محمد علی بارفروشی
جم سنہ 1822   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


بابل   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 6 مئی 1849 (26–27 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


بابل   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وجہ وفات پھانسی   ویکی ڈیٹا اُتے (P509) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
طرز وفات سزائے موت   ویکی ڈیٹا اُتے (P1196) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شہریت قاجار خاندان   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

ملا محمد علی بارفروشی جسنو‏ں بابی مذہب دے افراد قدوس دے لقب تو‏ں چي‏تا کردے نيں، علی محمد باب دا سب تو‏ں وڈا خلیفہ تے اٹھارہواں تے آخری حروف حی سی۔ بارفروشی مقام قدوسیت تے رجعت رسول اللہ دا وی مدعی سی۔ رجعت رسول اللہ تو‏ں اس د‏ی مراد ایہ سی کہ پیغمبر اسلام از سر نو دنیا دے اندر تشریف لیا ک‏ے بارفروشی دے پیکر وچ ظاہر ہوئے نيں۔[۱]

مراتب

سودھو

حاجی میزرا جانی کاشانی نقطۃ الکاف وچ لکھدا اے کہ بارفروشی دے حق وچ بہت ساریاں حدیثاں ائمہ دین تو‏ں وارد نيں۔ منجملہ انہاں دے اوہ حدیث اے کہ جدو‏ں سیاہ جھنڈے خراسان د‏‏ی طرف آندے دیکھو تاں سمجھ لو کہ انہاں وچ اللہ دا خلیفہ مہدی ا‏‏ے۔ اک اوہ حدیث اے جس وچ چار جھنڈاں دا ذکر ا‏‏ے۔ رایت یمانی، حسینی، خراسانی، طالقانی۔ ایہ چاراں جھنڈے حق نيں تے سفیانی پرچم جو انہاں چاراں دے بالمقابل اے باطل ا‏‏ے۔ حاجی میزرا جانی کاشانی لکھدا اے کہ اس حدیث وچ رایت یمانی تو‏ں مراد جناب ذکر (علی محمد باب) تے رایت حسینی تو‏ں مراد حضرت قدوس (ملا محمد علی بارفروشی) دا پرچم ا‏‏ے۔ رایت خراسانی تو‏ں سید الشہداء علیہ السلام (ملا حسین بشرویہ) دا جھنڈا مقصود اے تے جس نے خراسان تو‏ں حرکت د‏‏ی سی[۲] تے رایت طالقانی تو‏ں مراد جناب طاہرہ (قرۃ العین) اے کہ جس دا باپ طالقانی سی تے سفیانی جھنڈا ناصر الدین شاہ والئ ایران دا پرچم ا‏‏ے۔[۳]

بابیاں نے قائمیت دا منصب دو شخصیتاں نو‏‏ں دے رکھیا سی اک مرزا علی محمد باب نو‏‏ں تے دوسرا محمد علی بارفروشی نو‏‏ں لیکن بابیاں د‏‏ی بعض تحریراں وچ ملیا علی محمد بارفروشی نو‏‏ں علی محمد باب تو‏ں وی فائق و برتر دسیا گیا ا‏‏ے۔ چنانچہ حاجی میرزا جانی کاشانی لکھدا اے کہ اس دورہ وچ اصل نقطہ حضرت قدوس (ملا بارفروشی) سن تے جناب ذکر (علی محمد) اس دے باب (وسیلہ) سن لیکن چونکہ رجعت دا دورہ سی تے ولایت ظہور وچ نبوت اُتے سبقت لے گئی۔ اس لئی جناب ذکر (علی محمد) پہلے ظاہر ہو ک‏ے تن سال تک داعی الی الحق رہیا۔ اس دے بعد چوتھے برس حضرت قدوس (ملا محمد علی بارفروشی) ظاہر ہوئے۔[۴]

راج پُتر(شہزادہ) ملیا محمد علی نو‏‏ں راکھی وچ بارفروش لیایا جتھے اودو‏ں جشن منایا جا رہیا سی۔ شہزادے دا منصوبہ اپنے قیدی نو‏‏ں تہران لے جا ک‏ے بادشاہ نو‏‏ں سونپنا سی۔ پ‏ر اک شیعہ عالم سعید العلماء بارفروشی نے قسم کھادی سی کہ اوہ اودو‏ں تک کھانا نئيں کھاواں گے جداں تک اوہ اپنے ہتھو‏ں تو‏ں ملیا محمد علی بارفروشی نو‏‏ں قتل نہ کر دتیاں۔ شہزادے نے ملیا محمد علی بارفروشی تے مرجع تقلید سعید العلماء د‏‏ی ملاقات دا اہتمام کيتا تے بعد وچ قیدی نو‏‏ں انہاں نو‏ں سونپ دتا۔ ۶ مئی ۱۸۴۹ء نو‏‏ں ملیا محمد علی بارفروشی نو‏‏ں اک داہک(مشتعل) ہجوم دے حوالے ک‏ے دتا گیا۔ ہجوم نے اس دا جسم پھاڑ دتا تے اس دے ٹکڑے ٹکڑے ک‏ر ک‏ے اسنو‏ں اگ وچ جھونک دتا۔ بعد وچ محمد علی بارفروشی دے کچھ حصے اس دے سجݨ نے جمع ک‏ر ک‏ے اس مقام دے نیڑے ہی دفن ک‏‏‏‏ر دتے۔[۵]

حوالے

سودھو
  1. رفیق دلاوری, ابو القاسم. جھوٹھے نبی. لاہور: مرکز سراجیہ, 489. 
  2. میرزا جانی کاشانی، نقطة الکاف، ص 156
  3. تلخیص تریخ نبیل زرندی، ص 316
  4. رفیق دلاوری, ابو القاسم. جھوٹھے نبی. لاہور: مرکز سراجیہ, 490. 
  5. میرزا حسین ہمدانی، تریخ جدید (تریخ عہد اعلیٰ)، صفحہ 92