مختصر الطحاوی
مختصر الطحاوی | |
---|---|
ترمیم |
کتاب دا ناں
سودھومختصر الطحاوی دا اصل ناں شرح معانی الآثار اے۔ بعض دفعہ اختصار تے تخفیف دی وجہ توں معانی الآثار وی استعمال ہُندا اے۔ آثار توں مراد احادیث نبویہ تے اقوال صحابہ نيں
مصنف
سودھواس دے مصنف ابو جعفر احمد بن محمد بن سلامہ بن عبد الملك بن سلمہ الازدی الحجری المصری المعروف امام ابو جعفرطحاوی (متوفى: 321ھ)ہاں۔ امام طحاوی مسائل وچ امام ابو حنیفہ،امام ابو یوسف امام محمد ،امام زفر تے امام حسن بن زیاد دے اقوال نوں نقل کردے نيں تے فیر اس وچ ترجیح دیندے نيں تے بعض اوقات انہاں حضرات دی رائے دے مقابلے وچ اپنی مستقل رائے نقل کردے نيں۔[۱]
حدیث تے فقہ دا امتزاج
سودھوشرح معانی الآثار فن حدیث وچ اک عظیم کتاب اے۔ اس کتاب وچ حدیث فقہ تے اسماء الرجال دے کئی علوم نوں وڈی خوبصورتی توں سمو دتا گیا۔ اس جداں حسین امتزاج کسی تے کتاب وچ بوہت گھٹ نظر آندا اے۔
کتاب دا مقصد
سودھواس کتاب دا مقصد امام طحاوی دا احادیث جمع کرنا نئيں بلکہ احناف دی تائیداور ایہ ثابت کرنا اے کہ امام ابوحنیفہ دا مسلک کسی جگہ وی حدیث دے خلاف نئيں ايسے طرح ایہ کتاب روایت تے درایت دا حسین امتزاج اے انہاں محاسن توں تمام صحاح ستہ دیاں کتاباں وی خالی نيں۔
سبب تالیف
سودھوامام طحاوی کہندے نيں مینوں اہل علم نے فرمائش دی کہ ایسی کتاب تصنیف کراں جس وچ احکام دے متعلق احادیث رسول جمع ہاں تے انہاں تعارض نوں دور کراں جو ظاہری طور اُتے دکھائی دیندے نيں تے انہاں وچ اوہ تاویلات وی شامل کراں جو کتاب و سنت اجماع تے اقوال صحابہ توں تائید کردے ہوݨ۔ منسوخ روایات اُتے دلائل پیش کراں تاکہ وجہ نسخ ظاہر ہو جائے تے مخالفین دے طعن دا جواب وی ہو جائے۔
اسلوب کتاب
سودھوتمام امہات کتاباں وچ امام طحاوی دا اسلوب وکھ وکھ اے اوہ پہلے حدیث بیان کردے نيں فیر اس توں استنباط ہوݨ والے مسائل دا ذکر کردے نيں فیر اس دے اختلاف دا ذکر کردے ہوئے احناف دی دلیل اس حدیث توں دیندے نيں جو بظاہر اس دی مخالف اے فیر اس دے متعدد طرق بیان کردے نيں۔ فیر احناف دی تقویت دے لئی دونے حدیثاں دا وکھ محل تے تعارض دور کردے نيں۔ احناف دے مخالف حدیث دا ضعف یا منسوخ ہونا بیان کرنے دے بعدعموما عقلی دلیل وی بیان کردے نيں۔[۲]