مخطوطہ گیگاس اک کتاب جو تیرہويں صدی عیسوی وچ دنیا دے سامنے آئی۔ جو اپنی جسامت دے حوالے تو‏ں اک بہت وڈی کتاب تصور ہُندی اے جس د‏‏ی لمبائی تقریباً 36 انچ یعنی 3 فٹ تک تے چوڑائی 20 انچ تک اے جدو‏ں کہ اس د‏ی موٹائی 8.7 میٹر تک ا‏‏ے۔ 74.8 کلو وزن د‏‏ی حامل اس کتاب نو‏‏ں جسامت دے لحاظ تو‏ں قرون وسطی د‏‏ی سب تو‏ں وڈی کتاب تسلیم کیتا جاندا ا‏‏ے۔[۱][۲] اس کتاب وچ موجود غیر معمولی تصاویر تے خاص طور اُتے وڈے سائز دے شیطان د‏‏ی تصویراں د‏‏ی بدولت اسنو‏ں شیطانی کتاب وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔[۳][۴][۵] چمڑے دے صفحات اُتے لکھی گئی اس کتاب وچ ماہرین دے اندازے دے مطابق 160 گدھےآں د‏‏ی کھل دا استعمال کیتا گیا ا‏‏ے۔[۵] کہیا جاندا اے کہ اس کتاب وچ 320 صفحات سن جنہاں وچو‏ں کچھ ہن ضائع ہوئے چکے ني‏‏‏‏ں۔ اس کتاب وچ سرخ، نیلے، پیلے سبز تے سنہری رنگاں دا استعمال کیتا گیا ا‏‏ے۔[۶] اک راویت دے مطابق اس کتاب دے مصنف جس دا ناں ہرمن دسیا جاندا اے دا تعلق موجودہ جمہوریہ چیکو سلوواکیہ تو‏ں سی۔ 1593ء وچ اس کتاب نو‏‏ں بروموو د‏‏ی اک لائبریری د‏‏ی زینت بنایا گیا لیکن بعد وچ ایہ کتاب سویڈن منتقل کر دتی گئی تاں اس دے بعد 7 مئی 1697ء نو‏‏ں جدو‏ں اسٹاک ہوم د‏‏ی لائبریری وچ آتش زدگی دا واقعہ درپیش آیا تے اوتھ‏ے ہر موجود کتاباں نو‏‏ں شدید نقصان پہنچیا تاں ايس‏ے اثنا وچ کِس‏ے اہلکار نے اس کتاب نو‏‏ں کھڑکی تو‏ں باہر سُٹ دتا جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اگرچہ اس د‏ی جلد تے ہور چند صفحات اگ د‏‏ی نظر ہوئے گئے لیکن اس دا بہت سا حصہ محفوظ رہیا فیر 359 سال بعد اس شیطانی کتاب نو‏‏ں ستمبر 2007ء تو‏ں جنوری 2008ء تک چیکو سلوواکیہ د‏‏ی حکومت نو‏‏ں سویڈن تو‏ں مستعار منگ لیا تے اسنو‏ں اوتھ‏ے د‏‏ی قومی ک‏‏تب خانہ د‏‏ی زینت بنایا۔ ایہ کتاب جس وچ لاطینی تے عبرانی زبان دا استعمال کیتا گیا اے کہ دو حصے یہودیاں اُتے بحث کردے نيں جدو‏ں کہ اس وچ شیطان د‏‏ی تصاویر دے علاوہ مختلف ہوداں د‏‏ی شکلاں بنیاں ہوئیاں نيں جنہاں د‏‏ی وضاحت دے بارے وچ حالے تک دنیا دے ماہرین مختلف آرا رکھدے ني‏‏‏‏ں۔ جدو‏ں کہ انساناں تے جانوراں د‏‏ی شکلاں دے علاوہ اس وچ جنت تے دوزخ دے مناظر وی دکھانے د‏‏ی کوشش کيتی گئی اے اس دے علاوہ اس وچ سرخ و سبز رنگ دائرے وی ملدے نيں جنہاں نو‏ں سورج، چاند تے ہور ستارےآں تو‏ں منسوب کیتا گیا ا‏‏ے۔ اس دے وڈے حروف سرخ رنگ وچ تحریر کیتے گئے نيں جو غیر معمولی طور اُتے وڈے سائز وچ لکھے گئے ني‏‏‏‏ں۔ اس وچ جنت د‏‏ی بادشاہت دے مقابلے وچ شیطان د‏‏ی تصویر نو‏‏ں غیر معمولی طور اُتے وڈا دکھایا گیا اے جو اپنے دونے ہتھو‏ں نو‏‏ں بلند کیتے ہوئے ایہ تاثر دے رہیا اے کہ اوہ جدو‏ں چاہے اپنے خوفناک پنجے شکار دے دل اُتے گاڑ سکدا اے اسنو‏ں اس قدر خوفناک دکھایا گیا اے کہ اس نے پوری جہنم نو‏‏ں اپنے گھیرے وچ لے رکھیا اے جدو‏ں کہ تصویر وچ اوہ اپنے جسم اُتے سرخ لائناں دے نال مکمل طور اُتے برہنہ نظر آندا اے اس دے جسم، ہتھ تے لتاں انساناں د‏‏ی طرح جدو‏ں کہ اس دے پیر تے ہتھ د‏‏ی انگلیاں سرخ رنگ وچ ایہ تاثر دیندے نظر آندے نيں کہ گویا انہاں نو‏ں خون وچ ڈبو کر باہر کڈیا گیا ہوئے اس د‏ی اکھاں چھوٹی مگر سرخ رنگ وچ شعلے برسات‏ی نظر آندیاں نيں جدو‏ں کہ اس دے سرخ رنگ دے کان کئی تے منظر د‏‏ی دلالت کردے نيں اس دے منہ دے اطراف تو‏ں چھوٹے چھوٹے سفید دنداں دے علاوہ نکلدی ہوئی دو شاخ والی بولی اس د‏ی جہانوی مخلوق ہونے اُتے مہر ثبت کردی ہوئی نظر آندی ني‏‏‏‏ں۔ اک راویت دے مطابق اک راہب پادری نو‏‏ں جدو‏ں کِس‏ے جرم د‏‏ی پاداش وچ زندہ دیوار وچ چرواندے ہوئے اسنو‏ں سزائے موت دا حکم سنایا گیا تاں اس نے شیطان د‏‏ی مدد تو‏ں صرف اک رات وچ اس کتاب نو‏‏ں تحریر کردے ہوئے اس کائنات تے اس دے انجام دے بارے وچ وضاحت کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔

مخطوطہ گیگاس

حوالے

سودھو
  1. Boldan, Kamil (2007). The Devil's Bible – Codex Gigas. The Secrets of the World's Largest Book. NKP, 15. ISBN 978-80-7050-532-8. 
  2. «Codex Gigas». National Library of Sweden, Kungl. Biblioteket, Stockholm. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۲-۱۳.
  3. KB, "About the Content"
  4. KB, Medical contents
  5. ۵.۰ ۵.۱ «Description of the MS – Kungliga biblioteket». Kb.se. ۲۰۰۷-۰۶-۱۹. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۳-۱۱-۱۹.
  6. KB, "Decoration"

ہور پڑھو

سودھو
  • Bártl, S., Kostelecký, J.: Ďáblova bible. Tajemství největší knihy světa, Paseka, 1993. ISBN [[Special:BookSources/80-85192-64-0
  • J. Belsheim, Die Apostelgeschichte und die Offenbarung Johannis in einer alten lateinischen Übersetzung aus dem 'Gigas librorum' auf der königlichen Bibliothek zu Stockholm (Christiana, 1879).
  • M. Gullick, The Codex Gigas. A revised version of the George Svensson lecture delivered at the National Library of Sweden, Stockholm, November 2006, Biblis 28 (2007), pp. 5–19.