سنگٹھن تحریک
سنگٹھن تحریک اک فرقہ وارانہ جماعت جس دا بنیادی مقصد ہندوواں نوں ایسی تعلیم و تربیت توں روشناس کرانا کہ اوہ اپنی حفاظت ،تعلیم و تربیت، نظم و نسق کرنے دے نال نال مخالفین دا اچھی طرح توں مقابلہ کرنا سی۔
بانی تحریک
سودھوسنگٹھن تحریک دا بانی انتہا پسند پنڈت مدن موہن مالویہ سی جس دا مقصد ہندوستان نوں مکمل طورپر ہندوبنانے تے مسلماناں کوایتھے توں نکالنے دے لئی سنگٹھن ورگی اُتے تشدد تحریک دا آغازکیا۔ جس دا مقصد پہلے مسلماناں نوں ہندو (شدھی) بنانااگر اوہ نہ ماناں توا نئيں سنگٹھن یعنی قتل کر نا سی۔[۱]
تحریک دا مقصد
سودھوسنگٹھن تحریک دا مقصد ہندوواں نوں منظم تے اک جنگجو فورس تیار کرکے مسلماناں نال جنگ کرنا سی۔ہندو مہاسبھا بھانويں غیر سیاسی تنظیم سی مگر شدھی تے سنگٹھن تحاریک دی ترغیب اُتے مہاسبھا وی سیاست وچ ملوث ہوئے گئی جس نے مسلم دشمنی وچ کوئی کسر باقی نہ چھڈی۔ ایہ پارٹی مسلم دشمنی وچ اس حد تک اگے بڑھی کہ اس نے اعلان کر دتا کہ مسلمان ہندوستان وچ غیر ملکی نيں جے واپس جانا چاہن تاں بہتر تے جے ہندوستان وچ رہنا چاہن تاں انہاں نوں ہندومت قبول کرنا ہوئے گا۔
تحریک دا آغاز
سودھو1921ء وچ ہندو مہا سبھا قائم ہوئی تے مسلماناں نوں ہندو بنانے دے لئی سنگٹھن دی تحریک شروع کيتی گئی۔ ڈاکٹر مونجے دا کہنا سی کہ 70 ملین مسلمان جنہاں دی تعداد وچ تیزی توں وادھا ہوئے رہیا اے 220 ملین ہندوواں دے لئی شدید خطرہ نيں۔ شہراں تے دیہاتاں وچ سنگٹھن تنظیم دے مراکز بنائے گئے جتھے انتہا پسند ہندو نوجواناں نوں مسلماناں دے خلاف منظم کرنے دے لئی ورزشاں، لاٹھی، خنجر، تلوار تے بندوق استعمال کرنے دی تربیت دتی جانے لگی ۔[۲]