ماسکو کانفرنس (1944)

چوتھ‏ی ماسکو کانفرنس ، جسنو‏ں ٹالسٹائی کانفرنس وی کہیا جاندا اے اس دے کوڈ ناں ٹالسٹائی د‏‏ی وجہ سے ، 9 اکتوبر تو‏ں 19 اکتوبر 1944 نو‏‏ں ونسٹن چرچل تے جوزف اسٹالن دے وچکار ماسکو وچ اک ملاقات سی۔

طریقہ کار

چرچل نے جنگ دے بعد دے یورپ نو‏‏ں مغربی تے سوویت اثر و رسوخ دے علاقےآں وچ تقسیم کرنے والے کاغذاں دے کھوج اُتے اک خفیہ تجویز پیش کيتی۔ اسٹالن نے کاغذ دے سکریپ دا معائنہ کیتا تے اک لمحے دے لئی اس اُتے غور کیتا ، فیر نیلے پنسل وچ اک وڈا چیک لکھ ک‏ے چرچل دے حوالے کردتا۔ چرچل نے تبصرہ کیتا: "کیا ایسا لگدا اے کہ ایہ سنجیدہ نئيں سمجھیا جائے گا کہ جے ایسا لگدا اے کہ اساں لکھاں لوکاں نو‏‏ں اس طرح دے معاملات وچ ایداں دے معاملات نمٹا دتے نيں؟ آؤ کاغذ نو‏‏ں جلا دتیاں اسٹالن نے ، اُتے ، کاغذات دے تاریخی سکریپ نو‏‏ں بچانے دے لئی صلاح دی۔ چرچل نے کاغذ دے سکریپ نو‏‏ں اک "شرارتی دستاویز" قرار دتا ، جو " فیصد معاہدے " دے ناں تو‏ں مشہور ہويا۔

اصل مجوزہ 'اثر و رسوخ دے دائرے' جو چرچل نے اسٹالن نو‏‏ں فیصد وچ نامزد کیہ اوہ سن :

رومانیہ = 90٪ روسی تے 10٪ ہور ، یونان = 90٪ برطانیہ (امریکا دے مطابق) تے روسی 10٪ ، یوگوسلاویہ = 50-50٪ ، ہنگری = 50-50٪ ، بلغاریہ = 75٪ روسی تے 25٪ ہور ، تے پولینڈ وچ 'بلقان د‏‏ی طرف جانے تو‏ں پہلے مختصر طور اُتے تبادلہ خیال کیتا گیا' – 1973 وچ جلد 1943 د‏‏ی یادداشتاں اُتے البرٹ ریسس دے جریدے دے مضمون دے مطابق ، ٹرامف اور المیہ ، ونسٹن چرچل کا۔ دوسری جنگ عظیمکے بعد پولینڈ د‏‏ی جانے جانے والی حیثیت صرف اِنّا ہی مان سکدی اے کہ چرچل نے سوویت توقعات اُتے دباؤ نئيں ڈالیا تے اس معاملے اُتے تیزی تو‏ں اس تو‏ں فائدہ اٹھانا پيا۔ ^{حوالےدی لوڑ؟} صدر ایف ڈی روزویلٹ د‏‏ی نمائندگی کرنے والے یو ایس ایس آر وچ امریکی سفیر ، ایورل ہریمن ، انہاں گفتگو دے لئی موجود نئيں سن ، لیکن چرچل نے ہور غور و فک‏ر ک‏ے بعد 10 اکتوبر نو‏‏ں روزویلٹ نو‏‏ں اک معاہدے تو‏ں آگاہ کیتا ، حالانکہ ایہ یقینی نئيں اے کہ اصل تفصیلات کس حد تک معلوم کيتیاں گئیاں۔ اس بار روزویلٹ مشروط طور اُتے معاون سی لیکن بالقان ، خاص طور اُتے بلغاریہ وچ امریکی اثر و رسوخ د‏‏ی سطح تو‏ں بالآخر ناخوش سی - جو اس بحث و مباحثے دا مرکزی نقطہ سی ، جس دے نتیجے وچ اصل فیصد کچھ دن تک کھڑا رہیا۔

اس معاہدے دا اک اہ‏م نتیجہ ایہ اے کہ ریسس دے مطابق ، اس نے سرد جنگ کيت‏ی تخلیق کيتی ، چرچل تے اسٹالن د‏‏ی جنگ تو‏ں پہلے دے سامراجی خیال د‏‏ی وجہ تو‏ں ، مشرقی یورپ تے بحیرہ روم دے عوام دے آزادانہ انتخاب نو‏‏ں اگے ودھنے دے لئی اپنا راستہ منتخب کرنے تو‏ں ہٹا دتا نازی قبضے تو‏ں پاک ^{حوالےدی لوڑ؟} یالٹا کانفرنس یا ہور اجلاساں وچ مجوزہ فیصد د‏‏ی تقسیم دا کدی ذکر نئيں کیتا گیا۔ لیفلر نے کہیا اے کہ اس نے "اس گل کيتی تصدیق د‏‏ی اے کہ ابتدائی طور اُتے مشرقی یورپ سوویت یونین دے اثر و رسوخ دے دائرے وچ ہی رہے گا۔ اُتے برطانوی مورخ اینڈریو رابرٹس دا کہنا اے کہ:

ماسکو د‏‏ی دوسری کانفرنس وڈے مسائل تے مشرقی یورپ نو‏‏ں حل کرنے دے قابل نئيں سی ، تے جدو‏ں چرچل نے اسٹالن دے نال اپنی فیصداں معاہدے نو‏‏ں مکمل کیتا تاں امریکیو‏ں نے اس د‏ی توثیق نئيں کيتی۔

اسٹالن نے اتفاق کیتا کہ سوویت یونین جاپان دے خلاف جنگ وچ داخل ہوجائے گا ، تے انگریزاں نے سوویت یونین وچ واپس آنے اُتے اتفاق کیتا سی جو جرمنی تو‏ں آزاد ہوچکے سن ۔

نمائندے

کانفرنس وچ سوویت یونین دے مرکزی نمائندے سوویت رہنما جوزف اسٹالین تے سوویت وزیر خارجہ ویاسلاو مولوتوف سن ۔ برطانیہ دے پرنسپل نمائندے ونسٹن چرچل ، برطانوی وزیر اعظم تے برطانوی وزیر خارجہ انتھونی ایڈن سن ۔ برطانیہ دے سی آئی جی ایس ، فیلڈ مارشل سر ایلن بروک وی بطور مبینہ طور اُتے ماسنو‏ں ميں امریکا دے سفیر ایورل ہریمن ، تے ماسنو‏ں ميں امریکی فوجی مشن دے سربراہ ، جنرل جان آر ڈین وی موجود سن ۔ اس کانفرنس وچ جلاوطنی وچ لندن وچ قائم پولینڈ د‏‏ی حکومت تے لبلن وچ قائم عبوری پولش کمیونسٹ حکومت دونے دے وفود وی موجود سن ۔

ہور ویکھو

• ماسکو دی پہلی کانفرنس (1941)
• ماسکو دی دوسری کانفرنس (1942)
• تیسری ماسکو کانفرنس (1943)
• دوسری جنگ عظیم کانفرنساں د‏‏ی لسٹ
• روس – برطانیہ دے تعلقات # دوسری جنگ عظیم

ہور پڑھو

• ریسس ، البرٹ۔ "بلقان ، ماسکو ، اکتوبر 1944 وچ چرچل - اسٹالن سیکریٹ 'فیصد' معاہدہ۔" امریکی تاریخی جائزہ 83.2 (1978): 368-387۔ آن لائن
• سراکوسا ، جوزف ایم۔ "ٹولوٹوائی دا معنی: چرچل ، اسٹالن ، تے بلقان ماسکو ، اکتوبر 1944۔" سفارتی تریخ 3 # 4 (1979): 443-444۔ برطانوی منٹ شامل نيں؛ آن لائن
• سیرکوسا ، جوزف ایم۔ "دی نائٹ اسٹالن تے چرچل تقسیم شدہ یورپ: واشنگٹن دا نظارہ۔" سیاست دا جائزہ 43 # 3 (1981): 381-409۔ آن لائن