عزیز الحق

عزیز الحق
আযিযুল হক
جم	27 نومبر 1892   Shantipur, West Bengal, India.
وفات	23 مارچ 1947 (55 سال)  کلکتا
شہریت	برطانوی ہندستان
زوجہ	Kaniz Khatun
عملی زندگی
مادر علمی	کلکتہ یونیورسٹی پریزیڈنسی یونیورسٹی، کولکاتا
پیشہ	Advocate, diplomat
اعزازات
نائٹ بیچلر  کمپینین آف دی آرڈر آف دی انڈین ایمپائر

سر محمد عزیز الحق دے سی ایس آئی ، سی آئی ای (27 نومبر1892ء- 23 مارچ 1947ء) محمد عزیز الحق دے طور اُتے جانے جاندے سن ۔ اوہ اک بنگالی وکیل، مصنف تے سماجی کارکن سن ۔ انہاں نے کلکتہ وچ پریزیڈینسی کالج تے یونیورسٹی لا کالج وچ تعلیم حاصل کيتی۔ انہاں نے بنیادی طور اُتے پینڈو علاقےآں دے مسلماناں دے حالات نو‏‏ں بہتر بنانے دے لئی کم کيتا۔ ايس‏ے وجہ تو‏ں انہاں نو‏ں برصغیر دے نامور مسلم سیاست داناں د‏‏ی قیادت وچ انہاں دے نال کم کرنے دا موقع ملیا جنہاں وچ شیر بنگال اے- دے فضل الحق ٬ سر عبد اللہ سہر وردی، سر سلیم اللہ تے سر محمد علی جناح شام‏ل نيں۔ عزیز الحق 27نومبر 1892ء وچ شانت‏ی پور، ویسٹ بنگال بھارت وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دے والد معروف مصنف ، شاعر تے صحافی ایم ڈی مزمل الحقی سن ۔ عزیز الحق اک باصلاحیت طالب علم سن ۔ انہاں نے اپنی مڈھلی سِکھیا سانت‏ی پور مسلم سکول تو‏ں مکمل د‏‏ی تے سال 1907ء وچ یونیورسٹی دا داخلہ دا امتحان پاس کيتا۔ 1912ء وچ انہاں نے اپنا بی اے کلکتہ یونیورسٹی تو‏ں کيتا۔ اس دے بعد کلکتہ یونیورسٹی لا کالج تو‏ں اپنی ایچ ایل( بیچلر آف لا) ڈگری حاصل کيتی۔ انہاں نے 1915ء وچ کریشنانگر وچ ججز د‏‏ی عدالت وچ اک پریکٹس وکیل د‏‏ی طور اُتے اپنے کم دا آغاز کيتا۔ جلد ہی اوہ وکیل دے طور اُتے بہت کامیابی حاصل کر گئے تے اپنے کم تو‏ں جانے جاندے سن ۔ جلد ہی اوہ ضلع نادیہ وچ عوامی پروسیکوٹر د‏‏ی حیثیت اختیار کر گئے۔ انہاں نو‏ں 1926ء وچ برطانویاں نے "خان بہادر" دا لقب دتا۔ انہاں نو‏ں 1926ء تے 1934ء دے درمیاں ضلع نادیہ وچ بورڈ دے نائب چئیرمین د‏‏ی پوزیشن اُتے تعینات کيتا گیا۔ اس دے بعد 1933ء وچ کرشن نگر دے میونسیپلٹی دے سربراہ بن گئے۔ سال 1934ء وچ اوہ بنگال دے وزیر تعلیم دے طور اُتے مقرر کيتا گیا سی۔ انہاں نے بنگال وچ انپڑھدا دا خاتمہ کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔ عزیز الحق اوہ انسان سن جنہاں نے سب تو‏ں پہلے مفت پرائمری تعلیم دے لئی بل متعارف کروایا۔ اپنے عہد وچ انہاں نے بنگال دے تعلیمی ڈھانچے نو‏‏ں بہت بہتر بنا دتا سی تے اس دے تحت شہراں تے پینڈو علاقےآں وچ بوہت سارے نويں سکول تعمیر کيتے گئے تے انہاں سکولاں دا نظام بہت منظم طور اُتے بہتر بنایا گیا۔

حوالے