سیلامینڈر
سیلامینڈر Salamander دور: Jurassic–present | |
---|---|
اسمیاتی درجہ | order [۱][۲] |
جماعت بندی | |
مملکت: | جانور |
جماعت: | جلتھلی (Amphibia) |
ذیلی جماعت: | لسئیمپھیبیا (Lissamphibia) |
طبقہ: | Caudata سکوپولی، 1777 |
سائنسی نام | |
Caudata[۱][۲][۳] Gotthelf Fischer von Waldheim ، ۱۸۱۳ | |
Cryptobranchoidea Sirenoidea |
|
| |
ترمیم |
سیلامینڈر (Salamander) جلتھلی جانوراں دیاں لگپگّ 500 نسلان دا اک عامَ نام اے۔ ایہناں نوں عامَ طور تے ایہناں دے پتلے سریر، چھوٹی نکّ اتے لمی پوچھ، ایہناں دیاں چھپکلی-ورگیاں خاصیتاں نال پچھانیا جاندا اے۔ اج اسدیاں نسلاں سائنسی نام اروڈیلو دے تحت آؤندیاں ہن۔ سیلامینڈر دی موجودگی شمالی نصف کرہ وچ سبھ توں ودھ اے اتے زیادہتر قسماں ہولرکٹک ایکوزن وچ ملدیاں ہن، اتے نوَ-تپتکھنڈی کھیتر وچ وی کجھ پرجاتیاں موجود ہن۔
زیادہتر سیلامینڈراں دے اگلے پیراں وچ چار اتے پچھلے پیراں وچ پنج انگلیاں ہندیاں ہن۔ اوہناں دی نم جلد عامَ طور اتے اوہناں نوں پانی وچ جاں اسدے قریب جاں کجھ سرکھیا دے تحت (جویں کہ نم ستا)، اکثر اک گلے ستھان وچ موجود آواساں وچ رہن لایق بناؤندی اے۔ سیلامینڈراں دیاں کجھ پرجاتیاں اپنے پورے جیون دور وچ پوری طرحاں نال جلی ہندیاں ہن، کجھ وچ وچ پانی وچ رہندیاں ہن اتے کجھ بالغ دے طور تے بالکل ستھلی ہندیاں ہن۔ حالانکہ ایہہ اک انوٹھی گل اے کہ ایہہ اپنے کھوئے ہوئے انگاں اتے سریر دے ہور حصیاں نوں پھیر پیدا کرن دے اہل ہندے ہن۔ کھوجکرتاواں نے سمبھاوت انسانی میڈیکل ایپلیکیشناں، جویں کہ دماغ اتے ریڑھ دی ہڈی دی سٹّ دے علاج جاں دل دی سرجری دی رکوری دے دوران نقصان دہ داغاں توں روکتھام کرن لئی انوکھے مڑقیام کارجاں نوں ریورس انجینیئر کرن دی امید کیتی اے۔[۴]
کئی سیلامینڈر مقابلتاً کافی چھوٹے ہندے ہن، لیکن کجھ اپواد وی ہندے ہن۔ ایہناں دے اکار دے پھلار دی پوچھ سمیت دی کل لمبائی 2.7 سینٹیمیٹر (1.1 انچ) والے بوہت زیادہ چھوٹے سیلامینڈراں توں لے کے وڈا چینی سیلامینڈراں تک ہندا اے، جنہاں دی لمائی 1.8 میٹر (5.9 فٹ) اتے بھار 65 کلوگرام (2,300 اونس) تک ہو سکدا اے۔ حالانکہ زیادہتر 10 سینٹیمیٹر (3.9 انچ) اتے 20 سینٹیمیٹر (7.9 انچ) دے وچکار دی لمائی دے ہندے ہن۔ سیلامینڈر وڈے ہون دے نال اپنی توچا دی باہری تہہ (ایپڈرمس) نوں اتار دندے ہن اتے استوں نکلن والی کنج نوں کھا جاندے ہن۔[۵][۶][۷]
سیلامینڈر دیاں وکھ وکھ پرجاتیاں وچ ساہ دا عمل وکھ وکھ پرکار نال ہندی اے۔ جنہاں پرجاتیاں وچ پھیپھڑے نہیں ہندے ہن اوہ گلپھڑیاں دے زریعہ نال ساہ لیندے ہن۔ بہتے معاملیاں وچ ایہہ باہری گلپھڑے ہندے ہن جو ایہناں دے سر دے دونوں طرف کلغیاں دی طرحاں وکھائی دندے ہن، حالانکہ ایمپھیوماس وچ آتنرک گلپھڑے اتے گلپھڑیاں دے چھید ہندے ہاں۔ کجھ تھلی سیلامینڈراں وچ اجیاے پھیپھڑے ہندے ہن جنہاں دی ورتو ساہ لین وچ ہندی اے، حالانکہ ایہہ تھندھاریاں وچ پائے جان والے زیادہ جٹل انگاں دے الٹ آسان اتے تھیلینما ہندے ہن۔ کئی پرجاتیاں جویں کہ اولم وچ بالغاں ہون تے پھیپھڑے اتے گلپھڑے دونوں ہندے ہن۔
ونڈ کرن
سودھوکورڈاٹا آرڈر (نسل) نال متعلق دس پرجاتیاں موجود ہن جنہاں نوں تن سب-آرڈراں وچ ونڈیا گیا اے۔ نیوکاڈاٹا طبقہ دا استعمال اکثر کرپٹوبرینکوائڈیا اتے سیلامینڈرائڈیا نوں سرینوئڈیا نالوں وکھ کرن لئی کیتا جاندا اے۔
کرپٹوبرینکوائڈیا (وشالدیہ سیلامینڈر) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پروار (فیملی) | عام نام | نسل دے اداہرن | اداہرن فوٹو | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
کرپٹوبرینکائڈی | وشالدیہ سیلامینڈر | ہیلبینڈر (کرپٹوبرینکس ایلگینیئیسس) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ہائنوبیڈی | ایشیاٹک سیلامینڈر | ہائڈا سیلامینڈر (ہائنوبیئس کمری) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
سیلامینڈروئڈیا (انت سیلامینڈر) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ایمبسٹومیٹڈی | مول سیلامینڈر | ماربلڈ سیلامینڈر (ایمبسٹوما اوپیکم) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اینپھیومڈی | اینپھیوماس جاں کانگو ایل | دو پنجیاں والے ایمپھیوما (ایمپھیوما مینس) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ڈائکینپٹوڈونٹڈی | پرشانت کھیتری وشالدیہ سیلامینڈر | پرشانت کھیتری وشالدیہ سیلامینڈر (ڈائکینپٹوڈون ٹینیبروسس) | فائل:Coastal Giant Salamander ، Dicamptodon tenebrosus.jpg | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پلیتھوڈونٹڈی | پھیپھڑارہت سیلامینڈر | ریڈ بلیک سیلامینڈر (پلیتھوڈون سینیریئس) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پروٹیڈی | مڈپپیج اتے اولنس | اولم (پروٹئس اینگونس) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
رائکوٹرائٹونڈی | ٹورینٹ سیلامینڈر | سدرن ٹورینٹ سیلامینڈر (رائکوٹرائٹون ویرائگیٹس) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
سیلامینڈرڈی | نیوٹ اتے اصلی سیلامینڈر | الپائن نیوٹ (ٹرائٹرس ایلپیسٹرس) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
سائرینوئڈیا (سائرینس) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
سائرینڈی | سائرینس | گریٹر سائرین (سائرین لیسرٹینا) |
ہورویکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ عنوان : Integrated Taxonomic Information System — شائع شدہ از: ۲۰۰۹
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ full work available at URL: http://www.mapress.com/zootaxa/2011/f/zt03148p055.pdf — مصنف: David C. Blackburn تے David B. Wake — عنوان : Class Amphibia Gray, 1825 — صفحہ: 39–55 — شائع شدہ از: Animal Biodiversity: An Outline of Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness
- ↑ سانچہ:قيمة ويكي بيانات/مرجع كائن
- ↑ http://www.livescience.com/34513-how-salamanders-regenerate-lost-limbs.html
- ↑ Lanza, B.، Vanni, S.، & Nistri, A. (1998). in Cogger, H.G. & Zweifel, R.G.: Encyclopedia of Reptiles and Amphibians. San Diego: Academic Press, 60–68. ISBN 0-12-178560-2.
- ↑ «Digitally tagging and releasing».
- ↑ «International Giant Salamander Protection Site». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۱-۰۱-۲۸. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۳-۱۳.