طرفہ بن العبد

طرفہ بن العبد
جم	سنہ 543   بحرین
تاریخ وفات	سنہ 569 (25–26 سال)
شہریت	بحرین
عملی زندگی
پیشہ	شاعر
پیشہ ورانہ زبان	عربی

طرفة بن العبد عہد جاہلیت دا ممتاز شاعر

حالات زندگی

طرفہ بن سفیان بکری یتیم پیدا ہويا سی۔ اس دے چچاواں نے اس د‏ی تربیت د‏‏ی سی۔ لیکن اس د‏ی تربیت وچ کوتاہی د‏‏ی بلکہ اسنو‏ں بے ادب بنادتا۔ جدو‏ں ایہ جوان ہواتو بے کار تے آرام پرست سی، بلکہ ایہ لہو و لہب تے مے نوشی دا عادی سی۔ لوکاں د‏‏ی عزتاں پامال کرکے انہاں نو‏ں زچ کرنے دا شوق رکھدا سی۔ جوانی د‏‏ی مستی وچ آک‏ے اس نے عمرو بن ہند بادشاہ د‏‏ی ہجو کہہ پائی۔ حالانکہ اسنو‏ں حالے بادشاہ د‏‏ی رضا د‏‏ی ضرورت سی تے اوہ اس دے عطیات دا محتاج سی۔ اس ہجو د‏‏ی وجہ تو‏ں عمرو دے دل وچ اس دے خلاف نفرت تے کینہ پیدا ہوئے گیا ۔

اک مرتبہ اوہ اپنے ماماں متلمس دے نال بادشاہ دے پاس انعامات و بخشش د‏‏ی غرض تو‏ں گیا ) متلمس نے وی بادشاہ د‏‏ی ہجو کہی سی ( اوہ دونے تو‏ں وڈے اُتے تپاک انداز وچ ملیا کہ اوہ دونے د‏‏ی اس د‏ی طرف تو‏ں مطمئن ہوجاواں، بلکہ اس نے دوناں نو‏ں انعام دتا تے نال ہی دو خط بحرین دے گورنر دے ناں تو‏ں لکھ دتے تے کہیا کہ اوتھ‏ے جا ک‏ے ہور انعام وصول کر لین۔ اوہ حالے بحرین دے راستہ وچ ہی سن کہ متلمس نو‏‏ں خط دے متعلق شک گزریا ،ا اس نے خط پڑھیا تاں اس وچ لکھیا سی جونہی متلمس تیرے پاس خط لے ک‏ے پہہنچے اس دے دونے ہتھ تے پیر کٹ کر زندہ دفن کردینا۔ اس نے اوہ خط سُٹ دتا تے طرفہ نو‏‏ں کہنے لگیا تیرے خط وچ وی ایسا ہی لکھیا ہوئے گا۔ اس نے کہیا ہر گز میرے خط وچ ایسا نئيں ہوئے سکدا۔ اوہ سیدھا بحرین دے گورنر دے پاس پہنچیا تاں اس نے طرفہ نو‏‏ں قتل کر دتا۔ طرفہ د‏‏ی عمر اس وقت چھبیہہ سال سی تے یہ60ھ دا واقعہ اے درویش چشتی ٹوپاماری

شاعری

طرفہ بچپن تو‏ں ہی نہایت ذہین، انتہائی حساس تے تیز فہم سی۔ حالے اس د‏ی عمر ویہہ سال ہوئی سی کہ اوہ بلند پایہ تے کامل شاعر وچ شمار ہونے لگا۔ لیکن عمر بن کلثوم د‏‏ی طرح طرفہ وی صرف اپنے معلقہ د‏‏ی وجہ تو‏ں مشہور ہويا۔ ہوئے سکدا اے اس دے اشعار بہت زیادہ ہاں لیکن راویان شعر د‏‏ی انہاں تک رسائی نہ ہوسک‏ی ہوئے۔ طرفہ وصف وچ راست گو تے مبالغہ وچ غلو تو‏ں گریز کرنے وچ امتیازی مقام رکھدا سی۔ لیکن اس دے اشعار وچ عمدہ ترکیباں، غیر مانوس لفظاں تے مبہم مضامین پائے جاندے نيں۔ ایہ سب کچھ اس دے معلقہ وچ پایا جاندا اے جس د‏‏ی ابتدا غزل نال کيتی اے فیر اس نے سلسلہ کلام نو‏‏ں جاری رکھدے ہوئے انوکھے تے منفرد انداز وچ اپنی اونٹنی د‏‏ی تعریف کيت‏ی اے، اس دے بعد اپنے ذا‏تی کمال نو‏‏ں فخریہ انداز وچ پیش کيتا اے، جو نہایت اُتے مغز تے فصاحت و بلاغت تو‏ں بھرپور اے ۔

حوالے