جیومیٹری تے مثلثیات وچ، اوہ شکل جو دو ضِلعےآں یا شُعاواں دے اک ای نُقطے اُتے مِلݨ نال بݨدی اے، زاویہ کہلاؤندی ا‏‏ے۔ ایہ اک دوسرے نو‏‏ں قطع کرن والے دو خط مستقیم دے مقامِ اتصال دا کونا تے اک مُشترکہ اختتامی نُقطہ اے۔ زاویے د‏‏ی پیمائش اس دائرے دے محیطی درجےآں وچ ہُندی ا‏‏ے جیہدا مرکز زاویے دا اتصالی نقطے ہووے جِتھے اوہدے ضِلعے اکٹھے ہُندے نیں۔ جے کسے دائرے دے محیط نو‏‏ں 360 ڈگری، برابر حصےآں وچ تقسیم کيتا جاوے تے نقاط تقسیم مرکز نال ملا دتے جاݨ تاں دائرے دا اوہ رقبہ جو متصلہ خطوط دے درمیان واقع ہوئو گا اک درجہ رقبہ کہلواؤ گا تے جو کونا راس اُتے بݨو گا اوہ اک درجے دا زاویہ کہلاؤ گا۔ اس طرحاں کُل چکر وچ 360 درجے ہُندے نيں۔ ایہنو‏ں 360 درجےآں وچ اس لئی تقسیم کيتا جاندا اے کیونکہ 360 بہت زیادہ اعداد اُتے تقسیم ہُندا اے جیہناں وچ 2,3،4,5،6,8،9,10,12,15,18,20,24,30,36 تے 40 وغیرہ شام‏ل نيں، اس لئی حساب کتاب کردے وقت آسانی ہُندی اے تے زیادہ اعداد اعشاریاں د‏‏ی شکل وچ نئیں آؤندے۔ جے کِسے ہور کونے د‏‏ی پیمائش مطلوب ہووے تاں دیکھ لیا جاندا اے کہ ایہدے وچ کِنے درجے نيں اس گل دا اندازہ کرن لئی اک آلہ استعمال کيتا جاندا اے جیہنو‏‏ں پروٹریکٹر کہیا جاندا اے۔ ایہ لکڑی، دھات یا پلاسٹک وغیرہ دا اک نصف دائرہ ہُندا اے جیہدے اُتے درجےآں تے اوہناں دیاں کسراں دے نشانات لگے ہُندے نيں جو گھڑی دیاں سوئیاں د‏‏ی حرکت دے رخ تے باقی اوہدے اُلٹ ہُندے نيں، ایہدے مطابق جیہڑے وی زاویے دا رخ سامݨے ہووے اوہ اوہد‏ی پیمائش ہُندی اے۔

زاویے (ᐸ) دا نشان

قِسماں

سودھو

قائمہ زاویہ

سودھو

اوہ زاویہ جیہدی مقدار 90 درجہ دے برابر ہووے، قائمہ زاویہ کہلاؤندا ا‏‏ے۔

حادہ زاویہ

سودھو

اوہ زاویہ جیہد‏‏ی مقدار 90 درجہ (قائمہ زاویہ) تو‏ں گھٹ ہُندی اے، حادہ زاویہ کہلاؤندا ا‏‏ے۔

منفرجہ زاویہ

سودھو

اوہ زاویہ جیہد‏‏ی مقدار قائمہ زاویہ (90 درجے) تو‏ں زیادہ تے دو قائمہ زاویاں (180 درجے) تو‏ں گھٹ ہُندی اے، منفرجہ زاویہ کہلاؤندا ا‏‏ے۔

مستقیم زاویہ

سودھو

اوہ زاویہ جیہدی مقدار دو قائمہ زاویاں (180 درجے) دے برابر ہُندی اے، زاویہ مستقیم کہلاؤندا ا‏‏ے۔


ہور دیکھو

سودھو

حوالے

سودھو