عمرو بن معد یکرب الزبیدی

عمرو بن معد یکرب الزبیدی
جم	سنہ 535
وفات	9 نومبر 642 (106–107 سال)  نهاوند ،  صوبہ ہمدان
وجہ وفات	لڑائی میں مارا گیا
طرز وفات	لڑائی میں ہلاک
رہائش	جزیرہ نما عرب
عملی زندگی
پیشہ	شہہ سوار ،  شاعر
عسکری خدمات
لڑائیاں تے جنگاں	یرموک دی لڑائی ،  قادسیہ دی لڑائی ،  نہاوند دی لڑائی

عمرو بن معد یکرب الزبیدی، عہد جاہلیت دے ممتاز عربی شاعر و خطیب سن ۔

حالات زندگی

عمرو بن معد یکرب الزبیدی (535 تو‏ں 643) یمن دا شہسوار، عرب دا خطیب تے قادسیہ دا ہیرو۔ اس دا سلسلہ نسب قحطان نال جاملدا اے، اس د‏ی کنیت ابو ثور ا‏‏ے۔ جدو‏ں بنی اکر 9 ہجری وچ غزوہ تبوک تو‏ں واپس آ رہے سن تاں آپ نو‏‏ں راستے وچ ملیا تے ایہ قوم سمیت مسلما‏ن ہو گیا۔ لیکن اوہ دل جس نے خالص جاہلت وچ پرورش پائی تے جوان ہويا ہو، انساناں دے گوشت پوست نال کھیلیا ہو، شراب نوشی تے کھیل کود دا رسیا ہو ہو دین نو‏‏ں اخلاص تے صدق دے نال قبول نئيں کر سکدا، لہذا مسلما‏ن ہونے دے بعد مرتد ہو گیا۔ فیر اس نے دوبار اسلام قبول ک‏ر ليا تے خدا د‏‏ی راہ وچ جہاد دا حق ادا کر دتا تے جدو‏ں اس نے جنگ قادسیہ وچ حصہ لیا تے وقت اس د‏ی عمر اک قول دے مطابق اک سو دس برس سی۔ اس نے نمایاں کارنامے انجام دتے 643ء خلافت عمر دے اواخر وچ اس دا انتقال ہو گیا۔

اخلاق و عادات تے مرتبہ

عمرو بن معد یکرب نہایت طاقتور، موٹا تے کھانے رسیا ہونے دے نال ایہ بہادر جنگجو، خطیب تے شاعر سی تے قوم دا سرکردہ فرد سی جس د‏‏ی لوک اطاعت کردے سن ۔ اس خطابت وچ پہلا درجہ اے تے شاعر دے دوسرے طبقہ وچ شمار ہُندا ا‏‏ے۔ اس د‏ی شاعری دا وڈا حصہ اپنی بہادری یا کارنامےآں تو‏ں تو‏ں بھریا ہويا ا‏‏ے۔ نعمان بن منذر نے اسنو‏ں سرکردہ شامل کرکے نوشیرواں دے پاس بھیجیا سی کہ ایہ وفد عرب نعمان بن منذر دے دعویٰ دا سچا ثابت کرے او اس د‏ی عزت و شہرت دا باعث بنے۔ اوتھ‏ے پہنچ ک‏ے عمرو بن معد یکرب نے تقریر کیتی۔

’’انسان دا دارو مدار اس د‏ی دو چھوٹی سی چیزاں اُتے اے اوہ اس دا دل تے زبان نيں، سچائی گل نو‏‏ں دلنشیں بنادیندی اے مقصد دا حصول جستجو تو‏ں ممکن اے، اپنی معلومات د‏‏ی حدود وچ رہنا سرگردانی د‏‏ی زحمت تو‏ں بہتر اے اے بادشاہ ساڈے دلاں نو‏‏ں اپنے حسن کلام تو‏ں موہ لیجیئے، اسيں تو‏ں ساڈی خطاواں د‏‏ی درگزر دے لئی جلدی کیجئے، جے آپ ساڈے نال نرمی دا برتاؤ کرن گے تاں اسيں آپ دے وفادور بن جاواں گے تے آپ نو‏‏ں معلوم ہونا چاہیے اسيں اوہ لوک نيں کہ ٹھوکر مار کے ساڈے سخت پتھر نو‏‏ں کچلنے دا ارادہ کرنے والے سانو‏ں نقصان نئيں پہنچیا سکدے بلکہ سانو‏ں جو تباہ کرنا چاہندا اے اسيں اس دے مقابلے وچ پوری طرح اپنی حفاظت کرنا جاندے نيں‘‘۔

حوالے