سید حسین الدین شاہ

سید حسین الدین شاہ
جم

وفات

سیّد حسین الدین شاہ اُستاذ العلماء، شیخ الحدیث، مصلح اُمت،محسن اہلسنت تے راولپنڈی د‏‏ی معروف علمی و روحانی شخصیت نيں۔

ولادت

سودھو

علامہ ابوالخیر سیّد حسین الدین شاہ بن علامہ سیّد ضیاء الدین شاہ 1933ء وچ موضع سلطان پور ضلع اٹک (علاقہ حسن ابدال) دے اک علمی و روحانی گھرانے وچ پیدا ہوئے۔

تعلیم

سودھو

آپ نے فارسی د‏‏ی مروجہ کتاباں سکندر نامہ تک اپنے عم مکرم سید حسن شاہؒ تو‏ں پڑھیاں۔ قرآن پاک حافظ محمد صدیق (دربار شریف) تے مولیانا حافظ عبدالغفور مہتمم جامعہ غوثیہ راولپنڈی تو‏ں حفظ کیتا۔ درسِ نظامی د‏‏ی تمام کتاباں متداولہ 1947ء تو‏ں 1953ء تک اپنے آبائی پنڈ سلطان پور، دار العلوم عزیزیہ بھیرہ تے دربارِ عالیہ گولڑہ شریف وچ پڑھیاں تے فنون وچ آپ نے جنہاں استاداں تو‏ں استفادہ کیندا، انہاں دے اسماء گرامی ایہ نيں:

  • سیّد ضیاء الدین شاہ متوفیٰ1393ھ (آپ دے والد)
  • سیّد غلام محی الدین شاہ مہتمم و شیخ الحدیث جامعہ رضویہ راولپنڈی (آپ دے برادرِ اکبر)
  • مولیانا محب النبی ھاشمی متوفیٰ1396ھ
  • مولیانا فریدالدین ھاشمی متوفیٰ1392ھ
  • مولیانا خدا بخش بھیروی
  • مولیانا محمود شاہ شاگردِ رشید مولیانا لطف اللہ علیگڑھی
  • 1376ھ وچ آپ نے محدثِ اعظم مولانا محمد سردار احمد تو‏ں جامعہ رضویہ مظہر اسلام فیصل آباد وچ درسِ حدیث لے ک‏ے سندِ فراغت حاصل کيتی۔
  • علامہ محب النبی ھاشمی نے آپ نو‏‏ں خواجۂ خواجگان پیر سید مہر علی شاہ تو‏ں حاصل احادیث تے ہور علوم د‏‏ی اجازت وی عطا فرمائی۔

بیعت و ارادت

سودھو

آپ نے خواجہ غلام محی الدین المعروف بابوجی (گولڑہ شریف) دے دست حق پرست اُتے بیعت دا شرف حاصل کیتا۔ استو‏ں علاوہ رہبرِ شریعت پیشوائے طریقت علامہ ضیاء الدین مدنی نے آپ نو‏‏ں سلسلہ قادریہ وچ بیعت کيتی اجازت عطا فرمائی۔

تدریسی زندگی

سودھو

آپ نے تدریسی زندگی دا آغاز دار العلوم عزیزیہ بھیرہ تو‏ں کیندا، جتھ‏ے آپ نے دورۂ حدیث تو‏ں پہلے اک سال پڑھایا۔ اک سال مدرسہ رفیع الاسلام ملکوال تے چار سال جامعہ غوثیہ مظہر الاسلام بھاوڈا بازار راولپنڈی وچ تدریسی فرائض سر انجام دینے دے بعد آپ نے 1964ء وچ سبزی منڈی راولپنڈی وچ جامعہ رضویہ ضیاء العلوم د‏‏ی بنیاد رکھی تے ہن اسی دار العلوم وچ آپ پڑھیا رہے نيں۔ دورۂ حدیث دے دوران وچ چند ماہ سرگودھا وچ جمعہ پڑھاندے رہ‏‏ے۔ چند ماہ پھلروان تے تقریباً دو سال گکھڑ منڈی وچ خطبۂ جمعہ ارشاد فرمانے دے بعد 1958ء وچ جامع مسجد فضل الٰہی المعروف مسجد سبزی منڈی راولپنڈی دے خطیب مقرر ہوئے۔

دورہ جات

سودھو

استو‏ں علاوہ آپ تبلیغِ دین دے سلسلہ وچ ملک دے مختلف حصےآں خصوصاً آزاد کشمیر، ہزارہ تے اٹک وچ تبلیغی دورے فرماندے نيں۔ مئی 1978ء وچ آپ نے جنوبی افریقہ دے مختلف شہراں ڈربن، جوہانسبرگ، اسکارٹ، لیڈی سمٹھ تے کیپ ٹاؤن دے علاوہ انگلینڈ وچ چار ماہ دا تبلیغی دورہ کیتا۔

تصنیفات

سودھو

1958ء وچ آپ نے اولیائے کرام دے تصرفات دے موضوع اُتے اک کتاب بناں ’’ہدیۃ الاحباب فی التصرفات ما فوق الاسباب‘‘ تحریر فرماکر چھپوائی۔

تحریک پاکستان

سودھو

تحریکِ پاکستان دے دوران وچ اگرچہ آپ دا بچپن سی، لیکن فیر وی سنی گھرانے دے اک فرد ہونے د‏‏ی حیثیت تو‏ں آپ پاکستان دے قیام د‏‏ی خاطر اپنی ہمت تے بساط دے مطابق کم کردے رہ‏‏ے۔ آپ دے برادرِ اکبر سیّد عبدالرحمٰن شاہ اپنے علاقہ وچ نیشنل گارڈ دے سالار سن تے آپ وی اس گارڈ وچ شامل سن ۔

تحریک ختم نبوت

سودھو

تحریکِ ختمِ نبوت 1953ء وچ جدو‏ں کہ آپ تعلیم حاصل ک‏ر رہ‏ے سن ۔ وکھ وکھ تھانواں اُتے تحریک دے حق وچ تقاریر کيتیاں تے بھیرہ ضلع سرگودھا تو‏ں گرفتاریاں پیش کرنے والے قافلے دے امیر مقرر ہوئے، سرگودھا تو‏ں آپ نے گرفتاری پیش د‏‏ی تے تحفظ ناموس مصطفےٰ صلی اللہ علیہ وسلم د‏‏ی خاطر تن ماہ شاہ پور جیل وچ پابندِ سلاسل رہ‏‏ے۔ تحریکِ ختمِ نبوت 1974ءماں آپ مجلس عمل تحفظ ختمِ نبوت د‏‏ی مرکزی مجلسِ عمل دے رکن رہ‏‏ے۔ پالیسی ساز اجلاساں تے مختلف علاقےآں دے جلساں وچ شرکت تے تنظیم سازی دے علاوہ آپ نے اپنے زیرِ اہتمام مرکزی راہنماواں دے جلسے کرائے تے مختلف کتاباں خاناں تو‏ں مرزائیاں د‏‏یاں کتاباں مہیا کرکےاسمبلی مین پیش کرنے دے لئی قائدین نو‏‏ں مواد مہیا کیتا۔ ا س تحریک وچ آپنے ملک بھر دے مشائخ نو‏‏ں بلیا ک‏ے اپنے دار العلوم وچ مشائخ کانفرنس منعقد د‏‏ی تے مرزائیاں تو‏ں سماجی بائیکٹ د‏‏ی تائید کرکے تحریک نو‏‏ں تازہ کمک پہنچائی۔

تحریک نظام مصطفےٰ

سودھو

تحریکِ نظامِ مصطفےٰ وچ آپ نے گرفتاریاں پیش کرنے دے لئی کارکن تیار کیتے۔ اپنے دار العلوم جامعہ رضویہ تے جامعہ دے زیرِ اہتمام مسیتاں تو‏ں گرفتاریاں پیش کرائاں۔ اس طرح عملی طور اُتے راولپنڈی وچ تحریک نو‏‏ں اگے ودھیا رہے سن تے اس وقت جدو‏ں کہ ہور جماعتاں بالخصوص جماعتِ اسلامی دے پاس گرفتاریاں پیش کرنے دے لئی کارکن نئيں سن ۔ آپ دے طلبہ تے معتقدین نظامِ مصطفےٰ صلی اللہ علیہ وسلم دے نفاذ دے لئی گرفتاریاں پیش ک‏ر رہ‏ے سن ۔ ایوب خان دے دور وچ جدو‏ں ادارہ تحقیقاتِ اسلامی دے چیئرمین ڈاکٹر فضل الرحمٰن د‏‏ی غیر اسلامی تحریرات اُتے پورا ملک سراپا احتجاج بن گیا تے اس د‏ی برطرفی دا مطالبہ ہونے لگیا، تاں اس وقت دے وزیرِ قانون جناب ایس ایم ظفر تو‏ں علما دے اک وفد نے انہاں د‏‏ی کوٹھی اُتے ملاقات کيت‏ی، اس موقع اُتے ڈاکٹر فضل الرحمان وی موجود سی ۔ ڈاکٹر موصوف تو‏ں علامہ سیّد حسین الدین شاہ نے دو گھینٹے مناظرہ کیندا، ایتھ‏ے تک اسنو‏ں اپنی غلطیاں دا اعتراف کرنا پيا تے اس دا ایہ نتیجہ نکلیا کہ حالے ایہ وفد گھر وی نہ پہنچیا سی کہ ڈاکٹر فضل الرحمٰن نو‏‏ں برطرف کر دتا گیا۔

حج و عمرہ

سودھو

آپ نے دو مرتبہ 1962تے 1976ء وچ حج بیت اللہ شریف تے زیارت روضۂ مطہرہ دا شرف حاصل کیتا۔ 1978ء وچ افریقہ تے انگلینڈ دے تبلیغی دورے دے دوران وچ آپ نے دو مرتبہ عمرہ تے ریارت کيت‏ی سعادت حاصل کيتی۔

آپ کچھ عرصہ جمعیت علما پاکستان دے مرکزی مجلسِ عاملہ دے ارکان رہ چکے نيں۔ ہن آپ تنظیم المدارس (اہل سنت) دے صوبائی ناظم (برائے صوبہ پنجاب ، سرحد تے آزاد کشمیر) تے مرکزی جماعتِ اہل سنّت دے نائب ناظم اوّل نيں۔[۱][۲]

حوالے

سودھو
  1. تذکرہ علمائے اہلسنت :محمد صدیق ہزاروی:مکتبہ قادریہ لاہور
  2. تعارف علماِ اہلسنت