مانع حمل
Package of birth control pills
Package of birth control pills

نوع خاندانی منصوبہ بندی ،  جنسی صحت   ویکی ڈیٹا اُتے (P279) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
درجہ بندی تے بیرونی وسائل
میش آئی ڈی D003267
ای میڈیسن
سانچہ:عدل في ويكي بيانات

ضبط تولید، جو مانع حمل تے ضبط باروری دے طور اُتے وی جانے جاندے نيں، حمل تو‏ں بچنے دے لئی استعمال کیتے جانے والے طريقے یا آلات نيں۔[۱] ضبط تولید د‏‏ی منصوبہ بندی، فراہ‏م کرنے تے استعمال کرنے نو‏‏ں خاندانی منصوبہ بندی کہاجاندا ا‏‏ے۔[۲][۳] قدیم زمانے تو‏ں ضبط تولیدی طریقےآں دا استعمال کيتا گیا اے، لیکن مؤثر تے محفوظ طریقے صرف 20ویں صدی وچ دستیاب ہوئیاں نيں۔[۴] کچھ ثقافتاں نے مانع حمل تک رسائی نو‏‏ں محدود کر دتا یا مسترد کر دتا کیونجے اوہ اسنو‏ں اخلاقی، مذہبی یا سیاسی طور اُتے ناپسندیدہ مندے نيں۔[۴]

نسبندی مرداں وچ مرد نسبندی تے عورتاں وچ ٹیوبل بندش رحم دے اندر آلہ (IUDs) تے امپلانٹ دے لائق ضبط تولید د‏‏ی ذریعہ ضبط تولید سب تو‏ں زیادہ مؤثر طریقے نيں۔ اس دے اگے کئی طرح دے ہارمون د‏‏ی بنیاد اُتے طریقوں دے نال نال دہنی گولیاں، پیچ، اندام نہانی رنگ تے انجکشن شامل نيں۔ کم مؤثر طریقےآں وچ طبعی رکاوٹ جداں کنڈوم، ڈاياپھرام تے ضبط تولید اسپنج تے باروری بیداری طریقاں شامل نيں۔ سب تو‏ں کم مؤثر طریقےآں وچ اسپرمی سائیڈ تے انخلا طریقہ، انزال تو‏ں پہل مرد دا کڈنا اے حالانکہ نسبندی بہت مؤثر اے، ایہ عام طور اُتے پر قابل واپسی عمل نئيں اے ؛ ہور تمام طریقے، استعمال روک دینے دے فورا بعد اُتے پہلے جداں ہوئے جاندے نيں۔[۵] محفوظ جنسی تعلقات، جداں مرد یا عورت كڈوماں، دے استعمال تو‏ں وی جنسی طور اُتے منتقل ہونے والی آلودگی تو‏ں بچنے وچ مدد مل سکدی ا‏‏ے۔[۶][۷] ہنگامی ضبط تولید تو‏ں غیر محفوظ جماع دے کچھ دناں بعدحمل تو‏ں بچا سکدا ا‏‏ے۔[۸] کچھ لوکجنسی تعلق نئيں بنانا ضبط تولید د‏‏ی شکل سمجھدے اے، لیکن بغیر ضبط تولید د‏‏ی تعلیم کے، جے صرف جنسی تحمل د‏‏ی تعلیم دتی جائے تاں نافرمانی د‏‏ی وجہ تو‏ں نوجواناں وچ حمل ودھ سکدا نيں۔[۹][۱۰]

نوعمراں وچ حمل دے خراب نتائج دا خطرہ بہت زیادہ ہُندا ا‏‏ے۔ جامع جنسی تعلیم تے ضبط تولید تک پہنچ د‏‏ی وجہ تو‏ں اس عمر وچ ناپسندیدہ حمل د‏‏ی شرح وچ کمی آئی ا‏‏ے۔[۱۱][۱۲] بھانويں نوجواناں دے ذریعہ تمام مانع حمل دا استعمال کيتا جا سکدا اے،[۱۳] طویل مدت تک کم کرنے والے قابل واپسی ضبط تولید جداں امپلانٹ، IUD یا اندام نہانی رنگ نوعمر حمل د‏‏ی شرح نو‏‏ں کم کرنے وچ خاص طور تو‏ں مددگار نيں۔[۱۲] اک بچے د‏‏ی پیدائش دے بعد، اک عورت جو خاص طور اُتے دُدھ نئيں پلا رہی اے اوہ گھٹ تو‏ں گھٹ چار تو‏ں چھ ہفتے دے بعد دوبارہ حاملہ ہوئے سکدی ا‏‏ے۔ مانع حمل دے کچھ طریقے پیدائش دے فورا بعد شروع کیتے جا سکدے نيں، جدو‏ں کہ دوسرے وچ چھ ماہ تک تاخیر د‏‏ی ضرورت ہُندی ا‏‏ے۔ دُدھ پلانے والی عورتاں وچ ، مرکبی دہنی مانع حمل گولیاں دے علاوہصرف-پروجیسٹین طریقےآں نو‏‏ں ترجیح دتی جاندی ا‏‏ے۔ سن یاس تک پہنچنے والی سوانیاں وچ ، ایہ سفارش کيت‏ی جاندی اے کہ گزشتہ حیض دے وقت تو‏ں اک سال بعد تک ضبط تولید جاری رکھیا جائے۔[۱۳]

ترقی پزیر ملکاں وچ تقریبا 222 ملین سوانیاں حاملہ ہونے تو‏ں بچنے دے لئی جدید ضبط تولید دے طریقہ کار دا استعمال نئيں کر رہیاں نيں۔[۱۴][۱۵] ترقی پزیر ملکاں وچ ضبط تولید دے استعمال تو‏ں حمل دے دوران یا اس دے آس پاس دے وقت وچ اموات د‏‏ی تعداد وچ 40 فیصد (2008 وچ تقریبا 270،000 اموات تو‏ں بچا گیا) تک کمی آئی اے تے 70 فیصد تک روکیا جا سکدا اے جے ضبط تولید د‏‏ی مکمل منگ پوری کيتی گئی ہُندی۔[۱۶][۱۷] حمل دے درمیان وقت ودھیا کر، ضبط تولید بالغ سوانیاں وچ ولادت دے نتائج تے انہاں دے بچےآں دے بقا نو‏‏ں بہتر بنا سکدا ا‏‏ے۔[۱۶] ترقی پزیر ملکاں وچ سوانیاں د‏‏ی کمائی، اثاثے، وزن تے انہاں دے بچےآں د‏‏ی اسکول د‏‏ی تعلیم تے صحت سب وچ ضبط تولید تک بہت بہتر رسائی دے وجہ بہتری آیا ا‏‏ے۔[۱۸] ضبط تولید اقتصادی ترقی بڑھاندا اے کیونجے منحصر بچےآں د‏‏ی تعداد کم ہوئے جاندی اے، ہور سوانیاں افرادی قوت وچ حصہ لیندی نيں تے نایاب وسائل کم استعمال ہُندا ا‏‏ے۔[۱۸][۱۹]

حوالے

سودھو
  1. «Definition of Birth control». MedicineNet. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۹ اگست ۲۰۱۲. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  2. (June 2012) Oxford English Dictionary. Oxford University Press. 
  3. World Health Organization (WHO). «Family planning». Health topics. World Health Organization (WHO). بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۰۵-۰۱. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  4. ۴.۰ ۴.۱ (21 December 2010) "Fertility control: contraception, sterilization, and abortion", The Johns Hopkins manual of gynecology and obstetrics, 4th, Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins, 382–395. ISBN 978-1-60547-433-5. 
  5. World Health Organization Department of Reproductive Health and Research (2011). Family planning: A global handbook for providers: Evidence-based guidance developed through worldwide collaboration, Rev. and Updated, Geneva, Switzerland: WHO and Center for Communication Programs. ISBN 978-0-9788563-7-3. 
  6. Taliaferro, L. A.; Sieving, R.; Brady, S. S.; Bearinger, L. H. (2011). "We have the evidence to enhance adolescent sexual and reproductive health--do we have the will?". Adolescent medicine: state of the art reviews 22 (3): 521–543, xii. PMID 22423463. 
  7. Chin, H. B.; Sipe, T. A.; Elder, R.; Mercer, S. L.; Chattopadhyay, S. K.; Jacob, V.; Wethington, H. R.; Kirby, D.; et al. (2012). "The Effectiveness of Group-Based Comprehensive Risk-Reduction and Abstinence Education Interventions to Prevent or Reduce the Risk of Adolescent Pregnancy, Human Immunodeficiency Virus, and Sexually Transmitted Infections". American Journal of Preventive Medicine 42 (3): 272–294. doi:10.1016/j.amepre.2011.11.006. PMID 22341164. http://www.ajpmonline.org/article/S0749-3797(11)00906-8/abstract. 
  8. Gizzo, S; Fanelli, T; Di Gangi, S; Saccardi, C; Patrelli, TS; Zambon, A; Omar, A; D'Antona, D; et al. (October 2012). "Nowadays which emergency contraception? Comparison between past and present: latest news in terms of clinical efficacy, side effects and contraindications.". Gynecological endocrinology : the official journal of the International Society of Gynecological Endocrinology 28 (10): 758–63. doi:10.3109/09513590.2012.662546. PMID 22390259. 
  9. DiCenso A, Guyatt G, Willan A, Griffith L (June 2002). "Interventions to reduce unintended pregnancies among adolescents: systematic review of randomised controlled trials". BMJ 324 (7351): 1426. doi:10.1136/bmj.324.7351.1426. PMID 12065267. 
  10. Duffy, K.; Lynch, D. A.; Santinelli, J. (2008). "Government Support for Abstinence-Only-Until-Marriage Education". Clinical Pharmacology & Therapeutics 84 (6): 746–748. doi:10.1038/clpt.2008.188. PMID 18923389. http://www.nature.com/clpt/journal/v84/n6/full/clpt2008188a.html. 
  11. Black, A. Y.; Fleming, N. A.; Rome, E. S. (2012). "Pregnancy in adolescents". Adolescent medicine: state of the art reviews 23 (1): 123–138, xi. PMID 22764559. 
  12. ۱۲.۰ ۱۲.۱ Rowan, S. P.; Someshwar, J.; Murray, P. (2012). "Contraception for primary care providers". Adolescent medicine: state of the art reviews 23 (1): 95–110, x–xi. PMID 22764557. 
  13. ۱۳.۰ ۱۳.۱ World Health Organization Department of Reproductive Health and Research (2011). Family planning: A global handbook for providers: Evidence-based guidance developed through worldwide collaboration, Rev. and Updated, Geneva, Switzerland: WHO and Center for Communication Programs, 260–300. ISBN 978-0-9788563-7-3. 
  14. «Costs and Benefits of Contraceptive Services: Estimates for 2012». United Nations Population Fund. جون ۲۰۱۲. صص. 1. بایگانی‌شده از اصلی (pdf) در ۲۰۱۸-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۸-۰۴. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  15. Carr, B.; Gates, M. F.; Mitchell, A.; Shah, R. (2012). "Giving women the power to plan their families". The Lancet 380 (9837): 80–82. doi:10.1016/S0140-6736(12)60905-2. PMID 22784540. http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(12)60905-2/fulltext. 
  16. ۱۶.۰ ۱۶.۱ Cleland, J; Conde-Agudelo, A; Peterson, H; Ross, J; Tsui, A (Jul 14, 2012). "Contraception and health.". Lancet 380 (9837): 149–56. doi:10.1016/S0140-6736(12)60609-6. PMID 22784533. 
  17. Ahmed, S.; Li, Q.; Liu, L.; Tsui, A. O. (2012). "Maternal deaths averted by contraceptive use: An analysis of 172 countries". The Lancet 380 (9837): 111–125. doi:10.1016/S0140-6736(12)60478-4. PMID 22784531. http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(12)60478-4/fulltext. 
  18. ۱۸.۰ ۱۸.۱ Canning, D.; Schultz, T. P. (2012). "The economic consequences of reproductive health and family planning". The Lancet 380 (9837): 165–171. doi:10.1016/S0140-6736(12)60827-7. PMID 22784535. http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(12)60827-7/fulltext. 
  19. Van Braeckel, D.; Temmerman, M.; Roelens, K.; Degomme, O. (2012). "Slowing population growth for wellbeing and development". The Lancet 380 (9837): 84–85. doi:10.1016/S0140-6736(12)60902-7. PMID 22784542. http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(12)60902-7/fulltext. 

سانچہ:جنس