محمد بن ابی شیبہ

محمد بن ابی شیبہ
جم
وفات

حضرت محمد بن ابی شیبہؒ دا شمار تبع تابعین وچ ہُندا ا‏‏ے۔

ناں ونسب

نام محمد اوروالد دا اسمِ گرامی ابراہیم سی،پورانسب نامہ ایہ اے: محمد بن ابی شیبہ،ابراہیم بن عثمان بن خواستی

ولادت ، خاندان اوروطن

۱۰۵ھ وچ پیدا ہوئے اصلاً واسطی سن ؛ لیکن بعد وچ انہاں دا خاندان کوفہ وچ آباد ہوگیا،قبیلہ بنو عبس دے غلام سن ،اسی وجہ تو‏ں کوفی اورعبسی مشہور ہوئے علمی حیثیت تو‏ں ایہ خاندان:"ااں خانہ ہمہ آفتاب است"کا مصداق تھا؛چنانچہ انہاں دے پدر بزرگوار ابی شیبہ ابراہیم علم وفصل وچ بلند مقام رکھدے سن ،ابوجعفر منصور دے عہدِ حکومت وچ کامل تئیس ۲۳ سال تک واسط دے منصب قضا د‏‏ی زینت بنے راے، انہاں دے صاحبزادگان عبداللہ،عثمان اورقاسم دا شمار منتخب روز گار علماء وچ ہُندا اے، انہاں وچ عبداللہ اوہی ابوبکر بن ابی شیبہ نيں،جنہاں د‏‏ی مرتب کيتی ہوئی "تصنیف" نو‏‏ں دنیائے علم وچ لازوال شہرت نصیب ہوئی۔

شیوخ

انہاں نے تحصیلِ علم دے لئی اسماعیل بن ابی خالد،سلیمان بن مہران الاعمش محمد ابن عمرو بن علقمہ،عبدالحمیدبن جعفر،ابی خلدہ خالد بن دینار،مسلمہ بن سعید اورامام شعبہ دے سامنے زانوئے تلمذ تہ کيتا۔

تلامذہ

ان دے صاحبزادگان ابوبکر عبداللہ،عثمان اورقاسم دے علاوہ یزید بن ہارون،عثمان بن محمد اورسعید بن سلیمان الواسطی دے ناں انہاں تو‏ں مستفیض ہونے والےآں وچ ملدے نيں۔

ثقاہت

ان د‏‏ی ثقاہت اُتے علماء دا اتفاق اے ،یحییٰ بن معین کہندے نيں کہ ميں نے انہاں تو‏ں بغداد وچ شرفِ نیاز حاصل کيتا سی، نہایت ثقہ بزرگ سن، لیکن افسوس اے کہ اس لقا دے باوجود وچ انہاں تو‏ں کسی روایت کيتی کتابت نہ کرسکا،ابن معین ہی دا دوسرا بیان اے کہ "کان ثقۃً مامونا"

قضاء

اپنے تبحر علمی د‏‏ی بنا اُتے ملک فارس دے بعض شہراں وچ عدل وقضا دے منصب اُتے وی مامور ہوئے،ایتھ‏ے تک کہ وطن تو‏ں دور فارس وچ ہی تاحیات مقیم رہے اوراسی خاک دا پیوند بنے۔

حلیہ

نہایت حسین وخوبرو سن ،ابن معین بیان کردے نيں کہ جدو‏ں ميں انہاں تو‏ں بغداد وچ ملیا تاں اس وقت جوان رعنا سن ۔

وفات

انہاں دے لڑکے قاسم دے بیان دے مطابق ۱۸۲ ھ وچ بعمر ٧٧ سال انتقال ہويا۔

حوالے