شیخ محمد
شیخ محمد | |
|---|---|
 | |
| ذاتی | |
| پیدائش | 1560 وہیرا، تعلقہ اشٹی، ضلع بیڑ، ریاست مہاراشٹر |
| وفات | 1650 (عمر 89–90) ان کيتی جائے وفات دو نيں، اک شری گونڈہ (ضلع احمد نگر) دوسری انہاں دی پیدائش دی جگہ |
| مذہب | ہندومت |
| فلسفہ | ادویت |
| مرتبہ | |
| گرو | چنگا بودھالے |
| ادبی کام | یوگا سنگرام، ابھنگ عقیدت دی شاعری |
| اعزازات | سنت (ولی) |
شیخ مُحمد (1560–1650) نوں شیخ مَحَمد، سید شیخ مَحَمد قادری، شیخ محمد شری گونڈیکر، شیخ مَحَمد بابا وی کہیا جاندا اے۔ اوہ اک مسلم سنت تے شاعر سن جنہاں دی عزت ہندو وی کردے نيں۔ اوہ مراٹھی بولی دے سب توں مشہور مسلمان شاعر نيں۔[۱] انہاں نے ”یوگا سنگرام“ لکھی اے۔
پسِ منظر سودھو
شیخ محمد دی پیدائش تے ساری زندگی شری گونڈا وچ بسر ہوئی جو ہندوستان وچ مہاراشٹر وچ واقع اے۔ انہاں دے والد راج محمد سن جو قادری صوفی سن ۔ انہاں دے گرو ہندو ویشنو مت (ایسا ہندو فرقہ جو بھگوان وشنو دی پوجا کردا اے ) نال تعلق رکھنے والے چنگا بودھالے سن جو جناردن سوامی دے وی گرو سن جو اک ناتھ دے گرو سن ۔ چنگا بودھالے نوں صوفی روایات دے مطابق سعید چنگا صاحب قادری وی کہیا جاندا اے۔ انہاں نوں ہندو بھگوان دتاتریا دا اوتار منیا جاندا اے جو شیخ محمد دے والد دے شاگرد سن ۔[۲][۳]
تعلیمات تے کم سودھو
شیخ محمد یوگا سنگرام، پونا وجیا، نش کلنک پربودھ تے گیان سجے وغیرہ دے مصنف وی نيں۔[۴] انہاں دیاں لکھتاں وچ ہندو بھکتی تے مسلم صوفی روایات واضح دکھادی دیندی نيں۔ شیخ محمد ہندو فلسفے وچ ادویت ویدانت مکتبِ فکر توں متاثر سن ۔[۱] انہاں دی تحاریر وچ بھکتی تحریک توں متعلق انہاں دی معلومات ظاہر ہُندی نيں۔[۱]
یوگا سنگرام 1645 وچ لکھی گئی تے اس وچ 2،319 نظماں شامل نيں تے اسنوں شاہکار دا درجہ حاصل اے۔[۲] انہاں دی فلسفیانہ تخلیقات دا بنیادی نکتہ ‘خدا دی پہچان تے اس دے تجربے دے لئی روح دی جدوجہد‘ اے۔[۳]
شیخ محمد ہندو صحیفاں جداں کہ پران تے ہور صحائف دے فلسفے توں مثالاں دیندے نيں۔ یوگا سنگرام وچ ہندو بھگواناں رام، کرشن (دونے ہی وشنو دی شکلیاں ناں)، وشنو تے شیو دے حوالے موجود نيں۔ اس دے تمام اٹھارہ ابواب گنیش دی پوجا توں شروع ہُندے نيں۔ اُتے شیخ محمد دی تحاریر وچ توحید اُتے مبنی عقائد ملدے نيں جو اسلام دی بنیاد نيں۔ شیخ محمد خدائے واحد دی تبلیغ کردے نيں۔[۱][۵]
یاد سودھو
مہاراشٹر وچ شیخ محمد نوں سنت شاعر دے طور اُتے تے بھکتی تحریک دی وجہ توں یاد رکھیا جاندا اے۔ صوفی شاعر رام داس جو کٹر ہندو تے شیخ محمد دے ہمعصر سن، نے وی شیخ محمد نوں وڈا سنت منیا اے۔[۳]
شیخ محمد نوں مسلمان سنت شاعر کبیر دا اوتار منیا جاندا اے۔[۲] کبیر مسلمان سنت شاعر سن جنہاں اُتے رام دا سایہ سی تے رام وشنو دے اوتار وی سن ۔ شیخ محمد وشنو دی اک ہور صورت دے عقیدت مند سن ۔[۶]
حوالے سودھو
- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ ۱.۳ Shankar Gopal Tulpule (1979). A History of Indian Literature: Modern Indo-Aryan literatures. Classical Marathi literature : from the beginning to A.D. 1818. Otto Harrassowitz Verlag, 377–378. ISBN 978-3-447-02047-3.
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ Antonio Rigopoulos (1985). Dattatreya: The Immortal Guru, Yogin, and Avatara: A Study of the Transformative and Inclusive Character of a Multi-faceted Hindu Deity. SUNY Press, 137, 157. ISBN 978-1-4384-1733-2.
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ (2001) Hinduism reconsidered. Manohar, 141, 142, 149. ISBN 978-81-7304-385-7.
- ↑ Ramesh Chandra Majumdar. The History and Culture of the Indian People 7. G. Allen & Unwin, 580.
- ↑ Brajadulal Chattopadhyaya (2005). Studying Early India: Archaeology, Texts, and Historical Issues. Orient Blackswan, 209. ISBN 978-81-7824-143-2.
- ↑ J. S. Grewal (2006). Religious Movements and Institutions in Medieval India. Oxford University Press, 151. ISBN 978-0-19-567703-4.