سلطان بن احمد
| |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| جم | 18ویں صدی
| ||||||
| تاریخ وفات | ۲۰ نومبر ۱۸۰۴
| ||||||
| شہریت |  عمان
| ||||||
| اولاد | سعید بن سلطان ، سالم بن سلطان | ||||||
| والد | احمد بن سعید | ||||||
| خاندان | آل سعید | ||||||
| مناصب | |||||||
 سلطان عمان
|
|||||||
| |||||||
| ہور معلومات | |||||||
| پیشہ | مقتدر اعلیٰ | ||||||
ترمیم  | |||||||
سلطان بن احمد البوسعیدی (وفات ۱۸۰۴) عمان دے سلطان سن، ایہ بوسعیدی خاندان وچ چوتھے سلطان سن ۔ انہاں نے ۱۷۹۲ء تے ۱۸۰۴ء دے درمیان ملک اُتے حکومت کيتی۔
ابتدائی سال
سودھوسلطان بن احمد امام تے سلطان احمد بن سعید البوسعیدی دے بیٹے سن ۔ ۱۷۸۱ء دے اوائل وچ اس نے تے اس دے بھائی سیف نے مسقط دی بندرگاہ دی راکھی کرنے والے المیرانی تے الجلالی دے قلعےآں دا کنٹرول سنبھال لیا۔ جدوں مسقط دے گورنر نے قلعےآں دی بازیابی دی کوشش کيتی تاں سلطان تے سیف نے قصبے اُتے تباہ کن بمباری شروع کر دتی۔ دونے بھائیاں نے طاقتور شیخ سرکار دی حمایت حاصل کيتی، جس نے اپریل ۱۷۸۱ء وچ راجگڑھ اُتے مارچ کيتا۔ انہاں دے والد نے اپنے باغی بیٹےآں نوں دونے قلعےآں اُتے قبضہ کرنے دیندے ہوئے معافی اُتے رضامندی ظاہر کیتی۔ انہاں نے اپنا ارادہ بدلا تے المیرانی نوں لے لیا، جداں کہ بھائیاں نے الجیلی نوں کچھ مہینےآں تک اپنے پاس رکھا۔ فیر سلطان تے سیف نے اپنے بھائی سعید بن احمد نوں اغوا کر ليا۔[۱] امام، انہاں دے والد، جلدی توں مسقط پہنچے جتھے اوہ جنوری ۱۷۸۲ء وچ پہنچے۔ اس نے میرانی دے کمانڈر نوں جیلالی اُتے گولی چݪاݨ دا حکم دتا، تے انہاں دے جہاز قلعے دے مشرق توں داخل ہو گئے۔ جدوں ایہ ہو رہیا سی، سعید بن احمد نے اپنے جیلر نوں رشوت دتی تے فرار ہو گیا۔ وکھ تھلگ تے بغیر کسی یرغمال کے، دونے بھائیاں نے ہتھیار سُٹن اُتے رضامندی ظاہر کیتی۔[۲] امام نے سیف نوں لے لیا تے اک نويں بغاوت نوں روکنے دے لئی اسنوں نگرانی وچ رکھا۔[۳]
۱۷۸۳ء وچ اپنے والد دی وفات اُتے سعید بن احمد امام منتخب ہوئے تے راجگڑھ رستاق اُتے قبضہ کر ليا۔ سلطان تے سیف نے شیمال قبائلی گروپ دے شیخ ساکر نال ملاقات کيتی تاکہ اوہ تخت حاصل کرنے وچ مدد کرن۔ شیخ نے الجزیرہ الحمرا، شارجہ، رمز تے خور فکان (تمام اج دے متحدہ عرب امارات وچ ) دے قصبےآں نوں لے لیا۔ سعید دوبارہ فیر لڑا، لیکن انہاں شہراں نوں دوبارہ حاصل کرنے وچ ناکام رہیا۔ پر، بھائیاں نے محسوس کيتا کہ ملک چھڈنا ودھ محفوظ اے۔ سیف اپنے آپ نوں اوتھے اک حکمران دے طور اُتے قائم کرنے دا ارادہ رکھدے ہوئے مشرقی افریقہ چلا گیا۔[۴] اس دے فوراً بعد اوتھے انتقال کر گیا۔ سلطان بلوچستان دے مکران ساحل اُتے گوادر دی طرف روانہ ہويا۔ اس ریاست دے حکمران نے اسنوں تحفظ دتا تے گوادر دتا۔[۵][lower-alpha ۱]
سعید بن احمد تیزی توں غیر مقبول ہُندے گئے۔ ۱۷۸۵ء دے آخر وچ معززین دے اک گروپ نے اپنے بھائی قیس بن احمد نوں امام منتخب کيتا۔ [۷] ایہ بغاوت جلد ہی دم توڑ گئی۔ ۱۷۸۶ء وچ سعید دے بیٹے حماد بن سعید نے اپنے قلعے دے نال مسقط اُتے کنٹرول حاصل کر ليا۔ اک اک کر کے عمان دے دوسرے قلعےآں اُتے حماد نے قبضہ کر ليا۔ کہیا ہن کوئی وقتی طاقت نئيں رہی۔[۸] حماد نے شیخ دا لقب اختیار کيتا تے مسقط وچ اپنا دربار قائم کيتا۔ سعید بن احمد رستاق وچ رہے تے امام دا لقب برقرار رکھا، لیکن ایہ خالصتاً اک علامتی مذہبی لقب سی جس وچ کوئی طاقت نئيں سی۔ حماد دا انتقال ۱۷۹۲ء وچ ہويا۔[۶]
حکمرانی
سودھوسلطان بن احمد بلوچستان توں عمان واپس آئے تے مسقط وچ حکومت سنبھال لئی۔ خاندانی جھگڑےآں توں بچنے دے لئی، برکاء وچ اک مشاورتی اجلاس وچ اس نے رستاق وچ اپنے بھائی سعید دی امامت دی تصدیق کی، تے اس نے صحار دا کنٹرول اپنے بھائی قیس بن احمد دے حوالے کے دتا۔ ۱۷۹۸ء وچ سلطان نے برطانوی ایسٹ انڈیا کمپنی توں معاہدہ کيتا۔ ۱۸۰۰ء وچ ، عمان نوں شمال توں وہابیاں دے حملے دا سامنا کرنا پيا، جنہاں نے بریمی نخلستان اُتے قبضہ کر ليا تے سوہر وچ سلطان دے بھائی قیس دا محاصرہ کے لیا۔[۶]
سلطانہاں دا انتقال ۱۸۰۴ء وچ بصرہ دی مہم اُتے ہويا۔ اس نے محمد بن ناصر بن محمد الجبری نوں اپنے دو بیٹےآں سالم بن سلطان تے سعید بن سلطان دا ولی عہد تے سرپرست مقرر کيتا۔ [۹]
حوالے
سودھو- ↑ Miles 1919, p. ۲۷۹.
- ↑ Peterson 2007, p. ۷۲.
- ↑ Miles 1919, p. ۲۸۰.
- ↑ Miles 1919, p. ۲۸۱.
- ↑ Miles 1919, p. 282.
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ ۶.۲ Thomas 2011, p. ۲۲۴.
- ↑ Miles 1919, p. ۲۸۲–۲۸۳.
- ↑ Miles 1919, p. ۲۸۳.
- ↑ Miles 1919, p. ۳۰۴.
| شاہی القاب | ||
|---|---|---|
| پیشرو حماد بن سعید |
عمان دے حکمراناں ۱۷۹۲--۱۸۰۷ء |
جانشین سالم بن سلطان |
سائیٹ غلطی: <ref> ٹیگ اک ٹولی جیدا ناں "lower-alpha" اے ہیگے نیں، پر کوئی <references group="lower-alpha"/> ٹیگ نا لبھیا۔