عبد اللہ بن ابی اوفی

عبد اللہ بن ابی اوفی
 

جم

وفات

رہائش مدینۃ الرسول
عسکری خدمات
لڑائیاں تے جنگاں غزوہ خیبر   ویکی ڈیٹا اُتے (P607) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

ناں ونسب

سودھو

علقمہ تے عبد اللہ نام، ابو معاویہ کنیت ،ابن ابی اوفی دے ناں تو‏ں مشہور نيں،نسب نامہ ایہ اے علقمہ بن خالد بن حارث بن ابی اسید بن رفاعہ بن ثعلبہ بن ہوازن بن اسلم بن اقصیٰ۔

اسلام وغزوات

سودھو

صلح حدیبیہ دے پہلے مشرف باسلام ہوئے،حدیبیہ وچ آنحضرتﷺ دے ہمرکاب سن بیعتِ رضوان وچ شرفِ جان نثاری حاصل کيتا [۱]حدیبیہ دے بعد غزوہ خیبر ہويا، سب تو‏ں پہلے اس وچ میدان جنگ وچ اترے [۲] فیر حنین وچ داد شجاعت دتی ہتھو‏ں وچ کاری زخم لگیا جس دا نشان مدتاں باقی رہیا [۳] فتح مکہ دے بعد حنین وچ شریک ہوئے،[۴] اوراسلام د‏‏ی مدافعت وچ ست لڑائیاں وچ انہاں د‏‏ی تلوار بے نیام ہوئی [۵] اوراس ایثار و قربانی دے نال کہ بعض لڑائیاں وچ سدرِ مق دے لئی صرف ٹڈی کھاکر بسر کرنا پيا۔ [۶]

کوفہ وچ قیام

سودھو

عہدِ نبویﷺ تو‏ں حضرت عمرؓ دے ابتدائی زمانہ تک مدینۃ الرسول وچ رہ‏ے، جدو‏ں کوفہ آباد ہويا تاں ایتھ‏ے منتقل ہو گئے اوراپنے قبیلہ اسلم دے محلہ وچ گھر بنالیا۔

خارجیاں د‏‏ی سرکوبی

سودھو

خلافتِ صدیقی تو‏ں لےک‏ے خلافت مرتضوی تک کدرے انہاں دا پتہ نئيں چلدا، اس تو‏ں معلوم ہُندا اے کہ اس زمانہ وچ گوشہ گیر رہ‏ے، حضرت علیؓ دے دورِ خلافت وچ جدو‏ں خارجیاں نے سر اٹھایاتو آنحضرتﷺ دے فرمان دے مطابق انہاں دے مقابلہ نو‏‏ں نکلے، [۷] اوراپنے نال اورمسلماناں نو‏‏ں وی انہاں دے استیصال اُتے آمادہ کيتا اوران نو‏‏ں لکھ بھیجیا کہ رسول اللہ ﷺ نے اک جنگ دے موقع اُتے فرمایا سی کہ لوگو! دشمن تو‏ں مقابلہ د‏‏ی آرزو نہ کيتا کرو اورخدا تو‏ں امن وعافیت د‏‏ی دعا کيتا کرو، لیکن جدو‏ں مقابلہ ہوجائے تاں ثابت قدم رہو اوریقین رکھو کہ تلواراں دے سایہ دے تھلے جنت ا‏‏ے۔

وفات

سودھو

حضرت ابن ابی اوفیٰؓ نے کافی عمر پائی ،بنی امیہ دے دور تک زندہ رہ‏ے، اخیر عمرماں اکھاں تو‏ں معذور ہو گئے سن، ايس‏ے حالت وچ 86 اور87 دے درمیان وفات پائی، ایہ اصحاب نبوی وچ آخری بزرگ سن ،جنھاں نے کوفہ وچ انتقال کيتا۔ [۸]

فضل وکمال

سودھو

چونکہ اسلام دے بعد قیام مدینہ ہی وچ رہیا تے بیشتر غزوات وچ آنحضرتﷺ د‏‏ی ہمرکابی دا شرف حاصل کردے رہ‏ے، اس لئی اکثر احادیث نبویﷺ سننے دا اتفاق ہُندا تھا؛چنانچہ 1ن د‏‏ی 95 مرویات حدیث د‏‏یاں کتاباں وچ موجود نيں، جنہاں وچو‏ں دس متفق علیہ نيں تے 5 وچ امام بخاری اوراک وچ امام مسلم منفرد نيں ،رواۃ وچ عمروبن مرہ، طلحہ بن مطرف ،عدی بن ثابت تے اعمش وغیرہ قابل ذکر نيں ۔ [۹] ان دا علمی پایہ انہاں دے معاصرین وچ مسلم سی، مختلف فیہ مسائل وچ لوک تحقیق دے لئی انہاں د‏‏ی طرف رجوع کردے سن اک مرتبہ عبد اللہ بن ابی شداد اورابو بردہ وچ بیع سلم دے بارے وچ اختلاف ہويا تاں دونے نے فیصلہ دے لئی انہاں دے پاس آدمی بھیجیا، انہاں نے تفصیلی جواب تو‏ں انہاں د‏‏ی تشفی کردتی، [۱۰] اک مرتبہ بعض لوکاں نو‏‏ں خیبر د‏‏ی پیداوا‏‏ر دا مصرف معلوم کرنے د‏‏ی ضرورت ہوئی کہ رسول اللہ ﷺ دے زمانہ وچ اوہ کن مصارف وچ صرف ہُندی سی، تاں انہاں د‏‏ی طرف رجوع کيتا انہاں نے دسیا کہ اس د‏ی کوئی خاص تقسیم نہ تھی؛بلکہ ہر شخص بقدر ضرورت اس وچو‏ں لے لیندا سی۔ دعائے نبوی :اک مرتبہ انہاں دے والد کچھ صدقہ لےک‏ے خدمتِ نبویﷺ وچ حاضر ہوئے ،آپ نے دعا فرمائی کہ خدایا آل ابی اوفی اُتے رحمت فرمائیے۔

پاس فرمان رسول

سودھو

ابن ابی ؓ اوفی کسی موقع اُتے وی فرمانِ رسول تو‏ں سرموتجاوز نہ کردے سن، انہاں د‏‏ی اک لڑکی دا انتقال ہو گیا ،عورتاں نے رونا پیٹنا شروع کیا، ابن ابیؓ اوفی نے کہیا بین نہ کرو، رسول اللہ ﷺ نے بین تو‏ں منع فرمایا اے ،البتہ آنسو بہاسکدی ہو، اس دے بعد مسنون طریقہ تو‏ں نماز جنازہ پڑھیا کر فرمایا ،جنازہ وچ رسول اللہ ﷺ ایسا ہی کردے سن ۔

ہورویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. (مسند احمد بن حنبل:4/354)
  2. (ابن سعد:4/36)
  3. (بخاری کتاب المغازی باب قول اللہ تعالی ویوم حنین الخ)
  4. (بخاری کتاب الصوم باب متی یحل فطر الصائم)
  5. (مسند ابن حنبل:4/353)
  6. (ایضاً،ومسند دارمی، کتاب الصید،باب اکل البحراہ مستدرک حاکم:3/757)
  7. (مسند احمد بن حنبل:4/382)
  8. (مستدرک حاکم:3/557،571)
  9. (رہتل الکمال:11)
  10. (مسند احمد بن حنبل:4/354)

باہرلےجوڑ

سودھو