عبداللہ بن شوذب
جم

وفات

حضرت عبداللہ بن شوذبؒ تبع تابعین وچو‏ں نيں۔

ناں ونسب

سودھو

نام عبداللہ کنیت ابوعبدالرحمن اورباپ دا ناں شوذب سی، بلخی وطن د‏‏ی طرف نسبت ا‏‏ے۔ [۱]

ولادت تے وطن

سودھو

ابن شوذب خود اپنے ہی قول دے مطابق ۸۶ھ وچ پیدا ہوئے، انہاں دا اصلی وطن خراسان دا مشہور شہر بلخ سی،جس د‏‏ی طرف انتساب دا شرف قتیبہ بن سعید،ہشام بن عمار،محمد بن علی بن طرخان اورزیاد بن ایوب وغیرہ بکثرت علماء وفضلاء نو‏‏ں حاصل اے [۲]ابن شوذب ابتدائے عمر وچ اپنے وطن تو‏ں منتقل ہوک‏ے اوتھے اقامت گزاں ہوگئے سن ،فیر اوتھ‏ے تو‏ں کچھ عرصہ دے بعد شام چلے گئے تے تاحیات اوتھے رہ‏‏ے۔ [۳]

فضل وکمال

سودھو

ابن شوذب علم وفضل دے اعتبار تو‏ں ثقہ ائمہ اوربلند مرتبہ اتباع تابعین وچ شمار ہُندے سن ،انہاں نے بلخ دے علاوہ بصرہ اورشام دے شیوخ حدیث تے فقہاء تو‏ں اکتساب فیض کيتا سی،حافظ ذہبی انہاں نو‏ں امام صدوق [۴]اور کان کثیر العلم جلیل القدر لکھدے نيں [۵]علم دے علاوہ صدق ودیانت ،زہد وتقوی اورعبادت وخشیت وچ ارفع سن ،کثیر بن ولید دا قول اے: کنت اذا رأیت ابن شوذب ذکرت الملائکۃ [۶]ماں جدو‏ں وی ابن شوذب نو‏‏ں دیکھدا فرشتےآں د‏‏ی یاد تازہ ہوجاندی۔

حدیث وفقہ

سودھو

انہاں نو‏ں اپنی بخت آوری تو‏ں منتخب روزگار تابعین د‏‏ی صحبت میسر آئی تھی،جن دے دامانِ فیض تو‏ں انہاں نے خوب فائدہ اُٹھایا،اسی بنا اُتے حدیث وفقہ دونے اُتے انہاں نو‏ں یکساں قدرت حاصل تھی،لائق ذکر استاداں د‏‏ی لسٹ وچ چند ناں ایہ نيں، ثابت البنانی،حسن البصری،محمد بن سیرین ،سعید بن ابی عروبہ،عبداللہ ابن القاسم اورعامر بن عبدالواحد الاحول اورخود انہاں دے تلامذہ وچ ابو اسحاق الفزاری،عبداللہ ابن المبارک ،عیسیٰ بن یونس اورمحمدبن کثیر المصیصی وغیرہ مشہور نيں۔ [۷]

ثقاہت

سودھو

انہاں د‏‏ی ثقاہت اُتے علماء دا اتفاق اے سفیان ثوری کہندے نيں:کان ابن شوذب من ثقات مشائخنا[۸] علامہ ذہبی ،صدوق امام من طبقۃ الاوزاعی اورحافظ ابن حجر صدوق عابد لکھدے نيں [۹]یحییٰ بن معین ابن عمار اورامام احمدؒ نے وی انہاں نو‏‏ں ثقہ قرار دتا اے [۱۰]ائمہ صحاح نے وی توثیق کردے ہوئے انہاں د‏‏ی روایتاں نقل کيتی نيں،ابن حبان نے کتاب الثقات وچ وی انہاں دا ذکر کيتا ا‏‏ے۔

وفات

سودھو

بروایت صحیح ۱۵۶ھ وچ رحلت فرمائی [۱۱]تے وفات دے وقت 70 سال د‏‏ی عمر سی۔ [۱۲]

حوالے

سودھو
  1. (تہذيب التہذيب:۵/۲۵۵)
  2. (معجم البلدان:۲/۲۶۳)
  3. (تقریب التہذیب:۱۰۴)
  4. (میزان الاعتدال:۲/۴۶)
  5. (العبر فی خبر من غبر:۱/۲۲۵)
  6. (تہذيب التہذيب:۵/۲۵۵)
  7. (تہذيب التہذيب:۵/۲۵۵)
  8. (ایضاً)
  9. (میزان الاعتدال:۲/۴۶ وتقریب التہذیب:۱۰۴)
  10. (خلاصہ تذہیب تہذیب الکمال:۲۰۱)
  11. (تہذيب التہذيب:۵/۲۵۶)
  12. (العبر فی خبر من غبر:۱/۲۲۵)