مادری اسپرانتو بولن والے

مقامی ایسپرانٹو بولنے والے (Esperanto: denaskuloj یا denaskaj esperantistoj) اوہ لوک نيں جنہاں نے ایسپرانٹو نو‏‏ں اپنی مادری زباناں وچو‏ں اک دے طور اُتے حاصل کيتا ا‏‏ے۔ 1996 تک ، ایسپرانٹو بولنے والے خانداناں دے 350 یا اس تو‏ں زیادہ تصدیق شدہ کیس سن ۔ [1] [2] ایسوسی ایشن دے اندازےآں تو‏ں پتہ چلدا اے کہ تقریبا 1،000 اک ہزار ایسپرانٹو بولنے والے خاندان سن ، جنہاں وچ 2004 وچ شاید 2 ہزار بچے شام‏ل سن ۔ [3] تمام تخمیناں د‏‏ی 2019 د‏‏ی ترکیب [حوالہ درکار] دے مطابق ، اوہ کئی سو تو‏ں 2000 دے درمیان ہون گے ، تے ایسپرانٹو برادری دے <1 and تے 4.5 دے درمیان کمپوز کرن گے۔ تمام معروف صورتاں وچ ، بولنے والے مقامی طور اُتے دو لسانی ، یا کثیر لسانی ہُندے نيں ، دونے د‏‏ی پرورش ایسپرانٹو تے مقامی قومی بولی یا انہاں دے والدین د‏‏ی مادری بولی دونے وچ ہُندی ا‏‏ے۔ مٹھی بھر معاملات دے علاوہ ، ایہ باپ ہی سی جس نے بچے دے نال ایسپرانٹو دا استعمال کيتا۔ ایداں دے خانداناں د‏‏ی اکثریت وچ ، والدین د‏‏ی اک ہی مادری بولی سی ، حالانکہ بوہت سارے والدین د‏‏ی مادری زباناں مختلف سن ، تے صرف ایسپرانٹو مشترک سن۔

تریخ

ایسپرانٹو وچ بچےآں د‏‏ی پرورش بولی د‏‏ی تریخ دے اوائل وچ ہوئی ، خاص طور اُتے مونٹاگو بٹلر (1884–1970) دے پنج بچےآں دے نال۔ اس د‏ی وجہ تو‏ں ، کچھ خانداناں نے کئی نسلاں تو‏ں اپنے بچےآں نو‏‏ں ایسپرانٹو منتقل کيتا ا‏‏ے۔ [5] نوجوان ہولوکاسٹ دے شکار پیٹر گینز وی قابل ذکر نيں ، [6] جس د‏‏ی سیارے زمین نو‏‏ں چاند تو‏ں دیکھیا گیا سی ، خلائی شٹل کولمبیا اُتے سوار کيتا گیا سی ، تے ڈینیئل بوویٹ ، [7] فزیالوجی یا طب وچ 1957 دا نوبل انعام وصول کرنے والا۔ فائل:اسٹیلا ایسپرانٹو زبان بول رہی ہے۔ ویب اسٹیلا ایسپرانٹو بولی بول رہیا ا‏‏ے۔

ایسپرانٹو کسی وی جغرافیائی خطے د‏‏ی بنیادی بولی نئيں اے ، حالانکہ ایہ ایونٹ دے ورلڈ کانگریس جداں کنونشنز تے وکھ تھلگ دفاتر جداں روٹرڈیم وچ ورلڈ ایسپرینٹو ایسوسی ایشن دے مرکزی دفتر جداں ایونٹ وچ بولی جاندی ا‏‏ے۔ اس دے نتیجے وچ ، مقامی بولنے والےآں دے پاس اک دوسرے نال ملن دا محدود موقع ہُندا اے سوائے اس دے جتھے ملاقاتاں دا خاص اہتمام کيتا جاندا ا‏‏ے۔ ايس‏ے وجہ تو‏ں ، بوہت سارے والدین اپنے بچےآں نو‏‏ں باقاعدگی تو‏ں ایسپرانٹو کنونشناں وچ لیانا ضروری سمجھدے نيں جداں سالانہ "رینکونٹیو ڈی ایسپرانٹو-فیملیج" (یا "ایسپرانسٹاج فیملیج" آر ای ایف ، 1979 تو‏ں)۔ ايس‏ے طرح ، ایسپرانٹو د‏‏ی سالانہ چلڈرن کانگریس [eo nl] سب تو‏ں وڈے ایسپرانٹو کنونشن ، ورلڈ کانگریس آف ایسپرانٹو (یونیورالا کانگریسو) دے نال ہُندا ا‏‏ے۔

معروف بولنے والےآں د‏‏ی لسٹ

483 / 5000 ترجمہ دے نتائج تھلے مشہور ایسپرانٹو بولنے والےآں د‏‏ی لسٹ ا‏‏ے۔ ارب پتی جارج سوروس اکثر ایسی فہرستاں وچ نظر آندے نيں ، لیکن ہمفری ٹونکن ، سوروس دے والد د‏‏ی یادداشت مسکراڈو شیرکا لا مارٹو دا انگریزی وچ مترجم (عنوان ماسکیریڈ: دتی ناقابل یقین ٹری اسٹوری آف ہاؤ جارج سوروس دے والد نے آؤٹ سمارٹ دتی گیسٹپو) دے عنوان تو‏ں اختلاف کيتا ا‏‏ے۔ یہ. اس نے سوروس دے بھائی دے بارے وچ کوئی بیان نئيں دتا ا‏‏ے۔

• ڈینیل بوویٹ۔
• پیٹر گینز۔
• کم جے ہینریکسن۔
• انو کولبے۔
• کارلو منناجا۔
• پال سوروس

صرف ونحو خصوصیات

4685 / 5000 ترجمہ دے نتائج مقامی بولنے والے بچےآں دا ایسپرانٹو انہاں دے والدین دے بولنے والے معیاری ایسپرانٹو تو‏ں مختلف ا‏‏ے۔ کچھ معاملات وچ ایہ انہاں د‏‏ی دوسری مادری بولی (ایڈسٹریٹ) د‏‏ی مداخلت د‏‏ی وجہ تو‏ں ہُندا اے ، لیکن دوسرےآں وچ ایہ حصول دا اثر دکھائی دیندا ا‏‏ے۔

برجن (2001) نے 6 تو‏ں 14 سال د‏‏ی عمر دے اٹھ مقامی بولنے والے بچےآں دے مطالعے وچ تھلے لکھے نمونے پائے ، جو عبرانی (دو بہن بھائی) ، سلوواک (دو بہن بھائی) ، فرانسیسی ، سوئس جرمن ، روسی تے کروشین وچ دو لسانی سن ۔ 2]

عام گراماندی لاحقاں تے اک حرفی گرائمیکل لفظاں وچ حروف د‏‏ی صوتیات‏ی کمی (عام طور اُتے schwa)۔ ایہ وقت دا تقریبا 5 فیصد ہويا۔ گرائمیکل لاحقاں وچ کمی زیادہ تر اسماں دے -o تے موجودہ زمانے دے فعل د‏‏ی ہُندی اے ، لیکن بعض اوقات صفتاں دے -a وی ہُندے نيں۔ گرائمیکل لفظاں وچ کمی ذا‏تی ضمیر (جو کہ تمام وچ ختم ہُندی اے ) ، مضمون لا 'دی' ، تے پری پیشن جداں ال 'ٹو' تے جی (اک عام پریپوزیشن) شام‏ل سن ۔ آرٹیکل لا نو‏‏ں بعض اوقات سلاویک بولنے والےآں دے نال چھڈ دتا گیا ، جداں کہ بطور رابطہ اثر د‏‏ی توقع د‏‏ی جا سکدی ا‏‏ے۔ مناسب اسم عام طور اُتے غیر متزلزل سن ، یا تاں ایسپرانٹو گرائمیکل لاحقاں اُتے یا دباؤ دے پیٹرن اُتے ۔ مناسب اسماں بہت ساریاں زباناں وچ گراماندی اصولاں دے لئی عام استثناء نيں ، تے ایہ نمونہ ایسپرانٹو دے L2 بولنے والےآں وچ وی عام ا‏‏ے۔ اُتے ، کشیدگی نو‏‏ں مقامی لفظاں وچ مختلف ہونے دا مشاہدہ کيتا گیا ، مثال دے طور اُتے nĝmiĝas 'is/am called' تے ikmikoj 'friends' (دونے صورتاں وچ i اُتے دباؤ متوقع اے )۔ بچےآں نو‏‏ں زبانی جڑاں اُتے کمپاؤنڈ ٹینس (ایسٹی + اے شرکاء) یا پہلوی ضمیمہ (ek- ، -iĝi ، -adi ، re- ، el-) استعمال کرنے دا مشاہدہ نئيں کيتا گیا۔ سادہ غیر فعال دے علاوہ ، والدین نو‏‏ں کمپاؤنڈ ٹینس استعمال کرنے دا مشاہدہ نئيں کيتا گیا۔ اُتے ، انہاں نے پہلو دار ضمیراں دا استعمال کيتا (گھٹ تو‏ں گھٹ برگن دے انٹرویو دے رسمی تناظر وچ ) ، لیکن اس دے باوجود بچے اس طرح دے مضامین استعمال نئيں کردے سن ایتھ‏ے تک کہ جدو‏ں انہاں د‏‏ی دوسری بولی سلاویک سی ، جتھے پہلو دار مضامین اہ‏م ہُندے نيں۔ اس قسم د‏‏ی سب تو‏ں قریبی چیز جو بچےآں نو‏‏ں استعمال کردے ہوئے دیکھی گئی اوہ سی Fini + فعل 'کچھ کرنا بند کرو' ، komenci + فعل 'کچھ کرنا شروع کرو' ، ankoraŭ 'still' ، تے kaj poste 'اور فیر'؛ لیکن فیر وی ، استعمال اِنّا عام نئيں سی جِنّا ایڈسٹریٹ بولی وچ ۔ -Iĝi ، اُتے ، صفت جڑاں اُتے استعمال کيتا گیا سی: Malheliĝas kaj ili ankoraŭ estas lae la plaĝo. - اندھیرا ہُندا جا رہیا اے تے اوہ ہن وی ساحل سمندر اُتے نيں۔ لفظ آرڈر زیادہ تر SVO سی۔ OSV آرڈر وی تصدیق شدہ سی ، لیکن تمام مثالاں وچو‏ں نصف سوئس جرمن بولنے والے بچے دے نال سن ، تے سوئس جرمن اس چیز نو‏‏ں پیش کرنے د‏‏ی اجازت دیندا ا‏‏ے۔ فکسڈ ورڈ آرڈر تو‏ں متعلق ، اس گل دے شواہد موجود نيں کہ الزام لگانے والا کیس بے کار ہو گیا ا‏‏ے۔ استعمال ایڈسٹریٹ بولی وچ کیس دے کردار نو‏‏ں نیڑے تو‏ں ظاہر کردا اے ، صرف دوسری بولی تو‏ں مطابقت رکھدا اے ، لیکن ہمیشہ اوتھ‏ے وی نئيں۔ سلوواک بولنے والے بچےآں دے نال استعمال ≈ 100، تو‏ں ، فرانسیسی بولنے والے بچے دے نال 0 to تک ، [8] اس حقیقت دے باوجود کہ فرانسیسی ماں اپنی تقریر وچ مسلسل الزام لگانے والے کیس دا استعمال کردی ا‏‏ے۔ سلوواک اُتے اسماں دا الزام اے ، فرانسیسی نئيں۔ ہور بچےآں نے صرف معیاری ایسپرانٹو دے مطلوبہ کچھ سیاق و سباق وچ الزام تراشی دا استعمال کيتا ، جو وڈی حد تک انہاں د‏‏ی دوسری بولی وچ استعمال کیت‏‏ی عکاسی کردا ا‏‏ے۔ ابھرنے دے لئی دوسرے نمونے وی سن ۔ کروشیا دا بچہ ، مثال دے طور اُتے ، اک فعل دے بعد فورا personal ذا‏تی ضمیراں اُتے الزام تراشی دا استعمال کردا ا‏‏ے۔ En la Sepa، unu infano prenis lian rumtrumpo. (معیاری: lian rtrumpon) - ست بجے ، اک بچہ اپنا جراب لے گیا۔ لیکن Poste li iris kaj poste li prenis en unu mano lia simio. (معیاری: لیان سمیون) - فیر اوہ گیا تے فیر اس نے اک ہتھ وچ اپنا بندر لے لیا۔ بچےآں وچ جو الزام تراشی دا استعمال کردے نيں ، اس دے استعمال نو‏‏ں بالغاں دے استعمال تو‏ں گھٹ تو‏ں گھٹ کم عمر وچ باقاعدہ بنایا جا سکدا ا‏‏ے۔ مثال دے طور اُتے ، جدو‏ں اک سکرو اک تالے تو‏ں گرا ، اک نوجوان (≤ 5 سالہ) بچے نے کہیا کہ ایہ مالوینس لا پورڈن ا‏‏ے۔ تو‏ں دا مطلب تو‏ں دور آنا دے نال مل دے نال مل دے ناول دے استعمال دے علاوہ ، الزام تراشی بالغاں د‏‏ی تقریر وچ دور د‏‏ی حرکت دے لئی استعمال نئيں ہُندی ، بلکہ صرف حرکت د‏‏ی طرف ہُندی ا‏‏ے۔ اُتے ، اس معاملے وچ بچے نے براہ راست اشیاء دے لئی الزام لگانے والے دے استعمال نو‏‏ں عام کيتا۔ [3]

دوسری طرف ، لنڈسٹڈٹ ، برگن دے مطالعے دا حوالہ دیندے ہوئے ، ایہ دعویٰ کردا اے کہ "نوٹیفکیشن دے عمل تو‏ں متعارف ہونے والی تبدیلیاں د‏‏ی قائل مثالاں ملنا مشکل ا‏‏ے۔ تجویز کردہ تمام مثالاں (1) بچےآں د‏‏ی دوسری مادری زباناں تو‏ں منتقلی د‏‏ی وجہ تو‏ں لگتی نيں ، (2) ایسپرانٹو دے بولی تے تحریری رجسٹر تے بعض صورتاں وچ (3) نامکمل حصول۔ کچھ خصوصیات ، جداں صوتیات‏ی کمی ، کچھ روانی غیر مقامی بولنے والےآں د‏‏ی تقریر وچ پائی جاسکدیاں نيں ، جدو‏ں کہ کچھ ہور ، جداں الزام لگانے والے د‏‏ی ، کچھ مقامی بولنے والے بچےآں د‏‏ی تقریر تو‏ں مکمل طور اُتے غائب نيں۔ 4]

ذخیرۂ لفظ

مقامی بولنے والے بچے ، خاص طور اُتے چھوٹی عمر وچ ، اوہ لفظاں جو کہ انہاں دے والدین د‏‏ی تقریر وچ موجود نئيں ہُندے ، اکثر ایداں دے تصورات دے لئی استعمال کردے نيں جنہاں دے لئی ایسپرانٹو دے پاس اک لفظ اے جسنو‏ں اوہ حالے تک نئيں جاندے ، بولی د‏‏ی شکل نو‏‏ں استعمال کردے ہوئے۔ ایہ اس گل دے مترادف اے کہ بالغ بولنے والے انہاں تصورات دے لئی کيتا کردے نيں جتھے ایسپرانٹو دے پاس اک لفظ د‏‏ی کمی اے ، تے اس گل د‏‏ی نشاندہی کردا اے کہ کچھ گرائمری تبدیلیاں جو بالغ سیکھنے والےآں نو‏‏ں مشکل ہو سکدیاں نيں اوہ مقامی بولنے والے بچےآں دے لئی آسانی تو‏ں آندیاں نيں۔ مثال دے طور اُتے ، [3]

ناروا وچ مترادفات
سابقہ ​​مال انتہائی نتیجہ خیز اے ، تے بچے اسنو‏ں اس استعمال تو‏ں اگے بڑھاندے نيں جو اوہ سندے نيں:
مالمیکسی 'وکھ کرنا' (مکسی تو‏ں مکس کرنا)
مالپلوی 'بارش روکنا' (پلوی تو‏ں بارش)
مالسیاس 'جاہل اے ' (سکیاس جاندا اے )
مالنا 'ماضی' (نونا حال)
مالفاری 'ٹوٹنا (بنانا)' (فاری بنانا)
مالٹی 'ایتھ‏ے' (اوتھ‏ے باندھنا)
malstartas 'turn off (an engine)' (startas 'start'، standard Esperanto ŝaltas 'switches on')
malĝustigis 'break' (ĝustigis repaired، made made right)
مالسینڈویشیس 'اک شکل بن گیا جو ہن سینڈوچ نئيں اے ' (سینڈویش-آئیس 'سینڈوچ بن گیا'
مالسٹیلیٹا 'ستارےآں تو‏ں گھرا ہويا نئيں' (چاند کا؛ سٹیلیٹا 'اسٹارڈ' تو‏ں)
مالٹینو 'شام' (میٹینو صبح)
میلیو 'کچھ نئيں' (io 'کچھ' standard معیاری ایسپرانٹو نینیو 'کچھ نئيں')
malinterne 'بیرونی' (اندرونی طور اُتے اندرونی)
مالگرویدا 'اب حاملہ نئيں' (گرویدہ حاملہ)
اوجو وچ کنٹینرز۔
الیکٹرجو 'اک بیٹری' (الیکٹرک بجلی)
ایما وچ رجحانات
وینٹرما 'چربی' (پیٹ د‏‏ی خرابی ، وینٹرو 'پیٹ' تو‏ں)
ایجو وچ جگہاں۔
triciklejo 'tricycles دے لئی اک جگہ'
نسائی انو
penisino 'اندام نہانی' (peniso penis)
-لو وچ ساز۔
maltajpilo 'delete key' (maltajpi حذف کرنے دے لئی ، un-type ، tajpi تو‏ں type تک)
اسم تو‏ں فعل۔
نازس 'ناک رگڑدا اے ' (نازو ناک)
buŝas 'منہ اُتے بوسہ' (buŝo منہ)
لینگٹی 'تھوڑا چاٹنا' (کم ، لینگو بولی تو‏ں)
ڈینٹوماڈو 'دنداں دے نال سرگرمی'
کووی 'نہانے دے لئی'
مکی '(میری ناک) چل رہی تھی' (مکو 'اسنوٹ' ، سانگیاں دے نال مشابوہت سارے 'بلیڈ' ، سانگو 'خون' تو‏ں)
litiĝas 'حروف بدل رہے نيں' (درمیانی آواز ، litero تو‏ں 'حرف (حروف تہجی)')
ne seĝu sur la divano 'صوفے اُتے مت بیٹھو' (seĝo 'کرسی' standard معیاری ایسپرانٹو sidu 'بیٹھ')
میوزی تو‏ں میوزیم تک
صفت تو‏ں فعل۔
بیلس 'خوبصورت ہو جائے گا'
سمانٹے کیلی 'میرے جداں ہو (آپ …)' (سما اوہی)
فعل تو‏ں صفت۔
رادا '(اکثر) ہنسنا' (ردی 'ہنسنا' standard معیاری ایسپرانٹو رائڈما)
اسم تو‏ں صفت۔
وینٹوما 'ہويا بنانا' (وینٹم ایلو تو‏ں 'اک پرستار')
پریپوزیشن دے نال مرکبات۔
perblove 'اڑا کر' (فی 'کے ذریعے' ، blovi 'سے اڑانا')
mi superruliĝos vin 'I will roll on you' (اک غیر فعال فعل جس دا اختتام -iĝos وچ ہُندا اے عام طور اُتے الزام لگانے والے معاملے وچ کوئی شے نئيں لیندا ، لیکن ایتھ‏ے ایہ ضروری اے کیونجے پریپوزیشن سپر 'اوور' نو‏‏ں فعل رول وچ منتقل کر دتا گیا اے ' لاحقے دے بغیر -iĝos ، اُتے ، معنی اک عبوری ہوئے گا 'ماں آپ نو‏‏ں رول کراں گا۔)
فعل تو‏ں فعل۔
ایج ہالٹے ، ایج پاؤز ، ایج نمک 'بہت رکدے ہوئے ، بہت رکدے ہوئے ، بہت اچھلدے ہوئے'
اسم تے پیش لفظاں تو‏ں فعل۔
Ene estas akve 'اندر گیلے اے '
صفت تو‏ں اسم۔
لوڈبلو 'کھیلنے دا امکان'

باہرلے جوڑ

• About native Esperanto speakers
• سانچہ:Youtube
• DENASK-L سانچہ:In lang— Internet discussion group for Esperanto families