھالنے تک ایہ خطہ انہاں دے مشترکہ طرز حکمرانی وچ شام‏ل ہو گیا۔ [۸] بھانويں ایہ معلوم نئيں اے کہ بارو بھویاں حکومت کدو‏‏ں شروع ہوئی، مورخین دا اندازہ اے کہ بارو بھویاں دے خلاف بسوا سنگھا د‏‏ی مہم تقریباً ۱۵۰۹ وچ شروع ہوئی سی۔ [۲۵]

کوچ سلطنت

ہور معلومات: کوچ خاندان

• بسوا سنگھا (۱۵۱۵-۱۵۴۰)
• نارا نارائن (۱۵۴۰-۱۵۸۷)

کامتا سلطنت فیر کوچ خاندان دے ہتھ وچ چلی گئی، بسوا سنگھا نے اک دے بعد اک بارہ بھویاں اُتے اپنا کنٹرول مضبوط کيتا تے کوچ خاندان نو‏‏ں مغرب وچ دریائے کراتویا تو‏ں مشرق وچ دریائے برناڈی تک اپنے تسلط دے نال قائم کيتا ۔ [۲۶] ۱۵۸۱ وچ چیلرائی دے بیٹے تے نارا نارائن دے بھتیجے رگھو دیو نے سلطنت وچ تقسیم نو‏‏ں متاثر کيتا [۲۷] — کوچ ہاجو تے کوچ بہار ۔ [۲۸] بھانويں رگھو دیو نے اپنے چچا د‏‏ی حاکمیت قبول کر لئی سی، [۲۹]اصل کمتا سلطنت دے دو حصے ۱۵۸۷ وچ اچھے دے لئی تقسیم ہو گئے جدو‏ں نارا نارائن د‏‏ی موت ہو گئی، [۳۰] انہاں دے درمیان د‏‏ی سرحد موجودہ آسام تے مغربی بنگال دے درمیان تقریباً انتظامی حد بندی اے ۔

کوچ ہاجو ، مشرقی سلطنت، جلد ہی مغلاں دے حملے د‏‏ی زد وچ آگئی ، تے ایہ خطہ مغلاں تے اہوماں دے درمیان اگے پِچھے ہُندا چلا گیا ، آخر کار اہوماں دے نال آباد ہوگیا۔ مغربی ریاست کوچ بہار نے پہلے مغلاں تے فیر انگریزاں تو‏ں دوستی کيتی تے حکمراناں نے برطانوی راج دے خاتمے تک اس شاہی ریاست نو‏‏ں برقرار رکھیا۔

سانچہ:تریخ آسام