عالمی چڑی دن ہر سال 20 مارچ نوں منایا جاندا اے۔[۱][۲] چڑی اک اجیہا پنچھی اے جس دا پنجابی سبھیاچار وچّ اہم تھاں اے۔ لوک گیتاں وچّ وی چڑی دا ذکر آؤندا اے۔ چڑی اک بہت ہی پرامن پکھی اے۔ اسے کارن چڑی دی تُلنا پنجابی کڑی نال کیتی گئی اے۔

مادہ چڑی اپنے بچے نوں کھانا دندی ہوئی
عالمی چڑی دن تے چڑی دا گھر

گیتاں وچّ چڑیاں

سودھو

کڑی دے ویاہ موقعے گیت گا کے چڑیاں نوں یاد کیتا جاندا اے۔ پنجاب دی کوئل سریندر کور ولوں گائے مشہور گیت وچّ وی چڑیاں دا ذکر اے جویں "‘ساڈا چڑیاں دا چمبا وے بابل اساں اڈّ جانا۔’" گرو ارجن دیو صاحب نے وی امرت ویلے چڑیاں دے چہکن بارے ورنن(ذکر) کیتا اے۔

ذاتیاں اتے اکار(سائز)

سودھو

عالمی پدھر تے چڑیاں دیاں کلّ 24 پرجاتیاں پائیاں جاندیاں نیں۔ ایہہ اک 5-6 انچ آکار دا چھوٹا پکھی اے جو دانے، کیڑے-مکوڑے، بیج وغیرہ کھا کے گزارا کردی اے۔ چڑیاں عامَ کرکے پنڈاں اتے شہراں وچّ گھراں دیاں بالے والیاں چھتاں، جھاڑیاں وچّ چھوٹے-چھوٹے تنکیاں اتے گھاہ-پھوس نال آلنے بنا کے رہندیاں نیں۔ نر چڑی دا آکار مادہ چڑی نالوں وڈا ہندا اے۔ مادہ چڑی 5-7 انڈے دندی اے اتے 14-17 دناں بعد بوٹ نکل آؤندے نیں جو دیکھن نوں بہت سوہنے لگدے نیں۔

چڑیاں دی ہوند نوں خطرہ

سودھو
  1. چڑیاں دی ہوند نوں سبھ توں ودھ خطرہ موبائیل فون دے ٹاوراں وچوں نکلدیاں لہراں توں اے۔ تکنیک ایجاد کیتی جا سکدی اے جس نال ٹاوراں وچوں نکلن والیاں ترنگاں دا چڑیاں تے اثر نہ ہووے۔
  2. سمیں دے نال جھاڑیاں/درختاں دی جگہ اجیہے درختاں نے لے لئی ہے جس اپر چڑیاں اپنا آلنا نہیں بنا سکدیاں۔ اجیہے درخت لاؤن دی ضرورت اے جس اپر چڑیاں آلنے بنا سکن۔
  3. شہراں وچّ گھراں دے وہڑیاں وچّ مصنوعی لکڑ دے بکسے دے آلنے بنا کے ٹنگنے چاہیدے نین۔ اجیہا کرن نال پنچھیاں خاص کرکے چڑیاں نوں رین بسیرا مہیا کروایا جا سکدا اے۔
  4. عالمی چڑی دن تے سکولاں اتے کالجاں وچّ سیمینار، پینٹنگ مقابلے کروا کے بچیاں وچّ اس ختم ہو رہے پنچھی نوں بچاؤن لئی چیتنا پیدا کرنی چاہیدی اے۔ اس کم لئی غیر-سرکاری سنگٹھناں(تنظیماں) دا سہیوگ(مدد) وی لیا جا سکدا اے۔
  5. منکھ(انسان) دی جیون شیلی(لائف سٹائل) وچّ آئے بدلاء، کساناں ولوں پیداوار وچّ وادھا کرن دے لئی انہیواہ کیمیائی زہراں دی ورتوں کرن، موبائیلاں دی ودھ رہی ورتوں اتے خوراک دی گھاٹ کارن چڑیاں دا وجود خطرے وچّ پے گیا اے۔
  6. جیکر اس پنچھی دی پرجاتی ختم ہو گئی تاں بَھوِکھ(مستقبل) دی پیڑھی چڑی نوں فوٹواں وچّ ہی دیکھیا کریگی۔

لوکاں اندر چیتنتا پیدا کرو

سودھو

اج اسیں ‘عالمی چڑی دن’ منا کے لوکاں اندر چیتنتا پیدا کریئے تاں جو اس معصوم پنچھی دی ختم ہو رہی پرجاتی نوں بچایا جا سکے۔

حوالے

سودھو

باہرلے جوڑ

سودھو

سانچہ:عالمی دن