محمد علی رجائی
| محمد علی رجائی | |
|---|---|
| (فارسی وچ: محمد علی رجائی) | |
 |
|
| جم | 15 جون 1933 [۱] |
| وفات | 30 اگست 1981 (48 سال)[۱][۲][۳] |
| وجہ وفات | انفجاری آلہ |
| طرز وفات | مردم کشی |
| شہریت |  ایران
|
| جماعت | حزب جمہوری اسلامی |
| عملی زندگی | |
| پیشہ | سیاست دان ، استاد |
| پیشہ ورانہ زبان | فارسی |
| دستخط | |
 |
|
ترمیم  | |
مڈھلا جیون تے تعلیم
سودھو
محمد علی رجائی 15 جون 1933 نوں قزوین، ایران وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دے والد، عبدالصمد نامی اک دکاندار، دا انتقال اس وقت ہويا جدوں اوہ 4 سال دا سی۔ انہاں نے سولہ یا ستاراں سال دی عمر وچ فضائیہ وچ شمولیت اختیار کيتی۔[۴] 1959 وچ انہاں نے تربیت معلم یونیورسٹی توں تعلیم دی ڈگری دے نال گریجویشن کيتا۔ انہاں نے ریاضی دے استاد دے طور اُتے کم کيتا۔
سیاسی کیریئر
سودھواسلامی انقلاب توں پہلے
سودھوتہران منتقل ہونے دے بعد، رجائی شاہ مخالف تحریک وچ شامل ہو گئے تے آیت اللہ محمود تلغانی تے فدائی گروپ دے نال وابستہ رہے ۔ اک زمانے وچ وڈے پیمانے اُتے علما مخالف پیپلز مجاہدین آف ایران (MKO) دے رکن ، رجائی اپنے کھبے بازو دے رجحان دے خلاف ہو گئے تے 1960 وچ ایران دی آزادی دی تحریک وچ شامل ہو گئے ۔ اسنوں شاہ دی افواج نے اپنی مخالفانہ سرگرمیاں دی وجہ توں گھٹ توں گھٹ دو بار گرفتار کيتا سی تے شاہ دے تفتیش کاراں دی طرف توں تشدد دا نشانہ بننے دا بیان کردے ہوئے اقوام متحدہ وچ اپنے ننگے پیر مشہور سن ۔ انہاں دی طویل ترین حراست وچ مئی 1974 توں 1978 دے آخر تک توسیع کيتی گئی۔ [۵][۶][۷][۸][۸]
اسلامی انقلاب دے بعد
سودھواوہ ایرانی انقلاب وچ سرگرم عمل سی تے ایرانی یونیورسٹیاں نوں امریکی تے یورپی اثرات توں پاک کرنے دی تحریک وچ اک رہنما سی، جسنوں بعد وچ ثقافتی انقلاب کہیا گیا ۔ [ حوالہ درکار ] رجائی اسلامی انقلاب دی کامیابی دے بعد اہم عہدےآں دے لئی مقرر کيتا گیا تھا. عہدے تھلے لکھے سن :
- وزارت تعلیم (ایران) دے وزیر دی حیثیت توں
- اسلامی مشاورتی اسمبلی دے امیدوار دے طور پر
- بطور وزیراعظم
- بطور صدر [7]
- وزارت تعلیم
شروع وچ ، غلام حسین شکاوہی وزیر تعلیم سن، تے راجائی انہاں دے چانسلراں وچوں سن ۔ شکاوہی دے علالت دی وجہ توں مستعفی ہونے دے بعد، محمد علی رجائی نوں وزارت تعلیم دا نگران مقرر کيتا گیا۔ انہاں دا تعارف محمد جواد بہونار نے کروایا، تے اوہ 18 شہریوار مہینے توں 7 مہر تک وزارت تعلیم دے نگران بن گئے۔1357 شمسی اُتے ۔ آخر کار مہدی بازرگان نے انہاں نوں اپنی کابینہ وچ وزیر تعلیم دے طور اُتے پیش کيتا۔ وزارت تعلیم وچ انہاں دے پروگراماں وچ سہولیات دی منصفانہ تقسیم، عملے دے درمیان مالیات دی منصفانہ تقسیم، استاداں نوں تعلیم دینے دے مراکز دی اصلاح، مسلم معاشرے دے لئی اک موزاں تدریسی نظام دی تشکیل، استاداں تے شاگرداں دے درمیان اسلامی اخلاقیات نوں فروغ دینا، انہاں دے درمیان اچھے تعلقات دی تشکیل شامل سن ۔ والدین تے استاداں تے اسلام دے مطابق استاداں دی عزت دا احترام۔ راجائی دے لئی ایہ نظام الاوقات بہت اہم سن، تے اس نے انہاں نوں سمجھنے دی کوشش کيتی۔ اوہ نو ماہ تک وزارت دے انچارج رہے۔ سب توں اہم کامیابیاں تمام اسکولاں دی مستقل مزاجی تے امتیازی سلوک تے اختلافات نوں دور کرنے دی کوشش کرنا سن۔ انہاں نے تعلیمی کتاباں دے مندرجات نوں بدلنے دی کوشش وی دی تے کوششاں وی کیتیاں۔ان دے مواد دی اسلامائزیشن ۔
وزیر اعظم دے طور اُتے تقرری
سودھو
1979 وچ راجائی نے تحریک آزادی نوں خیرباد کہہ دتا۔ [1] دے بعد ایرانی انقلاب ، اوہ وچ تعلیم دا قلمدان سونپیا گیا کہ حکومت دا مہدی بازرگان ، تے بازرگان دی کابینہ نے نومبر 1979 6 اُتے استعفی دے دتا اے، بھانويں اوہ استعفی تے اگست 1980 توں 12 تک دی پوسٹ وچ رہے اوہ وزیراعظم بنے تاں نئيں تھا. بنی صدر دی صدارت دے بعد، 5 ماہ دے بعد، اس نے رجائی نوں اس عہدے دے لئی نامزد کیا، تے پارلیمنٹ نے انہاں نوں ووٹ دتا، اس نے خداپناہی نوں وزیر خارجہ، محمد رضا مہدوی کنی نوں وزیر داخلہ تے جواد فکوری نوں وزیر دفاع مقرر کيتا۔ انہاں دی وزارت عظمیٰ دے دوران، ایران عراق جنگشروع ہويا تے انہاں دی حکومت کیتی پہلی پالیسی ’’فتح تے دفاع‘‘ بن گئی۔ اوہ 2 اگست 1981 تک اس عہدے اُتے رہے جدوں اوہ ایران دے دوسرے صدر بنے۔ [ حوالہ درکار ]
صدارت
سودھوبنی صدر دا 22 جون 1981 نوں پارلیمنٹ نے مواخذہ کيتا تے خمینی نے محمد بہشتی تے بعد وچ عبدالکریم موسوی اردبیلی دی سربراہی وچ 6 افراد دی اک عارضی صدارتی کونسل دا انعقاد کيتا۔ راجائی اس کونسل دے ارکانہاں وچوں اک سی۔ انہاں نے 1981 وچ صدارتی انتخابات دے لئی خود نوں نامزد کيتا۔ اوہ 91% ووٹ حاصل کرنے دے بعد اسلامک ریپبلکن پارٹی توں پہلے صدر سن ۔ اوہ 2 اگست 1981 نوں حلف برداری دے بعد باضابطہ طور اُتے صدر بن گئے۔ انہاں نے محمد جواد بہونار نوں اگلے وزیر اعظم بننے دے لئی پارلیمنٹ وچ نامزد کيتا۔ پارلیمنٹ نے بہونار نوں ووٹ دتا تے اس نے نويں حکومت تشکیل دتی۔
قتل
سودھومرکزی مضمون: 1981 ایرانی وزیر اعظم دے دفتر اُتے بمباری۔
30 اگست 1981 نوں صدر رجائی نے وزیر اعظم محمد جواد بہونر دے نال ایران دی سپریم ڈیفنس کونسل دا اجلاس منعقد کيتا ۔ عینی شاہدین نے بعد وچ دسیا کہ اک قابل اعتماد معاون کانفرنس روم وچ اک بریف کیس لایا، اسنوں دونے رہنماواں دے درمیان رکھیا تے فیر چلا گیا۔ اک ہور شخص نے کیس کھولیا، جس نے اک بم پھوڑا جس توں کمرے وچ اگ لگ گئی تے راجائی، بہونار تے تن ہور افراد ہلاک ہو گئے۔ [10] [ مکمل حوالہ درکار ] ایہ حملہ ہفت تیر بم دھماکے دے دو ماہ بعد ہويا ۔ قاتل دی شناخت مسعود کشمیری دے ناں نال ہوئی اے جو ایران دے عوامی مجاہدین دا کارکن سی۔(جسنوں MKO، MEK تے PMOI دے ناں توں وی جانیا جاندا اے )، جو اک ریاستی سیکورٹی اہلکار دے بھیس وچ وزیر اعظم دے دفتر وچ گھس آئے سن ۔ رجائی نوں بہشت زہرا وچ دفن کيتا گیا ۔ [ حوالہ درکار ]
سیاسی عہدے
سودھورجائی دے سیاسی پروگرام آئینی قانون دی اک شکل اُتے مبنی سن جس وچ اسلام دے لئی استحقاق دا مقام شامل سی۔ انہاں نے ولایت فقیہ اُتے زور دیندے ہوئے اس گل اُتے اصرار کيتا کہ ریاست دے کنٹرول وچ رہنے والےآں دا مسلمان ہونا ضروری اے ، تے ایہ ضروری سمجھیا کہ حکومت اسلامی انقلابی گارڈ تے اسلامی انقلابی عدالت جداں ادارےآں دے نال تعاون کرے ۔ اوہ لوکاں دی آزادی دا احترام کردے سن کیونجے ایہ اسلامی قانون دی خلاف ورزی نئيں کردا سی تے اپنے دور وچ اک مستقل حکومت بنانے دی کوشش کيتی سی۔ [11]
متعلقہ لیکھ
سودھو
| وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: محمد علی رجائی |
- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Find a Grave memorial ID: https://www.findagrave.com/memorial/56927117 — subject named as: Mohammad Ali Rajai — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Mohammad-Ali-Rajai — subject named as: Mohammad Ali Rajai — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — عنوان : Encyclopædia Britannica
- ↑ subject named as: Mohammad Ali Rajai — Munzinger person ID: https://www.munzinger.de/search/go/document.jsp?id=00000016051
- ↑ Houchang E. Chehabi (1990). Iranian Politics and Religious Modernism: The Liberation Movement of Iran Under the Shah and Khomeini. I.B.Tauris, 87. ISBN 978-1-85043-198-5.
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے:1لئی۔ - ↑ "Documentary Biography of President Mohammad Ali Rajai"۔ Islamic Revolution International Center۔ 2016-11-06۔ ۰۲ نومبر ۲۰۱۶ میں اصل سے آرکائیو شدہ
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےenbrلئی۔ - ↑ ۸.۰ ۸.۱ Peter Kihss (1981-09-01)۔ "Obituaries | Mohammad Ali Rajai, Iran's President"۔ New York Times۔ ۲۴ مئی ۲۰۱۵ میں اصل سے آرکائیو شدہ
| سیاسی عہدہ | ||
|---|---|---|
| پیشرو Mehdi Bazargan |
Prime Minister of Iran 1980–1981 |
جانشین Mohammad Javad Bahonar |
| پیشرو Karim Khodapanahi (Acting) |
Minister of Foreign Affairs (Acting) 1981 |
جانشین Mir-Hossein Mousavi |
| پیشرو Abulhassan Banisadr |
President of Iran 1981 |
جانشین Ali Khamenei |
| Party political offices | ||
| پیشرو Hassan Habibi |
Islamic Republican Party nominee for President of Iran July 1981 |
جانشین Ali Khamenei |
سانچہ:Presidents of Iran سانچہ:IranPMs سانچہ:Ministers of Foreign Affairs of Iran سانچہ:Heads of Mostazafan Foundation سانچہ:Iran Education Ministers