ملائیشیا دی آزادی
ملائیشیا دی آزادی:۳۱ اگست ۱۹۵۷ء
۱۵۱۱ء وچ پرتگیزیاں نے ملائیشیا اُتے مَل مار دے ایتھے یورپی حملےآں دے آغاز دی نشاندہی کردتی۔ ۱۸ويں صدی دے آخر وچ برطانوی تجارتی مفادات ہندوستان توں ودھ کے پینانگ تک پہنچ گئے سن جس اُتے ۱۷۸۶ء وچ قبضہ کرلیاگیا ۱۸۱۹ء وچ انہاں نے سنگاپور نوں جوہور دے سلطان توں حاصل کرلیا۔ ۱۸۲۴ء وچ برطانیہ نے ملائیشیا نوں ہالینڈ دے نال سماٹرا وچ بینسولین دا تبادلہ کرکے حاصل کيتا۔ دوسال بعد پینانگ، ملائیشیا تے سنگاپور اجتماعی طور اُتے سمندری آبادیاں دے طور اُتے پہچانے جانے لگے۔
۱۸۶۷ء وچ سمندری آبادیاں دی انتظامیہ ہندوستان آفس توں نوآبادتی آفس منتقل کردتی گئی۔ ۱۸۷۴ء دے معاہدہٴ پینگ کور نے برطانیہ نوں ایہ اختیار دتا کہ اوہ شہزادےآں تے امراء دے لئی محفوظ ذمہ داریاں سنبھال لے ۱۸۸۸ء وچ برونائی، سراواک تے شمالی بورنیو برطانوی حکومت دی سرپرستی وچ آگئے۔ دوسری جنگ عظیم دے دوران جاپان نے ملائیشیا تے بورنیو علاقےآں اُتے قبضہ کرلیا تے ۱۹۴۵ء وچ ہتھیار سُٹن تک ایتھے حکومت کيتی۔ دوسری جنگ عظیم توں پہلے شروع ہوݨ والی جدوجہد آزا دتی جاپانی دور حکومت وچ وی جاری رہی۔ برطانوی فوج نے جنگ دے بعد سنگاپور نوں کراؤن کالونی بناتے ہوئے اپنی ریاست اُتے دوبارہ قبضہ کرلیا جو اوہ جاپانیاں دے ہتھوں گنوا چکے سن ۔ ۱۹۴۸ء وچ غیر ملکی فرمانرواواں نے ملائیشیا، پینانگ تے ہور ۹ مالے ریاستاں نوں ملا کے ملاین یونین قائم کيتی لیکن بحران بڑھدا رہیا تے ملاین یونین نوں ايسے سال فیڈریشن آف ملایا توں بدل دتا گیا۔ جدوجہد آزا دتی نوں کچلنے دے لئی غیر ملکی حکومت نے ہنگامی حالت نافذ کردتی جسنوں ۱۹۶۰ء تک نئيں ہٹایاگیا۔ ۱۹۵۵ء وچ وفاقی قانون ساز کونسل منتخب کرنے دے لئی فیڈریشن نوں اک نواں آئین دیاگیا الائنس پارٹی نے جوکہ یونائیٹڈ مالیز آرگنائزیشن، ملاین چائینیز ایسوسی ایشن تے ملاین انڈین کانگریس دا اتحاد سی واضح کامیابی حاصل کيتی تے آزادی دے سفر دی قیادت سنبھال لی الائنس پارٹی نے ملائیشین آئین فراہم کیتا۔ ۳۱ اگست ۱۹۵۷ء نوں آزادی دا اعلان کردتا گیا۔