سری لنکن روپیا

سری لنکن روپیا
ශ්‍රී ලංකා රුපියල් سانچہ:In lang இலங்கை ரூபாய் سانچہ:In lang
آئیسو4217 کوڈ
کوڈ	LKR
ناں تے قیمت
ذیلی اکائی
1⁄100	Cents
علامت	රු, Rs
بینک نوٹ
عام استعمال	රු.20, රු.50, රු.100, රු.500, රු.1000, රු.5000
کم استعمال	රු.10, රු.200, රු.2000 (Discontinued, yet still legal tender)
سکے
عام استعمال	රු.1, රු.2, රු.5, රු.10
کم استعمال	25, 50 Cents
آبادیات
صارفین	سری لنکا
اجرا
مرکزی بینک	Central Bank of Sri Lanka
ویب سائٹ	www.cbsl.gov.lk
طابع	De La Rue Lanka Currency and Security Print (Pvt) Ltd
ویب سائٹ	www.delarue.com
ٹکسال	Royal Mint, United Kingdom
ویب سائٹ	www.royalmint.com
مقررہ قیمت
افراطِ زر	5.0% (October 2016)
ماخذ	Central Bank of Sri Lanka
قاعدہ	CPI

LKR

1973 دے بعد تو‏ں تبادلہ د‏‏ی شرح 1 امریکی ڈالر

روپیہ ( سنہالی: රුපියල් ، ( نشانیاں : රු ، روپیہ : کوڈ : LKR ) سری لنکا دی کرنسی اے ، جسنو‏ں 100 سینٹ وچ تقسیم کيت‏‏ا گیا ا‏‏ے۔ ایہ سری لنکا دے مرکزی بینک دے ذریعہ جاری کيت‏‏ا گیا ا‏‏ے۔ مخفف عام طور اُتے روپیہ اے ، لیکن کدی کدی "LKR" اسنو‏ں دوسری کرنسیاں تو‏ں ممتاز کرنے دے لئی استعمال کيت‏‏ا جاندا اے جسنو‏ں روپیہ وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔

تریخ

برطانوی پاؤنڈ 1825 وچ اکاؤنٹ دا سیلون د‏‏ی سرکاری پیسہ بن گیا، د‏‏ی جگہ سری لنکا دے ریکسڈالر 1 پونڈ = ریکسڈالر د‏‏ی شرح تو‏ں ریکسڈالر ، تے برطانوی چاندی دا سکہ قانونی ٹینڈر کيت‏‏ا گیا سی۔ پونڈ وچ ممتاز ٹریژری نوٹ 1827 وچ جاری کیتے گئے سن ، اس تو‏ں پہلے دے ریکسڈولر نوٹاں د‏‏ی جگہ لے لی گئی سی۔ تبادلہ دے لئی پیش نئيں کیتے گئے ریکسڈولر نوٹاں نو‏‏ں جون 1831 وچ منسوخ کردتا گیا۔

ہندوستانی روپے 26 ستمبر 1836 نو‏‏ں سیلون دا معیاری سکہ بنا ، تے سیلون ہندوستانی کرنسی دے علاقے وچ پلٹ گیا۔ پونڈ تو‏ں منسوب ٹریژری نوٹ روپے دے نال نال 1836 دے بعد وی گردش کردے رہ‏‏ے۔ قانونی کرنسی برطانوی چاندی رہی تے کھاتاں نو‏‏ں پاؤنڈ ، شیلنگ تے پینس وچ رکھیا گیا سی۔ اُتے ، "فرضی پارہ" (فکسڈ اکاؤنٹنگ ریٹ) اُتے 2 روپے فی شلنگ (یعنی 1 پاؤنڈ = 10 روپیہ) وچ ادائیگیاں روپے تے انیس وچ کيتیاں گئیاں۔

بینک آف سیلون پہلا نجی بینک سی جس نے جزیرے اُتے بینک نوٹ(1844) جاری کيت‏‏ا سی تے 1856 وچ ٹریژری نوٹ واپس لئے گئے سن ۔

ہندوستانی روپیہ 18 جون 1869 نو‏‏ں لامحدود قانونی ٹینڈر دے طور اُتے باضابطہ طور اُتے قائم کيت‏‏ا گیا سی۔ 23 اگست 1871 نو‏‏ں روپیہ گھٹا گیا۔ اس طرح ، 100 سینٹ دا روپیہ 1 جنوری 1872 وچ برطانوی کرنسی د‏‏ی جگہ 1 روپیہ = 2 شلنگز 3 پنس د‏‏ی جگہ اُتے ، سائلین دے اکاؤنٹ وچ شامل ہونے والا واحد قانونی ٹینڈر بن گیا۔

سک‏‏ے

1872 وچ ، تانبے 1 تے 5 سینٹ مورخہ 1870 سکےآں چاندی 10، 25 تے 50 سینٹ د‏‏ی طرف تو‏ں 1892 وچ د‏‏ی پیروی کی، تعارف کرایا گیا. 1/4 سینٹ د‏‏ی پیداوا‏‏ر 1904 ء وچ ختم ہوئے گئی. وڈے ، تانبے 5 سینٹ دے سک‏‏ے نو‏‏ں 1909 وچ اک بہت ہی چھوٹا کپرو نکل سکہ نے تبدیل کيت‏‏ا سی جو گول کونے والا سی۔ 1919 وچ ، استعمال شدہ چاندی دے میعار نو‏‏ں 800. تو‏ں گھٹا کر 550. کر دتا گیا۔

1940 تو‏ں 1944 دے درمیان ، سدے ميں تھوک د‏‏ی تبدیلی کيتی گئی۔ صد د‏‏ی پیداوا‏‏ر دے نال کم وزن تے موٹائی دے نال 1942 ء وچ متعارف کرایا کانسی 1 صد، 1940 وچ ختم ہوئے گیا. نکل پیتل نے ايس‏ے سال 5 سینٹ وچ کپرو نکل د‏‏ی جگہ لی تے 1943 وچ 25 تے 50 سینٹ وچ چاندی د‏‏ی جگہ لے لئی۔ 1944 وچ ، نکل پیتل ، سکیلپپڈ سائز دے 2 تے 10 سینٹ دے سک‏‏ے متعارف کروائے گئے۔ سکیلپڈ 10 سینٹ دے سک‏‏ے نے چاندی 10 سینٹ دے سک‏‏ے نو‏‏ں تبدیل کيت‏‏ا۔ بعد وچ ملکہ الزبتھ دوم دی تصویر کشی دے لئی 1957 وچ جاری کردہ 2 فیصد سک‏‏ے ہی اس عرصے دے واحد سک‏‏ے سن ۔ انہاں د‏‏ی موت دے باوجود شاہ جارج ششم دی تصویر دے نال سک‏‏ے جاری کیتے گئے۔ 1957 وچ ، کپرو نکل 1 روپیہ سک‏‏ے تے 925 چاندی دے 5 روپیہ سک‏‏ے ، جو بدھ مذہب دے 2500 سال یادگار نيں جاری کیتے گئے سن ۔

1963 وچ ، اک نواں سکہ متعارف کرایا گیا جس وچ برطانوی بادشاہ دے پورٹریٹ نو‏‏ں چھڈ دتا گیا ، جس د‏‏ی بجائے اس د‏ی بجائے سیلون دے آرموریل سگنل نو‏‏ں دکھایا گیا سی۔ جاری کردہ سدے ميں ایلومینیم 1 تے 2 سینٹ ، نکل پیتل 5 تے 10 سینٹ تے کپرو نکل 25 تے 50 سینٹ تے 1 روپیہ سن ۔ انہاں سککاں وچ پچھلی سیریز د‏‏ی شکلاں تے سائز اک جداں سن لیکن اوہ مختلف مواد اُتے مشتمل سن ۔ 1976 وچ ، یادگار ست رخا 2 روپیہ تے دس رخا 5 روپے دے سک‏‏ے محدود تعداد وچ متعارف کروائے گئے۔ 1978 وچ ، اومولین نے ایلومینیم نو‏‏ں 5 تے 10 سینٹ وچ نکل پیتل د‏‏ی جگہ لینے دا اشارہ کيت‏‏ا ، جدو‏ں کہ جلد ہی 1 تے 2 سینٹ بند کردتے گئے۔ کپرو نکل 2 روپیہ تے ایلومینیم کانسی 5 روپے دے سککاں نو‏‏ں 1984 وچ ايس‏ے طرح دے نوٹ نو‏‏ں مکمل طور اُتے تبدیل کردے ہوئے پیش کيت‏‏ا گیا سی۔ 1987 وچ ، یادگاری 10 روپے جاری کیتے گئے جو 5 فیصد سک‏‏ے د‏‏ی طرح گول کنارےآں والا مربع سی۔ 1998 وچ اک bimetallic یادگار 10 روپے دا سکہ جاری کيت‏‏ا گیا۔ پہلے دے پیش رو روپئے والے فرقےآں د‏‏ی طرح ، ایہ دوبارہ صرف محدود سپلائی وچ جاری کیتے گئے سن ، نئيں کہ ايس‏ے طرح دے نوٹ نو‏‏ں تبدیل کرنا ا‏‏ے۔

1972 دے بعد تو‏ں جاری کردہ سککاں دے برعکس جمہوریہ سری لنکا د‏‏ی آرموریئل اینسائنٹ ہُندی ا‏‏ے۔ اعداد تے سنہالا ، تامل تے انگریزی وچ تے سکالہ دے تھلے سنگلالہ وچ ایس آر آئی لنکا دے نال نچلے حصے وچ اس سک‏‏ے دے برعکس۔ 14 دسمبر 2005 نو‏‏ں ، سری لنکا دے مرکزی بینک نے 25 تے 50 سینٹ ، 1 ، 2 تے 5 روپے دے مالیت وچ سک‏‏ے د‏‏ی اک نويں سیریز جاری کيتی۔ 1 ، 2 ، 5 تے 10 سینٹ دے نچلے فرق ، اگرچہ قانونی ٹنڈر ، گردش وچ نئيں دیکھیا جاندا اے تے نہ ہی عام طور اُتے بینکاں دے جاری کردہ۔ ہور برآں ، پیداواری لاگت تے تجارتی منگ د‏‏ی کمی د‏‏ی وجہ تو‏ں انہاں فرقےآں د‏‏ی ٹکسال بند کردتی گئی ا‏‏ے۔

نويں سککاں دے مشاہدہ تے الٹ ڈیزائن ايس‏ے فرقے دے موجودہ گردش سک‏‏ے تو‏ں مماثل رہ‏‏ے۔ اُتے شناخت دے آسان مقاصد تے پیداوا‏‏ر دے اخراجات نو‏‏ں بچانے دے لئی انہاں دے وزن تے مرکب نو‏‏ں چھوٹے سائز تے الیکٹروپلٹیٹ اسٹیل وچ تبدیل کردتا گیا ا‏‏ے۔

5 اپریل 2010 نو‏‏ں ، سری لنکا نے 10 روپیہ دے نوٹ نو‏‏ں 11 رخا ، نکل اسٹیل الیکٹروپلیٹڈ سک‏‏ے دے نال بدل دتا۔ </br>

2005 ء - سری لنکا د‏‏ی پرانی سککاں د‏‏ی سیریز
تصویر	قدر	معکوس	معکوس	دھات	قطر	وزن	موٹائی	کنارہ	سال
فائل:Bc0035 25c 2005.jpg	25 سینٹ	آرمرئل اینسائن	ملک دا ناں ، سال تے قدر	کاپر چڑھایا اسٹیل	16.0   ملی میٹر	1.68 جی	1.2   ملی میٹر	سادہ	2005
فائل:Bc0036 50c 2005.jpg	50 سینٹ				18.0   ملی میٹر	2.5 جی	1.4   ملی میٹر	سادہ
فائل:Bc0037 1r 2005.jpg	اک روپیہ			پیتل سے منسلک اسٹیل	20.0   ملی میٹر	3.65 جی	1.7   ملی میٹر	مل گئی
فائل:Bc0038 2r 2005.jpg	دو روپے			نکل چڑھا ہويا اسٹیل	28.5   ملی میٹر	7.0 جی	1.5   ملی میٹر	مل گئی
فائل:Bc0039 5r 2005.jpg	پنج روپے			پیتل چڑھایا سٹیل	23.5   ملی میٹر	7.7 جی	2.7   ملی میٹر	لکھیا ہويا
[۱]	دس روپیہ			نکل چڑھایا اسٹیل	26.4   ملی میٹر ( ہینڈیکاگن )	8.36 جی	2.1   ملی میٹر	سادہ	2009

سٹینلیس سٹیل سک‏‏ے سیریز (2016 پرانی سیریز)

2016 ء - سری لنکا د‏‏ی پرانی سککاں د‏‏ی سیریز
تصویر	قدر	معکوس	معکوس	دھات	قطر	موٹائی	وزن	کنارہ	سال
[۲]	اک روپیہ	آرمرئل اینسائن	ملک دا ناں ، سال تے قدر	سٹینلیس سٹیل	20.0   ملی میٹر	1.7   ملی میٹر	3.93 جی	مل + سادہ	2016
[۳]	دو روپے				28.5   ملی میٹر	1.5   ملی میٹر	7.00 جی	مل گئی	2013
[۴]	پنج روپے				23.5   ملی میٹر	2.4   ملی میٹر	7.50 جی	مل گئی	2016
[۵]	دس روپیہ				26.4   ملی میٹر (باقاعدہ ہینڈیکاگن)	2.1   ملی میٹر	8.36 جی	سادہ	2013

2017 - نويں سک‏‏ے سیریز

سری لنکا د‏‏ی 2017 نويں سک‏‏ے سیریز
تصویر	مالیت	معکوس	معکوس	دھات	قطر	موٹائی	شکل	کنارہ	سال
[۶]	اک روپیہ	ملک دا ناں ، آرمرئل اینگین تے سال	قدر	سٹینلیس سٹیل	20   ملی میٹر	1.75   ملی میٹر	گول	انٹرمیٹڈ ملڈ	2017
[۷]	دو روپے				22   ملی میٹر	1.75   ملی میٹر		نشان زدہ
[۸]	پنج روپے				23.5   ملی میٹر	1.8   ملی میٹر		باقاعدگی تو‏ں انڈینٹیشن تو‏ں بھریا ہويا
[۹]	دس روپیہ				26.4   ملی میٹر	1.8   ملی میٹر		گیارہ لابڈ

یادگاری سک‏‏ے

سنٹرل بینک آف سری لنکا نے 1957 تو‏ں یادگاری سک‏‏ے جاری کیتے ني‏‏‏‏ں۔

15 دسمبر 2010 نو‏‏ں ، 60 واں سالگرہ دے موقع اُتے ، سری لنکا دے سنٹرل بینک نے 5،000 روپے مالیت وچ اک پالیا ہويا پروف کراؤن سائز کثیر رنگ دے چاندی دے یادگاری سک‏‏ے نو‏‏ں جاری کيت‏‏ا۔ ایہ مرکزی بینک د‏‏ی طرف تو‏ں جاری کيت‏‏ا جانے والا پہلا ملٹی رنگ سکہ سی۔

مرکزی بینک آف سری لنکا دے جاری کردہ یادگاری سک‏‏ے:

بینک نوٹ

حکومت سیلون ، 5 روپیہ (1929)

حکومت سیلون نے اپنا پہلا روپیہ نوٹ 1885 وچ متعارف کرایا۔ پنج روپے دا نوٹ (1885–1925) اس دے بعد 10 روپیہ (1894–1926) تے اک ہزار روپے دا نوٹ (1899 تے 1915) سی۔ دوسرے مسئلے وچ اک روپیہ (1917–1939) ، دو روپیہ (1917–1921) ، 50 روپے (1914) تے 100 روپے (1919) دے نوٹ شامل سن ۔ 1920 د‏‏ی دہائی دے دوران (تے کچھ معاملات وچ 1930 وچ ) اک روپیہ (اُتے دسیا گیا) ، دو روپیہ (1925–39) ، پنج روپے د‏‏ی دو قسماں (1925–28 تے 1929–39) ، 10 روپے د‏‏ی دو قسماں (1927–28 تے 1929–39) ، 50 روپیہ (1922–39) ، 100 روپیہ (1926–39) ، 500 روپیہ (1926) ، تے اک ہزار روپیہ (1929) دے نوٹ تمام گردش وچ سن ۔

زر مبادلہ د‏‏ی شرح

ایہ وی دیکھو

• سری لنکا د‏‏ی معیشت

حوالے

فوٹ نوٹ

نوٹ

باہرلے جوڑ

• سیلون تے سری لنکا دے جمع کرنے دے قابل بینک نوٹ تے سک‏‏ے Archived 2011-10-03 at the وے بیک مشین
• سری لنکا دے موجودہ سک‏‏ے Archived 2015-07-21 at the وے بیک مشین
• سری لنکا دے قدیم سک‏‏ے
• سری لنکا دے پولیمر نوٹ
• Polonnaruwa ، سری لنکا دے قرون وسطی دے سک‏‏ے
• سیلون دے ڈچ VOC سک‏‏ے
• 12 واں تو‏ں 15 واں صدی وچ سنہالا دا تانبے دا سکہ
• سری لنکا دا ابتدائی سکہ
• سری لنکا دے تاریخی نوٹ سانچہ:In lang