المرأۃ المناجیح مشکوۃ شریف د‏‏ی اردو وچ شرح ا‏‏ے۔
حکیم الامت مفتی احمد یار خاں نعیمی اشرفی بدایونی د‏‏ی تصنیف جو خطیب تبریزی دے مجموعہ احادیث مشکوۃ المصابیح دا اردو ترجمہ تے تشریح ا‏‏ے۔ ایہ عام فہم شرح طلبہ، علما تے عوام المسلمین دے لئی یکساں مفید ا‏‏ے۔ اس د‏ی تصنیف دا اک سبب انکار حدیث دے فتنہ دا تدارک تے حجیت حدیث اُتے دلائل مہیا کرنا سی۔ مصنف نے اس شرح وچ مرقاة المفاتیح، لمعات تے اشعتہ اللمعات تو‏ں مدد حاصل کيتی۔ اس دا تاریخی ناں ذوالمرآت1378ھ ا‏‏ے۔ مؤلف نے اس دا ناں مرأة اس لئی رکھیا کہ ایہ مشکوۃ المصابیح د‏‏ی حدیثاں نو‏‏ں دیکھنے دا آئینہ ا‏‏ے۔ گویا ایہ چراغاں دے طاق دے سامنے لگیا ہويا ایسا شیشہ اے جو بیرونی ہويا نو‏‏ں اندر نہ پہنچنے دے۔[۱] مشکوٰۃ دے معنی نيں طاق۔ مصابیح مصباح د‏‏ی جمع بمعنی چراغ،معنی ہوئے چراغاں دا طاق کیونجے ہر حدیث نورانیت اورہدایت وچ چراغ د‏‏ی طرح اے تے ایہ کتاب انہاں احادیث دے ملنے د‏‏ی جگہ۔ ہور مصابیح اصل کتاب دا ناں وی اے اوہ ساری کتاب مشکوٰۃ وچ موجودا‏‏ے۔ بہرحال ایہ ناں مسمّٰی دے مطابق ا‏‏ے۔ مفتی احمد یار خاں نعیمی نے اپنی اس شرح دا ناں مرأۃ رکھایعنی چراغاں دے طاق دے سامنے لگیا ہويا شیشہ جو بیرونی ہويا نو‏‏ں اندر نہ پہنچنے دے۔ انہاں د‏‏ی نیت ایہی اے کہ اس شرح تو‏ں منکر ین حدیث تے ناسمجھ لوکاں دے اعتراضات دفع ہاں،احادیث دا تعارض دور کيتا جائے۔ یا مشکوٰۃ د‏‏ی حدیثاں نو‏‏ں دیکھنے دا آئینہ کہ اس د‏ی حدیثاں اس شرح تو‏ں دیکھو تے سمجھو۔

حوالے

سودھو
  1. مرأۃ المناجیح، حکیم الامت مفتی احمد یار خاں نعیمی اشرفی بدایونی