عزان بن قیس

عزان بن قیس
جم	19ویں صدی  مسقط
وفات	سنہ 1870 (-31–-30 سال)  مطرح
طرز وفات	مردم کشی
خاندان	آل سعید

امام عزان بن قیس (عربی: الإمام عزان بن قيس) ۱۸۶۸ء تے ۱۸۷۰ء دے درمیان عمان دے امام سن ۔ اس نے اپنے دور دے رشتہ دار سید سالم بن ثوینی نو‏‏ں معزول کيتا تے مذہبی قانون دے مطابق حکومت کیتی۔ انہاں نے بریمی نخلستان وچ سعودی مداخلت دی وی مخالفت کيتی۔ انہاں نے ۱۸۷۱ء وچ مطرہ دے مقام اُتے جنگ وچ مارے جانے تو‏ں پہلے دھنک دی جنگ وچ سلیم دے چچا، سید ترکی بن سعید دے خلاف جنگ کيتی۔

نسب نامہ

امام عزان بن قیس بن عزان بن قیس بن امام احمد بن سعید بن احمد بن محمد بن خلف بن سعید بن مبارک

زندگی

امام عزان بن قیس کو اپنے زمانے وچ حل تے معاہدہ دے لوکاں نے منتخب کيتا سی، جس دی سربراہی سعید بن خلفان الخلیلی نے دی سی، تاکہ شوریٰ دی حکمرانی نو‏‏ں بحال کيتا جا سک‏ے تے عمانی معاملات وچ برطانیہ نو‏‏ں مداخلت تو‏ں دور رکھیا جا سک‏ے، تے اس دا اک مقصد سی۔ عمان تے زنجبار دا اتحاد اس دے بعد سی جدو‏ں برطانیہ نے تقسیم مسلط دی سی، تے زنجبار نو‏‏ں مسقط نو‏‏ں اک پیمانہ ادا کرنے اُتے مجبور کيتا سی، تے امام تے ان دے ساتھیاں، خاص طور اُتے شیخ صالح بن علی الحارثی، دی طرف تو‏ں انقلاب کامیاب ہويا، تے مسقط کنٹرول کيتا گیا تے امام دا اعلان کر دتا گیا، لیکن برطانوی مداخلت نے قومی کوشش نو‏‏ں ضائع کر دتا تے سلطنت نو‏‏ں دوبارہ بحال کرنے وچ کامیاب ہو گیا، تے امام مطرح وچ کچھ دھوکے بازاں دے ہتھو‏ں شہید ہو گئے۔

حکومت

عزان سعید خاندان دی شاخ وچو‏ں سن ۔ ثوینی ابن سعید (۱۸۵۶–۱۸۶۶) دے تخت سلطنت دی تقسیم دے بعد اقتدار دی کشمکش دے دوران اوہ ۱۸۶۸ء وچ مسقط نو‏‏ں فتح کرنے تے سالم بن ثوینی (۱۸۶۶–۱۸۶۸) نو‏‏ں معزول کرنے وچ کامیاب ہوئے۔ عزان کو ۱۷۸۳ء دے بعد عبادات دا امام منتخب کيتا گیا۔ امام منتخب ہونے دے باوجود اوہ طویل مدت تک اپنی حکمرانی نو‏‏ں مستحکم نئيں کر سک‏ے۔ عزان کو ۱۸۷۱ء وچ ترکی بن سعید (۱۸۷۰-۱۸۸۸) نے دبئی، راس الخیمہ تے عجمان دے شیخاں دی مدد تو‏ں شکست دتی سی، جو ثوینی دے بھائی سن ۔ عزان بن قیس کی سب تو‏ں اہ‌م کامیابی وہابیاں نو‏‏ں برمی نخلستان تو‏ں کڈنا سی جس تو‏ں عمان دے لئی انہاں دا خطرہ ختم ہو گیا۔

حوالے

شاہی القاب
پیشرو سالم بن ثوینی	عمان دے حکمراناں ۱۸۶۸--۱۸۷۰ء	جانشین ترکی بن سعید