شجاع بن الولید
شجاع بن الولید | |
---|---|
جم |
|
وفات |
|
رہائش | کوفا |
اولاد | ولید بن شجاع |
عملی زندگی | |
پیشہ | محدث |
باب اسلام | |
ترمیم |
ناں ونسب
سودھوشجاع نام،ابوبدرکنیت،والد دا اسم گرامی ولید اورجدامجد دا قیس سی[۱]کوفہ دے خاندان بنو کندہ دی اک شاخ سکون بن اشرس توں نسبی تعلق رکھدے سن ،اسی باعث سکونی اورکوفی دی نسبتاں توں شہرت پائی۔ [۲]
وطن
سودھوانہاں دا آبائی وطن کوفہ سی تے اوتھے پیدا وی ہوئے،لیکن فیر بغداد وچ مستقل سکونت اختیار کرلئی سی۔ [۳]
فضل وکمال
سودھوشیخ شجاع نوں نہ صرف دنیائے علم وفن ہی وچ ممتاز مقام حاصل سی ؛بلکہ اوہ عبادت وریاضت اورتقویٰ وصالحیت وچ وی بلند مرتبہ سن، ابن ناصر الدین کہندے نيں کہ: کان ثقۃ ورعاً عابداً متقناً [۴] وہ ثقہ،متقی اورعابد سن ۔ حافظ ذہبی رقمطراز نيں: کان من صلحاء المحدثین وعلمائھم [۵] اوہ صلحاء محدثین اورعلماء وچ سن ۔
شیوخ وتلامذہ
سودھوانہاں نے جنہاں شیوخ حدیث توں استفاضہ کیہ انہاں وچ اسماعیل بن ابی خالد،یحییٰ بن سعید الانصاری،سلیمان بن مہران الاعمش موسیٰ بن عقبہ،ہاشم بن ہاشم بن عتبہ، عمر بن محمد،ابو خالد الدولائی،زیاد بن خثیمہ ،زہیر بن معاویہ،لیث بن سعد،مغیرہ بن مقسم،عطاء بن السائب،عبیداللہ بن معاویہ دے ناں خصوصیت توں لائق ذکر نيں [۶] اوران دے صاحبزادے ولید دے علاوہ مسلم بن ابراہیم ،یحییٰ بن ایوب، یحییٰ بن معین،احمد بن حنبل،ابو عبید قاسم بن سلام،زہیربن حرب، علی بن المدینی،محمد بن اسحاق الصاغانی،محمد بن عبیداللہ بن محمد بن ایوب المحرمی،سعدان بن بصر، اسحاق بن راہویہ، انہاں دے نامور تلامذہ وچ شمار ہُندے نيں۔ [۷]
پایہ مرویات
سودھوامام شجاع دی مرویات دے بارے وچ علماء کافی اختلاف رکھدے نيں،لیکن انہاں دے صلاح وتقویٰ اُتے تقریباً سب نوں اتفاق اے ،مروزی دا بیان اے کہ ميں نے امام احمد ابن حنبل توں دریافت کیا، کيتا ابو بدر شجاع ثقہ نيں؟انہاں نے فرمایا: ارجوا ان یکون سدوقاحابس الصالحین [۸] مینوں امید اے کہ اوہ صدوق ہون گے اس لئی کہ انہاں نے صلحاء دی صحبت اٹھائی اے۔ امام احمد دا اک قول ایہ وی منقول اے کہ: کان شیخاً صالحاً صدوقاً [۹] شیخ شجاع صالح اورصدوق سن ۔ استوں علاوہ ابن معین،ابوزرعہ تے عجلی وی انہاں دی روایات نوں قابلِ حجت اورثقہ قرار دیندے سن ،ابن حبان نے کتاب الثقات وچ انہاں دا نمایاں ذکر کيتا اے ؛لیکن محدث ابو حاتم وغیرہ دی رائے اے کہ اوہ قبولِ روایت دے معاملہ وچ غیر محتاط سن ۔ اس لئی انہاں دی مرویات نوں حجت بنانا صحیح نئيں،مگر بااں ہمہ ابو حاتم معترف نيں کہ: عندہ عن محمد بن عمراحادیث صحاح [۱۰] انہہاں دے پاس محمد بن عمر دی بہت ساریاں صحیح احادیث دا ذخیرہ سی۔
کثرتِ عبادت
سودھوانہاں دی عبادت وریاضت دی کثرت دا ایہ عالم سی کہ امام سفیان ثوری جداں ثقہ بزرگ وی انہاں لفظاں وچ اس دی شہادت دیتےہاں: لیس بالکوفۃ اعبدمنہ [۱۱] کوفہ وچ انہاں توں وڈا عابد نہ سی۔ حافظ ابن حجرؒ ناقل نيں کہ اوہ ورع وتقویٰ وچ نہایت بلند مقام رکھدے سن اورکثرت توں نمازاں پڑھدے سن ۔ [۱۲]
وفات
سودھوماہ رمضان المبارک ۴۰۴ھ وچ بایامِ خلافت مامون الرشید وفات پائی۔ [۱۳]