محمدو بوحاری
محمدو بوحاری | |
---|---|
(ہاوسا وچ: Muhammadu Buhari) | |
جم | 17 دسمبر 1942 (82 سال)[۱][۲][۳]
|
وفات |
|
شہریت | نائیجیریا |
عملی زندگی | |
مادر علمی | ریاست ہائے متحدہ وار کالج military training [۴] |
پیشہ | فوجی افسر ، سیاست دان ، استاد [۷]، فوجی افسر |
مادری زبان | فولا زبان |
پیشہ ورانہ زبان | انگریزی ، ہاؤسا ، فولا زبان |
عسکری خدمات | |
شاخ | نائجیریائی فوج |
عہدہ | میجر جنرل |
اعزازات | |
ویب سائٹ | |
ویب سائٹ | باضابطہ ویب سائٹ (انگریزی ) |
ترمیم |
محمدو بوحاری (انگریزی: Muhammadu Buhari) نائجیریا دے موجودہ تے پندرہويں صدر نيں۔ محمدو نائجیریائی فوج دے سکبدوش شدہ میجر جنرل نيں۔ اس توں پہلے اوہ سربراہ ریاست دے طور اُتے وی ذمہ داریاں انجام دے چکے نيں۔ محمدو بوہاری جی سی ایف آر (پیدائش ۱۷ دسمبر ۱۹۴۲) اک نائیجیریا دے سیاست دان نيں ، جنہاں نے ۲۰۱۵ توں نائجیریا دے صدر دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں۔
وہ نائیجیرین آرمی دے اک ریٹائرڈ میجر جنرل نيں جنہاں نے اک فوجی بغاوت وچ اقتدار سنبھالنے دے بعد ۳۱ دسمبر ۱۹۸۳ توں ۲۷ اگست ۱۹۸۵ تک ملک دے فوجی سربراہ دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں ۔ [۲] [۳] بوہارزم دی اصطلاح انہاں دی فوجی حکومت کیتی آمرانہ پالیسیاں توں منسوب اے ۔ [۸][۹]
بوہاری نے ۲۰۰۳ ، ۲۰۰۷ تے ۲۰۱۱ وچ نائیجیریا دے صدر دے لئی انتخاب لڑیا ۔ [۶] دسمبر ۲۰۱۴ وچ ، اوہ ۲۰۱۵ دے عام انتخابات دے لئی آل پروگریسو کانگریس پارٹی [۷] دے صدارتی امیدوار دے طور اُتے ابھرے ۔ [۸] بوہاری نے موجودہ صدر Goodluck Ebele Jonathan نوں شکست دے کے الیکشن جِتیا ۔ نائیجیریا دی تریخ وچ ایہ پہلا موقع سی جدوں کوئی موجودہ صدر عام انتخابات وچ ہار گیا۔ انہاں نے ۲۹ مئی ۲۰۱۵ نوں حلف اٹھایا ۔ فروری ۲۰۱۹ وچ ، بوہاری اپنے قریبی حریف، سابق نائب صدر اتیکو ابوبکر نوں شکست دے کے دوبارہ منتخب ہوئے ۔، ۳ ملین توں زیادہ ووٹاں تاں۔ [۱۰][۱۱]
مڈھلا جیون
سودھوبوہاری ۱۷ دسمبر ۱۹۴۲ نوں دورا ، کاتسینا ریاست وچ اک فولانی گھرانے وچ پیدا ہوئے [۱۱] ، انہاں دے والد دا ناں مالم ہردو ادمو سی، جو مائی ادوا دے ڈومورکل نال تعلق رکھنے والا اک فولانی سردار سی ، تے انہاں دی والدہ دا ناں زلیحت سی، جنہاں دے پاس ہاؤسا تے کنوری نسب۔ [۱۲] [۱۳] اوہ اپنے والد دے تئیسويں بچے نيں تے انہاں دا ناں نويں صدی دے فارسی اسلامی اسکالر محمد البوہاری دے ناں اُتے رکھیا گیا سی ۔ [۱۴] بوہاری دی پرورش انہاں دی والدہ نے کی، اوہ تقریباً چار سال دے سن جدوں انہاں دے والد دا انتقال ہوگیا۔ اس نے پرائمری اسکول وچ تعلیم حاصل کيتی۔ Daura تے Ma'adua ، ۱۹۵۳ وچ ، Katsina Middle School، تے ۱۹۵۶ توں 1961 Katsina State وچ Katsina Provincial Secondary School وچ تعلیم حاصل کيتی۔ [۱۵] [۱۶]
فوجی کیریئر
سودھوبوہاری نے ۱۹۶۲ وچ نائجیرین ملٹری ٹریننگ کالج ( NMTC) وچ ۱۹ سال دی عمر وچ داخلہ لیا ۔ ، نائجیریا دی حکومت نے انہاں کیڈٹس نوں بھیجیا جنہاں نے NMTC دی ابتدائی تربیت مکمل کے لی سی زیادہ تر کامن ویلتھ ملٹری اکیڈمیاں [۱۲][۱۳][۱۴] [۲۰] افسر کیڈٹ دی تربیت دے لئی)۔
۱۹۶۲ توں ۱۹۶۳ تک، بوہاری نے انگلینڈ دے ایلڈر شاٹ وچ مونس آفیسر کیڈٹ اسکول وچ آفیسر کیڈٹ دی تربیت حاصل کيتی ۔ [۲۱] جنوری ۱۹۶۳ وچ ، ۲۰ سال دی عمر وچ ، بوہاری نوں سیکنڈ لیفٹیننٹ کمیشن بنایا گیا تے ابیوکوٹا ، نائیجیریا وچ سیکنڈ انفنٹری بٹالین دا پلاٹون کمانڈر مقرر کيتا گیا ۔ نومبر ۱۹۶۳ توں جنوری ۱۹۶۴ تک، بوہاری نے نائیجیرین ملٹری ٹریننگ کالج، کڈونا وچ پلاٹون کمانڈرز کورس وچ شرکت کيتی ۔ ۱۹۶۴ وچ ، اس نے برطانیہ دے بورڈن وچ آرمی مکینیکل ٹرانسپورٹ اسکول وچ مکینیکل ٹرانسپورٹ آفیسر دے کورس وچ شرکت کرکے اپنی فوجی تربیت وچ سہولت فراہم دی ۔
۱۹۶۵ توں ۱۹۶۷ تک، بوہاری نے سیکنڈ انفنٹری بٹالین دے کمانڈر دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں تے بریگیڈ میجر ، سیکنڈ سیکٹر، فرسٹ انفنٹری ڈویژن، اپریل ۱۹۶۷ توں جولائی ۱۹۶۷ تک مقرر کيتا۔ ۱۹۶۶ دے خونی نائیجیریا دی بغاوت دے بعد ، جس دے نتیجے وچ پریمیئر احمد دی موت واقع ہوئی۔ بیلو _ لیفٹیننٹ بوہاری نے شمالی نائیجیریا دے کئی نوجوان افسراں دے نال ، جولائی دی جوابی بغاوت وچ حصہ لیا جس نے جنرل اگوئی آئرنسی نوں معزول کر کے انہاں دی جگہ جنرل یاکوبو گوون نوں لے لیا ۔
خانہ جنگی
سودھواصل مضمون: نائیجیریا دی خانہ جنگی بوہاری نوں لیفٹیننٹ کرنل محمد شوا دی کمان وچ 1st ڈویژن وچ تفویض کيتا گیا سی ، [۲۲] ایہ ڈویژن عارضی طور اُتے نائیجیریا دی خانہ جنگی دے آغاز اُتے کدونا توں مکردتی منتقل ہو گئی سی ۔ 1st ڈویژن نوں سیکٹرز تے فیر بٹالین [۲۳] وچ تقسیم کيتا گیا جس وچ شووا دے سیکٹر کمانڈرز مارٹن ایڈمو تے سولے اپولو نے مدد کيتی جو بعد وچ تھیوفیلس ڈنجوما دی جگہ لے لی گئی ۔ بوہاری دی ابتدائی اسائنمنٹ بطور ایڈجوٹینٹ تے کمپنی کمانڈر ۲ بٹالین سی۔یونٹ، پہلی ڈویژن دی سیکنڈ سیکٹر انفنٹری۔ ۲ بٹالین انہاں یونٹاں وچوں اک سی جس نے جنگ کيتی پہلی کارروائیاں وچ حصہ لیا، اوہ افیکپو دے نیڑے گاکیم توں شروع ہوئے تے گڈو ناسکو دے توپ خانے دے دستے دی مدد توں اوگوجا دی طرف ودھے ۔ [۲۴] اوہ باغیاں دے راجگڑھ Enugu دی طرف پیش قدمی کرنے دے ارادے توں اک ہفتے دے اندر اوگوجا تک پہنچے تے اس اُتے قبضہ کر ليا ۔ [۲۵] بوہاری مختصر طور اُتے ۲ بٹالین دا کمانڈر سی تے اس نے بٹالین نوں افیکپو دی طرف لے کے 3rd میرین کمانڈو توں منسلک کيتا تے Nkalagu تے Abakaliki توں ہُندے ہوئے Enugu دی طرف پیش قدمی دی ۔ پر، Enugu منتقل ہونے توں پہلے، اوہ Nsukka وچ تعینات کيتا گیا تھاجوشوا جنہاں دے ماتحت 3rd انفنٹری بریگیڈ دے بریگیڈ میجر دے طور اُتے جو بعد وچ جنگ وچ تھکاوٹ دا شکار ہو جائے گا تے اس دی جگہ عیسیٰ بکر نے لے لی اے۔ [۲۶] بوہاری چند مہینےآں تک پیادہ فوج دے نال رہے کیونجے نائجیریا دی فوج نے ابتدائی جنگ دے تجربات توں سیکھے گئے حرباں نوں ایڈجسٹ کرنا شروع کيتا۔ تیزی توں پیش قدمی دے بجائے، نويں ہتھکنڈاں وچ مواصلات دی لائناں نوں محفوظ بنانا تے انہاں اُتے قائم رہنا تے ابیوکوٹا تے زاریا وچ فوجی ڈپواں توں لیائے گئے نويں بھرتیاں نوں تربیت دینے دے لئی زیر قبضہ قصبےآں نوں تربيتی میدان دے طور اُتے استعمال کرنا شامل سی ۔ [۲۶] ۱۹۶۸ وچ ، اسنوں ۴ سیکٹر وچ تعینات کيتا گیا جسنوں اوکا سیکٹر وی کہیا جاندا اے جس اُتے ڈویژن ۲ توں اونیتشا اُتے قبضہ کرنے دا الزام عائد کيتا گیا سی۔- اونیتشا دا علاقہ جو بیافران افواج دے لئی اہم سی کیونجے ایہ خوراک دی فراہمی دا اک وڈا ذریعہ سی۔ ایہ اس سیکٹر وچ سی جتھے دریائے اوجی تے ابگانا دے نال باغیاں دے خوراک دی سپلائی دے راستے نوں بچانے دی کوشش وچ بوہاری دے گروپ نوں کافی جانی نقصان ہويا سی ۔ [۲۷]
جنگ دے بعد
سودھو۱۹۷۰ توں ۱۹۷۱ تک، بوہاری بریگیڈ میجر/کمانڈنٹ، ۳۳ويں انفنٹری بریگیڈ سن ۔ اس دے بعد انہاں نے ۱۹۷۱ توں ۱۹۷۲ تک اسسٹنٹ ایڈجوٹنٹ جنرل، فرسٹ انفنٹری ڈویژن ہیڈ کوارٹر دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں۔ انہاں نے ۱۹۷۳ وچ ڈیفنس سروسز اسٹاف کالج ، ویلنگٹن، انڈیا وچ وی تعلیم حاصل کيتی۔ سپلائی تے ٹرانسپورٹ ہیڈ کوارٹر دے نائجیرین آرمی کور وچ سپلائی۔ [۲۹]
۱۹۷۵ دی فوجی بغاوت وچ ، لیفٹیننٹ کرنل بوہاری افسراں دے اک گروپ وچ شامل سن جنہاں نے جنرل مرتلا محمد نوں اقتدار وچ لایا۔ بعد وچ انہاں نوں ریاست وچ سماجی، اقتصادی تے سیاسی بہتری دی نگرانی دے لئی ۱ اگست ۱۹۷۵ توں ۳ فروری ۱۹۷۶ تک شمال مشرقی ریاست [۳۰] [۳۱] [۳۲] دا گورنر مقرر کيتا گیا ۔ ۳ فروری ۱۹۷۶ نوں شمال مشرقی ریاست نوں تن ریاستاں بوچی ، بورنو تے گونگولا وچ تقسیم کر دتا گیا ۔ [۳۳] [۳۴] [۳۵] اس دے بعد بوہاری ۳ فروری ۱۹۷۶ توں ۱۵ مارچ ۱۹۷۶ تک بورنو ریاست دے پہلے گورنر بنے۔
مارچ ۱۹۷۶ وچ ، ۱۹۷۶ دی فوجی بغاوت دی ناکام کوشش دے بعد جو جنرل مرتلا محمد دے قتل دا باعث بنی، انہاں دے نائب جنرل اولوسیگن اوباسانجو فوجی سربراہ مملکت بن گئے تے کرنل بوہاری نوں پیٹرولیم تے قدرتی وسائل دے وفاقی کمشنر مقرر کيتا گیا (اب وزیر)۔ ۱۹۷۷ وچ ، جدوں نائیجیرین نیشنل پیٹرولیم کارپوریشن بنائی گئی، بوہاری نوں اس دا چیئرمین مقرر کيتا گیا، ایہ عہدہ اوہ ۱۹۷۸ تک رہے [۳۶]۔
پیٹرولیم تے قدرتی وسائل دے وفاقی کمشنر دے طور اُتے اپنے دور وچ ، حکومت نے پائپ لائناں تے پیٹرولیم اسٹوریج دے بنیادی ڈھانچے وچ سرمایہ کاری کيتی۔ حکومت نے لاگوس توں میڈوگوری تے کالابار توں گوساؤ تک پورے ملک وچ تقریباً ۲۱ پیٹرولیم اسٹوریج ڈپو بنائے۔ انتظامیہ نے اک پائپ لائن نیٹ ورک بنایا جس نے بونی ٹرمینل تے پورٹ ہارکورٹ ریفائنری نوں ڈپو توں جوڑا۔ ہور، انتظامیہ نے کڈونا وچ اک ریفائنری تے اک آئل پائپ لائن دی تعمیر دے معاہدے اُتے دستخط کيتے جو ایسکراووس آئل ٹرمینل نوں واری ریفائنری تے مجوزہ کدونا ریفائنری توں جوڑے گی۔ [۳۷]
۱۹۷۸ توں ۱۹۷۹ تک اوہ آرمی ہیڈ کوارٹر وچ ملٹری سیکرٹری رہے تے ۱۹۷۸ توں ۱۹۷۹ تک سپریم ملٹری کونسل دے رکن رہے۔ ۱۹۷۹ توں ۱۹۸۰ تک کرنل دے عہدے پر، بوہاری (۱۹۸۰ دی کلاس) نے یو ایس آرمی وار کالج وچ تعلیم حاصل کيتی۔ کارلیسل، پنسلوانیا ، ریاستہائے متحدہ وچ ، تے اسٹریٹجک اسٹڈیز وچ ماسٹرز دی ڈگری حاصل کيتی ۔ [۳۸] [۳۹] دس ماہ تک جاری رہنے والے کیمپس وچ کل وقتی رہائشی پروگرام تے دو سال طویل فاصلاندی تعلیم دے پروگرام دی تکمیل پر، یونائیٹڈ اسٹیٹس آرمی وار کالج (USAWC) کالج اپنے گریجویٹ افسران نوں ماسٹر ڈگری توں نوازتا اے۔ اسٹریٹجک اسٹڈیز وچ ۔
نائیجیریا دی فوج وچ ڈویژنل کمانڈز :
- جنرل آفیسر کمانڈنگ، چوتھی انفنٹری ڈویژن: اگست ۱۹۸۰ - جنوری ۱۹۸۱ [۴۰]
- جنرل آفیسر کمانڈنگ، سیکنڈ میکانائزڈ انفنٹری ڈویژن : جنوری ۱۹۸۱ - اکتوبر ۱۹۸۱ [۴۱]
- جنرل آفیسر کمانڈنگ، تیسری مسلح ڈویژن : اکتوبر ۱۹۸۱ توں دسمبر ۱۹۸۳
۱۹۸۳ دی بغاوت
سودھواصل مضمون: ۱۹۸۳ نائجیریا دی بغاوت میجر جنرل بوہاری دسمبر ۱۹۸۳ دی فوجی بغاوت دے رہنماواں وچوں اک سن جس نے دوسری جمہوریہ نائجیریا دا تختہ الٹ دتا سی ۔ بغاوت دی سازش دے وقت، بوہاری جنرل آفیسر کمانڈنگ (GOC)، جوس دے تھرڈ آرمرڈ ڈویژن سن ۔ [۴۲] جنرل بوہاری دی طرف توں بغاوت دے کامیاب عمل دے نال، Tunde Idiagbon نوں چیف آف جنرل اسٹاف مقرر کيتا گیا (انتظامیہ وچ ڈی فیکٹو نمبر ۲)۔ بغاوت نے نائیجیریا دی قلیل مدتی دوسری جمہوریہ نوں ختم کر دتا، ۱۳ سال دی فوجی حکمرانی دے بعد ۱۹۷۹ وچ کثیر الجماعتی جمہوریت دا دور بحال ہويا۔
نیو یارک ٹائمز دے مطابق ، اقتدار سنبھالنے والے افسران نے دلیل دتی کہ "اک ناقص جمہوریت بالکل وی جمہوریت توں بدتر سی"۔ بوہاری نے سویلین حکومت نوں ناامیدی توں بدعنوان قرار دے کے تے فوری طور اُتے آئین نوں معطل کر کے فوج دے اقتدار اُتے قبضے دا جواز پیش کيتا ۔ بغاوت دا اک ہور جواز نائیجیریا وچ معاشی زوال نوں درست کرنا سی۔ فوجی بغاوت دے بعد فوج دی پہلی نشریات وچ ثانی اباچا نے 'اک نااہل تے بدعنوان قیادت' [۴۳] نوں عمومی معاشی زوال دے نال جوڑ دتا۔ بوہاری دی نويں سال دے دن دی تقریر وچ ، اس نے وی دوسری جمہوریہ دے بدعنوان طبقے دا ذکر کيتا بلکہ معاشرے وچ اخلاقیات دی عمومی گراوٹ دی وجہ دے طور اُتے بھی۔ [۴۳]
سربراہ مملکت (۱۹۸۳–۱۹۸۵)
سودھوطاقت دا استحکام
سودھونويں فوجی قیادت دا ڈھانچہ جو کہ آزادی دے بعد توں نائجیریا وچ وی پنجواں سی ، آخری فوجی حکومت، اوباسانجو / یاردوا انتظامیہ توں مشابہت رکھدا سی۔ نويں حکومت نے اک سپریم ملٹری کونسل، اک فیڈرل ایگزیکٹو کونسل تے ریاستاں دی کونسل قائم کيتی۔ [۴۴]وزارتاں دی تعداد کم کر کے ۱۸ کر دتی گئی جدوں کہ انتظامیہ نے سول سروس تے پولیس دے سینئر رینک دے درمیان چھانٹی دی مشق کيتی۔ اس نے ۱۷ مستقل سیکرٹریز تے کچھ سینئر پولیس تے نیول افسران نوں ریٹائر کيتا۔ اس دے علاوہ، نويں فوجی انتظامیہ نے اپنے مقصد نوں حاصل کرنے دے لئی نويں قوانین نافذ کيتے نيں۔ انہاں قوانین وچ مسلح ڈکيتی دے مقدمات دی کارروائی دے لئی ڈکيتی تے آتشاں اسلحہ (خصوصی دفعات) دا حکم نامہ، ریاستی سلامتی (شخص دی حراست) دا حکم نامہ شامل سی جس نے فوج نوں ایداں دے افراد نوں حراست وچ لینے دا اختیار دتا سی جو ریاستی سلامتی نوں خطرے وچ ڈالنے یا معاشی بدحالی دا باعث بندے سن ۔ [۴۵] ہور حکمناواں وچ سول سروس کمیشن تے پبلک آفنڈرز ڈیکری شامل سن جو سول سروس وچ صفائی دے لئی قانونی تے انتظامی بنیاداں تشکیل دیندے سن ۔ [۴۵]
۱۹۸۴ دے فرمان نمبر ۲ دے مطابق، ریاستی سلامتی تے چیف آف سٹاف نوں ایہ اختیار دتا گیا سی کہ اوہ بغیر کسی الزام کے، ایداں دے افراد نوں حراست وچ لے سکدے نيں جو ریاست دے لئی تن ماہ تک سیکیورٹی دے لئی خطرہ نيں۔ [۴۶] ہڑتالاں تے عوامی مظاہرےآں اُتے پابندی عائد کر دتی گئی تے نائجیریا دی سکیورٹی ایجنسی، نیشنل سکیورٹی آرگنائزیشن (NSO) نوں بے مثال اختیارات سونپے گئے۔ این ایس او نے ہڑتالاں اُتے پابندی نوں توڑنے والے افراد نوں ڈرانے، ہراساں کرنے تے جیل بھیج کر عوامی اختلاف نوں ختم کرنے وچ اک وسیع کردار ادا کيتا۔ اکتوبر ۱۹۸۴ تک تقریباً ۲۰۰٬۰۰۰ سرکاری ملازمین دی چھانٹی کيتی گئی۔ [۴۷]بوہاری نے داخلی مفادات دے خلاف جارحانہ کارروائی شروع کيتی۔ ریاست دے سربراہ دی حیثیت توں ۲۰ مہینےآں وچ ، تقریباً ۵۰۰ سیاست داناں، عہدیداراں تے تاجراں نوں انہاں دی قیادت دے دوران بدعنوانی دے الزام وچ جیل بھیج دتا گیا۔ [۴۸] [۴۹] زیر حراست افراد نوں حکومت نوں رقوم جاری کرنے تے بعض شرائط نوں پورا کرنے اُتے راضی کرنے دے بعد رہیا کر دتا گیا۔ حکومت نے فیلا کوٹی سمیت اپنے ناقدین نوں وی جیل وچ ڈال دتا ۔ [۵۰] انہاں نوں ۴ ستمبر ۱۹۸۴ نوں ہوائی اڈے اُتے گرفتار کر ليا گیا جدوں اوہ امریکا دے دورے اُتے جانے والے سن ۔ ایمنسٹی انٹرنیشنل نے اپنے خلاف غیر قانونی طور اُتے غیر ملکی کرنسی برآمد کرنے دے الزامات نوں "جعلی" قرار دتا۔ حکمنامہ نمبر ۲ دے ذریعے اسنوں عطا کردہ وسیع اختیارات دا استعمال کردے ہوئے، حکومت نے فیلا نوں پنج سال قید دی سزا سنائی۔ اسنوں ۱۸ ماہ بعد رہیا کيتا گیا،[۵۰] جدوں بوہاری حکومت دا تختہ الٹ دتا گیا۔
۱۹۸۴ وچ ، بوہاری نے حکمنامہ نمبر ۴ پاس کیتا، جھوٹھے الزامات دے خلاف تحفظ دا حکمنامہ، [۵۱] جسنوں علماء نے نائیجیریا وچ ہن تک دا سب توں جابرانہ پریس قانون سمجھیا۔ قانون دے سیکشن ۱ وچ کہیا گیا اے کہ "کوئی وی شخص جو کسی وی شکل وچ شائع کردا اے، چاہے تحریری ہو یا دوسری صورت وچ ، کوئی پیغام، افواہ، رپورٹ یا بیان […] جو کسی خاص مواد وچ غلط ہو یا جو لاندا اے یا لاندا اے وفاقی فوجی حکومت یا ریاست دی حکومت یا سرکاری افسر دی تضحیک یا بدنامی دا حساب کتاب اس حکم نامے دے تحت جرم دا مرتکب ہوئے گا۔" [۵۲]قانون وچ ہور کہیا گیا اے کہ توہین آمیز صحافیاں تے پبلشرز دے خلاف اک کھلے فوجی ٹربیونل دے ذریعے مقدمہ چلایا جائے گا، جس دا فیصلہ حتمی تے کسی وی عدالت وچ ناقابلِ اپیل ہوئے گا تے جو مجرم پائے گئے اوہ ۱۰٬۰۰۰ نیرا توں کم جرمانے تے جیل دی سزا دے اہل ہون گے۔ دو سال.
معاشیات
سودھواصل مضمون: بحریت
معیشت دی اصلاح دے لئی، سربراہ مملکت دی حیثیت توں، بوہاری نے نائیجیریا دے سخت معاشی حالات دی حقیقتاں دے نال ملک دے سماجی، سیاسی تے اقتصادی نظام دی تعمیر نو شروع کيتی۔ [۵۳] تعمیر نو وچ قومی اخراجات وچ ہونے والی زیادتیاں نوں ہٹانا یا کم کرنا، مکمل طور اُتے ختم کرنا یا ہٹانا، ملک دی سماجی اخلاقیات توں بدعنوانی، بنیادی طور اُتے سرکاری شعبے دی ملازمت توں خود روزگار دی طرف منتقل ہونا شامل اے۔ بوہاری نے مقامی مواد دے استعمال اُتے وڈی حد تک درآمدی متبادل صنعت کاری دی وی حوصلہ افزائی کيتی۔ [۵۳] پر، درآمدات وچ سختی توں صنعتاں دے لئی خام مال وچ کمی واقع ہوئی جس دی وجہ توں بہت ساریاں صنعتاں صلاحیت توں کم کم کرنے لگياں، [۵۴] کارکناں دی کمی تے بعض صورتاں وچ کاروبار بند ہو گیا۔ [۴۸]
بوہاری نے بین الاقوامی مالیاتی فنڈ توں تعلقات توڑ لئی، جدوں فنڈ نے حکومت توں نائرا دی قدر وچ ۶۰ فیصد کمی کرنے نوں کہیا۔ پر، بوہاری نے جو اصلاحات اپنے طور اُتے شروع کيتياں اوہ اِنّی ہی یا زیادہ سخت سی جِنّی کہ IMF دی طرف توں مطلوب سی۔ [۵۵] [۵۶]
۷ مئی ۱۹۸۴ نوں، بوہاری نے ملک دے ۱۹۸۴ دے قومی بجٹ دا اعلان کيتا۔ بجٹ متعدد تکمیلی اقدامات دے نال آیا:
- وفاقی پبلک سیکٹر دے کارکناں دی بھرتی اُتے عارضی پابندی
- شرح سود وچ وادھا
- سرمائے دے منصوبےآں نوں روکنا
- ریاستی حکومتاں دی طرف توں قرض لینے اُتے پابندی
- شگاری دے ۱۹۸۳ دے بجٹ توں ۱۵ فیصد کٹوندی
- درآمدی ڈیوٹی دی دوبارہ ترتیب
- درآمدات وچ کمی دے ذریعے توازن ادائیگی دے خسارے نوں کم کرنا
اس نے خام مال تے اسپیئر پارٹس دی درآمد نوں وی ترجیح دتی جو زراعت تے صنعت دے لئی درکار سن ۔ بوہاری دے ہور معاشی اقدامات نے انسداد تجارت، کرنسی دی تبدیلی، اشیا تے خدمات دی قیمتاں وچ کمی دی شکل اختیار کيتی۔ انہاں دی معاشی پالیسیاں نے انہاں نوں مہنگائی وچ اضافے تے فوجی طاقت دے استعمال کیتی وجہ توں عوام دی طرف توں قانونی حیثیت حاصل نئيں کيتی جس دی وجہ توں خوراک دی قیمتاں وچ اضافے دا الزام عائد کيتا جاندا اے۔ [۵۷]
وڈے پیمانے اُتے سماجی متحرک کاری
سودھواصل مضمون: نظم و ضبط دے خلاف جنگ
بوہاری حکومت کیتی سب توں زیادہ پائیدار میراثاں وچوں اک بے ضابطگی دے خلاف جنگ (WAI) رہی اے۔ ۲۰ مارچ ۱۹۸۴ نوں شروع کيتی گئی، اس پالیسی نے نائیجیریا دے معاشرے دی عوامی اخلاقیات تے شہری ذمہ داری دی کمی نوں دور کرنے دی کوشش کيتی۔ بے قابو نائیجیریناں نوں حکم دتا گیا کہ اوہ بس اسٹاپاں اُتے کوڑے مارنے والے سپاہیاں دی نظراں وچ صاف ستھرا قطاراں بناواں۔ سرکاری ملازمین [۵۸] جو کم اُتے وقت اُتے حاضر ہونے وچ ناکام رہندے سن انہاں دی تذلیل کيتی جاندی سی تے انہاں نوں "مینڈک چھلانگاں" کرنے اُتے مجبور کيتا جاندا سی۔ معمولی جرائم اُتے لمبی سزاواں دتی جاندی سی۔ ۱۷ سال توں زیادہ عمر دا کوئی وی طالب علم امتحان وچ نقل کردے ہوئے پھڑیا گیا تاں اسنوں ۲۱ سال قید ہوئے گی۔ جعل سازی تے آتش زنی سزائے موت دا باعث بن سکدی اے۔ [۵۹]
بوہاریکی انتظامیہ نے بدعنوانی دی تحقیقات تے زرمبادلہ نوں کنٹرول کرنے دے لئی تن احکام نافذ کيتے سن ۔ بینکنگ (اکاؤنٹس نوں منجمد کرنے) دا ۱۹۸۴ دا فرمان، وفاقی فوجی حکومت نوں ایداں دے افراد دے بینک اکاؤنٹس منجمد کرنے دا اختیار دتا گیا اے جنہاں اُتے دھوکہ دہی دا شبہ اے۔ ریکوری آف پبلک پراپرٹی (خصوصی ملٹری ٹربیونلز) دے حکم نامے نے حکومت نوں اجازت دتی کہ اوہ بدعنوانی توں منسلک سرکاری اہلکاراں دے اثاثےآں دی چھان بین کرے تے ایداں دے افراد دے خلاف مقدمہ چلانے دے لئی اک ملٹری ٹریبونل تشکیل دے سکے۔ ایکسچینج کنٹرول (انسداد تخریب کاری) دے فرمان وچ غیر ملکی زرمبادلہ دے قوانین دی خلاف ورزی کرنے والےآں دے لئی سزاواں دا ذکر کيتا گیا اے۔ [۶۰]
غیر قانونی جہاز بنکرنگ تے منشیات دی سمگلنگ اُتے حکمنامہ ۲۰ جرم دے خلاف بوہاری دے سخت رویے دی اک ہور مثال سی۔ [۶۱] سیکشن 3 (2) (K) نے فراہم دی کہ "کوئی وی شخص جو، قانونی اختیار دے بغیر، کوکین یا اس توں ملدی جلدی دوسری منشیات دے طور اُتے جانیا جاندا اے، فروخت کردا اے، سگریٹ پیندا اے یا سانس لیندا اے ، سیکشن 6 (3) (K) دے تحت مجرم ہوئے گا۔ ) اک جرم دا تے سزائے موت اُتے فائرنگ اسکواڈ دے ذریعہ سزائے موت دا ذمہ دار۔" Bernard Ogedengebe دے معاملے وچ ، فرمان دا اطلاق سابقہ طور اُتے کيتا گیا سی۔ [۶۲] اسنوں پھانسی دتی گئی ایتھے تک کہ جے اس دی گرفتاری دے وقت جرم وچ سزائے موت دا حکم نئيں سی، لیکن اسنوں چھ ماہ قید دی سزا سنائی گئی سی۔ [۶۲]اپریل ۱۹۸۵ دے اک ہور نمایاں کیس وچ ، ايسے حکم نامے دے تحت چھ نائجیرین باشندےآں نوں موت دی سزا سنائی گئی: سیڈیکاٹو طائری، سولا اوگنتایو، اولاڈیل اوموسیبی، لسونکانمی اوولولا، جمی ادیبایو تے گلیڈیز ایامہ۔ [۶۳]
۱۹۸۵ وچ ، معاشی غیر یقینی صورتحال تے جرائم دی ودھدی ہوئی شرح دی وجہ توں، بوہاری دی حکومت نے ۷۰۰٬۰۰۰ غیر قانونی غیر ملکیوں تے غیر قانونی تارکین وطن کارکناں دی بے دخلی نوں تیز کرنے دے لئی بینن ، نائجر ، چاڈ تے کیمرون دے نال سرحداں (اپریل ۱۹۸۴ توں بند) کھول دتیاں [۶۴] بوہاری اج اس بحران دے لئی جانیا جاندا اے۔ ایتھے تک کہ نائیجر دے مشرق وچ اک قحط پيا اے جسنوں "البوہری" دا ناں دتا گیا اے۔ [۶۵] اس دی حکومت نے بوہت سارے لوکاں دی طرف توں تنقید کی، جنہاں وچ نائجیریا دی پہلی نوبل انعام یافتہ وول سوینکا وی شامل سی، جس نے ۲۰۰۷ وچ "دی کرائمز آف بوہاری" [۶۶] دے ناں توں اک تحریر لکھی جس وچ انہاں دے فوجی دور وچ ہونے والی بہت ساریاں زیادتیاں دا خاکہ پیش کيتا گیا۔
۲۰۱۵ دے عام انتخابات توں پہلے، بوہاری نے اپنی انسانی حقوق دی تنقید دا ایہ کہہ کے جواب دتا کہ جے اوہ منتخب ہوئے، تاں اوہ قانون دی حکمرانی کيتی پیروی کرن گے، تے ایہ کہ تمام نائجیرین دے لئی انصاف تک رسائی ہوئے گی تے نائجیرین دے بنیادی انسانی حقوق دا احترام کيتا جائے گا۔ [۶۷]
۱۹۸۵ دی بغاوت
سودھواصل مضمون: ۱۹۸۵ نائجیریا دی بغاوت
اگست ۱۹۸۵ وچ ، میجر جنرل بوہاری نوں جنرل ابراہیم بابانگیڈا تے حکمران سپریم ملٹری کونسل (SMC) دے ہور اراکین دی قیادت وچ بغاوت وچ معزول کر دتا گیا۔ [۶۸] ببانگیڈا نے بوہاری دے بوہت سارے انتہائی مخر نقاداں نوں اپنی انتظامیہ وچ لایا، جنہاں وچ فیلا کوٹی دا بھائی اولیکوئے رینسم-کوٹی وی شامل اے، اک ڈاکٹر جس نے صحت دی دیکھ بھال دی خدمات وچ کمی دے خلاف احتجاج کرنے دے لئی بوہاری دے خلاف ہڑتال دی سی۔ اس دے بعد بوہاری نوں ۱۹۸۸ تک بینن شہر وچ نظر بند رکھیا گیا سی [۶۹]۔
پری پریذیڈنسی (۱۹۸۵–۲۰۱۵)
سودھونظر بندی
سودھوبوہاری نے بینن وچ اک چھوٹے توں محافظ بنگلے وچ تن سال نظربندی گزاری ۔ اسنوں ٹیلی ویژن تک رسائی حاصل سی جس وچ دو چینلز دکھائے جاندے سن تے اس دے خاندان دے افراد نوں بابانگیدا دی اجازت اُتے اس نال ملن دی اجازت سی۔
شہری زندگی
سودھودسمبر ۱۹۸۸ وچ انہاں دی والدہ دی وفات دے بعد انہاں نوں رہیا کر دتا گیا تے دورہ وچ اپنی رہائش گاہ اُتے ریٹائر ہوئے ۔ حراست وچ رہندے ہوئے، اس دے فارم دا انتظام اس دے رشتہ داراں نے کيتا۔ اس نے ۱۹۸۸ وچ اپنی پہلی بیوی نوں طلاق دے دتی تے عائشہ حلیلو نال شادی کيتی۔ [۱] کٹسینا وچ ، اوہ کٹسینا فاؤنڈیشن دے بانی چیئرمین بن گئے جس دی بنیاد کٹسینا ریاست وچ سماجی تے اقتصادی ترقی دی حوصلہ افزائی دے لئی رکھی گئی سی ۔
بوہاری نے پیٹرولیم ٹرسٹ فنڈ (PTF) دے چیئرمین دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں، ایہ ادارہ جنرل سانی اباچا دی حکومت دے ذریعہ بنایا گیا سی، تے ملک بھر وچ ترقیاتی منصوبےآں نوں اگے ودھانے دے لئی پیٹرولیم مصنوعات دی قیمتاں وچ اضافے توں حاصل ہونے والی آمدنی توں فنڈ فراہم کیہ جاندا سی۔ نیو افریقی وچ ۱۹۹۸ دی اک رپورٹ نے بوہاری دے ماتحت پی ٹی ایف دی شفافیت دے لئی تعریف کيتی تے اسنوں اک نایاب "کامیابی دی کہانی" قرار دتا۔ [۷۰]
صدارتی مہم تے انتخابات
سودھو۲۰۰۳ دے صدارتی انتخابات
سودھو۲۰۰۳ وچ ، بوہاری نے صدارتی انتخابات [۷۱] وچ آل نائیجیریا پیپلز پارٹی (ANPP) دے امیدوار دے طور اُتے انتخاب لڑیا۔ انہاں نوں پیپلز ڈیموکریٹک پارٹی دے موجودہ صدر اولوسگن باسانجی نے ۱۱ ملین توں زیادہ ووٹاں توں شکست دتی۔
۲۰۰۷ دے صدارتی انتخابات
سودھو۱۸ دسمبر ۲۰۰۶ نوں، بوہاری نوں آل نائیجیریا پیپلز پارٹی دے متفقہ امیدوار دے طور اُتے نامزد کيتا گیا۔ اپریل ۲۰۰۷ دے انتخابات وچ انہاں دا اصل حریف حکمراں پی ڈی پی امیدوار، عمرو یارعدوا سی، جس دا تعلق ايسے آبائی ریاست کاتسینا توں سی۔ بوہاری نے باضابطہ طور اُتے یار عدوا دے ۷۰٪ ووٹاں دا ۱۸٪ ووٹ لیا، لیکن بوہاری نے انہاں نتائج نوں مسترد کر دتا۔ [72] Yar'Adua نے اقتدار سنبھالنے دے بعد، اس نے ناراض اپوزیشن اراکین نوں بورڈ اُتے لیانے دے لئی قومی اتحاد دی حکومت دا مطالبہ کيتا۔ اے این پی پی نے یار عدوا دی کابینہ دے رکن دے طور اُتے اپنے قومی چیئرمین دی تقرری دے نال حکومت وچ شمولیت اختیار کيتی، لیکن بوہاری نے اس معاہدے دی مذمت کيتی۔ [۷۳]
۲۰۱۱ دے صدارتی انتخابات
سودھومارچ ۲۰۱۰ وچ ، بوہاری نے اے این پی پی نوں کانگریس فار پروگریسو چینج (CPC) دے لئی چھڈ دتا، اک ایسی پارٹی جس نوں اس نے لبھن وچ مدد کيتی سی۔ انہاں نے کہیا کہ انہاں نے "میری سابقہ پارٹی اے این پی پی وچ کمزور، اخلاقی تے نظریاتی تنازعات دے حل دے طور پر" سی پی سی دی بنیاد دی حمایت دی سی۔ [۷۴]
بوہاری ۲۰۱۱ دے انتخابات وچ سی پی سی دے صدارتی امیدوار سن، جو پیپلز ڈیموکریٹک پارٹی (PDP) دے موجودہ صدر گڈلک جوناتھن ، ایکشن کانگریس آف نائیجیریا (ACN) دے مالم نوہو ریبادو تے اے این پی پی دے ابراہیم شیکاراؤ دے خلاف سن ۔ اوہ ۲۰ امیدواراں وچ وڈے دعویدار سن ۔ [۷۵] بوہاری نے انسداد بدعنوانی دے پلیٹ فارم اُتے مہم چلائی تے سرکاری اہلکاراں توں استثنیٰ دے تحفظات نوں ختم کرنے دا عہد کيتا۔ اس نے نائیجیریا دی شمالی ریاستاں وچ شرعی قانون دے نفاذ دی حمایت وی دی ، جس دی وجہ توں اوہ ملک دے جنوب وچ عیسائی ووٹراں دے درمیان سیاسی مشکلات دا شکار سن ۔ [۴۸]
انتخابات وچ وڈے پیمانے اُتے فرقہ وارانہ تشدد ہويا، جس وچ ملک بھر وچ ۸۰۰ افراد دیاں جاناں گئياں، کیونجے بوہاری دے حامیاں نے ملک دے وسطی علاقے وچ عیسائی بستیاں اُتے حملہ کيتا۔ [۷۶] تن دن دی بغاوت دا الزام بوہاری دے اشتعال انگیز تبصرےآں اُتے لگایا گیا سی۔ [۷۶] ہیومن رائٹس واچ دی یقین دہانیاں دے باوجود، جس نے انتخابات نوں "نائیجیریا دی تریخ دے سب توں منصفانہ انتخابات وچوں" قرار دتا سی، بوہاری نے دعویٰ کيتا کہ ووٹ غلط سی تے خبردار کيتا سی کہ "اگر ۲۰۱۱ وچ جو کچھ ہويا اوہ ۲۰۱۵ وچ دوبارہ ہونا چاہیے۔ خدا دے فضل توں کتا تے بابون سب خون وچ بھیگ جاواں گے۔ [۷۷] [۷۸]
بوہاری بدعنوانی دے خلاف آواز اٹھانے دی وجہ توں کچھ لوکاں دے لئی "لوک ہیرو" رہے۔ [۷۹] اس نے ۱۲٬۲۱۴٬۸۵۳ ووٹ حاصل کيتے، جوناتھن دے بعد دوسرے نمبر اُتے رہے، جنہاں نے ۲۲٬۴۹۵٬۱۸۷ ووٹ حاصل کيتے تے انہاں نوں فاتح قرار دتا گیا۔ [۸۰]
۲۰۱۵ دے صدارتی انتخابات
سودھومرکزی مضمون: ۲۰۱۵ نائجیریا دے عام انتخابات
بوہاری نے ۲۰۱۵ دے صدارتی انتخابات وچ آل پروگریسو کانگریس پارٹی دے امیدوار دے طور اُتے حصہ لیا۔ انہاں دا پلیٹ فارم انہاں دی شبیہ دے ارد گرد اک مضبوط اینٹی کرپشن فائٹر دے طور اُتے بنایا گیا سی تے انہاں دی ناقابل اعتماد تے ایماندار ساکھ سی، لیکن اس نے کہیا کہ اوہ ماضی دے بدعنوان رہنماواں دی تحقیقات نئيں کرن گے تے ماضی وچ چوری کرنے والے افسران نوں معافی دین گے جے اوہ توبہ کرن۔ [۸۱]
۲۰۱۵ دے انتخابات دے دوران، جوناتھن دی ماساں کہیا کہ بوہاری نوں انتخابات توں نااہل قرار دتا جائے، ایہ دعویٰ کردے ہوئے کہ اوہ آئین دی خلاف ورزی کر رہے نيں۔ بنیادی دستاویز دے مطابق صدر دے عہدے دے لئی انتخاب دے لئی اہل ہونے دے لئی، اک شخص نوں "گھٹ توں گھٹ سکول سرٹیفکیٹ دی سطح یا اس دے مساوی تک تعلیم یافتہ ہونا چاہیے"۔ بوہاری ایسا کوئی ثبوت پیش کرنے وچ ناکام رہے، ایہ دعویٰ کردے ہوئے کہ جدوں ۱۹۸۵ وچ اقتدار توں ہٹائے جانے دے بعد انہاں دے گھر اُتے چھاپہ ماریا گیا تاں اس نے اپنے ڈپلوماں دی اصل کاپیاں کھو داں ۔
مئی ۲۰۱۴ وچ ، چیبوک اسکول دی کُڑیاں دے اغوا دے تناظر وچ ، بوہاری نے بوکو حرام دی شورش دی سخت مذمت کيتی ۔ انہاں نے "نائیجیریا دے باشندےآں اُتے زور دتا کہ اوہ اس بغاوت نوں کچلنے دے لئی مذہب، سیاست تے ہور تمام تفریقاں نوں اک طرف رکھن" [۸۴] جولائی ۲۰۱۴ وچ ، بوہاری کدونا وچ بوکو حرام دی طرف توں اپنی جان اُتے کيتے گئے اک بم حملے وچ بچ گئے، ۸۲ لوک مارے گئے۔ [۸۵] دسمبر ۲۰۱۴ وچ ، بوہاری نے صدر منتخب ہونے دی صورت وچ نائیجیریا وچ سیکورٹی ودھانے دا وعدہ کيتا۔ [۸۶]اس اعلان دے بعد، بوہاری دی منظوری دی درجہ بندی آسمان نوں چھونے لگی، جس دی وڈی وجہ جوناتھن دی بوکو حرام توں لڑنے وچ بظاہر نااہلی سی۔ بوہاری نے داخلی سلامتی تے عسکریت پسند گروپ دا صفایا کرنا اپنی مہم دے اہم ستوناں وچوں اک بنایا۔ جنوری ۲۰۱۵ وچ ، باغی گروپ "دی موومنٹ فار دتی ایمنسیپیشن آف دتی نائجر ڈیلٹا" (MEND) نے بوہاری دی حمایت کيتی۔ [۸۷]
بوہاری دی مسانوں اوباما دی مہم دے سابق مینیجر ڈیوڈ ایکسلروڈ [۸۸] تے انہاں دی AKPD کنسلٹنسی نے مختصر طور اُتے مشورہ دتا سی۔ فروری ۲۰۱۵ وچ ، نائجیریا دے سابق صدر Olusegun Obasanjo نے حکمراں PDP پارٹی چھڈ دتی تے بوہاری دی حمایت کيتی۔ [۸۹]
۳۱ مارچ نوں، جوناتھن نے بوہاری نوں فون کيتا کہ اوہ صدر منتخب ہونے اُتے انہاں نوں تسلیم کرن تے مبارکباد دتیاں [۹۰] بوہاری نے ۲۹ مئی ۲۰۱۵ نوں اک تقریب وچ حلف اٹھایا جس وچ گھٹ توں گھٹ ۲۳ سربراہان مملکت تے حکومت نے شرکت کيتی۔
صدارت (۲۰۱۵–موجودہ)
سودھوہور معلومات: محمدو بوہاری دی صدارت
انتظامیہ دی پہلی مدت دے بعد توں معیشت دی شرح نمو ۰٫۹ فیصد رہی اے، بے روزگاری ۲۳ فیصد دی بلند ترین سطح اُتے اے، تے لکھاں لوک غربت وچ داخل ہو گئے نيں۔ [۹۱] ۲۰۱۵ دے بعد توں، بوہاری اپنی غیر توانائی بخش شخصیت تے سوچ سمجھ کر فیصلہ کرنے دی وجہ توں اپنے حامیاں نوں کھو چکے نيں۔ [۹۲]
کابینہ
سودھوبوہاری دے اہم مشیراں وچ شامل نيں: انہاں دے بھتیجے ممن دورا ، تاجر اسماعیلہ عیسیٰ فنتوا ، سیاسی آپریٹر بابا گانا کنگیب ، صدر دے چیف آف اسٹاف ابا کیاری ؛ تے اپنی پہلی مدت دے آخری مراحل توں، باس مصطفیٰ ، فیڈریشن دی حکومت دے سیکرٹری ۔ [۹۳] اپنے دوسرے افتتاح دے بعد اپنی کچن کیبنٹ نوں بااختیار بناتے ہوئے ، بوہاری نے کابینہ دے ممبران دے لئی اپنی ترجیحات بیان کيتی نيں جو میٹنگز یا مشاورت دے خواہاں نيں تاکہ اس طرح دی درخواستاں نوں چیف آف اسٹاف یا گورنمنٹ سیکریٹری دے ذریعے بھیجاں۔ [۹۳]
چوتھی جمہوریہ دے بعد توں ، وزارتی عہدےآں دا قانونی طور اُتے اک وفاقی نسلی-آبادیاتی کردار اُتے مشتمل ہونا ضروری اے جس وچ فیڈریشن دی ہر ریاست دی نمائندگی کرنے والا وزیر ہوئے۔ اس دے نتیجے وچ کابینہ دے عہدےآں دے لئی میرٹ دی کمی دے باعث مقامی پارٹی عہدیداراں نوں وزراء دی نامزدگی وچ اک اہم عنصر دے طور اُتے سیاسی تحفظات دا نتیجہ نکلیا اے۔ [۹۳] بوہاری دی کابینہ وچ نامزدگی انہاں سیاسی تحفظات تے صدر تے انہاں دی اندرونی کابینہ توں قربت توں متاثر ہوئی اے۔ [۹۳]
اگست ۲۰۱۹ وچ ، صدر نے اپنی کابینہ دا ناں بنیادی طور اُتے مرد اراکین اُتے مشتمل رکھیا جس دی اوسط عمر ۶۰ سال سی تے انہاں اُتے سیاسی اداکاراں یا صدر دے قریبی لوکاں دا غلبہ سی۔ [۹۴] کابینہ وچ نائجر ڈیلٹا دے دو دولت مند سابق گورنرز ٹیمپرے سلوا تے گاڈ وِل اکپابیو شامل نيں جو اصل وچ اپوزیشن پارٹی پی ڈی پی دے رکن سن تے چودہ وزراء نوں برقرار رکھیا گیا سی جنہاں وچوں بعض ناقدین نے الزام لگایا سی کہ اوہ خراب کارکردگی دا مظاہرہ کردے نيں یا انہاں دے ماضی دے بدعنوان دے نال قریبی تعلقات سن ۔ ریاست دے سربراہ. [۹۴]
صحت
سودھومئی ۲۰۱۶ وچ ، بوہاری نے ریاست وچ پراجیکٹس دا افتتاح کرنے دے لئی لاگوس دا دو روزہ دورہ منسوخ کر دتا سی لیکن انہاں دی نمائندگی نائب صدر یمی اوسنباجو نے "کان دے انفیکشن" دا حوالہ دینے دے بعد دی سی جس دا شبہ اے کہ اوہ مینیئر دی بیماری اے ۔ [۹۵] ۶ جون نوں، بوہاری نے طبی امداد حاصل کرنے دے لئی برطانیہ دا سفر کيتا۔ [۹۶] [۹۷] ایہ کچھ دن بعد ہويا جدوں صدارتی ترجمان فیمی اڈیسینا دے حوالے توں کہیا گیا کہ بوہاری "فضل دی طرح فٹ" تے "ہیل تے دلدار" نيں، سیاسی تجزیہ کاراں تے پیروکاراں دی طرف توں بہت زیادہ عدم اطمینان تے تنقید دی وجہ تاں۔ [۹۸] [۹۹] [۱۰۰] فروری ۲۰۱۷ وچ ، جس نوں "روٹین میڈیکل چیک اپ" دے طور اُتے بیان کيتا گیا[۱۰۱] بوہاری نے پارلیمنٹ توں کہیا کہ اوہ ٹیسٹ دے نتائج دا انتظار کرنے دے لئی اپنی طبی چھیويں وچ توسیع کرے۔ [۱۰۲] انہاں دے دفتر نے انہاں دی صحت دے بارے وچ ہور کوئی تفصیلات نئيں دسی تے نہ ہی انہاں دی واپسی دی متوقع تریخ۔ [۱۰۳] ۸ فروری نوں صدر بوہاری نے ذاتی طور اُتے نائجیریا دی سینیٹ دے صدر دے ناں اک خط اُتے دستخط کيتے جس وچ انہاں نوں انہاں دی سالانہ چھیويں وچ ہور توسیع دے بارے وچ متنبہ کيتا گیا سی، جس توں انہاں دے نائب صدر نوں انچارج چھڈ دتا گیا سی۔ [۱۰۴] [۱۰۵] [۱۰۶] دفتر توں ۵۱ دن دی غیر حاضری دے بعد صدر بوہاری واپس نائیجیریا پہنچ گئے۔ وہ۱۰ مارچ دی صبح کدونا ہوائی اڈے اُتے پہنچے ۔لندن ، انہاں دی تصویر ۹ مارچ نوں کینٹربری دے آرچ بشپ جسٹن ویلبی توں عالمی اینگلیکن جماعت دے سب توں سینئر عالم نال ملاقات کردے ہوئے دکھائی گئی سی ۔ [۱۱۰] [۱۱۱] نائب صدر یمی اوسیبانجو قائم مقام صدر دے طور اُتے انچارج رہے، جدوں کہ صدر ابوجا وچ صحت یاب ہُندے رہے ۔ [۱۱۲] صدر انگلینڈ توں اپنے عہدے اُتے واپسی دے صرف دو ماہ بعد اہم سرکاری تے عوامی نمائشاں توں محروم رہے نيں۔ حالے حال ہی وچ اوہ فیڈرل ایگزیکٹیو کونسل ( FEC ) دے اجلاس توں غیر حاضر سن، یوم مئی ۲۰۱۷ نوں ابوجا دے ایگل اسکوائر وچ منعقدہ ورکرز ڈے دی تقریب ۔صدر بوہاری دی " گھر توں کم " کرنے دی خواہش دے بعد دے دناں وچ عوامی حلقہ ۔ [۱۱۶] نائیجیریا دی کچھ ممتاز شخصیتاں نے صدر اُتے زور دتا کہ اوہ طویل مدتی طبی چھیويں لے لاں، [۱۱۷] [۱۱۸] دو ہفتے دی مدت وچ کِسے وی عوامی نمائش وچ ناکامی دا حوالہ دیندے ہوئے [۱۱۹] [۱۲۰]
صدر بوہاری اک بار فیر ۷ مئی ۲۰۱۷ نوں لندن وچ صحت دے معائنے دے لئی نائیجیریا توں روانہ ہوئے ۔ ۸ مئی نوں، بوہاری، امریکا توں پہنچنے پر، طبی معائنہ دے لئی نائیجیریا توں لندن روانہ ہوئے۔ تے اوہ جمعہ ۱۱ مئی ۲۰۱۸ نوں واپس آیا [۱۲۴]
معیشت
سودھوسمجھے جانے والے ناقابل خراب کردار دی وجہ توں بوہت سارے نائجیریا دے لوکاں دے لئی اک پرکشش انتخاب۔ [۱۲۵] اک بار اقتدار وچ آنے دے بعد، بوہاری جنہاں نے اس توں پہلے تن پچھلے انتخابات وچ حامیاں نوں متحرک کيتا سی، اپنی مہم دے دوران جنہاں مسائل دا ذکر کيتا سی انہاں نوں حل کرنے دے اپنے ارادے نوں ظاہر کرنے وچ سست سی۔ اپنے گھریلو پالیسی دے ایجنڈے نوں شروع کرنے دے عزم جداں کابینہ دے عہدیداراں دے ناواں نوں چھ ماہ دا عرصہ لگا، [۱۲۵] جدوں کہ ۲۰۱۶ تے ۲۰۱۷ دے بجٹ دی منظوری وچ آپس دی لڑائی دی وجہ توں تاخیر ہوئی۔
بوہاری دے دفتر وچ پہلے سال وچ ، نائیجیریا نوں اشیاء دی قیمتاں وچ کمی دا سامنا کرنا پيا جس نے معاشی کساد بازاری نوں جنم دتا۔ آمدنی وچ کمی نوں ختم کرنے تے توسیعی سرمائے دے بجٹ نوں فنڈ دینے دے لئی، بوہاری نے ۲۰ ملکاں دا سفر کيتا جو قرض دی تلاش وچ سن ۔ [۱۲۶] اس طرح، مالیاتی ڈھانچے دے لئی توسیعی بجٹ مختص کرنے نوں اک ہور تریخ تک واپس دھکیل دتا گیا۔ [۱۲۷]
انتظامیہ دے پہلے سال، نائرا ، بلیک مارکیٹ وچ نائجیریا دی کرنسی دی قدر وچ کمی ہوئی جس دی وجہ توں سرکاری شرح مبادلہ تے بلیک مارکیٹ ریٹ دے درمیان خلیج پیدا ہو گئی۔ [۱۲۸] زرمبادلہ دی کمی دے نتیجے وچ پیٹرولیم مارکیٹرز سمیت مختلف کاروبار متاثر ہوئے۔ پر، سرکاری نرخاں تے بلیک مارکیٹ دے نرخاں دے درمیان خلیج نے اچھی طرح توں منسلک افراد دے لئی ثالثی وچ مشغول ہونے دا موقع کھول دتا، جس توں صدر دی انسداد بدعنوانی دی تصویر دا مذاق اڑایا گیا۔ [۱۲۹] مئی، ۲۰۱۶ وچ ، حکومت نے زرمبادلہ دی قلت دے نتیجے وچ اجناس وچ کمی نوں کم کرنے دے لئی پٹرولیم دی سرکاری پمپ قیمت وچ اضافے دا اعلان کيتا۔ [۱۳۰]
۲۰۱۶ وچ ملک دی معیشت وچ ۱٫۶ فیصد کمی آئی تے ۲۰۱۷ وچ فی کس اقتصادی نمو نہ ہونے دے برابر رہنے دا امکان اے۔ ریاست دے سربراہ دے طور اُتے بوہاری دا پہلا دور انہاں دے دوسرے دور دی طرح تیل دی قیمتاں وچ کمی دے نال موافق سی لیکن انہاں دی انتظامیہ نے سرکاری اخراجات دے ذرائع نوں متنوع بنانے دے لئی سرشار کوشش نئيں دکھادی [۱۲۹] ۲۰۱۸ دے بجٹ نے اک توسیعی مالیاتی پالیسی دا اشارہ دتا اے جس وچ بنیادی ڈھانچے دے منصوبےآں جداں کہ اسٹریٹجک سڑکاں، پلاں تے پاور پلانٹس دے لئی مختص فنڈز نيں۔ [۱۳۱]
۲۰۱۶ دے زوال توں معاشی ترقی وچ اضافے دے بعد توں، بحالی دی سست رفتار نے ملک نوں جی ڈی پی دی نمو وچ اپنے بوہت سارے براعظمی پڑوسیاں توں پِچھے چھڈ دتا اے۔ بے روزگاری دی سطح بلند اے تے غیر تیل دی آمدنی وچ اضافے دی کسی وی کوشش وچ بہتری نئيں آئی اے جدوں کہ حکومتی خسارے دے اخراجات وچ اس دے سالانہ بجٹ دا اک اہم حصہ سروس قرضےآں دے لئی وقف اے۔ [۱۳۲]
بوہاری نے مرکزی بینک دے سربراہ دے تعاون توں زرعی پیداوار نوں بہتر بنانے دے لئی پالیسیاں شروع کيتياں تاکہ اس شعبے نوں قرضہ دینے دے لئی نجی بینکاں دی لابنگ کيتی جائے تے مقامی طور اُتے اگائی جانے والی غذائی مصنوعات دی درآمد دے لئی سرکاری نرخاں اُتے غیر ملکی زرمبادلہ اُتے پابندی لگائی جائے۔ اپنے دوسرے دور وچ ، بجٹ دے وزیر، اُدو اُدوما تے وزیرِ تجارت، انیمالہ، جنہاں دونے نے لبرلائزیشن دے حامی سن، واپس نئيں کيتے گئے۔ [۹۳]
حکومت نے انتظامیہ دی دوسری مدت وچ لچکدار شرح مبادلہ نوں کم کرنا جاری رکھیا، اس دے باوجود کہ ناقدین ثالثی دی زیادتیاں تے حکومت دے ساتھیاں دی طرف توں راؤنڈ ٹرپنگ دے لئی حساس ہونے دی شرح مبادلہ دے نظام دی طرف اشارہ کردے رہے ۔ [۱۳۲]
سماجی بہبود
سودھو۲۰۱۶ وچ ، بوہاری نے نیشنل سوشل انویسٹمنٹ پروگرام شروع کيتا ، جو اک قومی سماجی بہبود دا پروگرام اے۔ [۱۳۳] ایہ پروگرام کمزور آبادیاں بشمول بچےآں، نوجواناں تے سوانیاں وچ وسائل دی زیادہ منصفانہ تقسیم نوں یقینی بنانے دے لئی بنایا گیا سی۔ چار پروگرام نيں جو غربت، بے روزگاری نوں دور کردے نيں تے معاشی ترقی وچ مدد کردے نيں: [۱۳۴]
N-Power پروگرام نوجوان نائجیرین باشندےآں نوں ملازمت کيتی تربیت تے تعلیم دے نال نال ۳۰٬۰۰۰ نائجیرین نائرا (USD $۸۳٫۳۳) دا ماہانہ وظیفہ فراہم کردا اے ۔ Npower اک سماجی سرمایہ کاری دی اسکیم اے جسنوں صدر محمدو بوہاری نے ۸ جون ۲۰۱۶ نوں نوجواناں دے روزگار دی شرح نوں ودھانے دی کوشش وچ شروع کيتا سی۔ اس اسکیم نوں قومی سماجی سرمایہ کاری پروگرام دے بنیادی جزو دے طور اُتے قائم کيتا گیا سی تاکہ مستفید کنندگان وچ مہارت دے حصول دی تربیت تے صلاحیت دی تعمیر نوں فروغ دتا جا سکے ۔ مشروط کیش ٹرانسفر پروگرام (CCTP) سب توں کم آمدنی والے گروپ دے لوکاں نوں نقد رقم فراہم کرکے، غربت نوں کم کرنے، غذائیت تے خود نوں برقرار رکھنے وچ مدد کرنے، تے ودھدی ہوئی کھپت دے ذریعے ترقی دی حمایت کرکے سب توں زیادہ کمزوراں دی براہ راست مدد کردا اے۔ گورنمنٹ انٹرپرائز اینڈ ایمپاورمنٹ پروگرام (GEEP) اک مائیکرو قرض دینے والا انٹرپرینیورشپ پروگرام اے جو کساناں، چھوٹے تاجراں تے بازاری سوانیاں نوں توجہ دے نال نشانہ بناندا اے۔ ایہ پروگرام اپنے فائدہ اٹھانے والےآں نوں بغیر لاگت دے قرضے فراہم کردا اے، جس توں نائیجیریا وچ کاروباری منصوبےآں دے آغاز دے اخراجات نوں کم کرنے وچ مدد ملدی اے۔ پروگراماں وچ شامل نيں: TraderMoni, MarketMoni تے FarmerMoni۔ نیشنل ہوم گراؤن سکول فیڈنگ پروگرام (NHGSF) سکول دے بچےآں نوں مفت کھانا فراہم کر کے سکول دے اندراج نوں ودھانے دی کوشش کر رہیا اے، خاص طور اُتے غریب تے خوراک توں محروم علاقےآں وچ ۔ ایہ پروگرام مقامی کساناں دے نال کم کردا اے تے سوانیاں نوں باورچی دے طور اُتے بااختیار بناندا اے، کمیونٹی دی تعمیر کردا اے تے فارم توں میز تک اقتصادی ترقی نوں برقرار رکھدا اے۔ اس پروگرام نوں پہلے نائب صدر یمی اوسنباجو دے دفتر توں ۲۰۱۹ تک مربوط کيتا گیا سی، جدوں اس پروگرام نوں سعدیہ عمر فاروق دے ماتحت انسانی امور، ڈیزاسٹر مینجمنٹ تے سماجی ترقی دی نويں وزارت وچ منتقل کر دتا گیا سی ۔ اپنی ۲۰۱۹ یوم آزادی دی تقریر وچ ، صدر نے اس تحریک نوں پروگراماں نوں ادارہ جاندی بنانے دی ضرورت توں منسوب کيتا۔ [۱۳۵]
انسداد بدعنوانی
سودھومرکزی مضمون: بوہاری دی بدعنوانی دے خلاف جنگ
۲ بلین ڈالر دے ہتھیاراں دا سوداگڈلک جوناتھن انتظامیہ دے تحت اسلحے دی خریداری توں متعلق بوہاری دی تحقیقاتی کمیٹی دی عبوری رپورٹ دے بعد اس دا پردہ فاش ہويا۔ کمیٹی دی رپورٹ وچ N643.8 بلین دے اضافی بجٹ دے اخراجات تے گڈ لک جوناتھن دی گھڑی دے تحت غیر ملکی کرنسی دے اجزاء وچ تقریباً ۲٫۲ بلین ڈالر دے اضافی اخراجات نوں دکھایا گیا اے۔ ابتدائی تحقیقات توں معلوم ہويا اے کہ نائیجیریا وچ بوکو حرام دی شورش دے خلاف لڑنے دے لئی اسلحہ دی خریداری دے لئی تقریباً ۲ بلین ڈالر دی رقم دتی گئی ہوئے گی۔ تحقیقاتی رپورٹ وچ اشارہ کيتا گیا اے کہ شورش دے خلاف لڑنے دے لئی اسلحہ دی خریداری دے لئی قومی سلامتی دے مشیر دے دفتر وچ مجموعی طور اُتے ۲٫۲ بلین ڈالر دی رقم دتی گئی سی، لیکن اسنوں اس مقصد دے لئی خرچ نئيں کيتا گیا جس دے لئی ایہ رقم تقسیم کيتی گئی سی۔ اس غیر قانونی ڈیل دی تحقیقات دے نتیجے وچ گرفتاری عمل وچ آئیسامبو داسوکی ، سابق قومی سلامتی دے مشیر جنہاں نے بعد وچ اس معاہدے وچ شامل ممتاز نائجیرین باشندےآں دا ذکر کيتا۔ جنہاں لوکاں دا تذکرہ کيتا گیا تے انہاں نوں گرفتار کيتا گیا انہاں وچ DAAR کمیونیکیشنز Plc دے چیئر ایمریٹس ریمنڈ ڈوکپیسی ، سوکوٹو اسٹیٹ دے سابق گورنر عطاہیرو بافروا تے بشیر یوگوڈا ، سابق وزیر مملکت برائے خزانہ، ازوبائیک ایہیجیریکا ، چیف آف آرمی اسٹاف ، اڈیسولہ شامل نيں۔ نونائین اموسو ، سابق چیف آف دتی ایئر سٹاف ، ایلکس بادہ تے کئی ہور سیاستداناں دا ذکر کيتا گیا۔
۲۱ دسمبر ۲۰۱۶ نوں، حکومت کیتی وفاقی وزارت خزانہ نے ۲٫۵٪-۵٪ انعام دے نال اک سیٹی اڑانے والی پالیسی دا اعلان کيتا۔ [۱۳۶] اس دا مقصد متعلقہ ڈیٹا یا معلومات حاصل کرنا اے: مالیاتی ضوابط دی خلاف ورزی، عوامی فنڈز تے اثاثےآں دی بدانتظامی، مالی بدعنوانی، دھوکہ دہی تے چوری۔
مئی ۲۰۱۸ وچ ، اقتصادی تے مالیاتی جرائم کمیشن (EFCC)، نائجیریا دی انسداد بدعنوانی ایجنسی، نے اعلان کيتا کہ ۲۰۱۵ وچ جدوں توں بوہاری نے عہدہ سنبھالیا اے، ۶۰۳ نائجیرین شخصیتاں نوں بدعنوانی دے الزامات وچ سزا سنائی گئی اے۔ [137] EFCC نے ایہ وی اعلان کيتا کہ پہلی بار نائیجیریا دی تریخ وچ ججاں تے اعلیٰ فوجی افسران بشمول ریٹائرڈ سروس چیفس دے خلاف بدعنوانی دے الزام وچ مقدمہ چلایا جا رہیا اے۔ [۱۳۷] کامیاب استغاثہ دا سہرا وی بوہاری دے ای ایف سی سی دے سربراہ ابراہیم ماگو نوں دتا گیا ۔ [۱۳۷] بوہاری دے تحت، نائجیریا دی عدالت دے چیف جسٹس والٹر اونوگن نوں ۱۸ اپریل ۲۰۱۹ نوں کوڈ آف کنڈکٹ ٹربیونل نے جھوٹھے اثاثےآں دے اعلان دے جرم وچ سزا سنائی۔ [۱۳۸]دسمبر ۲۰۱۹ وچ ، فیڈریشن دے سابق اٹارنی جنرل محمد بیلو ایڈوک نوں بدعنوانی دے الزامات اُتے مقدمہ چلانے دے لئی نائجیریا دے حوالے کے دتا گیا۔ جنوری ۲۰۲۰ وچ ، پر، ٹرانسپیرنسی انٹرنیشنل نے ہن وی نائیجیریا نوں اس دے بدعنوانی پرسیپشن انڈیکس وچ کم کارکردگی دتی ۔ [۱۴۰] [۱۴۱]
جولائی ۲۰۲۰ وچ ، ای ایف سی سی دے چیئرمین ابراہیم ماگو نوں محکمہ اسٹیٹ سروسز (DSS) نے بوہاری انتظامیہ دی سرکردہ انسداد بدعنوانی شخصیت تے مبینہ مالی بے ضابطگیاں دے طور اُتے اپنی سرگرمیاں توں متعلق سیکیورٹی رپورٹس نوں نقصان پہنچانے اُتے گرفتار کيتا سی، بعد وچ انہاں نوں محمد عمر نے تبدیل کر دتا سی۔ [۱۴۲] [۱۴۳] [۱۴۴] [۱۴۵] دسمبر ۲۰۲۰ وچ ، سابق پنشن ریفارم ٹاسک فورس دے سربراہ عبدالرشید مینا، جنہاں نوں ہمسایہ ملک نائیجر وچ ضمانت دے بعد گرفتار کيتا گیا سی، ابوجا دی اک عدالت وچ دھوکہ دہی دے ۱۲ گنتی دے الزام وچ پیش ہوئے۔ تے منی لانڈرنگ. [۱۴۶] علی Ndume، بورنو ساؤتھ دی نمائندگی کرنے والے سینیٹر نوں وی ضمانت دے بعد گرفتار کر ليا گیا۔ [۱۴۷]
سیکورٹی دے مسائل
سودھونائجر ڈیلٹا
سودھونائجیریا دے پاس افریقہ وچ خام تیل دے دوسرے وڈے ذخائر نيں، ایہ ذخائر زیادہ تر ملک دے نائجر ڈیلٹا دے علاقے وچ پائے جاندے نيں۔ تیل دی پیداوار دے سالاں نے تیل دے اخراج توں کاشتکاری تے ماہی گیری اُتے منفی اثرات مرتب کيتے نيں۔ [۱۴۸] حکومت نے اوگونی لینڈ نوں صاف کرنے وچ مدد دے لئی ہائیڈرو کاربن پولوشن ریمیڈییشن پروجیکٹ (HYPREP) شروع کيتا جدوں کہ خطے دے ہور ریاستی گورنر وی ايسے طرح دا سیٹ اپ چاہندے نيں۔ HYPREP نوں ۲۰۰۵ وچ شروع کيتا گیا سی لیکن اوگونی لینڈ وچ تدارک دے کماں نوں شروع کرنے وچ سست روی دا مظاہرہ کيتا گیا اے۔ [۱۴۸]
بہر حال، نائجر ڈیلٹا ایوینجرز جداں گروپاں دی طرف توں تیل دی تنصیبات اُتے ہن وی وقفے وقفے توں حملے ہُندے رہندے نيں ۔ اس نے تیل دی پیداوار نوں نمایاں طور اُتے متاثر کيتا اے جس دی وجہ توں برآمدات تے حکومتی محصولات وچ کمی واقع ہوئی اے۔ [149] The Avengers زیادہ اقتصادی تے سیاسی خود مختاری دے لئی تنازعات لڑ رہے نيں۔
شیعہ مسلمان
سودھوشیخ ابراہیم زکزاکی دی زیر قیادت نائجیریا دی اسلامی تحریک ملک دی شیعہ مسلماناں دی سرکردہ تنظیماں وچوں اک اے۔ نائیجیریا دی مسلم آبادی بنیادی طور اُتے سنی اے جدوں کہ شیعہ آبادی حکومتاں دی طرف توں چھٹپٹا ظلم و ستم دا شکار رہی اے۔ دسمبر ۲۰۱۵ وچ چیف آف آرمی سٹاف تکور براتائی دے خلاف اسلامی تحریک اُتے حملے دا الزام لگانے دے بعد ، زکزاکی دے اڈے اُتے گولہ باری کيتی گئی جس توں سینکڑاں ہلاکتاں ہوئیاں جدوں کہ زکزاکی نوں گرفتار کر ليا گیا۔ [۱۵۰] زکزاکی نوں تقریباً چھ سال تک قید رکھیا گیا، ہندوستان دے تن روزہ طبی دورے دے علاوہ، جولائی ۲۰۲۱ وچ بری ہونے تے رہیا ہونے تک [۱۵۱]
بیافرا علیحدگی پسند
سودھویہ وی دیکھو: اگبو قوم پرستی ، بیافرا ، تے جنوب مشرقی نائجیریا وچ بغاوت
اک علیحدگی پسند گروپ، بیافرا دے مقامی لوک تے نامدی کانو دی قیادت وچ ۲۰۱۵ وچ بیافرا دی اک علیحدہ قوم دی آزادی دی وکالت کرنے دے لئی ہائی پروفائل بن گیا ۔ [۱۵۰] نائیجیریا دی خانہ جنگی دے دوران اک وکھ ہونے والی بیافرا جمہوریہ مختصر طور اُتے تشکیل دتی گئی۔ اکتوبر ۲۰۱۵ وچ ، کانو نوں غداری دے الزام وچ گرفتار کيتا گیا سی، انہاں دی گرفتاری دے بعد جنوب مشرقی ریاستاں وچ انہاں دی حراست دے خلاف مظاہرے ہوئے سن ۔ [۱۵۰] کانو بعد وچ ضمانت اُتے چھلانگ لگیا کر جنوب مشرقی نائیجیریا وچ نچلی سطح دی شورش دی قیادت کرنے وچ مدد دے لئی بیرون ملک فرار ہو گیا تے انٹرپول دے ہتھوں گرفتار ہونے توں پہلے اسنوں واپس نائجیریا لیایا گیا۔
بوکو حرام
سودھومرکزی مضامین: بوکو حرام تے بوکو حرام شورش
۲۰۱۵ دے بعد توں، شدت پسنداں دے خلاف لڑائی نے اک نويں جہت اختیار کيتی اے، اندرونی طور اُتے گروہ ابوبکر شیکاؤ دے زیر کنٹرول روايتی بوکو حرام فرقے تے ابو مصعب البرناوی دے زیر کنٹرول مغربی افریقہ دے صوبے وچ اسلامک اسٹیٹ وچ بٹ گئے نيں۔ [۱۵۲] اسلامی مغرب وچ القاعدہ دے حمایت یافتہ دوسرے گروہ جداں انصارو ، جو فرانسیسی قیادت وچ آپریشن سرویل دی وجہ توں مالی توں کڈے گئے سن، سامنے آئے نيں تے بوکو حرام دے حریف ہونے دے باوجود اس دے نال تعاون کيتا اے۔ ایہ زیادہ تر ضرورت توں باہر سی کیونجے دونے دھڑے آپس وچ لڑ کر خود نوں کمزور کرنے دا خطرہ مول نئيں لے سکدے سن ۔ [۱۵۴]فروری ۲۰۲۰ وچ ، برنین گواری وچ پولیس دے چھاپے وچ ڈھائی سو توں زیادہ انصارو ارکان مارے گئے سن ۔ [۱۵۵]
اکتوبر ۲۰۱۶ وچ ، حکومت نے دہشت گرد گروپ بوکو حرام دے نال اک معاہدے اُتے گل گل دی جس نے ۲۱ چیبوک کُڑیاں نوں رہیا کر دتا ۔ [۱۵۶] دسمبر ۲۰۱۶ تک، حکومت نے پہلے توں بوکو حرام دے زیر قبضہ زیادہ تر علاقےآں نوں واپس لے لیا سی تے سامبیسا جنگل اُتے قبضے دے بعد ، بوہاری نے اعلان کيتا کہ بوکو حرام نوں تکنیکی طور اُتے شکست دتی گئی اے۔ شورش نے تقریباً ۲۰ لکھ افراد نوں اپنے گھراں توں بے گھر کر دتا تے شہراں اُتے دوبارہ قبضہ ہن صحت، تعلیم تے غذائیت وچ انسانی چیلنجز دا سامنا اے۔ [۱۵۷] ۶ مئی ۲۰۱۷ نوں، بوہاری دی حکومت نے ۲۰۱۴ وچ اغوا کيتی گئی ۲۷۶ کُڑیاں وچوں ۸۲ نوں بوکو حرام دے پنج رہنماواں دے بدلے وچ ہور رہیا کر دتا۔ [۱۵۸]۷ مئی ۲۰۱۷ نوں، صدر بوہاری نے ۸۲ رہائی پانے والی چیبوک کُڑیاں نال ملاقات کيتی، لندن، یو دے جانے توں پہلے، اک نامعلوم بیماری دے علاج دے لئی۔ [۱۵۹]
شیکاؤ نے مئی ۲۰۲۱ وچ ISWAP دے حریفاں دے گھیرے وچ آنے دے بعد خودکشی کر لئی ۔ اگلے مہینےآں وچ ، سینکڑاں "توبہ کرنے والے" دہشت گرداں نے حکومت دے سامنے ہتھیار ڈال دیے، جنہاں وچوں اکثر شیکاؤ دے وفادار سن ۔
کساناں تے چرواہے اُتے تشدد
سودھومرکزی مضمون: نائیجیریا وچ ہرڈر-کسان دے تنازعات
یہ وی دیکھو: نائیجیریا وچ فرقہ وارانہ تنازعات
نائیجیریا دے درمیانی پٹی دا خطہ کساناں تے مویشی پالنے والےآں دے درمیان جھڑپاں دا شکار رہیا اے، دو گروہ چرنے یا کھیتی باڑی دے لئی قابل کاشت زمین نوں محفوظ بنانے تے پانی تک رسائی دی کوشش کر رہے نيں۔ [۱۵۰] بوہاری دی انتظامیہ دے دوران نسلی تے مذہبی تقسیم دے نال تنازعات دی شدت تے سیاست وچ وادھا ہويا کیونجے جنوبی نائیجیریا دے کچھ حصےآں وچ تنازعات دے واقعات بھڑک اٹھے۔ [۱۵۰] تقریباً ۳۰۰ شہری بینو ریاست دے اک پنڈ وچ ، ملک دی مڈل بیلٹ تے جنوب مشرقی نائیجیریا وچ اینوگو وچ تقریباً ۴۰ شہری مارے گئے۔ [۱۵۰] تشدد نے ۲۵۰٬۰۰۰ دیہاتیاں نوں بے گھر کر دتا اے [۱۶۰]جو نقل مکانی کرنے والےآں دی آمد نوں سنبھالنے دے لئی تیار نئيں شہراں دی طرف ہجرت کردے نيں۔ کساناں دے درمیان تنازعہ جنہاں وچوں زیادہ تر عیسائی تے چرواہے نيں جو زیادہ تر مسلمان نيں مذہبی کشیدگی نوں ہويا دینے وچ مدد نئيں ملی جدوں صدر نے فوجی دستے بھیجے نسلی عیسائی ملیشیا نوں غیر مسلح کيتا جدوں کہ ناقدین دا الزام اے کہ اوہ مسلح مویشی چرواہاں دی طرف گامزن اے۔ [۱۶۰]
تنازعہ نوں حل کرنے دے لئی انتظامیہ دی کوششاں دے نتیجے وچ مویشیاں دے چرانے نوں جدید بنانے تے درمیانی پٹی دے علاقے نوں مستحکم کرنے دے لئی نیشنل لائیو اسٹاک ٹرانسفارمیشن پلان بنایا گیا۔ [۱۶۰] ۲۰۱۷ وچ ، RUGA، پینڈو چرانے والے علاقے دا مخفف بلکہ اک لفظ جس دا مطلب اے Fulani وچ آباد کاری اک مجوزہ حل سی جو تبدیلی دے منصوبے اُتے غور و خوض توں آیا سی۔ [160] RUGA نوں چرواہاں دے لئی چرنے دے علاقےآں نوں وکھ کرنا سی کیونجے اوہ جنوب دی طرف ہجرت کر رہے سن، پر، بہت ساریاں جنوبی ریاستاں نے RUGA دے لئی کسی وی غیر رضاکارانہ زمین دے حصول دی مخالفت کيتی تے اس منصوبے نوں معطل کر دتا گیا [۱۶۰]
شمالی نائیجیریا وچ ڈاکو
سودھو۲۰۱۵ دے بعد توں، بوہاری انتظامیہ نوں شمالی نائیجیریا وچ ڈاکوواں توں متعلق سرگرمیاں وچ اضافے دا سامنا کرنا پيا اے ۔ [۱۶۱] ابوجا - کدونا ہائی وے نوں ڈاکوواں دے بے دریغ مظالم دی وجہ توں "اغوا دی شاہراہ" کہیا جاندا اے۔ فروری ۲۰۲۰ وچ ، ناردرن ایلڈرز فورم، اک سماجی و سیاسی تنظیم، نے کہیا کہ انتظامیہ سیکورٹی دے معاملے وچ نائجیریا دے باشندےآں نوں ناکام بنا چکی اے ۔ [۱۶۳]
جولائی ۲۰۲۱ تک، روزانہ تقریباً ۴۵ افراد نوں اغوا کيتا گیا، زیادہ تر ڈاکو تاوان دے لئی۔ [۱۶۴] دوسرے ڈاکو مویشیاں، اونٹھاں تے ہور مویشیاں نوں چرانے اُتے توجہ مرکوز کردے سن جدوں کہ کچھ گروہاں نے حملہ کر کے پورے دیہاتاں تے وسیع علاقےآں اُتے قبضہ کر ليا سی۔ ڈاکوواں تے شمال مشرقی دہشت گرداں دے درمیان تعاون دے خدشےآں دا باعث بندے نيں تے انہاں خدشےآں دی تصدیق اگست ۲۰۲۱ وچ ہوئی سی جدوں نائیجیریا دی امیگریشن سروس نے اطلاع دتی سی کہ زمفارا وچ مقیم ڈاکوواں دے وڈے گروپ بوکو حرام توں تربیت دے لئی بورنو ریاست دا سفر کر رہے نيں ۔
قومی مسائل
سودھوروگا پالیسی
سودھومرکزی مضمون: روگا پالیسی
بوہاری انتظامیہ نے متنازعہ روگا پالیسی (انسانی آباد کاری دی پالیسی) متعارف کرائی، جس دا مقصد خانہ بدوش فولانی چرواہاں تے بیہودہ کساناں دے درمیان تنازع نوں حل کرنا سی۔ پالیسی، جو فی الحال معطل اے، "محفوظ کمیونٹیز بنائے گی جتھے چرواہے رہن گے، بڑھاں گے تے اپنے مویشیاں دی دیکھ بھال کرن گے، دُدھ پیدا کرن گے تے مویشیاں دے کاروبار توں منسلک ہور سرگرمیاں کرن گے بغیر اپنی گایاں دے لئی چرنے دی زمین دی تلاش وچ گھومنے پھرنے کے۔" [۱۶۵]
عسکریت پسندی دا الزام
سودھوبوہاری نوں دفتر وچ کافی تنقید دا سامنا کرنا پيا اے۔ ۲۰۱۹ وچ انہاں دی حکومت امریکا وچ مقیم سماجی کارکن سوور دے نال انہاں دے مقدمے دی سماعت دے دوران غیر منصفانہ سلوک [۱۶۶] اُتے وڈے پیمانے اُتے تنقید دا نشانہ بنی ، عدالت دی جانب توں انہاں نوں ضمانت دینے دے باوجود۔ [۱۶۷] اس اقدام دی وڈے پیمانے اُتے مذمت کيتی گئی، خود سوور نے کہیا کہ بوہاری نے اس دی شہری جگہ دی خلاف ورزی دی اے۔ دسمبر ۲۰۱۹ وچ ، نائیجیریا دے اخباری جنات: پنچ نے کہیا کہ ہن توں اوہ بوہاری دی انتظامیہ نوں اک "حکومت" دے طور اُتے مخاطب کرن گے [ ۱۶۹] تے بعد وچ انہاں نوں "جنرل بوہاری" [۱۶۹] دے ناں توں مخاطب کرن گے کیونجے اس دی فوجی ورگی انتظامیہ بہت دور دی گل سی۔ جمہوریت توں _ وہاصرار کيتا کہ اوہ اک 'فوجی آمر' سی، [۱۷۰] اک ایسا اقدام جس دا سوشل میڈیا اُتے ملے جلے استقبال کيتا گیا ۔ [۱۷۱]
کووڈ-۱۹ عالمی وباء
سودھومرکزی مضمون: نائیجیریا وچ کووڈ-۱۹ وبائی بیماری
یہ وی دیکھو: کووڈ-۱۹ وبائی مرض اُتے نائجیریا دی حکومت دا ردعمل
نائیجیریا وچ کووڈ-۱۹ وبائی بیماری دے پھیلنے دے بعد، بوہاری نے ملک وچ وائرس اُتے قابو پانے دے لئی صدارتی ٹاسک فورس قائم کيتی۔ [۱۷۲] ۲۳ مارچ نوں، بوہاری دے چیف آف اسٹاف ابا کیاری نے کووڈ-۱۹ دے لئی مثبت تجربہ کيتا جس توں خدشہ پیدا ہويا کہ شاید بوہاری متاثر ہوئے نيں، بعد وچ انکشاف ہويا کہ بوہاری دا ٹیسٹ منفی آیا۔ [۱۷۳] ۳۰ مارچ نوں، بوہاری نے وڈے شہراں ابوجا، لاگوس تے اوگن اُتے دو ہفتے دے لاک ڈاؤن دا اعلان کيتا۔ [۱۷۴]
۱۴ اکتوبر نوں، کووڈ-۱۹ اُتے صدارتی ٹاسک فورس نے "اگر رہنما خطوط تے پروٹوکول اُتے سختی توں عمل نئيں کيتا گیا تو" ممکنہ دوسری لہر دے بارے وچ خبردار کيتا۔ [۱۷۵]
SARS احتجاج
سودھومرکزی مضمون: اینڈ سارس
اکتوبر ۲۰۲۰ وچ ، لاگوس تے ہور وڈے شہراں وچ نائیجیرین پولیس فورس دے خصوصی انسداد ڈکيتی اسکواڈ (SARS) دے اک خصوصی پولیس یونٹ دی مبینہ پولیس بربریت دے خلاف مظاہرے پھوٹ پئے۔ اختتامی SARS تحریک جس وچ چھوٹی اسمبلی دے علاوہ کوئی مرکزی قیادت نئيں سی جس نے ابتدائی احتجاج دا اہتمام کيتا سی، ۲۰۱۲ دی تحریک اُتے قبضہ کرنے دے نال مماثلتاں بانٹاں ۔ [۱۷۶]
۱۲ اکتوبر نوں، مظاہرین دے اپنے مطالبات دے اعلان دے اک دن بعد، بوہاری نے سارس نوں ختم کرنے دا اعلان کيتا تے "پولیس وچ وسیع اصلاحات" دا وعدہ کيتا۔ [۱۷۷] ۱۹۶۰ وچ آزادی دے بعد توں، نائیجیریا دی پولیس فورس نائیجیریا وچ منظم جرائم توں نمٹنے وچ سب توں اگے رہی اے جس وچ ڈاکوؤں، سبھیاچار، منشیات دی اسمگلنگ، دھوکہ دہی تے اغوا نے اس دے اہلکاراں دی صلاحیت نوں بری طرح متاثر کيتا اے، [۱۷۸] اک خلا چھڈ کے SARS دے اراکین دے لئی استحصال تے ماورائے عدالت قتل دا ارتکاب کرنا۔ [۱۷۹]
۱۳ اکتوبر نوں پولیس دے انسپکٹر جنرل محمد ادمو نے SARS دی ذمہ داریاں سنبھالنے دے لئی اک نويں یونٹ سپیشل ویپنز اینڈ ٹیکٹکس (SWAT) دے قیام دا اعلان کيتا۔ [۱۸۰] اس اقدام نے زیادہ تر مظاہرین نوں مطمئن نئيں کیتا، جنہاں نوں پولیس دے ڈھانچے وچ کافی حد تک تبدیلی دی توقع سی۔ [۱۸۱] ۱۴ اکتوبر نوں، گھٹ توں گھٹ دس مظاہرین دے مارے جانے دے نال مظاہرے جاری رہے، تے SARS دے حامی تے SARS مخالف مظاہرین دے درمیان پرتشدد جھڑپاں ہوئیاں جنہاں وچ اشرافیہ دے صدارتی گارڈ بریگیڈ نے وفاقی راجگڑھ وچ مداخلت کيتی۔ [۱۸۲]
۱۲ جون ۲۰۲۱ نوں، نوجواناں دے منصوبہ بند احتجاج نوں روکنے دے لئی ملک بھر وچ سڑکاں اُتے نائجیرین پولیس فورس تے نائجیرین فوج دی تعیناتی سی، اس دا مظاہرہ اکتوبر ۲۰۲۰ وچ ہونے والے اینڈ سارس احتجاج دے واقعات نوں روکنے دے لئی سی۔ [۱۸۳]
خارجہ پالیسی
سودھویہ وی دیکھو: محمدو بوہاری دے بین الاقوامی صدارتی دوراں دی لسٹ
بوہاری نے روہنگیا مسلماناں اُتے میانمار دی فوج تے پولیس دے فوجی کریک ڈاؤن نوں نسلی تطہیر قرار دتا تے روانڈا دی نسل کشی ورگی تباہی توں خبردار کيتا ۔ [۱۸۴]
نائیجیریا تے جنوبی افریقہ انہاں دے درمیان افریقہ دی اقتصادی پیداوار وچ تقریباً ۵۰ فیصد حصہ داری اے لیکن دونے ملکاں دے معاشی ڈھانچے وچ غربت دی بلند شرح، نوجواناں دی بے روزگاری تے سرمایہ کاری وچ کمی دی وجہ توں رکاوٹ اے۔ [۱۸۵]تقریباً ۶۰۰٬۰۰۰ نائیجیرین بہتر معاشی مواقع تلاش کرنے دے لئی جنوبی افریقہ ہجرت کر چکے نيں تے نائیجیریا دی طرح ایہ وی اک ایسی معیشت اے جو بے روزگاری دی اپنی بلند شرح دے نال جدوجہد کر رہی اے۔ ۲۰۰۸، ۲۰۱۵ تے ۲۰۱۹ وچ تارکین وطن تے مقامی آبادی دے درمیان کشیدگی کدی کدائيں بھڑک اٹھی اے۔ آخری نتیجہ نائجیرین تے سیاہ فام جنوبی افریقیاں سمیت تارکین وطن دے درمیان تشدد دی صورت وچ نکلیا۔ دونے ملکاں دے رہنماواں نے اکتوبر ۲۰۱۹ دے اوائل وچ ملاقات کيتی، دونے ملکاں دے درمیان تعلقات نوں بہتر بنانے دے اقدامات اُتے تبادلہ خیال کرنے دے لئی جو نہ صرف جنوبی افریقہ وچ مہاجر مخالف تشدد توں متاثر ہوئے نيں، دونے ہی نائیجیریا وچ کم کرنے والی جنوبی افریقی فرماں دے منافع دی واپسی توں متعلق مسائل نيں۔
تنازعات
سودھو۲٫۸ بلین امریکی ڈالر NNPC سکینڈل
یہ وی دیکھو: نائجیرین نیشنل پیٹرولیم کارپوریشن
پیٹرولیم تے قدرتی وسائل دے وفاقی کمشنر دے طور اُتے اپنے دور وچ ، ۲٫۸ بلین امریکی ڈالر مبینہ طور اُتے برطانیہ وچ مڈلینڈز بینک وچ نائجیرین نیشنل پیٹرولیم کارپوریشن (NNPC) دے اکاؤنٹس توں غائب ہو گئے۔ جنرل ابراہیم بابانگیدا نے بعد وچ مبینہ طور اُتے بوہاری اُتے اس دھوکہ دہی دے ذمہ دار ہونے دا الزام لگایا۔ [۱۸۶] [۱۸۷] [۱۸۸]
پر، NNPC اکاؤنٹ توں ۲٫۸ بلین ڈالر دے غلط استعمال دے الزامات دی تحقیقات دے لئی جسٹس Ayo Irikefe دی سربراہی وچ کروڈ آئل سیلز ٹربیونل آف انکوائری دے نتیجے وچ ، ٹریبونل نوں الزامات وچ کوئی سچائی نئيں ملی حالانکہ اس نے NNPC اکاؤنٹس وچ کچھ خامیاں دیکھی سی۔ [۱۸۹]
چاڈ دا فوجی معاملہ
سودھوہور معلومات: خاڈ نائیجیریا جنگ ۱۹۸۳ وچ ، جدوں چاڈ دی افواج نے بورنو ریاست وچ نائیجیریا اُتے حملہ کیتا، تاں بوہاری نے صدر شگاری دی طرف توں انخلا دے لئی دتے گئے حکم دے باوجود اپنی کمان وچ فوجاں نوں ملک توں باہر بھگانے دے لئی، چاڈ دے علاقے وچ داخل ہونے دا استعمال کيتا۔ [۱۹۰] ۱۹۸۳ دا ایہ چاڈ فوجی معاملہ ۱۰۰ توں زیادہ متاثرین تے "جنگی قیدیاں" دا باعث بنیا۔ [۱۹۰]
عمرو ڈکو معاملہ
سودھومرکزی مضمون: ڈکو معاملہ
بوہاری دی فوجی حکومت وچ عمرو ڈکو دا معاملہ اک ہور اہم لمحہ سی۔ Umaru Dikko ، صدر شگاری دی سابقہ سویلین انتظامیہ دے تحت ٹرانسپورٹ دے اک سابق وزیر جو بغاوت دے فوراً بعد ملک توں فرار ہو گئے سن، اُتے تیل دے منافع وچ ۱ بلین ڈالر دا غبن کرنے دا الزام سی۔ موساد دے اک مبینہ ایجنٹ دی مدد توں، این ایس او نے اسنوں لندن تک ٹریس کیتا، جتھے نائیجیریا تے اسرائیل دے کارندےآں نے اسنوں نشہ آور اشیاء فراہم کيتياں تے اغوا کر ليا۔ انہاں نے اسنوں اک پلاسٹک دے تھیلے وچ رکھیا، جسنوں بعد وچ "سفارتی سامان" دا لیبل لگیا کریٹ دے اندر چھپا دتا گیا۔ اس خفیہ آپریشن دا مقصد ڈکو نوں اک خالی نائجیرین ایئرویز بوئنگ ۷۰۷ اُتے نائجیریا بھیجنا سی، تاکہ غبن دے مقدمے دا سامنا کيتا جا سکے۔ اس سازش نوں برطانوی ایئرپورٹ افسران نے ناکام بنا دتا۔ [۱۹۱]
سوٹ
سودھوبوہاری دی انتظامیہ نامعلوم مواد دے نال ۵۳ سوٹ کیساں دی قسمت توں متعلق اک اسکینڈل وچ الجھی ہوئی سی۔ ایہ سوٹ کیس گوانڈو دے امیر دی طرف توں منتقل کيتے جا رہے سن، جنہاں دا بیٹا بوہاری دا معاون-ڈی-کیمپ سی، تے ۱۰ جون ۱۹۸۴ نوں سعودی عرب توں واپسی دی پرواز دے دوران بغیر معائنے دے کسٹم دے ذریعے کلیئر کر دتا گیا۔ [۱۹۳]
فوج دے لئی پی ٹی ایف مختص
سودھوجداں کہ بوہاری پیٹرولیم ٹرسٹ فنڈ (PTF) دے چیئرمین سن، ناقدین نے پی ٹی ایف دی جانب توں فوج نوں اپنے وسائل دا ۲۰٪ مختص کرنے اُتے سوال اٹھایا سی، جس دا انہاں نوں خدشہ سی کہ اوہ محصولات دے لئی جوابدہ نئيں ہون گے۔ [۱۹۴] [۱۹۵]
آخائن، سیکسون (۲۷ اگست ۲۰۰۱) نائیجیریا: بوہاری نے تمام ریاستاں وچ شریعت دا مطالبہ ۲۳ جنوری ۲۰۱۵ نوں Wayback Machine وچ محفوظ کيتا ۔ ۲۰۰۱ وچ اس دا حوالہ دیندے ہوئے کہیا گیا سی، "ميں کھل دے دکھاندا رہواں گا تے اپنے اندر شریعت دی تحریک توں پوری وابستگی ظاہر کردا رہواں گا جو پورے نائیجیریا وچ پھیل رہی اے "، اس دے بعد انہاں نے ہور کہیا: "انشاء اللہ، اسيں تحریک نوں بند نئيں کرن گے۔ ملک وچ شریعت دا نفاذ۔ [۱۹۶] بوہاری نے انہاں تمام الزامات دی تردید دی اے کہ انہاں دا اک بنیاد پرست اسلام پسند ایجنڈا اے۔ [۱۹۷] ۶ جنوری ۲۰۱۵ نوں، بوہاری نے کہیا: "چونکہ اوہ ساڈے ریکارڈ اُتے حملہ نئيں کر سکدے، اوہ مجھ اُتے نسلی تعصب دا جھوٹھا الزام لگاندے نيں۔; اوہ مجھ اُتے مذہبی بنیاد پرستی دا جھوٹھا الزام لگاندے نيں۔ کیونجے اوہ ساڈے ریکارڈ اُتے حملہ نئيں کر سکدے، اوہ اسيں اُتے انتخابی تشدد دی کال کرنے دا جھوٹھا الزام لگاندے نيں – جدوں اساں صرف امن اُتے اصرار کيتا اے۔ ایتھے تک کہ سربراہ مملکت دے طور اُتے وی اساں کدی شریعت نافذ نئيں کيتی۔" [۱۹۸]
بوکو حرام دے نال ثالثی
سودھو۲۰۱۲ وچ ، بوہاری دا ناں بوکو حرام دی طرف توں شائع کردہ انہاں افراد دی لسٹ وچ شامل کيتا گیا سی جو اس گروپ تے وفاقی حکومت دے درمیان ثالثی دے لئی بھروسہ کرے گا۔ [۱۹۹] پر، بوہاری نے سخت اعتراض کيتا تے حکومت تے بوکو حرام دے درمیان ثالثی کرنے توں انکار کردتا۔ ۲۰۱۳ وچ ، محمدو بوہاری نے اک سلسلہ وار بیانات دتے، جدوں انہاں نے وفاقی حکومت توں بوکو حرام دے ارکان دی ہلاکت نوں روکنے دے لئی کہیا تے دہشت گرد گروپ دے عروج دا الزام جنوب وچ نائجر ڈیلٹا دے عسکریت پسنداں دے پھیلاؤ نوں قرار دتا۔ بوہاری نے بیان کيتا [۲۰۰] کہ "ملک وچ سلامتی دی صورتحال دا ذمہ دار نائجر ڈیلٹا دے عسکریت پسنداں دی سرگرمیاں دی وجہ توں اے […] نائجر ڈیلٹا دے عسکریت پسنداں نے ایہ سب شروع کیا"۔ [۲۰۱]انہاں نے خصوصی سلوک اُتے وی سوال اٹھایا جس وچ وفاقی حکومت کیتی طرف توں ۲۰۱۳ [۲۰۲] توں معافی دے پروگرام دے تحت ۳۰٬۰۰۰ عسکریت پسنداں نوں سالانہ تقریباً ۵۰۰ ملین ڈالر ادا کيتے جاندے نيں تے اس حقیقت اُتے افسوس دا اظہار کيتا کہ بوکو حرام دے ارکان مارے گئے تے انہاں دے مکانات تباہ ہوئے۔
سواݨی اول دا عہدہ ختم کرنا
سودھواصل مضمون: نائجیریا دی سواݨی اول
دسمبر ۲۰۱۴ وچ ، محمدو بوہاری نے ریکارڈ اُتے ایہ کہیا کہ جے اوہ صدر منتخب ہوئیاں تاں اوہ سواݨی اول دا عہدہ ختم کر دیؤ گے، ایہ دعویٰ کردے ہوئے کہ ایہ غیر آئینی اے۔ [۲۰۳] [۲۰۴]
نائجر ڈیلٹا دی آزادی دی تحریک ( MEND)، اک نائیجیریا دے عسکریت پسند گروپ جس نے ۲۰۱۵ دے عام انتخابات دے دوران بوہاری دی حمایت دی سی، نے بوہاری دے منصوبےآں دی تعریف کيتی تے کہیا کہ سواݨی اول دا دفتر "ظاہر اے کہ اک غیر متعلقہ، دھوکہ دہی اُتے مبنی سی۔ تے غیر آئینی عہدہ، جس دا واحد مقصد ملک دے وسائل نوں ہور لُٹنا اے۔" [۲۰۵]
۲۹ مئی ۲۰۱۵ نوں صدارت سنبھالنے دے بعد توں، بوہاری نے حالے تک سواݨی اول دا عہدہ ختم نئيں کيتا اے۔ عائشہ بوہاری سواݨی اول دے دفتر توں "صدر دی بیوی" دے طور اُتے کم کردیاں نيں۔ [۲۰۶]
سواݨی اول دے عہدے نوں ختم کرنے دا مشورہ دینے دے بعد ، [۲۰۴] بوہاری نے سوانیاں دے بارے وچ کچھ متنازعہ بیانات وی نشر کيتے نيں۔
جرمنی دی انجیلا مرکل دے دورے اُتے ، [۲۰۷] بوہاری نے اس گل دا اعادہ کيتا کہ "ميں نئيں جاندا کہ میری بیوی کس پارٹی نال تعلق رکھدی اے، لیکن اوہ میرے باورچی خانے تے میرے رہنے دے کمرے تے دوسرے کمرے نال تعلق رکھدی اے " [۲۰۸] جدوں اس دی بیوی پہلے اسنوں اپنی قیادت نوں اگے ودھانے دا مشورہ دتا۔ [۲۰۸]
سرقہ دا سکینڈل
سودھوستمبر ۲۰۱۶ وچ ، صدر بوہاری نوں اس وقت شدید تنقید دا سامنا کرنا پيا جدوں اک اخباری رپورٹ وچ انہاں نوں "تبدیلی میرے نال شروع ہُندی اے " دے ٹیگ والے قومی ازسرنو واقفیت مہم دے آغاز دے دوران سرقہ والی تقریر دا استعمال کردے ہوئے پایا گیا۔ اس تقریر نوں بعد وچ سابق امریکی صدر براک اوباما دی ۲۰۰۸ دی افتتاحی تقریر توں ہٹا دتا گیا سی ۔ [۲۰۹] [۲۱۰] ایوان صدر نے بعد وچ معذرت کيتی تے کہیا کہ ایہ غلطی "زیادہ پرجوش عملے" دی وجہ نال ہوئی تے "ذمہ داراں" نوں سزا دتی جائے گی۔ [۲۱۱] [۲۱۲] پر، اک ہفتے بعد، تقریر توں منسلک اسٹیٹ ہاؤس وچ اک ڈپٹی ڈائریکٹر نوں دوبارہ تعینات کر دتا گیا تے صدارت نے نائجیریا دے عوام نوں یقین دلایا کہ اس نے ڈیجیٹل ٹولز نوں لاگو کر کے ایداں دے شرمناک واقعے دے اعادہ توں بچنے دے لئی اقدامات کيتے نيں جو پتہ لگاندے نيں۔ ادبی چوری.[۲۱۳]
ٹویٹر اُتے پابندی
سودھواصل مضمون: نائیجیریا وچ ٹویٹر اُتے پابندی
۵ جون ۲۰۲۱ نوں بوہاری دی جانب توں جنوب مشرقی نائیجیریا وچ بیافرا باغیاں دے خلاف تشدد دی دھمکی دینے والی ٹویٹر پوسٹ کرنے دے بعد ، ٹوئٹر نے اپنے تبصرےآں نوں اپنی سروس دی شرائط دی خلاف ورزی دے طور اُتے حذف کر دتا ۔ اس دے فوراً بعد، نائجیریا دی حکومت نے ملک توں ٹوئٹر اُتے مکمل پابندی لگیا دتی۔ [۲۱۴] انہاں نے ۱۳ جنوری ۲۰۲۲ نوں پابندی ہٹا دی، جدوں انہاں نے کہیا کہ ٹوئٹر نے نائیجیریا وچ اپنے آپریشنز نوں رجسٹر کرنے تے ٹیکس ادا کرنے اُتے رضامندی ظاہر کیتی اے ۔ [۲۱۵]
ذاتی زندگی
سودھو=خاندان
سودھو۱۹۷۱ وچ ، بوہاری نے اپنی پہلی بیوی صفیناتو (نويں یوسف) نال شادی کيتی۔ انہاں دے اک نال پنج بچے سن، چار لڑکیاں تے اک لڑکا۔ انہاں دی پہلی بیٹی، زلیحت (زولائی) دا ناں بوہاری دی والدہ دے ناں اُتے رکھیا گیا۔ انہاں دے دوسرے بچے فاطمہ، موسیٰ (مرحوم بیٹے)، حدیزہ تے صفیناتو نيں۔ [۲۱۶] ۱۴ جنوری ۲۰۰۶ نوں، صفیناتو، سابق سواݨی اول، ذیابیطس دی پیچیدگیاں توں انتقال کر گئياں ۔ [۲۱۶] نومبر ۲۰۱۲ وچ ، بوہاری دی پہلی بیٹی، زلیحت (née Buhari) جنید کدونا دے اک ہسپتال وچ بچے دی پیدائش دے دو دن بعد، سکل سیل انیمیا توں مر گئی۔ [۲۱۷]
۱۹۸۸ وچ ، بوہاری تے اس دی پہلی بیوی صفیناتو نے طلاق لے لئی۔ دسمبر ۱۹۸۹ وچ ، بوہاری نے اپنی دوسری تے موجودہ بیوی عائشہ بوہاری (née Halilu) نال شادی کيتی۔ انہاں دے نال پنج بچے وی سن، اک لڑکا تے چار لڑکیاں: عائشہ، حلیمہ، یوسف، زہرہ تے آمنہ۔ [۲۱۸] یوسف نے اگست ۲۰۲۱ وچ امیر ناصرو ادو بایرو دی بیٹی زہرہ ناصر بایرو نال شادی کيتی [۲۱۹]
دولت
سودھو۲۰۱۵ وچ ، بوہاری نے US$۱۵۰٬۰۰۰ نقد دا اعلان کيتا۔ پنج مکانات تے دو کچے مکانات دے علاوہ کھیتاں دے علاوہ اک باغ تے ۲۷۰ مویشیاں دا اک کھیت، ۲۵ بھیڑاں، پنج گھوڑے تے مختلف قسم دے پرندے، تن فرماں وچ حصص، زمین دے دو غیر ترقی یافتہ پلاٹ، تے دو کاراں اپنی بچت توں خریدا۔ [۲۲۰]
اعزاز
سودھوقومی اعزاز
سودھو- نائیجیریا :
- وفاقی جمہوریہ دا حکم (ملٹری) - نائیجیریا - ربن bar.gifگرینڈ کمانڈر آف دتی آرڈر آف دتی فیڈرل ریپبلک (GCFR) (1983)
غیر ملکی اعزاز
سودھو- استوائی گنی :
- رینڈ کالر آف دتی آرڈر آف انڈیپنڈنس (2016)[۱۵]
روايتی خطاب
سودھو۲۰۱۷ وچ ، روايتی حکمراناں دی جنوب مشرقی کونسل نے صدر بوہاری نوں Ebonyi دے Enyioma I تے Igboland دے Ochioha I دے سرداری القابات توں نوازیا ۔ [۲۲۴] اپنی سرمایہ کاری دے وقت، صدر نے پہلے ہی نائیجیریا دے سرداری نظام وچ اک لقب - Igboland دے Ogbuagu I دا ناں رکھیا سی ۔ [۲۲۵] بعد وچ اسنوں اگلے سال اک ہور Ikeogu I of Igboland توں نوازیا گیا ۔ [۲۲۶] [۲۲۷]
Sources
سودھو- Graf, William (1988). The Nigerian state: Political economy, state class, and political system in the post-colonial era. London: James Currey. ISBN 978-0-85255-313-8.
- Momoh, H.B (2000). The Nigerian Civil War, 1967–1970: history and reminiscences. Ibadan: Sam Bookman. ISBN 978-978-2165-96-1.
باہرلے جوڑ
سودھووکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: Muhammadu Buhari |
- Official website
- 2011 Presidential Election Campaign website
- Appearances on C-SPAN
- Muhammadu Buhari – In a HARDtalk interview on 21 January 2004
سیاسی عہدہ | ||
---|---|---|
پیشرو Shehu Shagari as President of Nigeria |
Chair of the Supreme Military Council of Nigeria 1983–1985 |
جانشین Ibrahim Babangida as Chair of the Armed Forces Ruling Council of Nigeria |
پیشرو Goodluck Jonathan |
President of Nigeria 2015–present |
موجودہ |
حوالے
سودھو- ↑ https://id.loc.gov/authorities/names/n79094087.html
- ↑ https://statehouse.gov.ng/people/president-muhammadu-buhari/ — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۱ فروری ۲۰۲۳
- ↑ https://statehouse.gov.ng/people/president-muhammadu-buhari/ — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۱ فروری ۲۰۲۳
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ https://www.britannica.com/biography/Muhammadu-Buhari
- ↑ subject named as: Muhammadu Buhari — سروت چ مُل دا ناں: President — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۷ جولائی ۲۰۲۲
- ↑ subject named as: Muhammadu Buhari — سروت چ مُل دا ناں: President — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۹ جولائی ۲۰۲۲
- ↑ https://www.globalsecurity.org/military/world/nigeria/muhammadu-buhari.htm
- ↑ Sanusi Lamido Sanusi (22 جولائی 2002). "Buharism: Economic Theory and Political Economy". Lagos. http://www.gamji.com/sanusi/sanusi26.htm.
- ↑ Mohammed Nura (14 ستمبر 2010). "Nigeria: The Spontaneous 'Buharism' Explosion in the Polity". Leadership (Nigeria). http://allafrica.com/stories/201009140173.html.
- ↑ «UPDATED: Buhari wins second term». Punch Newspapers (به English). 27 فروری 2019. بایگانیشده از اصلی در 6 ستمبر 2019. دریافتشده در 2019-08-30. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ Stephanie Busari and Aanu Adeoye, for (27 فروری 2019). «Nigeria's President Muhammadu Buhari reelected, but opponent rejects results». CNN. بایگانیشده از اصلی در 1 اکتوبر 2021. دریافتشده در 2021-10-01. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ Ogbebor، Paul Osakpamwan (26 نومبر 2012). «The Nigerian Defence Academy – A Pioneer Cadet's Memoir». Vanguard (Nigeria). بایگانیشده از اصلی در 15 اگست 2015. دریافتشده در 11 اگست 2015. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|access-date=،|date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ (2012) Ibrahim Babangida: The Military, Power and Politics. Adonis & Abbey Publishers, 2012, 48–49. ISBN 978-1-906704-96-4.
- ↑ (1971) The Nigerian Military a Sociological Analysis of Authority & Revolt 1960–1967. CUP Archive, 1971, 235.
- ↑ Thompson، Ayomide (۲۰۱۶-۰۳-۱۵). «Buhari recognised for 'personal integrity and exemplary leadership' in Equatorial Guinea». Ventures Africa (به English). بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۶-۰۸. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۸. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ Ahmad، Bashir (۲۰۱۹-۰۷-۲۶). «IN PICS: President @GeorgeWeahOff confers "The Grand Cordon of the Knighthood of Venerable Order of the Pioneers", Liberia's highest honour on President @MBuhari today in Monrovia, at the Liberia's 172nd Independence Anniversary». Twitter. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۶-۰۸. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۸. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ Oweh، Innocent (۲۰۱۹-۰۷-۲۷). «Buhari Bags Liberia's Order of Knighthood, Deploys 50 Technical Aid Corps». Independent Nigeria. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۶-۰۸. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۸. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک)