روہت ویمولا دی خودکشی

روہت ویملا
مقام پیدائش	بھارت
مقام وفات	حیدرآباد، بھارت
قومیت	بھارت

روہت چکرورتی ویملا (تیلگو: రోహిత్ చక్రవర్తి వేముల)(30 جنوری 1989 – 18 جنوری 2016) حیدرآباد مرکزی یونیورسٹی دے دلت طالب علم سی۔ اس دی خدکشی نے بھارت بھر تک روس اتے غصے دی لہر پیدا کر دتی اے اتے بھارت وچ دلتاں اتے پچھڑے طبقےآں دے خلاف چھوت چھات دے کتھت معاملے دے طور تے مکمل پیمانے تے میڈیا دا دھیان کھچیا اے۔ اس وچ الیٹ تعلیمی اداریاں نوں " ہیٹھلے طبقےآں " نال متعلق طالب علماں دے خلاف ذات-مشتمل وتکرے دی چلی آ رہی رہند-کھونہد دے طور تے دیکھیا گیا اے۔اس دے خدکشی نوٹ دے مطابق، اس نے 18 جنوری 2015 نوں اماہ انھا دے کمرے وچ خدکشی کیتی، جس دے کمرے اوہ حیدرآباد سینٹرل یونیورسٹی دے ادھیکاریاں ولوں ہوسٹل توں کڈھ دتے جان دے بعد رہِ رہا سی। اس دی خدکشی اک لمے اختلاف دے بعد ہوئی اے، جو کجھ مہینے پہلاں جولائی 2015 توں چلیا آ رہا سی۔ جدوں یونیورسٹی نے اس نوں فی مہینہ 25,000 بھارتی روپئے دی ملن والی فیلوشپ دا بھگتان بند کر دتا سی۔ ایہہ سبھ اس دے دوستاں دے لائے الزام مطابق امبیدکر طالب علم ایسوسی ایشن (ایئیسئے) وچ اس دی شمولیت کارن کیتا گیا سی۔ । اک یونیورسٹی دے اہلکار نے اس الزام دا انکار کیتا اے، اتے "کاغذی کم" وچ دیری نوں کارن دسیا اے۔  روہت دی خدکشی نوں بہت سارے آگوآں اتے چنتکاں نے اک "اداریاتی قتل" کیہا اے، جنہاں وچ بھارتی کمیونسٹ پارٹی (مارکسسٹ) دے آگوُ سیتارام ییچری، بھارت دی کمیونسٹ پارٹی (مارکسسٹ-لیننسٹ) دی کویتا کرشنا،  دلت لکھاری اتے کارکن مینا کنداسامی وی شامل ہن।

پچھوکڑ اتے موت

اس دے اپنے فیس بک پنے مطابق، ویملا اپنے آپ نوں اک سائنسی شنکاوادی اتے لبرٹیری سماج وادی کہندا سی، جسدا مطلب اسدے اپنے ہی شبداں وچ "راجاں نوں سدھے لوکتنتر دے زریعہ اتے سنگھی ادھیکاراں وچ یعقین اے۔ مزدوراں دا پیداوار اتے مارکیٹنگ تے سدھا کنٹرول ہونا چاہیدا اے۔ راج دا شہریاں دی آزادی وچ دخل نہی ہونا چاہیدا اے۔"

ویملا کیمپس سرگرمیاں وچ بہت سرگرمی نال شامل سی: مکھ طور تے اوہ دلتاں خلاف وتکرے خلاف بولدا اتے جدوجہد کردا سی۔ اس نے کجھ راجاں وچ بھارتی سرکار ولوں بیف پابندی خلاف وی روس کیتا اتے اگست-ستمبر 2013 وچ مظفرنگر وچ فرقو تشدد دا وی خلاف جس دوران بہت سارے لوک خاصکر مسلمان مارے گئے سن اتے ہزاراں اجڑے۔ اس متعلق دستاویزی مظفرنگر باقی اے دی سکریننگ وچ مدد کرن کر کے اسنے اپنا روس ظاہر کیتا سی۔

انڈین ایکسپریس ہیٹھ دتے طریقے نال اس دی خدکشی ول لجان والیاں واقعے دی ٹائیملائین نوٹ کردا اے:

5 اگست نوں یونیورسٹی نے روہت اتے چار ہور ASA میمبراں خلاف پڑتال قائم کیتی، دو دن بعد اوہناں نے کتھت طور تے ایبیویپی دے نیتا این سشیل کمار تے حملہ کیتا۔ 17 اگست نوں مرکزی منتری دتاتریء نے اک چٹھی مرکزی انسانی سروت ترقی منتری سمرتی ایرانی نوں وی لکھی سی جس وچ کاروائی دی منگ ایہہ دعوہ کردیاں کیتی کہ "حیدرآباد یونیورسٹی … حالَ ہی پچھلے وچ، جاتیگت، کٹڑوادی اتے قوم-ورتکنیک سیاست دا لکن گھرنا بن گئی اے"۔ الٹبازیاںدی اک لڑی دے بعد،  ستمبر وچ پنج جنیاں نوں معطل کر دتا گیا سی۔17 دسمبر نوں فیصلے نوں برقرار رکھیا گیا۔ پابندی دی تائید دے بعد 3 جنوری نوں اوہ پنج جنے ہوسٹل کمریاں دے باہر چلے گئے اتے پرسر دے اندر لائے اک تنبو وچ "ریلیء بھکھ ہڑتال” شروع کر دتی।

"انسان دی قیمت اس دی فوری پچھان اتے فوری سمبھاونا تک محدود کر دتی گئی اے۔ اک ووٹ، اک ہندسہ جاں کوئی بے جان شے۔ انسان نوں سوچوان وجوں چتویا ہی نہیں گیا۔ تاریاں دی دھوڑ نال سرجی جلال والی شے۔ (ایہہ رجھان) ہر کھیتر وچ پسریا ہویا اے، مطالعہ توں گلیاں-کوچیاں تک اتے سیاست توں مرن-جیون دے ہر پل تک۔

میں اس طرحاں دی چٹھی پہلی وار لکھ رہا ہاں۔ پلیٹھی آخری چٹھی۔ جے کوئی گل صاف نہ ہوئی تاں معاف کر دینا۔ شاید میں دنیا نوں سمجھن وچ سدا غلطی کیتی اے۔ پیار، پیڑ، زندگی اتے موت نوں سمجھن وچ۔ کوئی کاہل نہیں۔ پر میں سدا جلدی وچ ساں۔ زندگی شروع کرن دی بے قراری۔ بہت سارے لوکاں نوں زندگی سراپ لگدی اے۔ میرا جم مارو حادثہ اے۔ میں اپنے بچپن دے اکلاپے توں کدے کھہڑا نہیں چھڈا سکیا۔ بے قدری اتے بے رخی دا شکار بچہ میرے انگ-سنگ رہندا اے۔ میں اس ویلے سوغوار نہیں ہاں۔ میں اداس نہیں ہاں۔ میں سکھنا ہاں۔ بالکل خالی، اپنے-اپنے توں بے خبر۔ ایہو دکھ اے۔ اسے کارن میں وداع ہندا ہاں۔"

- روہت ویملا دا خدکشی نوٹ

خدکشی دے حوالہ وچ اک پولیس کیس درج کر لیا گیا اتے اس وچ بنڈارو دتاتریا، سکندر آباد توں بھارتی جنتا پارٹی دے سنسد اتے بھارت سرکار دے لیبر اتے روزگار دے راج منتری دے نام وی شامل کیتا گیا۔ 

کئی لکھاریاں اتے کھوجکاراں نے الزام لایا اے کہ ویملا دی موت اچّ سکھیا دے اداریاں تک وچ وی اج تک جاری دلتاں خلاف وتکرے دے لمبے اتہاس دا ہی اک اگلا ورقہ اے۔ 

روہت ویملا دلت (شیڈولڈ جاتی) کمیونٹی نال متعلق ہونہار طالب علم سی۔ اس نے بہت سارے جنرل طبقہ دے طالب علماں توں ودھ سکور لیکے جنرل گٹھ وچ داخلہ لیا سی۔

ہندی شاعر اشوک واجپائی نے خدکشی مگروں سنستھان دے پرحکمرانی دے رویئے فی خلاف درج کراؤندیاں حیدرآباد یونیورسٹی ولوں دتی ڈی-لٹ دی اپادھی نوں واپس کر دتا اے۔ اس دا کہنا اے:  ''دلت طالب علم روہت ویملا دلت ورتکنیک اتے اختلاف فی دکھائی گئی اسہنشیلتا کر کے خدکشی کرن لئی مجبور ہویا، جو اک لکھاری بننا چاہندا سی۔ میں یونیورسٹی دے ادھیکاریاں خلاف مظاہرہ کردیاں اپادھی واپس کرن دا فیصلہ کیتا اے جو شاید سیاسی دباء وچ کم کر راے سن۔''

حوالے