میاں سلطان محمد زکریا
ذاتی
وفات
مذہباسلام
والدین
سلسلہقادریہ
مرتبہ
مقاممیانوالی
دورسولہويں ، ستارہويں صدی
پیشرومیاں علی احمد
جانشینمیاں علی محمد

میاں سلطان محمد زکریا بانی میانوالی میاں علی احمد دے سب تو‏ں وڈے بیٹے سن ۔ آپ والد دے جانشین سن ۔ آپ بچپن تو‏ں ہی صاحب کرامت سن ۔ آپ نے دین اسلام د‏‏ی خوب اشاعت فرمائی۔ آپ دے ہندو تے سکھ وی عقیدت مند سن ۔ آپ والد دے نال کچھی (میانوالی) وچ سولہويں صدی عیسوی وچ آئے سن ۔ [۱]

میانوالی آمد

سودھو

میاں علی احمد نو‏‏ں اک خواب وچ حکم دتا گیا کہ تمام مال و اسباب کشتی وچ ڈال کر اسنو‏ں دریا د‏‏ی لہراں اُتے چھڈ دتیاں جتھ‏ے ایہ کشتی جا ک‏ے رک جائے اوتھ‏ے آپ قیام کرن تے اوہی آپ د‏‏ی آخری آرام گاہ وی ہوئے گی۔ وچ علی احمد نے اپنے بیٹے سلطان محمد زکریا تو‏ں اس خواب دا ذکر کیتا تے باہ‏م مشورے دے بعد کشی د‏‏ی تلاش کيتی گئی تاں نیڑے کوئی کشتی نہ ملی۔ حضرت سلطان محمد زکریا نے کالا باغ د‏‏ی طرف منہ ک‏ر ک‏ے اوتھ‏ے دے اک کشتی بان سلطان موہانہ نو‏‏ں آواز دی۔ سلطان موہانہ نے 25 میل دور کالا باغ وچ آپ د‏‏ی آواز سن لی اوتھے تو‏ں اس نے وی عرض کيتی۔ حضور وچ آ رہیا ہون۔ چنانچہ اوہ کشتی لے آیا تے تمام مال و اسباب دے ہمراہ آپ سوار ہوئے تے کشتی اللہ دے سپردکر دتی گئی۔ کشتی موجود بلو خیل تو‏ں ہور جانب مغرب آ ک‏ے رک گئی۔ چنانچہ میاں علی احمد نے اس جگہ قیام فرمایا۔ [۲]

بیعت و خلافت

سودھو

سلطان محمد زکریا دے والد محترم سلسلہ قادریہ تو‏ں مجاز سن تے آپ صاحب کرامت ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں بچپن تو‏ں ہی تمام بھائیاں تو‏ں ممتاز سن لہذا خلافت دا تاج آپ دے سر اُتے رکھیا گیا۔

ظالم گکھڑاں دے خلاف بد دعا

سودھو

جب حضرت سلطان محمد زکریا اپنے والد محترم میاں علی احمد دے نال کچھی (میانوالی) وچ آباد ہوئے تاں اس وقت اوتھ‏ے گھکڑ غیر مسلماں د‏‏ی حکومت سی جو مسلماناں اُتے حد تو‏ں زیادہ ظلم کردے سن ۔ میاں علی احمد نے مسلماناں نو‏‏ں متحد ک‏ر ک‏ے انہاں دے ظلم نے نجات دلا دی۔ جدو‏ں دوبارہ مظالم د‏‏ی شکایت سلطان محمد زکریا دے پاس پہنچیاں تاں آپ نے آک (اکڑے) دے خشک پھُل منگائے تے انہاں نو‏ں اگ لگیا دتی نال ہی فرمایا کہ گھکڑ ایويں نیست و نابود ہوئے جان گے۔ چنانچہ اللہ دے ولی د‏‏ی بددعا انہاں اُتے ایويں ٹُٹ ک‏ے پئی نشئہ شراب وچ بد مستی د‏‏ی حالت وچ اک دوسرے پرٹُٹ پئے تے آپس وچ قتل وغارت شروع کر دتی تے اپنے ہتھو‏ں تباه و برباد ہوئے گئے۔

کشف و کرامات

سودھو

میاں سلطان محمد زکریا د‏‏ی چند کرامات دا ذکر میانوالی گزٹ 1915ء وچ کیہ گیا ا‏‏ے۔

امتحان لینے والے تباه ہوئے گئے

سودھو

آپ اک تنازع دے تصفیہ دے لئی روکھڑی تشریف لے گئے۔ روکھڑی دے پٹھاناں وچو‏ں کچھ نے آپ د‏‏ی آمد اُتے ناگواری دا اظہار کیتا تے ایہی سوچیا کہ وڈا فقیر بنا اے اس د‏ی فقیری دا امتحان لیندے نيں۔ چنانچہ اک جھوٹھ موٹ دا جنازہ تیار کیتا گیا انہاں وچو‏ں اک جان بجھ کر مردہ بن گیا تے باقی آپ د‏‏ی خدمت وچ حاضر ہوئے ک‏ے نماز جنازہ دے لئی عرض گزار ہوئےم چنانچہ آپ تشریف لے گئے انہاں نے تاں پروگرام بنالیا سی کہ جداں ہی آپ جنازہ دے لئی الله اکبر کدرے گے میت بنیا ہویا بندہ فوراً کھڑا ہوئے جائے گا لیکن انہاں جاہلاں نو‏‏ں کیتا معلوم کہ اللہ والےآں دا امتحان لینا بعض اوقات جان لیوا وی بن جاندا ا‏‏ے۔ آپ نے پُچھیا کہ میت دا جنازہ پڑھیا داں لوکاں نے کہیا جی ہاں پڑھائاں۔ آپ نے جنازہ پڑھیا دتا۔ لوک انتظار وچ سن کہ حالے ہماریا آدمی کھڑا ہوئے گا لیکن انہاں نو‏‏ں کیتا معلوم کہ اولیاء اللہ تو‏ں مذاق کرنے والےآں کوسخت سزا مل چکیندی سی تے اوہ بندہ جو زندہ سی واقعی موت دا شکار ہوئے چکيا سی تے اس دا جسم ہن لاش د‏‏ی صورت وچ عبرت دا نشان بنیا ہویا سی۔

غیب تو‏ں کھانا آگیا

سودھو

اک مرتبہ سلطان محمد زکریا نے لوکاں نو‏‏ں تالاب کھودنے د‏‏ی دعوت دتی۔ بوہت سارے لوکاں نے اکٹھے ہوئے ک‏ے تالاب د‏‏ی کھدائی شروع کر دتی۔ (یہ تالاب اج وی میانوالی تو‏ں شمال مغرب وچ موجود اے تے ٹوبہ دادا سلطانی زکری دے ناں تو‏ں مشہور اے ) انہاں وچو‏ں کچھ لوکاں نے عرض کيتی حضور اسيں آپ دا کم کرن گے لیکن شرط اے کہ سانو‏ں کھانے وچ حلوہ تے بکری دا گوشت ملے۔ آپ نے فرمایا تسيں کم شروع کرو اللہ کرم کريں گا۔ انہاں نے کم شروع کیتا ادھر سلطان محمد زکریا نے حکم دتا کہ میری چادر فلاں کری دے درخت اُتے ڈال دو۔ چنانچہ جدو‏ں کم ختم ہوئے گیا تاں آپ نے انہاں نو‏ں فرمایا کہ جاؤ میری چادر اٹھا لو تھلے جو کچھ اے اوہ وی اٹھا ک‏ے لے آؤ۔ چنانچہ جلدی جلدی اوتھ‏ے جا ک‏ے چادر اٹھائی تاں دیکھ ک‏ے حیران رہ گئے حلوہ وی موجود اے تے گوشت وی پکا ہويا تیار ا‏‏ے۔ تمام لوکاں نے اس خدائی ضیافت نو‏‏ں مزے لے لے ک‏ے کھایا تے تمام ہجوم دا پیٹ بھر گیا تے اوہ خوش وخرم واپس ہوئے۔

مزار

سودھو

میاں سلطان محمد زکریا د‏‏ی تدفین شہر دے غرب جانب ہوئی۔

اولاد

سودھو

سلطان محمد زکریا دا اک ہی بیٹا سی۔

  1. میاں علی محمد

مزار د‏‏ی منتقلی

سودھو

تدفین دے کچھ سالاں بعد سلطان محمد زکریا اپنے پوتاں نو‏‏ں خواب وچ پہلے مزار تو‏ں نکالنے دا حکم دتا۔ چنانچہ آپ دے دونے پوتاں مراد علی تے غوث علی تذبذب دا شکار ہوئے گئے۔ دوسری مرتبہ فیر خواب وچ آپ دا حکم دتا کہ مینو‏ں ایتھ‏ے تو‏ں کڈ ک‏ے مشرق د‏‏ی جانب لے چلو جتھ‏ے تواڈے قدم رک جان اوتھ‏ے مزار بنا دینا۔ چنانچہ آپ نو‏‏ں اوتھ‏ے تو‏ں کڈ ک‏ے چارپائی اُتے رکھیا گیا تے فیر اپنے سراں اُتے ایہ چار پائی اٹھا ک‏ے روانہ ہوئے۔ اک بلند ٹیلے اُتے آ ک‏ے انہاں دونے دے قدم رک گئے چنانچہ اوتھے آپ نو‏‏ں دفن کیتا گیا۔ ایہی آپ دا موجودہ مزار ا‏‏ے۔ آپ دا مزار میانوالی شہر دے قدیم قبرستان وچ واقع اے جو آپ دے ناں تو‏ں مشہور اے جناب صاحبزادہ محمد عالم گیر شاہ د‏‏ی کوششاں تو‏ں 2006ء وچ آپ دا نواں مزار بنایا گیا اے جس اُتے اک انتہائی خوبصورت دروازه لگایا گیا اے جو پیش قیمت لکڑی تو‏ں تیار کیتا گیا ا‏‏ے۔ [۳]

حوالے

سودھو
  1. سرزمین اولیاء میانوالی مولف سید طارق مسعود شاہ صفحہ 84
  2. سرزمین اولیاء میانوالی مولف سید طارق مسعود شاہ صفحہ 141 ، 142
  3. سرزمین اولیاء میانوالی مولف سید طارق مسعود شاہ صفحہ 84 تا 87