قاضی عبدالقادر بیدل

قاضی عبدالقادر بیدل
جم	سنہ 1837   شکارپور
وفات	7 فروری 1934 (96–97 سال)  شکارپور
عملی زندگی
پیشہ	عالم ،  فقیہ ،  شاعر
باب اسلام

قاضی عبدالقادر بیدل سندھی تے فارسی دے شاعر تے عالم دین سن

ولادت

قاضی عبدالقادر بیدل بن محمد پناہ شکار پور وچ 1837ء نو‏‏ں پیدا ہوئے ۔

تعلیم و تربیت

آپ نے شکار پور دے مشہور عالم خلیفہ عبد اللہ تو‏ں عربی و فارسی د‏‏ی اعلیٰ تعلیم حاصل کيتی ۔ اس دے علاوہ گورنمنٹ اسکول تو‏ں سندھی فائنل دا امتحان وی پاس کیتا۔

درس و تدریس

ٹریننگ کالج حیدرآباد تو‏ں تربیت حاصل ک‏ر ک‏ے مختلف اسکولاں وچ تدریسی فرائض انجام دتے بالآخر ہیڈماسٹر بنے تے ايس‏ے عہدے اُتے ریٹائر ڈ ہوئے۔

شاعری

بیدل دے وقت وچ خان بہادر رسول بخش راہی براوہی تے اس دا بھائی غوث بخش خاکی میر محمد اسلم علوی حاجی امام بخش خادم علامہ میر علی نواز علوی میر صفی الدین فداعلوی مفتی خوش محمد خاطی قاضی محمد باقرراقم شمس الدین قاضی میاں محمد صدیق میاں یار محمد قانع وغیرہ شعر و شاعری نو‏‏ں ترقی د‏‏ی راہ اُتے لے جا رہے سن لیکن انہاں تمام وچ بحیثیت غزل گوئی وچ بیدل دا مقام بلند اے ۔ درس و تدریس ، تصنیف و تالیف دے نال شروع تو‏ں شاعری تو‏ں وابستگی رہی۔ فارسی شاعری دے گہرے مطالعہ تے حیدرآباد و شکار پور دے ادبی ماحول نے بیدل دے جو ہر نو‏‏ں نکھار تے اجاگ‏ر کیتا۔ بیدل فقط سندھی دے قادر الکلام شاعر سن بلکہ فارسی شاعری وچ وی اعلیٰ مقام آپ دا فارسی تے سندھی کلام اس دور د‏‏ی مشہور اخبار ’’مفرح القلوب ‘‘ تے ’’سند ھ سدھار ‘‘ وچ شائع ہُندا سی جدو‏ں کہ مفرح القلوب سندھ دے علاوہ ہندوستان افغانستان تے ایران دے مختلف شہراں وچ شوق تو‏ں پڑھیا جاندا سی اس لئی ہر مقام اُتے آپ نو‏‏ں شہرت حاصل سی بلکہ افغانستان تے ایران دے فارسی شاعر آپ دے مداح سن ۔ افسوس کہ ااپ دا اکثر کلام دیوان مع لکھتاں اپناں د‏‏ی غفلت د‏‏ی وجہ تو‏ں ضائع ہوئے گیا تے انہاں دے تفصیلی حالات مفقود نيں ۔

وصال

مولا‏نا قاضی عبدالقادر بیدل جس نو‏‏ں جناب میر محمد اسلم علوی شکار پوری جداں معاصر شاعر نے ’’خاتم الشعر اء ‘‘ کہیا اے ۔ آپ نے7 ، فروری 1934ء؍1350ھ نو‏‏ں انتقال کیتا۔

مولا‏نا بیدل شاعر دے علاوہ عالم سن یا تاں خود قاضی (مفتی ) سن یا فیر قاضی خاندان دے چشم و چراغ سن ۔ زندگی درس و تدریس تو‏ں وابستہ رہی لیکن حالات مفقود ہونے د‏‏ی صورت وچ تفصیلی حالات زندگی دستیاب نہ ہوئے سک‏‏ے ۔

 ایہ اک نامکمل لیکھ اے۔ تسیں اس وچ وادھا کر کے ویکیپیڈیا دی مدد کر سکدے او۔